Η συνέντευξη με τον ταλαντούχο Μίνω Μάτσα σαν να είναι ένα άγνωστος (και το ραντεβού στο Gazarte)
Μίνω Μάτσα υπάρχει σωτηρία; «Αγανακτώ. Δυστυχώς η πανδημία έφερε μια άλλη πανδημία». Ο καλλιτέχνης τα λέει απλά και περιεκτικά όπως θα έκανε οποιοσδήποτε σε ένα podcast.
Ταλαντούχος, αναγνωρισμένος, επιτυχημένος, επίμονος, συνεπής, ευφυής, διαισθητικός, που το όνομά του είναι συνδεδεμένο με τη μουσική. Ναι, ο Μίνως Μάτσας μπορεί να είναι όλα αυτά, αλλά επειδή έχει μάθει να μιλάει με τη μουσική του και μέσω της οδού της τέχνης, οι χαρακτηρισμοί και τα credits είναι απλώς ταμπέλες που δεν έχουν κανένα νόημα να του αποδοθούν διότι δεν τα έχει ανάγκη. Ο συνθέτης, στιχουργός και παραγωγός, είναι ένας απλός αφηγητής με το μεγαλείο της απλότητας να αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προσόντα του. Ίσως, όταν ο παππούς του ίδρυε τη Minos EMI να είχε κάτι τέτοιο στο μυαλό του για το παιδί που πήρε πτυχίο από το Ωδείο Αθηνών και από τη Σχολή Τζούλιαρντ, που ενηλικιώθηκε μουσικά στην Αμερική και που εξελίχθηκε σε έναν από τους σημαντικότερους συνθέτες της γενιάς του.
Είθισται, τους ανθρώπους που μιλάνε σπάνια δημόσια, να τους λέμε ακριβοθώρητους ή σνομπ. Τα πράγματα όμως δεν είναι έτσι. Υπάρχουν και εκείνοι που έχουν την ανάγκη να «μιλάνε» μέσα από τη δουλειά τους. Μια ανάγκη επιτακτική σε καιρούς που οι άνθρωποι ξοδεύονται σε ανούσιες δημόσιες καταθέσεις ψυχής. Ωστόσο, η σιωπή εκείνων των ακριβοθώρητων «φωνάζει» κάποια πράγματα, όπως:
Σε πρώτη ανάγνωση, ο Μίνως Μάτσας έχει τις εσωτερικές συγκρούσεις του- με τη μεγαλύτερη από αυτές να είναι η ανάγκη για άμεση δράση και απόλυτη χαλαρότητα. Μία από τις ιδιοτροπίες του είναι πως χρειάζεται απόλυτη οργάνωση και τάξη ΠΡΙΝ την πρόβα! Μπορεί να γίνει φωνακλάς (στον καθρέφτη του), ενώ ενδέχεται να δημιουργεί πρόβλημα στα δικά του άτομα διότι έχει μανία με το να είναι ακριβής στα ραντεβού του ενώ στα ελαττώματά του δεν μπορούν να μην συμπεριληφθούν πως είναι ανυπόμονος και ακατάστατος.
Σε δεύτερη ανάγνωση, έχει ως αγαπημένο χρώμα το βαθύ πράσινο. Αυτό που φοβάται περισσότερο είναι την αβεβαιότητα, βαριέται αφόρητα την ουδετερότητα και τον εξοργίζει η αδιαφορία. Ίσως οι δικοί του άνθρωποι να τον δουν να επιστρέφει σε βιβλία που διάβασε μικρός- όπως αυτά του Καζαντζάκη. Πάντως, το μόνο σίγουρο είναι πως ο Μίνως Μάτσας πίνει τον καφέ του σκέτο και η ποσότητα οποιασδήποτε δόσης ζάχαρης σε τούτο το κείμενο να δημιουργεί αναγούλα.
Συνέντευξη με τον Μίνω Μάτσα πριν το μουσικό ραντεβού στο Gazarte στις 5, 12 και 19 Δεκεμβρίου.
Κύριε Μάτσα, ας υποθέσουμε πως είστε ένας άγνωστος και παρουσιάζετε ένα podcast. Έχετε μόλις λίγα δευτερόλεπτα στη διάθεσή σας για να συστηθείτε στο κοινό με όπλο τη φωνή σας και τις λέξεις. Ποιες είναι αυτές;
Γειά σας, θα ήθελα να ομορφύνω τη ζωή μας με τη μουσική, έστω για λίγο. Το τραγούδι μας ενώνει, μας παρηγορεί, μας απογειώνει.
