Δανάη Στράτου: Η σύζυγος του Γιάνη Βαρουφάκη δεν είναι μια... συμβατική «κυρία Υπουργού»

Για μια έκθεση ταξίδεψε στους επτά μεγαλύτερους ποταμούς του κόσμου, έχει ρισκάρει τη ζωή της στα ναρκοπέδια της Αιθιοπίας, ένα από τα έργα της βρίσκεται στη μέση της Σαχάρας και είναι ορατό από το διάστημα. Τα τελευταία χρόνια ζούσε στο Τέξας όπου σχεδιάζει να επιστρέψει για να ακολουθήσει τα χνάρια του Django και να δημιουργήσει μια νέα εγκατάσταση εμπνευσμένη από την ταινία του Ταραντίνο. Την έχουν αποκαλέσει «Ιντιάνα Τζόουνς της τέχνης». Το σίγουρο είναι ότι η Δανάη Στράτου, δεν είναι μια συμβατική «κυρία Υπουργού».

«Στην οικογένειά μου, με θεωρούσαν τρελή που με δυο παιδιά, έκανα αυτά τα ταξίδια. Βρέθηκα, αρκετές στιγμές, να κινδυνεύει η ίδια μου η ζωή» έχει πει η ίδια. Δηλώνει ασυμβίβαστη και δυναμική και παθιασμένη με τη δουλειά της.

Ξεκίνησε να φλερτάρει με τις Καλές Τέχνες από μικρό παιδί, φτιάχνοντας μικρά γλυπτά και κατασκευές. Το εργαστήρι της μητέρας της, Ελένης Πόταγα- Στράτου, η οποία είναι επίσης εικαστικός και γλύπτρια, ήταν καθημερινή πηγή έμπνευσης και τροφοδοσίας υλικών: «το πρώτο μου γλυπτό ήταν μια μικρή, ανθρώπινη φιγούρα που έφτιαξα χρησιμοποιώντας ένα ξυλάκι παγωτού, εφημερίδα και γύψο, σε ηλικία 4-5 χρονών» θυμάται η αναγνωρισμένη εικαστικός και μεγαλύτερη κόρη του βιομήχανου Φαίδωνα Στράτου, το όνομα του οποίου είναι συνυφασμένο με την ιστορική Πειραϊκή Πατραϊκή που είχε ιδρύσει ο πατέρας του, Σταμούλης Στράτος με τον Χριστόφορο Κατσάμπα.

Μεγάλωσε στην Πλάκα και περιγράφει τον εαυτό της ως αγοροκόριτσο σε μια οικογένεια όπου οι άντρες ήταν μειοψηφία. Σε αντίθεση με τις τέσσερις αδερφές της -οι δύο από τις οποίες προέρχονται από τον πρώτο γάμο της μητέρας της- της άρεσε να βοηθάει τον πατέρα της στις αγροτικές εργασίες και να οδηγεί αυτοκίνητα, μηχανάκια και βάρκες. Μεγάλη αδυναμία της, η ιππασία. Οι συμμαθητές της στη σχολή Μωραϊτη, θυμούνται ένα κορίτσι χαμηλών τόνων, που λάτρευε τα άλογα: «Η Δανάη ήταν η ντίβα μας», λένε.

Στα 20 της, φοιτήτρια στο Λονδίνο, πειραματίζεται με τις Καλές Τέχνες και αποφοιτά από το Central St. Martins College of Art and Design του Λονδίνου με ειδίκευση στη γλυπτική και τις εγκαταστάσεις. Στο Πανεπιστήμιο επιστρέφει μετά από χρόνια, το 2007 αυτή τη φορά ως καθηγήτρια, στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, ενώ μετράει πολλές ατομικές εκθέσεις και πολλές συμμετοχές σε ομαδικές εκθέσεις.

