Διεθνή βραβεία Τέχνης από το «Ίδυμα Γ.&Α. Μαμιδάκη» σε 3 σπουδαίους νέους εικαστικούς

Από το 2019 το «Ίδρυμα Γ. & Α. Μαμιδάκη» έχει κάνει πράξη το μεγαλόπνοο όραμα της ιδρύτριας του Τζίνας Μαμιδάκη, με το θεσμό του διεθνούς βραβείου τέχνης, απευθύνοντας κάθε χρονιά ανοιχτή πρόσκληση προς όλους τους δημιουργούς σε όλον τον κόσμο, να παρουσιάσουν τις προτάσεις τους. Αφού αξιολογηθούν από ειδική επιτροπή, με κριτήριο την ολοκληρωμένη σκέψη πίσω από το έργο, την πρωτοτυπία, αλλά και τη ρεαλιστική υλοποίησή τους, αποφασίζονται και τα ετήσια βραβεία του.

Τη φετινή χρονιά και τα 3 βραβεία είχαν χρώμα ελληνικό. Ανάμεσα στις 700 φετινές συμμετοχές με το 70% των καλλιτεχνών εκτός Ελλάδας, ξεχώρισαν το «Long Waves» του Στρατή Ταυλαρίδη, το «Τοπίο σε Κίνηση» της Ειρήνης Μίγα και το «The Resilient Thread» της Κατερίνας Νάκου.

Το Queen.gr βρέθηκε πριν από λίγες μέρες στο ξενοδοχείο Minos Palace Hotel and Suites στον Άγιο Νικόλαο, όπου παρουσιάστηκαν τα έργα για πρώτη φορά, στη βραδιά προς τιμήν των καλλιτεχνών, όπου έγινε και η βράβευσή τους. Τα έργα αυτά δημιουργήθηκαν εν μέρει εκεί και εκτίθενται στους χώρους του ξενοδοχείου, ενσωματώνονται στη φιλοσοφία και την αισθητική του, δημιουργώντας μία πρωτόγνωρη αίσθηση στον φιλοξενούμενο επισκέπτη. Είναι η συνέχεια ενός παράλληλου πολιτιστικού οράματος που ήδη υπάρχει στο έτερο ξενοδοχείο Minos Beach, όπου περισσότερα από 70 έργα σπουδαίων Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών εκτίθενται στον περιβάλλοντα χώρο, δημιουργώντας το πιο πρωτότυπο υπαίθριο μουσείο σύγχρονης τέχνης στη χώρα μας και σπάνιο ακόμη και για τα Ευρωπαϊκά δεδομένα.

Τη βραδιά της βράβευσης είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε με τους πολυτάλαντους βραβευμένους καλλιτέχνες την ώρα που μας παρουσίαζαν τα έργα τους. Σε ένα παράλληλο παιχνίδι με τον χρόνο και την ύλη. Με επιρροές από την παράδοση, την κρητική γη αλλά και με το βλέμμα στο μέλλον. Ο καθένας μας παρατηρώντας τα, προσεγγίζει αυτά τα έργα με τη δική του οπτική και καλλιτεχνική αντίληψη και αυτή είναι η μαγεία τους.

Συνδέεται απόλυτα στη θεματική της Φροντίδας (Care) η οποία εκφράζει και τα προγράμματα ερευνητικής φιλοξενίας και τα σεμινάρια του Ιδρύματος Γ&Α Μαμιδάκη. Φροντίδα για το περιβάλλον και τον άνθρωπο.

Η Κατερίνα Νάκου, με σπουδές στη Φιλοσοφία και Ιστορία της Τέχνης στη Γερμανία και μεταπτυχιακό στο Design & Fine Art Conception, έχει ειδικευτεί ως Textile Developer στην υφαντική Jacquard στην Ολλανδία και μας εξήγησε μιλώντας για το έργο της, την επιρροή της από την τέχνη της πασμαντερίας την οποία έχει διδαχθεί. Την εξαφανισμένη τέχνη της κατασκευής των άκρων, της μπορντούρας δηλαδή σε φορέματα και στολές. «Ήταν σύμβολο status εκείνη την εποχή και αργότερα τον 19ο αιώνα, εξαφανίστηκε ως τεχνική με τις αλλαγές στη μόδα και στην διακόσμηση. Πήρα παραδοσιακά μοτίβα, τα ανέλυσα και τα έκανα μεγέθυνση όχι πολλαπλασιαστική, αλλά αναλυτική. Το έργο μου ονομάζεται «The Resilient Thread» δηλαδή «Η ανθεκτική κλωστή». Το Resilient συμβολικά είναι μία κοινωνία ή ένα οικοσύστημα που όχι μόνο ανταπεξέρχεται για να αντέχει, να υπάρχει μόνο στον χρόνο, αλλά ταυτόχρονα να παίρνει μορφή και να προσαρμόζεται στα σημερινά δεδομένα».

H σύνθεση του έργου, κατασκευάστηκε σε οριζόντιο αργαλειό και κάθε κορδόνι της σύνθεσης είναι μοναδικό. Είναι όπως το βλέπεις στη φωτογραφία μας, ένα εικαστικό δρώμενο, ένα γλυπτό της υφαντικής. Και έχει παράλληλα μία απόλυτη αρμονία, όταν το κοιτάζεις. Έχει σημασία επίσης και από την οπτική γωνία που θα το δεις.

Σε έναν διπλανό διάδρομο συναντήσαμε τον Στρατή Ταυλαρίδη (Απόφοιτος της Σχολής Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του ΑΠΘ και με διεθνείς διακρίσεις) και το μοναδικό του έργο, το «Long Waves» που απλώνεται αληθινά ως ένα κύμα σε κίνηση.

