Τρεις κορυφαίες Ουκρανές σχεδιάστριες μιλάνε για την πορεία της μόδας μετά από ένα χρόνο πολέμου
Σήμερα συμπληρώνεται ένας χρόνος από την επίσημη κήρυξη του πολέμου μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας. Δώδεκα μήνες μετά ο πόλεμος συνεχίζει να μαίνεται με τον κόσμο της ουκρανικής μόδας να έχει βρει μια νέα κανονικότητα. Η ομορφιά, η δύναμη και η παράδοση του ουκρανικού λαού επιμένουν να δίνουν πνοή και έμπνευση στις Ksenia Schnaider, Lilia Poustovit και Irina Dzhus και εκείνες μιλάνε αποκλειστικά στο Queen.gr για αυτό τον ένα χρόνο εμπόλεμης δημιουργίας.
Είναι ένα από τα θέματα που κανείς μας δεν ξέρει ποτέ πώς να ξεκινήσει. Και μόνο η λέξη πόλεμος δεν θα έπρεπε να υπάρχει στο λεξιλόγιο του 21ου αιώνα. Τώρα που είμαστε όλοι σοφότεροι, πιο μορφωμένοι και ώριμοι απέναντι στις καταστάσεις. Στις 24 Φεβρουαρίου του 2022 η κήρθξη του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας έγινε πραγματικότητα και πάγωσε την ανθρωπότητα, τον «πολιτισμένο» δυτικό κόσμο μας, που δεν μπορούσε να διαχειριστεί αυτή την πληγή στο κέντρο της Ευρώπης. Και καθώς τα αυτιά και τα μάτια μας, μα κυρίως το μυαλό μας, συνήθισε στην εικόνα των επιθέσεων και στο άκουσμα των νέων από το μέτωπο του πολέμου, σήμερα συμπληρώνουμε κάπως έτσι -όλοι μαζί- έναν χρόνο εμπόλεμης κατάστασης.
Μέσα στην τεράστια θλίψη και τις αλυσοδετές συνέπειες που είχε αυτός ο πόλεμος για όλους μας, ο κόσμος της μόδας δεν έμεινε αμέτοχος, αλλά σχεδόν αμέσως ανέλαβε πρωτοβουλίες βοήθειας για την υποστήριξη των εκατομμυρίων ανθρώπων που πλήττονται από τον πόλεμο, στηρίζοντας όσο μπορεί τις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες των πληθυσμών. Τι γίνεται, όμως, με την ίδια την ουκρανική μόδα; Συνεχίζει να υπάρχει και να δημιουργεί κατά τη διάρκεια του πολέμου; Πόσο εύκολο ή ακόμη και εφικτό είναι το να προσπαθείς να δημιουργήσεις κάτι το υψηλό μέσα στην ίδια τη φρίκη;
O Jimmy Choo αποκλειστικά στο Queen.gr: «Τα παπούτσια δεν αναβαθμίζουν ένα look, το δημιουργούν»
Η Ksenia Schnaider, η Lilia Poustovit και η Irina Dzhus, τρεις κορυφαίες σχεδιάστριες από την Ουκρανία με διεθνή παρουσία μιλάνε αποκλειστικά στο Queen.gr για τον ένα αυτό επίπονο χρόνο, τον τρόπο που κατάφεραν να μείνουν δημιουργικές και όλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν. Το φως της επόμενης μέρας έχει ήδη ανατείλει για την ουκρανική μόδα, που συνεχίζει την πορεία της, και οι κυρίες αυτές είναι η απόδειξη.
Ksenia Schnaider
Η Ksenia Schnaider είναι μία από τις πιο γνωστές σχεδιάστριες της Ουκρανίας, που έχει ξεχωρίσει για τα patchworked denim items των συλλογών της και έχει καταφέρει να έχει διαρκή, διεθνή περιοδικά και αφιερώματα σε κορυφαία περιοδικά μόδας, όπως φυσικά και στη Vogue. Η ίδια αναγκάστηκε να φύγει μαζί με τη 10χρονη κόρη της από την εμπόλεμη ζώνη του Κιέβου, καταφεύγοντας αρχικά στο Chernivtsi μαζί με χιλιάδες ακόμη κόσμου, πριν φτάσει την Ολλανδία. Μετά από ένα χρόνο συνεχίζει να εργάζεται πάνω στη βιωσιμότητα και να παρουσιάζει τη δουλειά της σε διάφορα σημεία του κόσμου.
