Μια γυναίκα που το έβαλε στόχο να εξαφανίσει το γόπινγκ από τον πλανήτη

«Όλος ο κόσμος είναι ένα απέραντο σταχτοδοχείο (Αρχιπέλαγος Αιγαίου)»

μου είπε η Κατερίνα Xαλαβαρδάκη όταν συναντηθήκαμε για να μου μιλήσει για το πρότζεκτ της, το γόπing day. Από τα 5 τρισεκατομμύρια τσιγάρων που κατασκευάζονται κάθε χρόνο τα 4,5 δεν καταλήγουν σε τασάκια ή σκουπίδια. Που καταλήγουν; Μα, φυσικά, «στο μεγάλο τασάκι» όπως τόσο πολύ αρεσκόμαστε να λέμε περιπαικτικά...

Η Κατερίνα είναι μια απλή 33χρονη γραφίστρια, που αγαπά την τετράχρονη κόρη της, το σκύλο της, τη γάτα της και τη φύση γενικότερα. Δεν υπάρχει κάτι που φαινομενικά να την ξεχωρίζει από κάθε άλλη γυναίκα, εκτός από το γεγονός ότι αυτή τόλμησε και ανέλαβε την πρωτοβουλία να καθαρίσει τον πλανήτη, ξεκινώντας από την Ελλάδα. Πριν από δύο χρόνια βρισκόταν στο εξοχικό της στον Κάλαμο. Η ώρα ήταν δέκα το πρωί και η ζέστη του θέρους την ξύπνησε. Πήρε την τιρκουάζ πετσέτα της και κατευθύνθηκε προς την παραλία Αγκώνα που είναι εκεί κοντά. Φθάνοντας, δεν μπόρεσε να μην παρατηρήσει τις αμέτρητες γόπες που βρίσκονταν γύρω από την πετσέτα της. Μετά τη δροσιστική βουτιά της, κάθισε και ξεκίνησε να μαζεύει μέσα σε ένα πλαστικό μπουκάλι τις γόπες που βρίσκονταν γύρω από την πετσέτα της. Έτσι, χωρίς προφανή λόγο. Καθιστή όπως ήταν κατόρθωσε να μαζέψει 92. «Θα τις εκατοστήσω!», σκέφτηκε. Σηκώθηκε και αμέσως οι γόπες που μέχρι πριν λίγο βρίσκονταν μερικά εκατοστά γύρω (και όχι κάτω) από τη δική της πετσέτα (μόνο), έγιναν εκατό!

Κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα

Στις 26 Σεπτεμβρίου του 2009 η Κατερίνα προσκάλεσε άπαντες μέσω Facebook να παρευρεθούν είτε σε ένα μαζικό και οργανωμένο γόπing day στο Καβούρι, είτε σε οποιαδήποτε παραλία της Ελλάδας για να την καθαρίσουν από τις αμέτρητες γόπες της. Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί την υποστήριξαν και με 200 αφίσες και 2.000 flyer μαζεύτηκαν γύρω στα 35 άτομα στο Καβούρι. Ακούγονται λίγοι, αλλά δεν ήταν μόνο αυτοί. Την ίδια μέρα και τις επόμενες, ακριβώς η ίδια δράση πραγματοπιήθηκε σε διάφορες παραλίες της Αττικής, της Εύβοιας, των ελληνικών νησιών και γενικά της ελληνικής επικράτειας. Μάλιστα, μια ομάδα δυτών έκανε καθαρισμό μέσα στη θάλασσα, μαζεύοντας πλαστικά και οτιδήποτε άλλο μόλυνε το υποθαλάσσιο φυσικό περιβάλλον. Εντυπωσιακό;

«Έγινε πραγματικά αυτό που ήθελα. Το πρότζεκτ δεν έλαβε χώρα μόνο σε μία παραλία, αλλά σε διάφορα σημεία της χώρας και μάλιστα φέτος για δεύτερη φορά!». Το πράγμα ξέφυγε από την Κατερίνα. Ο κόσμος το πήρε και το έκανε δικό του και τώρα εξαπλώνεται σε πάρκα, σε πλατείες, σε κάθε είδους τοπία που έχουν σπιλωθεί από τον άνθρωπο. Οι δράσεις αυτές πραγματοποιούνται είτε μεσοβδόμαδα είτε Σαββατοκύριακα και «το μόνο που χρειάζεται είναι γάντια, οικολογικές σακούλες, καλή παρέα και καλή διάθεση. Πάντα μαζεύεται κόσμος, όπως στη Μάρπησσα της Πάρου όπου μαζευτήκαμε γύρω στα 50 άτομα, ενώ στο Καβούρι πρέπει να είχαμε μαζέψει γύρω στις 20.000 γόπες. Φαντάσου όμως ότι όσο περπατούσαμε και ανακινούσαμε την άμμο, έβγαιναν στην επιφάνεια κι άλλες». Μα, πόσες είναι τελικά;

Στις παραλίες της Αττικής υπάρχουν κατά μέσο όρο 39 γόπες ανά τετραγωνικό μέτρο, ενώ κάθε μία από αυτές χρειάζεται 1 με 5 χρόνια για να διαλυθεί.