Έστω ότι σε αυτό το podcast εκείνη την ώρα παίζει μουσική. Τι τραγούδι ακούμε;
Παίζει το Gnossienne του Erik Satie με τον Aldo Ciccolini η την Οδό Ονείρων του Χατζιδάκι με τον Γιώργο Μαρίνο.
Τι χρώμα έχει η μουσική σας;
Μπλε, άσπρο, κόκκινο, κυπαρισσί, κροκί, σέπια.
Έπειτα από μια πολύ σημαντική πορεία, αναρωτιέμαι αν είναι αγχωτικό να ακούτε συνεχώς το επιτυχημένος στη δουλειά σας. Έχει μόνο θετικό πρόσημο η επιτυχία;
Η επιτυχία είναι χαρά και δέσμευση. Ξαναρχίζω από την αρχή κάθε φορά που μπαίνω στο στούντιο ή γράφω μουσική για μια ταινία ή μια παράσταση στο θέατρο. Βλέπω τα πράγματα σαν να ξεκινώ για πρώτη φορά με λιγότερη όμως αγωνία για το αποτέλεσμα.
«Είμαστε μονάχα στην αρχή, βλέπεις. Σαν να βρίσκονται τα πάντα μπροστά μας…». Τρείς βραδιές, όπου όλοι γίνονται «Ένας», μέσα από τη μουσική, τις φωνές, το τραγούδι.
Ποια είναι η προϋπόθεση για να πραγματοποιήσετε ένα μουσικό ραντεβού με το κοινό όπως τώρα στο GAZARTE; Τι θέλετε να επικοινωνήσετε περισσότερο αυτή τη φορά με αυτή την αφήγηση;
Θέλω να παίξω τα τραγούδια μου με τους εξαιρετικούς μουσικούς και τους δύο υπέροχους τραγουδιστές: την Μυρτώ Βασιλείου και τον Κώστα Τριανταφυλλίδη. Θα ήθελα να δω από κοντά τους ανθρώπους που συχνά συναντώ και μου λένε όμορφα λόγια για τη μουσική μου, να τραγουδήσουμε όλοι μαζί, να δω χαμόγελα και ζεστασιά. Να γυρίσουμε όλοι σπίτια μας πιο καλά από ότι ήρθαμε και να ξεχάσουμε για λίγο την πεζή καθημερινότητα. Μετά την τελευταία περιπέτεια της απόστασης και των απαγορεύσεων ήρθε η ώρα για επαφή μέσα από αυτό που αγαπάμε και μας ενώνει.
Πιστεύτε ότι έχουμε μουσική παιδεία στην Ελλάδα;
Είμαστε μια πλούσια χώρα σε ταλέντο. Μυθικοί συνθέτες από τα ρεμπέτικα, την παράδοση, τα λαϊκά τραγούδια. Τραγουδιστές που σφράγισαν με το πάθος τους και τις φωνές τους μοναδικές ερμηνείες. Ποιητές, στιχουργοί που έγραψαν διαμάντια. Υπάρχει μουσική παιδεία, δεν ξέρω αν υπάρχει καλλιέργεια. Πάντως υπάρχει πλούτος και όποιος ψάχνει, βρίσκει.
Ποια είναι τα υλικά που συνθέτουν το προφίλ ενός μουσικά ευφυή ανθρώπου;
Η αγάπη για τη μουσική και η ανάγκη για διαφορετικά ακούσματα.
Για ποια δουλειά σας αισθάνεστε μεγαλύτερη περηφάνια;
Η πρώτη μου δουλειά για τον κινηματογράφο (ήμουν 25 ετών) που παίχτηκε ζωντανά στο Παλλάς και συνόδευε τη βουβή ταινία του Pabst με την Louise Brooks, Diary of a Lost Girl. Θέλω μάλιστα να παρουσιάσω ξανά αυτή τη δουλειά.
Τι σημαίνει επιτυχία; Στην εξίσωση, ταλέντο, δουλειά, συνέπεια, επιμονή και υπομονή ο παράγοντας τύχη τι ρόλο παίζει;
Ο παράγοντας τύχη παίζει σημαντικό ρόλο. Αλλά τις συνθήκες για να μας χτυπήσει την πόρτα τις δημιουργούμε εμείς. Τύχη είναι να μπορείς να κάνεις αυτό που γεμίζει την ψυχή σου και να έχεις την πολυτέλεια να αφιερώνεις χρόνο σε αυτό. Τύχη είναι και να βρίσκεσαι στο κατάλληλο μέρος την κατάλληλη στιγμή. Επιτυχία είναι να πραγματοποιείς βήμα- βήμα τα όνειρά σου.