«Ως fashion brand γνωρίζουμε ότι ο ρόλος μας στον κόσμο δεν είναι μόνο να σχεδιάζουμε ρούχα, αλλά και να υποστηρίζουμε τις κοινότητες, στις οποίες ανήκουμε. Είμαστε περήφανοι, που λέμε ότι η ομάδα μας παρέμεινε αφοσιωμένη και ανθεκτική κατά τη διάρκεια αυτής της δύσκολης περιόδου και συνεχίσαμε να εργαζόμαστε σκληρά , για να δημιουργήσουμε για εσάς ό,τι πιο ενημερωμένο υπάρχει στη μόδα. Η παραγωγή μας εξακολουθεί να λειτουργεί στο Κίεβο και εξακολουθούμε να παράγουμε sustainable ρούχα με την ετικέτα «made in Ukraine». Θα ήθελα να επωφεληθώ αυτής της ευκαιρίας για να ευχαριστήσω την ομάδα μας για όλη τη σκληρή δουλειά, την αφοσίωση και τη γενναιότητα της. Ξέρουμε ότι δεν ήταν εύκολο να συνεχίσει να εργάζεται κάτω από τόσο δύσκολες συνθήκες -σειρήνες αεροπορικών επιδρομών, βομβαρδισμούς, black outs- , αλλά είμαστε περήφανοι για το κάθε ένα μέλος της ομάδας μας και την ακλόνητη δέσμευσή τους προς την εταιρεία και τους πελάτες μας».
NYFW23:Η Sylvie Millstein μας μιλάει αποκλειστικά για την επιστροφή της HELLESSY στην Εβδομάδα Μόδας
Lilia Poustovit
«Ακόμα δεν καταλαβαίνω πώς είναι δυνατόν να γίνεται πόλεμος στις μέρες μας στη χώρα μου. Η Ουκρανία ήταν πάντα ειρηνική, γενναιόδωρη και φιλόξενη. Δεν συνειδητοποιώ πλήρως, ότι συμβαίνει στην πραγματικότητα - είναι ένας εφιάλτης, που σε κάνει να πετάγεσαι κάθε πρωί. Βιώνουμε τρομερά γεγονότα. Αλλά η ιδέα ότι πρέπει να περάσουμε κάτι τόσο δύσκολο για χάρη της πατρίδας μας, μου δίνει ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον για εμάς και τις επόμενες γενιές των Ουκρανών. Δυστυχώς, αυτές οι σκληρές δοκιμασίες συνοδεύονται από μεγάλες θυσίες. Είναι δύσκολο ακόμη και να σκεφτούμε πόσους ανθρώπους έχουμε ήδη χάσει στον πόλεμο,» μου είπε η Lilia στην πρώτη επαφή που είχα μαζί της, βγάζοντας όλα της τα συναισθήματα γύρω από το σοκ του πολέμου.
Η ίδια κατάφερε να εγκαταλείψει σχετικά γρήγορα την Ουκρανία, αφήνοντας πίσω της ένα μεγάλο κομμάτι της, τη δουλειά της και όλα όσα έχει καταφέρει μέσα από το προσωπικό της brand, που φέρει το όνομα της. «Το πιο δύσκολο για μένα είναι ότι το παιδί μου και εγώ μένουμε στο εξωτερικό, κάποιοι από τους υπαλλήλους της POUSTOVIT βρίσκονται σε διάφορες άλλες χώρες και όλοι επικοινωνούμε μέσω zoom με την ομάδα, που παραμένει στο Κίεβο. Όσοι βρίσκονται στο Κίεβο είναι πραγματικά ήρωες, είμαι εξαιρετικά περήφανη γι' αυτούς και τη σκληρή δουλειά τους, ακόμα κι όταν δεν υπάρχει φως και θέρμανση, ακόμη και όταν δίπλα τους εκτοξεύονται ρουκέτες. Και φυσικά αφαιρούμε το 30% των πωλήσεων της POUSTOVIT για φιλανθρωπικό σκοπό, για να δοθούν κάποια χρήματα σε όλους όσους βρίσκονται στην Ουκρανία και οι οποίοι χρειάζονται τη βοήθεια μας πολύ περισσότερο».
