5 πράγματα που φοβάσαι να ομολογήσεις ότι… φοβάσαι

Γράφει η Σοφία Μαυραντζά

Είσαι πλέον μεγάλο κορίτσι. Το ίδιο κι εμείς. Και, όμως, υπάρχουν πράγματα που συνεχίζεις να φοβάσαι και τρέμεις ακόμη και στην ιδέα ότι πρέπει να τα παραδεχτείς. Η αλήθεια είναι πως κάποια πράγματα μεγαλώνουμε και πρέπει να τα ξεπερνάμε. Όμως, υπάρχουν κι άλλα, που δεν χρειάζεται να ντρέπεσαι επειδή εξακολουθείς να υψώνεις το ανάστημά σου εμπρός τους…

1. Τη θάλασσα

Θα ξεκινήσω από εκείνο που φοβάμαι εγώ, προσωπικά, περισσότερο, για να αισθανθείς άνετα (και να διαβάσεις παρακάτω). Μου αρέσει η θάλασσα, να την ατενίζω, να τη φωτογραφίζω, να είμαι από πάνω, αλλά όχι να κολυμπάω μέσα σε αυτή. Με λίγα λόγια, φοβάμαι το κολύμπι. Δεν κολυμπάω ποτέ εκεί που δεν πατάω, ενώ κατά τη διάρκεια του Καλοκαιριού συχνά λέω: «Η θάλασσα είναι για να δροσιζόμαστε, όποιος θέλει να επιδείξει τις δυνατότητές του στο κολύμπι, να πάει στο κολυμβητήριο». Μετά από αυτή τη φράση, μπαίνω στη θάλασσα, βρέχομαι (εννοείται στα ρηχά) και επιστρέφω στην ξαπλώστρα.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η φοβία της θάλασσας αποτελεί μια διαδεδομένη ειδική φοβία, η οποία εκλύει μια άμεση αντίδραση άγχους στην έμμεση ή άμεση επαφή του ατόμου με εκείνη. Η μεγέθυνση της πιθανότητας ότι κάτι κακό θα συμβεί και η καταστροφοποίηση των συνεπειών σε περίπτωση που το «κακό» λάβει χώρα, εντείνει τον φόβο.

Για όλους όσοι φοβούνται τη θάλασσα, η αποφυγή τους να εκτεθούν σε αυτή ώστε να νικήσουν τον… φαντασιακό τους φόβο και την αδυναμία που κουβαλούν μέσα τους, τους κρατά διαρκώς σε μια επιφυλακή που δεν τους επιτρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι πραγματική απειλή δεν υπάρχει.

Αν κι εσύ φοβάσαι τη θάλασσα, τότε θα πρέπει να γνωρίζεις πως η μόνη λύση είναι να έρθεις αντιμέτωπη με αυτό που φοβάσαι και σταδιακά να «αντέξεις» να κάνεις αυτό που τόσον καιρό αποφεύγεις. Να κολυμπήσεις.

2. Το σκοτάδι

Η λεγόμενη «νυχτοφοβία». Νομίζεις πως είναι «κατάλοιπο» των παιδικών σου χρόνων; Μάλλον κάπως έτσι είναι… Η δική μου αλήθεια είναι πως δεν μπορώ να κοιμηθώ με την παραμικρή υποψία φωτός εντός του δωματίου, κι όμως, έχω πάντα την πόρτα του υπνοδωματίου μου ανοιχτή. Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορείς να φανταστείς πώς τρέμει η καρδιά μου όταν μέσα στο σκοτάδι προσπαθώ να ξεκλειδώσω την εξώπορτα του σπιτιού μου. Για όλα υπάρχει εξήγηση, και κυρίως για το φόβο μας έναντι στο σκοτάδι.

Τι είναι αυτό που πραγματικά φοβόμαστε; Ότι δεν ξέρουμε τι ακριβώς βρίσκεται γύρω μας και το μυαλό μπορεί να κάνει εκατομμύρια σενάρια για τους πιθανούς κινδύνους. Με λίγα λόγια, δεν είναι το σκοτάδι που μας τρομοκρατεί, αλλά αυτό που μπορεί να κρύβει το σκότος, γεγονός που μας κάνει να νιώθουμε ευάλωτοι και εκτεθειμένοι. Λογικό.

3. Το χωρισμό

Ξέρεις ότι πρέπει να χωρίσεις, να τον αφήσεις πίσω, αλλά δεν μπορείς αν το κάνεις. Τη στιγμή που πας να το τολμήσεις, αισθάνεσαι πως αυτά που σας ενώνουν είναι περισσότερα από εκείνα που σας χωρίζουν. Όμως, αυτό που θα έπρεπε να γνωρίζεις καλύτερα είναι πως κάθε ιστορία και κάθε κατάσταση (ή σχεδόν κάθε ιστορία / κατάσταση) έχουν αρχή, μέση και τέλος.