Τι ρόλο παίζουν οι συμπτώσεις στη ζωή σας;
Δεν νομίζω πως υπάρχουν πραγματικά! Είναι το αποτέλεσμα συμπαντικών διεργασιών που τις λέμε συμπτώσεις για να συνεννοούμαστε. Σύμπτωση είναι όλα αυτά τα νήματα που υφαίνονται για να φτιάξουν μια στιγμή ευχάριστη ή δυσάρεστη που συχνά έχουν σημαδέψει τη ζωή μου.
Πότε ήταν η χρονική στιγμή στην επαγγελματική σας πορεία που είπατε: «ναι, είμαι πολύ καλός στη δουλειά μου»;
Όταν το 2003 στη Νέα Υόρκη παίχτηκε η κινηματογραφική μου μουσική στο Lincoln Center ανάμεσα στις μουσικές συνθετών όπως του Morricone, του Νino Rota, του Piazzola και όταν την ίδια χρονιά έπαιξε στην Metropolitan Opera η ορχήστρα του American Ballet Theater τη μουσική που έγραψα για την ταινία του Kώστα Γαβρά “The Parthenon”.
Κατά τη γνώμη σας, δημιουργείται στις μέρες μας μουσική που χωρίς να έχει στίχους, είναι ικανή να πει μια ιστορία; Θα μπορούσατε να πείτε πως είστε ένας τέτοιος αφηγητής;
Παρόλο που στο Gazarte θα παίξουμε τα τραγούδια μου, οι μουσικές μου λένε ιστορίες πλούσιες σε νοήματα, εικόνες και συναισθήματα. Ακόμη και στις εισαγωγές των τραγουδιών μου ή στα αμιγώς μουσικά τους μέρη, θα βρείτε πολλές τέτοιες στιγμές. Αρκεί να κλείσετε τα μάτια σας και να αφουγκραστείτε με αθωότητα.
Πόσο έχουν -πραγματικά- αλλάξει τα social media, τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τη μουσική; Και τι κακό έχει κάνει στη μουσική η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας;
Η μουσική κυκλοφορεί παντού και πουθενά. Μπορείς να ακούσεις τα πάντα όποτε το θελήσεις μέσω της τεχνολογίας. Αυτό είναι μεγάλη κατάκτηση. Από την άλλη, η τεχνολογία έκανε τη μουσική να επιστρέψει στην αρχική άυλη μορφή της.
Επειδή είστε ένας άνθρωπος που δεν του αρέσει να εκτίθεται, αναρωτιέμαι ποια είναι η σχέση σας με τα social media.
Η σχέση μου είναι καλή και κακή. Παρατηρώ και τα χρησιμοποιώ με μέτρο. Είναι πιο εθιστικά και από τον καφέ και ένας κόσμος που συχνά δεν έχει μεγάλη σχέση με την πραγματική ζωή. Από την άλλη έχει και μεγάλο ενδιαφέρον.
Ποιοι είναι οι τρεις Έλληνες μουσικοί που ήταν, είναι και θα είναι πολλά χρόνια μπροστά από την εποχή;
Ο Βαμβακάρης, ο Χατζιδάκις, ο Παπαθανασίου.
Ποια είναι η άποψή σας για τα λαϊκά δικαστήρια που στήνονται στα social media;
Ο κόσμος έχει ανάγκη να φωνάξει, το κατανοώ. Η δικαιοσύνη όμως πρέπει να κάνει την δουλειά της ανεξάρτητα από την αγανάκτηση και τις φωνές της κοινωνίας.
