Το FOMO, το JOMO και ο εθισμός να ποστάρουμε τα πάντα
Πόση ώρα πέρασε από την τελευταία φορά που τσέκαρες τα social media σου; Καθημερινότητα θα το πουν οι νέοι, FOMO (Fear of Missing Out) οι ειδικοί.
Ζούμε στην εποχή που το να βλέπουμε τον ίδιο celebrity ξανά και ξανά, από το ένα story στο άλλο, είναι κακός οιωνός και σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά. Την προηγούμενη εβδομάδα, τα feed σου σε όλα τα social media γέμισαν με φωτογραφίες του Μάθιου Πέρι, με εμβληματικές σκηνές του στα «Φιλαράκια» και αναφορές για το πώς ο θάνατος ενός ηθοποιού σηματοδότησε μία ενηλικίωση για όσους μεγάλωσαν με τη σειρά, ερωτεύτηκαν και ξεπέρασαν αϋπνίες.
Ανάμεσα σε όλες τις αναρτήσεις αυτών που μεγάλωσαν με τα «Φιλαράκια», αυτών που δεν έτυχε να τα δουν και όσων δεν μπόρεσαν να καταλάβουν πώς ο άνθρωπος που έφερε στο προσκήνιο λέξεις, όπως «χαλάρωση» και «ταύτιση», οδηγήθηκε με το ίδιο του το χέρι προς το χειρότερο σενάριο για τη ζωή του, υπήρχε ένα κοινό: Η ανάγκη για ταύτιση και… άγχος. Άγχος μήπως χάσεις κάτι στη digital πραγματικότητα και δεν ποστάρεις το trend της ημέρας.
Ο θάνατος του πολυαγαπημένου ηθοποιού είναι απλώς ένα παράδειγμα για να δείξουμε ότι στο ψηφιακό κόσμο, υπάρχει μία άτυπη «δέσμευση»: Να δημοσιεύεις το «θέμα» της ημέρας, ώστε να μην φαίνεται ότι απέχεις από τα γεγονότα.
Μήπως έχουμε χάσει το δικαίωμα να μην γνωρίζουμε κάτι;
Η αλήθεια είναι πως σχεδόν όλες οι συζητήσεις έχουν μεταφερθεί στον διαδικτυακό κόσμο. Αναλύσεις, τοποθετήσεις, απόψεις πάνω στις απόψεις είναι αυτά που χαρακτηρίζουν τα προφίλ μας στα social media. Αντικείμενο συζήτησης κάθε φορά είναι ό,τι τρεντάρει, ό,τι σε κάνει να μην νιώθεις εκτός συζήτησης. Τι σε οδηγεί σε αυτήν την κατάσταση όμως; Η αιτία είναι μία και ακούει στο όνομα FOMO.
To «Fear Of Missing Out» αναφέρεται στην κατάσταση μόνιμης ανησυχίας ότι οι άλλοι γύρω σου, ζουν μια πολύ ικανοποιητική εμπειρία, από την οποία εσύ απουσιάζεις, αν δεν είσαι συντονισμένη. Η ανησυχία αυτή, πια, δεν αφορά μόνο στις ώρες που είσαι αποσυνδεδεμένη, αλλά αφορά και στην αποσύνδεσή σου από αυτό που συζητάνε όλοι. Μοιάζει σαν να νιώθεις πως δεν έχεις το δικαίωμα να μην γνωρίζεις κάτι και η ανάγκη σου να μένεις ενημερωμένη, έχει μετατραπεί σε ανάγκη να έχεις άποψη για τα πάντα. Ακόμη και να μην έχεις ιδέα, οι αναρτήσεις για το «topic της ημέρας» και για θέματα με τα οποία δεν έχεις ασχοληθεί ιδιαίτερα, έχουν σκοπό να σε αναδείξουν σε ενημερωμένη user, που βρίσκεται πάντα «μέσα στα πράγματα».
Και όλα αυτά, διότι, μόλις αρχίσεις το σκρολάρισμα στα social, αρχίζεις να συγκρίνεις τη συνηθισμένη σου ζωή με το αποκορύφωμα της ζωής των άλλων. Κάποιοι νιώθουν άβολα, κάποιοι ζηλεύουν και κάποιοι μπαίνουν στη διαδικασία να σκέφτονται «εμείς τι κάνουμε;». Πώς θα καταφέρεις, ωστόσο, να βρεις την ισορροπία ανάμεσα στην πραγματική ζωή και τη ζωή στα social; Φυσικά, με το JOMO ή αλλιως, Joy of Missing Out.
Από το FOMO στο JOMO
Ήρθε η στιγμή για αλλαγή σκηνικού. Έχεις νιώσει ποτέ ένα συναίσθημα χαράς επειδή δεν ενημερώθηκες για μία κοινωνική εκδήλωση, για ένα δυσάρεστο γεγονός ή για το «δράμα» κάποιας διασημότητας; Αν ναι, τότε το πιο πιθανό είναι ότι έχεις βιώσει JOMO (Joy of Missing Out), δηλαδή τη χαρά του να μένεις εκτός απ’ όσα συμβαίνουν στα social σου. Το JOMO περιγράφει ένα αίσθημα ικανοποίησης που μπορείς να αισθανθείς, όταν εκούσια απέχεις από όσα συμβαίνουν στο digital κόσμο.
Εφαρμόζοντας μερικά απλά πράγματα στην καθημερινότητά σου, θα αρχίσεις να εκτιμάς όσα έχεις, χωρίς να ανησυχείς για όσα ενδέχεται να χάσεις, αν μείνεις αποσυνδεδεμένη από τα social. Αρκεί να προσπαθήσεις να είσαι «εκεί» στις καθημερινές σου συνήθειες, χωρίς να τις συνδυάζεις με ασταμάτητο σκρολάρισμα και να κάνεις πράγματα που σου προσφέρουν την απόλυτη χαλάρωση, όπως είναι ένας περίπατος ή ένας ουσιαστικός διάλογος με κάποιο αγαπημένο πρόσωπο και… «αποσύνδεση» από τον φόβο της περιθωριοποίησης, σε περίπτωση που δεν σχολιάσεις τα trends της ημέρας.
Όταν φοβάσαι μήπως χάσεις κάτι που «τρέχει» στον χώρο των social media, δυσκολεύεσαι να πεις «όχι» και στον χρόνο που θα αφιερώσεις εκεί. Όμως, γνωρίζεις πολύ καλά πως ο χρόνος σου είναι περιορισμένος και θέλεις να συνδυάζεις πολλά πράγματα μέσα στη μέρα σου. Άφησε, λοιπόν, στην άκρη το κινητό σου και παρακολούθησε τι συμβαίνει στην πραγματική ζωή σου. Θυμήσου τις αγαπημένες σου στιγμές, επειδή υπάρχουν μέσα σου και τις κουβαλάς και όχι επειδή βρίσκονται σε κάποιο από τα προφίλ σου στα social. Πάρε μια βαθιά ανάσα και ξεκίνα να ζεις τη ζωή σου, όπως θέλεις εσύ!