«Τους πρώτους μήνες του πολέμου ήταν δύσκολο να κάνεις το οτιδήποτε δημιουργικό. Όταν αναγκάστηκα να φύγω στο εξωτερικό, η πρώτη ιδέα που προέκυψε ήταν να στηρίξω τους Ουκρανούς που κατέληξαν εκεί, να τους ενώσω με τη βοήθεια "πατριωτικών ρούχων". Κάπως έτσι εμφανίστηκε η συλλογή "Volya" με την υποστήριξη της POUSTOVIT. Επίσης, φτιάξαμε ένα ιδιαίτερο μεταξωτό μαντήλι με ποιήματα της Lina Kostenko, μίας μεγάλης Ουκρανής συγγραφέα».
«Πάντα εμπνέομαι από την παραδοσιακή ουκρανική δεξιοτεχνία, την όμορφη δουλειά των τεχνιτών μας που είναι βαθιά ριζωμένη στις παραδόσεις μας. Είναι μέρος της ταυτότητας της POUSTOVIT. Αυτό μου δίνει πραγματικά δύναμη και ενέργεια για να προχωρήσω και να διαδώσω τη μοναδική μας κουλτούρα».
«Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε στην Ουκρανία, θα την ξαναχτίσουμε μετά τον πόλεμο και θα μιλήσουμε δυνατά για την όμορφη και ταλαντούχα χώρα μας μέσω της ισχυρής γλώσσας της μόδας,» μου είπε καθώς κλείναμε τη σύντομη επικοινωνία μας, για να μην αφήσει καμία αμφιβολία σε κανέναν για την εξέλιξη των πραγμάτων. Η μόδα της Ουκρανίας συνεχίζει να είναι ζωντανή και να ονειρεύεται την επόμενη μέρα πίσω στην πατρίδα, την αιώνια μούσα.
Irina Dzhus
Η Irina Dzhus είναι μία από τις νέες σχεδιάστριες της Ουκρανίας, που κατάφερε να ξεχωρίσει αμέσως. Οι συλλογές της περιλαμβάνουν πολλά στοιχεία artisanal και στην τελευταία της παρουσίαση στην Εβδομάδα Μόδας του Βερολίνου μπορούσε κανείς να διαβάσει την επιρροή του πολέμου στην καρδιά, το μυαλό και την τέχνη της. Μου περιγράφει όλα τα γεγονότα ακριβώς όπως τα έζησε.
«Στις 24 Φεβρουαρίου του 2022, όλοι οι Ουκρανοί ξύπνησαν από τις εκρήξεις γύρω τους. Όσο για μένα, επειδή είχα ήδη πολύ άγχος με τις προειδοποιήσεις που διαδίδονταν, δεν κοιμόμουν, όταν άρχισε να συμβαίνει αυτός ο εφιάλτης. Το να πω ότι ένιωσα απλώς φοβισμένη, θα ήταν σαν να μην σας λέω στην πραγματικότητα τίποτα - ήμουν πλήρως σε σοκ. Ακόμη και χωρίς κάποια επίσημη επιβεβαίωση, ήταν προφανέστατο το τι συνέβαινε και η μόνη ερώτηση ήταν το πώς θα επιβιώσουμε. Αφού κρύφτηκα σε ένα υπόγειο για λίγες μέρες, κατάφερα να βγω από την τότε μερικώς κατεχόμενη περιοχή του Κιέβου και να καταφύγω στην Πολωνία μαζί με τις τρεις γάτες μου, το οποίο και ένιωσα σαν ένα πραγματικό θαύμα, μιας και μιλάμε για το ζήτημα της επιβίωσης μας».