Τι σας προβληματίζει περισσότερο και σας δημιουργεί σκεπτικισμό αναφορικά με την πολιτική κατάσταση στη χώρα μας; Θα σας ενδιέφερε να ασχοληθείτε με την πολιτική;
Η πολιτική δεν είναι για όλους. Σίγουρα όχι για εμένα !Εάν εννοείτε αυτό που με προβληματίζει με τα πολιτικά κόμματα και τις εκάστοτε κυβερνήσεις θα σας απαντήσω πως η πολιτική του αύριο πρέπει να έχει ενσυναίσθηση και όχι κυνισμό. Τεχνογνωσία και όχι τεχνοκράτες. Οικολογική συνείδηση και όχι άκρατη εκμετάλλευση φυσικών πόρων. Κράτος δικαίου και όχι διαλυμένη υγεία. Παιδεία που θα γαλουχεί καλλιεργημένους ανθρώπους και όχι απλά πληροφορημένους. Και επιτέλους σεβασμό και στήριξη στους καλλιτέχνες και τις τέχνες. Το θέατρο, ο κινηματογράφος, η μουσική, τα εικαστικά αποτελούν ένα τεράστιο κεφάλαιο για την Ελλάδα. Η πολιτιστική πολιτική θα πρέπει να είναι στις βασικές προτεραιότητες.
Έπειτα από μία πανδημία, έναν πόλεμο στην Ουκρανία, δεκάδες πυρκαγιές και πλημμύρες, σωρεία καταγγελιών για κακοποίηση, γυναικοκτονίες, πώς αισθάνεστε και αντιδράτε σε ό,τι συμβαίνει γύρω σας; Υπάρχει σωτηρία; Αν σκεφτούμε λίγο ρομαντικά, τι είναι αυτό που θα σώσει τον κόσμο;
Αγανακτώ. Δυστυχώς η πανδημία έφερε μια άλλη πανδημία. Αυτή της βίας κατά των γυναικών. Αδιανόητη πραγματικότητα. Πρέπει οπωσδήποτε να ευαισθητοποιηθούμε όλοι και να βάλουμε ένα φρένο στο εξωφρενικό αυτό φαινόμενο. Τέρμα στην σιωπή. Άμεση βοήθεια στις γυναίκες που καταγγέλλουν. Ενημέρωση. Δράση. Ο πόλεμος πάλι, αυτή η μάστιγα που φαίνεται να μην τελειώνει κάνει ακόμη πιο ζοφερή την πραγματικότητα. Δεν γνωρίζω τι θα σώσει τον κόσμο. Ας ξεκινήσουμε από το να είναι ο καθένας μας πιο υπεύθυνος, πιο αλληλέγγυος, πιο συνεργατικός.
Ποια είναι η μεγαλύτερη ευθύνη που φέρετε ως καλλιτέχνης;
Να είμαι αληθινός σε αυτό που κάνω. Να ενθαρρύνω τους νεότερους που έρχονται να με συναντήσουν.
Ποιο είναι το επόμενο challenge με το οποίο θα έρθετε μουσικά αντιμέτωπος προσεχώς;
Μια μεγάλη συναυλία με τις ορχηστρικές μουσικές μου για τον κινηματογράφο και το θέατρο.
Τι πρέπει να «έχουν» οπωσδήποτε μαζί τους τα άτομα που θέλουν να έρθουν να σας δούνε στο GAZARTE LIVE STAGE;
Ανοιχτή καρδιά και όρεξη να ταξιδέψουν.
Ποια είναι η μεγαλύτερη αξία που έχετε ως καλλιτέχνης και ως άνθρωπος;
Ας μου το απαντήσετε εσείς εάν το γνωρίζετε!
Γιατί ετεροντρέπεστε περισσότερο;
Δεν συμφωνώ με την λέξη αυτή.
Πείτε μας ένα δικό σας quote το οποίο επαναλαμβάνετε όταν όλα πάνε καλά ή όταν όλα πάνε χάλια.
Τα πράγματα γίνονται όταν θέλουν αυτά.
Ποιο όνειρό σας (οκ, ένα από αυτά) δεν έχει γίνει (ακόμα) πραγματικότητα;
Να δω τον Tom Waits live.
Στείλτε ένα μήνυμα ενδυνάμωσης στην κάθε Queen που υπάρχει εκεί έξω.
Η γυναίκα είναι το παρελθόν, το παρόν, και το μέλλον. Είναι η μάνα ΓΗ.
Κύριε Μάτσα, ποια είναι η πιο σημαντική συμβουλή του παππού Μίνου Μάτσα από τα Ιωάννινα;
«Μην μπλέκεις τους έρωτες με τα επαγγελματικά».
GAZARTE MAIN STAGE
Δευτέρα 5, 12 και 19 Δεκεμβρίου, ώρα έναρξης 9.30 μ.μ
Τραγουδούν:
Κώστας Τριανταφυλλίδης, Μυρτώ Βασιλείου
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ & ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ ΕΔΩ.