Η ουσία όμως βρίσκεται στην καταστροφή που αυτές μπορούν να προκαλέσουν. Μεγάλα ψάρια όπως φάλαινες και δελφίνια μπορεί ακόμα και να πεθάνουν από την κατάποση γοπών που έχουν πεταχτεί στη θάλασσα. «Σκεφτείτε τώρα» μας λέει η Κατερίνα «ότι πολλές από τις γόπες στην παραλία τις παίρνει το κύμα, άλλες ο αέρας. Πόσοι από εμάς έχουμε πετάξει το τσιγάρο στο κατάστρωμα του πλοίου ή κατευθείαν στη θάλασσα; Πόσοι έχουμε δει άλλους να το κάνουν και δεν είπαμε τίποτα γιατί ντραπήκαμε ή γιατί δεν μας αφορά; Κι εγώ έχω πιάσει τον εαυτό μου να μην λέω τίποτα σε παρέες που κατακρεουργούσαν μια υπέροχη παραλία, όμως πλέον θεωρώ πως το μόνο πρόβλημα είναι η ενημέρωση. Πολύ όμορφα και διακριτικά, μπορείς να ενημερώσεις τον άλλο και να του χαρίσεις ένα χάρτινο ή τσίγκινο τασάκι από αυτά που μας δίνουν οι χορηγοί. Ωστόσο βλέπω στην παραλία μητέρες με παιδιά οι οποίες καπνίζουν και πετούν τις γόπες εκεί δίπλα, εκεί που παίζουν τα παιδιά τους. Όμως αν ένα παιδί φάει μία γόπα, τότε πρέπει να του κάνουν άμεσα πλύση στομάχου, αλλιώς το αποτέλεσμα μπορεί να είναι ολέθριο. Κατά τη γνώμη μου, δεν υπάρχει περίπτωση αυτή η γυναίκα να γνωρίζει ότι παιδί της μπορεί να πεθάνει από αυτό και να το κάνει».

Τι γίνεται όμως όταν πολύ ευγενικά προσφέρεις σε έναν λουόμενο ένα τασάκι για να αποθέσει τις γόπες του;

«Σε αρκετές περιπτώσεις μπορώ να πω ότι δεν υπάρχει καν παιδεία. Κυρίως όμως παίζει ρόλο και η προσέγγιση. Όταν μαλώνεις τον άλλο και του μιλάς άσχημα, αυτομάτως βγαίνει αντίδραση. Υπάρχει όμως και μια ανταπόκριση στην οποία δεν υπάρχει λογική. Φέτος μοιράσαμε 5.000 τασάκια παραλίας και οι αντιδράσεις των ανθρώπων ήταν απίστευτες: πολλοί καπνιστές δεν ήθελαν να τα πάρουν και θεωρώ πως ίσως υπέθεταν ότι υπάρχει οικονομικό αντίκτυπο. Όμως ακόμα κι όταν τους εξηγούσα ότι είναι δωρεάν, μου απαντούσαν πως δεν το ήθελαν. Είναι δυνατόν να σου χαρίζουν ένα τασάκι παραλίας και να μην το παίρνεις;»

Η γόπα, πέρα από το ότι είναι βρώμικη, περιλαμβάνει 175 χημικές ουσίες οι οποίες είναι ιδιαίτερα τοξικές για τη θαλάσσια πανίδα, όπως κάδμιο, αρσενικό και μόλυβδο, ενώ δηλητηριάζουν τα ψάρια. «Μπορεί ένα ψάρι να φάει τη γόπα και να πεθάνει, όμως αυτή δεν πεθαίνει μέσα του. Το ψάρι λυώνει και η γόπα εξακολουθεί να εκχέει στο περιβάλλον τις χημικές της ουσίες, ενώ σε μεγάλα ψάρια μπορείς να βρεις μέσα πολλές γόπες» μας λέει η Κατερίνα. «Δε σταματάμε και κάθε καλοκαίρι θα κάνουμε διαρκώς δράσεις για να ενημερώνουμε τον κόσμο. Στόχος μου είναι οι δράσεις να πυκνώσουν το χειμώνα και με αφορμή το πάρκο της Δεξαμενής, το οποίο είναι γεμάτο σκουπίδια, σύριγγες, μπουκάλια κ.ά. και βρίσκεται απέναντι από το σπίτι μου στα Άνω Πετράλωνα, θέλω να δω τον κόσμο να παίρνει πρωτοβουλία, πιστεύοντας πως μπορεί να αλλάξει τα πράγματα. Από την άνοιξη έχουμε προγραμματίσει πολλές δράσεις σε όλη την Ελλάδα. Αυτό που χρειάζεται είναι η συμμετοχή».

«Μου αρέσει πολύ το γόπing! Σε όλα τα παιδάκια αρέσει! Πρέπει όλοι να μαζεύουμε τις γόπες σε μπουκάλια και να τις πετάμε στα σκουπίδια, όχι στη θάλασσα!» μπήκε δυναμικά στη συζήτηση η κόρη της Κατερίνας. Είναι δυνατόν να μη σεβαστούμε την επιθυμία ενός τετράχρονου;

www.gopingday.weebly.com
Facebook group: ΓΟΠiNG DAY