Περπατώντας παράλληλα και παρατηρώντας το, μοιάζει να συνδυάζει την ηρεμία και την αναταραχή ταυτόχρονα της θάλασσας. «Είμαι ζωγράφος, δεν είμαι χαράκτης και ζωγραφίζω αφαιρώντας ύλη από το χαρτί», μας εξηγεί αρχικά και συνεχίζει για την έρευνα που έκανε μόλις κατέληξε πως το θέμα του θα είναι η θάλασσα και το νερό.

«Έκανα έρευνα και έπεσα πάνω σε ντοκιμαντέρ για τη φροντίδα των θαλασσών, κάτω από το νερό, εκεί που συντελείται ένα οικολογικό έγκλημα. Τα περισσότερα από αυτά τα σκουπίδια είναι και αλιευτικός εξοπλισμός, δηλαδή δίχτυα. Που σημαίνει ότι πράγματα που είναι φτιαγμένα να σκοτώνουν, συνεχίζουν να σκοτώνουν και ως σκουπίδια. Έφτιαξα ένα μοτίβο που θυμίζει δίχτυα αλλά που αποτυπώνει και τις δίνες της θάλασσας. Ήθελα να αφυπνίσω με τη σειρά μου για την καταστροφή που συντελείται και ήθελα ο θεατής που διανύει το έργο, να «μπει» μέσα σε αυτή τη θάλασσα. Το μαύρο χρώμα δεν είναι συμβολικό λόγω της καταστροφής, αλλά επειδή συνηθίζω να δουλεύω με αυτό», όπως μας είπε χαρακτηριστικά.

Το έργο από ειδικό χαρτί κατασκευασμένο στο Νεπάλ από ένα τοπικό φυτό το οποίο μοιάζει με τη δική μας δάφνη, κόπηκε και «ζωγραφίστηκε» με χειρουργικό νυστέρι.

Το «Τοπίο σε κίνηση» της Ειρήνης Μίγα (με σπουδές στα εικαστικά στο Central Saint Martins College του Λονδίνου, πτυχίο BFA από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και μεταπτυχιακό MFA στις Εικαστικές Τέχνες στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια των ΗΠΑ) συνδυάζει τρεις τέχνες: ζωγραφική, γλυπτική, κεραμική και είναι επηρεασμένη απόλυτα από τα σπάνια φυτά της κρητικής γης, είδη προς εξαφάνιση που χρειάζονται τη φροντίδα μας.

Μάλιστα όπως μας είπε πριν κατασκευάσει το έργο της, μελέτησε ενδελεχώς το «Βιβλίο δεδομένων των σπάνιων και απειλούμενων φυτών της Ελλάδας». Τα έργα αναπτύσσονται το καθένα σε ένα μεταλλικό πλαίσιο σαν μία μονοκοντυλιά, την κίνηση που κάνει ένα φύλλο που το παρασέρνει ο άνεμος.

Το κάθε μεταλλικό πλαίσιο περιλαμβάνει ένα διαφορετικό είδος φυτού με κεραμικά στοιχεία φτιαγμένα στο χέρι και συμβολίζουν είτε πετραδάκια, κλαδιά, είτε τα βότσαλα της άμμου. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν όπως λέει η καλλιτέχνης : «Είναι φυσικές χρωστικές, υδατοχρώματα, φυσικές χρωστικές, γραφίτη. Με ενδιαφέρει το πώς θα διαφυλάξουμε το περιβάλλον και με ποιον τρόπο μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις αλλαγές που συμβαίνουν».

Η βραδιά είχε και ένα εντυπωσιακό μουσικό δρώμενο το οποίο εξελίχθηκε στα τρία κεραμικά πιθάρια που βρίσκονται στον υπαίθριο χώρο του ξενοδοχείου και κατασκευάστηκαν στο Θραψανό της Κρήτης, σε ένα από τα ελάχιστα παραδοσιακά εργαστήρια κεραμικής. Και εδώ είχαμε ένα σπάνιο πάντρεμα γλυπτικής και μουσικής. Η Μαρία Λουίζου συνδυάζει και τις δύο ιδιότητες, αφού έχει σπουδάσει γλυπτική στη Σχολή Καλών Τεχνών και θεωρία σύνθεσης κλασσικής και ηλεκτρονικής μουσικής στο Ωδείο Αθηνών.

Τα τρία πήλινα πιθάρια σε διαστάσεις επιτρέπουν στο ανθρώπινο σώμα να φιλοξενηθεί σε αυτό και να δοκιμάσει τη φωνή του σε ήχους που είναι σα να επιστρέφουν ξανά μέσα στο σώμα του. Η δημιουργός του μας εξήγησε την πρωτοτυπία του έργου που έχει βάση όμως σε μία σπάνια ελληνική παράδοση: «Είναι ένα κουκούλι προστασίας έκφρασης που δίνει βήμα στη φωνή. Και η πολυφωνία αυτή που έχω γράψει βασίζεται σε μία έρευνα φωνητικών που βασίζεται στο μοιρολόι. Που δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο και οδηγεί στην κάθαρση».

Πραγματικά το ακουστικό αποτέλεσμα δημιούργησε μία μοναδική αίσθηση. Και έναν θαυμασμό για τον μουσικό και εσωτερικό συντονισμό της Μαρίας Λουίζου με τις δύο συνεργάτιδές της που βρίσκονταν στα άλλα δύο πιθάρια. Ήταν ο καλύτερος τρόπος για να ολοκληρωθεί ένα μοναδική διήμερο.