“Είμαστε μονάχα στην αρχή, βλέπεις. Σαν να βρίσκονται τα πάντα μπροστά μας…”
Τρείς βραδιές, όπου όλοι γίνονται Ένας, μέσα από τη μουσική, τις φωνές ,το τραγούδι.
Η ανάγκη μου να βρεθώ κοντά σας και να μοιραστώ μαζί σας τους αγαπημένους μου ρυθμούς, τα μουσικά γυρίσματα, τους στίχους που με έριξαν από νωρίς στο τραγούδι σε μια σχέση αγάπης που βαστάει γερά σαν να ξεκίνησα μόλις χτες.
Τραγούδια από το σινεμά, την τηλεόραση, το θέατρο, την δισκογραφία: Τραγούδια που είχαν την τύχη να τραγουδηθούν από μοναδικούς ερμηνευτές θα ξεδιπλωθούν κοντά σας σαν μια αλήθεια γυμνή, με την ελπίδα να περάσουμε δυο ώρες τραγουδώντας τα “Καράβια που βγήκαν στη στεριά” και μέθυσαν “ Ως κι οι θάλασσες”, αφού βρήκαν την “Ευτυχία” σε ένα “Όνειρο Απατηλό”. “Είσαι εσύ ο άνθρωπος μου” είπε και έφυγε σε ένα “Νησί” μια “Μαύρη Πεταλούδα” ψιθυρίζοντας το “Μινόρε της Αυγής”.
Συνοδοιπόροι μου ο Κώστας Τριανταφυλλίδης με την ευγενική λαϊκή φωνή που με συγκινεί και με εκπλήσσει μονίμως τα τελευταία χρόνια και η Μυρτώ Βασιλείου μια νέα φωνή με δύναμη και θετική ενέργεια.
Μίνως Μάτσας
Συμμετέχουν οι εξαιρετικοί σολίστ: Αντώνης Ανδρέου: Τρομπόνι, Jim Staridas: Τρομπόνι, Τάκης Βασιλείου: Κρουστά, Παρασκευάς Κίτσος: Μπάσο, Γιώργος Μάτσικας: Μπουζούκι, Ντίνος Χατζηιορδάνου: Ακορντεόν, Γιώργος Χατζόπουλος: Κιθάρα και ο συνθέτης στο πιάνο.
ΜΙΝΩΣ ΜΑΤΣΑΣ
Από κοντά
GAZARTE LIVE STAGE
Δευτέρα 5, 12 και 19 Δεκεμβρίου, ώρα έναρξης 9.30 μ.μ
Τραγουδούν: Κώστας Τριανταφυλλίδης, Μυρτώ Βασιλείου
Ελάχιστα λόγια για τον Μίνω Μάτσα
Το 1994 ο Μίνως Μάτσας συνέθεσε τον πρώτο του κύκλο τραγουδιών με τίτλο Χίλιες και μία νύχτες πάλι, σε στίχους Άκου Δασκαλόπουλου. Το 1995 τέσσερις συνθέσεις του είχαν συμπεριληφθεί στον πολυσυλλεκτικό δίσκο του Γιώργου Νταλάρα Καλώς τους.
Από το 2000 έως το 2011 έζησε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Ως συνθέτης έχει δεκάδες ταινίες στο ενεργητικό του, θεατρικές παραστάσεις, καθώς και τηλεοπτικά προγράμματα. Έχει συνεργαστεί, μεταξύ άλλων, με τον σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά για την ταινία Ο Παρθενώνας, καθώς και στις παραστάσεις του Αριστοφάνη Όρνιθες και Ειρήνη, που ανέβηκαν στο αρχαίο θέατρο Επιδαύρου. Έχει βραβευθεί και στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (για το Eduart και το Σκλάβοι στα δεσμά τους). Έγραψε επίσης τη μουσική για την ταινία O κυρίαρχος του παιχνιδιού 3: Η λύτρωση (Undisputed III: Redemption, 2010).
Το 2016 έντυσε μουσικά το αυθεντικό κείμενο του Βόιτσεκ του Γκέοργκ Μπύχνερ. Το 2017 κυκλοφόρησε το σάουντρακ για τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Γιάννη Σακαρίδη, Amerika Square, που βασίζεται στην πολυβραβευμένη νουβέλα του Γιάννη Τσίρμπα Η Βικτώρια δεν υπάρχει.