Τι είναι αυτό που σε κρατά λοιπόν και φοβάσαι να προχωρήσεις στο χωρισμό; Είναι η αγάπη; Είναι η ισχυρή πεποίθηση πως η «σχέση» που τελειώνει προσέφερε έως τώρα τα πάντα για μια ισορροπημένη ζωή; Μήπως είναι ο φόβος της μοναξιάς ή μήπως η εξάρτηση από τον σημαντικό «άλλο» που έπαιζε έως πρόσφατα τον κυρίαρχο ρόλο στην καθημερινότητά σου; Τελικά, μήπως είναι απλώς μία… είναι εμμονή; Ή μήπως ακόμα κι εγωισμός για κάτι που θέλει κανείς και δεν μπορεί να έχει, τη στιγμή που βαθιά μέσα του πιστεύει ότι δικαιούται να θέλει να έχει;

Να θυμάσαι πάντοτε πως μια σχέση έχει λόγο ύπαρξης, όταν συνεπάγεται χαρά κι αμοιβαία συναισθήματα ισορροπίας και θετικής εξέλιξης. Αν υπάρχουν συγκρούσεις, καυγάδες, συνεχείς διαφωνίες, μη παραγωγικές συμπεριφορές κι εμπειρίες, συναισθήματα καταπίεσης κι αρνητικές σκέψεις ή εκφράσεις είτε έλλειψη σεβασμού, τότε η σχέση δεν προάγει τη ζωή των μελών της. Αντιθέτως, πιθανότατα βλάπτει την ψυχική υγεία, την αυτοεκτίμηση και το μέλλον αυτών που την απαρτίζουν.

Μήπως τώρα δεν φοβάσαι το ίδιο;

4. Τους κλόουν

Είναι γεγονός πως οι κλόουν προκαλούν τρόμο και αυτός ο τρόμος δεν είναι καθόλου παράλογος. Υπάρχει ψυχολογικό υπόβαθρο πίσω από τη φρίκη που προκαλεί η εικόνα τους. Ξέρεις τι είναι αυτό που ενδεχομένως να φοβόμαστε περισσότερο στους κλόουν; Το μόνιμο χαμόγελό τους.

Το υπερβολικό μακιγιάζ των κλόουν συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη της φοβίας. Τα διογκωμένα χαρακτηριστικά αλλά και τα φαρδιά ρούχα και παπούτσια, είναι κάτι που δεν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε και μας φαίνεται αφύσικο, γεγονός που μας προκαλεί μία ανησυχία. Κι ακόμη ένα πράγμα που ενισχύει τη φοβία μας, είναι ότι οι κλόουν εξ' ορισμού, είναι προορισμένοι για να μας κάνουν να γελάσουμε. Στο βάθος του μυαλού μας, όμως υπάρχει πάντα η φοβία ότι δε θα καταφέρουν να εκπληρώσουν την αποστολή τους αυτή, γεγονός που μας προκαλεί μία ανασφάλεια…

Επίσης, το γεγονός ότι οι κλόουν έχουν πρωταγωνιστήσει σε πολλές ταινίες θρίλερ αποτελεί, επίσης, βασικό στοιχείο του φόβου μας. Σε γενικές γραμμές ο κύριος λόγος που προκαλείται η φοβία είναι η μάσκα ή τα καλυμμένα χαρακτηριστικά που δεν επιτρέπουν να διακρίνεις τις εκφράσεις του προσώπου. Γι’ αυτό και πολλές ταινίες τρόμου χρησιμοποιούν μάσκες ή παραμορφωμένα χαρακτηριστικά αποκλειστικά γι’ αυτό το λόγο, για να προκαλούν φόβο.

Η συμβουλή μας είναι η εξής: Μη φοβάσαι τους κλόουν!

5. Το θάνατο

Είναι -ίσως- το πιο λογικό από όλα τα παραπάνω. Επίσης, εκφράζει τη μεγαλύτερη μερίδα ανθρώπων. Λένε ότι γεννιόμαστε με δύο έμφυτους φόβους: Τον φόβο της πτώσης και των δυνατών θορύβων. Πάντως, ο φόβος του θανάτου, είναι ο πιο ισχυρός στη διάρκεια της ζωής μας, ακόμη και αν δεν θεωρείται «έμφυτος».

Βέβαια, μπορεί να έχουμε το φόβο ότι θα υποφέρουμε και θα πονέσουμε πριν πεθάνουμε, αλλά αυτός ο φόβος είναι διαφορετικός από το φόβο του θανάτου. Γιατί ενώ έτσι ο φόβος του θανάτου μοιάζει παράλογος, αν η ζωή βιώνεται σαν απόκτημα, δεν είναι καθόλου παράλογος. Τότε ο φόβος δεν είναι για το θάνατο, αλλά γιατί χάνω αυτό που έχω: Είναι ο φόβος ότι χάνω το σώμα μου, το εγώ μου, την περιουσία μου και την ταυτότητά μου. Οι οδηγίες για το πώς να πεθάνουμε είναι ακριβώς οι ίδιες για το πώς να ζήσουμε. Όσο πιο πολύ ελευθερωνόμαστε από την επιθυμία για κατοχή σε όλες της τις μορφές, και ειδικά από την εγωμανία μας, τόσο πιο αδύνατος γίνεται ο φόβος του θανάτου, αφού δεν υπάρχει πια τίποτα να χάσουμε.

«Φοβάμαι το θάνατο, σημαίνει φοβάμαι να χάσω αυτά που έχω», σύμφωνα με τον Γερμανό ψυχολόγο, ψυχαναλυτή, κοινωνιολόγο, ανθρωπιστή και φιλόσοφο Έριχ Φρομ. Πρόσεξε, όμως, και σκέψου καλά: Όλα τελικά, στη ζωή, είναι τόσο εφήμερα… Αν το αποδεχτείς, τότε για όσο ζήσεις, θα ζήσεις ελεύθερη. Και αυτό έχει σημασία.

Αν φοβάσαι κάτι πολύ, μοιράσου το. Όσο το λες και όσο το συζητάς, τόσο λιγότερο θα αρχίζεις να το φοβάσαι…