«Έχει περάσει σχεδόν ένας χρόνος από τότε που βρήκα το καταφύγιό μου στην ΕΕ, και οι περισσότερες διαδικασίες πίσω από το brand μου έχουν μεταφερθεί επίσης. Ταυτόχρονα, διατήρησα την παραγωγή μας στην Ουκρανία, καθώς θεωρώ ότι είναι ζωτικής σημασίας να υποστηρίξω όσους από τους τεχνίτες μας παρέμειναν στη χώρα με δουλειά αυτή την κρίσιμη περίοδο. Δεν χρειάζεται να πούμε φυσικά, ότι το να εργάζεσαι κατά τη διάρκεια ενός πολέμου είναι εξαιρετικά δύσκολο. Τους τελευταίους μήνες, η απόδοση μειώθηκε σημαντικά, καθώς τα black outs έχουν γίνει η νέα μας κανονικότητα, με αποτέλεσμα, μέσα σε όλα τα άλλα, να μην μπορούμε να προγραμματίσουμε σωστά την παραγωγή μας. Τα logistics μας ήταν επίσης εξαιρετικά προβληματικά, αν και η κατάρρευση του συστήματος των πρώτων μηνών έχει επιλυθεί τώρα. Προφανώς, η συναισθηματική κατάσταση των εργαζομένων ήταν ασταθής. Για πολλούς είναι δύσκολο να παρακινηθούν να κάνουν "περιττές" δουλειές κατά τη διάρκεια του πολέμου. Ταυτόχρονα, όμως η δουλειά βοηθάει να συγκεντρώσεις το μυαλό σου, να αισθανθείς απαραίτητος και ότι έχουμε τουλάχιστον ο ένας τον άλλον».
«Υπάρχει ένα ηθικό δίλημμα, γιατί, από τη μια πλευρά, συχνά φαίνεται παράλογο να εμπλέκεται κανείς σε μια τέτοια διασκεδαστική δραστηριότητα, όπως η μόδα, ενώ οι συμπατριώτες του πεθαίνουν από βάναυσες επιθέσεις. Από την άλλη πλευρά, αντιμετωπίζω τη μόδα ως ένα ισχυρό μέσο, με αποστολή να μεταφέρει ένα σημαντικό κοινωνικό μήνυμα».
«Οπότε σε αυτό το σημείο, χρησιμοποιώ τη δημιουργικότητά μου ως μέσο για να συγκεντρώσω την προσοχή της διεθνούς κοινότητας, στην τραγωδία που διαδραματίζεται στη χώρα μου. Έτσι ενσωματώνω πολλούς συμβολισμούς στα σχέδιά μου και στην προώθησή τους, και η τελευταία μου συλλογή απέδωσε έναν αλληγορικό φόρο τιμής στην αναπόφευκτη μεταμόρφωση, που όλοι οι Ουκρανοί αναγκάστηκαν να υποστούν, κάτω από τις ακραίες συνθήκες που αντιμετώπισαν».
Ολοκληρώνοντας τη συζήτηση μας, η Irina έδωσε τη δική της πρόβλεψη για το μέλλον της ουκρανικής μόδας, θέλοντας να αποδώσει το κοινό αίσθημα όλων των συναδέλφων της, τις ελπίδες και τον σκοπό των ρποσπαθειών τους, που ένα χρόνο τώρα κρατά ζωντανή τη βιομηχανία στη χώρα τους. «Για να επιβιώσει στον πόλεμο, η ουκρανική μόδα χρειαζόταν να αλλάξει πορεία, εστιάζοντας εκ νέου στις διεθνείς συνεργασίες της και χρησιμοποιώντας αποτελεσματικά την τεράστια υποστήριξη, που προέρχεται από πολυάριθμες πρωτοβουλίες, για να αναπτυχθεί στη νέα πραγματικότητα και να ενσωματωθεί ισχυρά στην παγκόσμια βιομηχανία». Ελπίζουμε οι πρωτοβουλίες αυτές να συνεχίσουν να στηρίζουν το έργο τους και το όνειρο μιας νέας, ισχυρής μόδας στην Ουκρανία.