Στα τέλη του 1997, το κοριτσάκι που έφτιαχνε γλυπτά στην άμμο έχει μεγαλώσει, είναι ήδη καταξιωμένη εικαστικός και βρίσκεται στη μέση της ερήμου μαζί με δύο αρχιτέκτονες, την Αλεξάνδρα Στράτου και την Στέλλα Κωνσταντινίδη. Οι τρεις τους γράφουν ιστορία με το έργο «Desert Breath» ένα κολοσσιαίο έργο τέχνης που καλύπτει 100.000 τετραγωνικά μέτρα στην Ανατολική Σαχάρα της Αιγύπτου. Αποτελείται από δυο αλληλένδετες λογαριθμικές σπείρες 178 κώνων και είναι ορατό από το διάστημα. Ακολούθησε το πρότζεκτ με τους εφτά μεγάλους ποταμούς της Γης, το οποίο προέκυψε αφού κατέγραψε με τον φωτογραφικό φακό της τις «γκρίζες ζώνες» καλύπτοντας μια απόσταση 30.000 χιλιομέτρων. Από το Μπέλφαστ στην Λευκωσία, την Μιτροβίτσα, το Κασμίρ, την Παλαιστίνη, το Μπάτμε και την Τιχουάνα, η ίδια παρουσίασε ντοκουμέντα θίγοντας εξαιρετικά επίκαιρα θέματα όπως τα σύνορα, τα τείχη, οι μετακινήσεις πληθυσμών κτλ.

Ως καλύτερη καλλιτεχνική στιγμή της, έχει χαρακτηρίσει το γεγονός ότι το 1999 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 48η Μπιενάλε της Βενετίας. Έντεκα χρόνια αργότερα, το 2010, ίδρυσε τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Vital Space, «μια καλλιτεχνική, διεπιστημονική πλατφόρμα που δραστηριοποιείται διεθνώς με σκοπό να προσεγγίσει τα ζωτικά ζητήματα της εποχής μας και να προβάλλει στο ευρύτερο κοινό την καλλιτεχνική οπτική.»

Το σημαντικότερο επίτευγμά της, είναι όπως ισχυρίζεται, η καλλιτεχνική αναγνώρισή της από τα δυο παιδιά που απέκτησε με τον πρώην σύζυγό της Γιώργο Μομφεράτο, την 23χρονη Εσμεράλντα που από ό,τι φαίνεται έχει κληρονομήσει το καλλιτεχνικό γονίδιο της οικογένειας και τον 20χρονο Νικόλα. Το στοίχημα ήταν να αγαπήσουν και εκτιμήσουν το έργο της. Ετσι κι έγινε. Παρά το γεγονός ότι λόγω αυτού, πολλές φορές στερήθηκαν τη μητέρα τους.

«Εξελίχθηκα σε καλλιτέχνη όταν έκανα τα παιδιά μου και ξάφνου ένιωσα ότι ο μόνος τρόπος να υπάρχω ως Δανάη και να είμαι καλή μητέρα ήταν αν δεν άφηνα τη μητρότητα να με χωρίσει από την καλλιτεχνική δημιουργία» έχει πει πρόσφατα.

Τα καλοκαίρια των παιδικών της χρόνων έχουν αιγινήτικο άρωμα. Το σπίτι της στο Παγώνι της Αίγινας, είναι μέχρι σήμερα το ησυχαστήριό της. «Με ηρεμεί, μου ανοίγει τα μάτια και την ψυχή. Απόλαυση είναι να είμαστε ξένοιαστοι με τον Γιάνη, ταξιδεύοντας στην Αίγινα οι δυο μας στο τέλος του καλοκαιριού κι αφού έχουμε περάσει όμορφα με τα παιδιά και τους φίλους μας» έχει δηλώσει σε παλιότερη συνέντευξή της. Εκεί, στο πολυτελές και καλαίσθητο σπίτι της στην Αίγινα, νιώθει, όπως λέει, ευτυχής και πλήρης: « Όποτε είμαι εδώ και βλέπω τον ορίζοντα, όλα μπαίνουν στη σωστή τους διάσταση».