Κάτια Δανδουλάκη: «Η τηλεόραση αποδομεί σταδιακά το παρελθόν της για να δημιουργήσει το μέλλον της»

Η Κάτια Δανδουλάκη αποτελεί ένα σπάνιο τηλεοπτικό φαινόμενο. Είναι η μόνη ηθοποιός που έπαιξε το 1977 στη σειρά «Οι Πανθέοι» και φέτος επανέρχεται στην τηλεοπτική αναβίωση της ίδιας σειράς, σε διαφορετικό ρόλο.

Είναι όμως και η μοναδική ηθοποιός που έζησε εκ των έσω την άνθηση της ιδιωτικής τηλεόρασης. Στη συνέντευξη μας στο Queen.gr κάνει μία αναδρομή στον ρομαντισμό και στις επιτυχίες του παρελθόντος, στα σχεδόν 50 χρόνια της τηλεοπτικής της καριέρας και συζητάμε για τη μορφή που θα πάρει η νέα εποχή στην TV. Με τους κινδύνους και τα οφέλη της αλλαγής.

«Λάτρεψα την τηλεόραση και της στάθηκα πιστή»

Η Κάτια Δανδουλάκη είναι ένα «σχολείο» για τους νεότερους συναδέλφους της. Γεφυρώνει το χθες και το σήμερα με έναν ιδιαίτερο τρόπο και διαθέτει ακόμη το πάθος της δημιουργίας, τόσο στην τηλεόραση όσο και στο θέατρο. Είναι όμως πάντα ειλικρινής λέγοντας τις αλήθειες της, για τις αλλαγές που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στην ελληνική τηλεόραση και την έχουν τραυματίσει. Και τα λέει όλα αυτά μιλώντας στο Queen.gr χωρίς να χάσει την αισιοδοξία της, λατρεύοντας κάθε τι καινούργιο. Μιλώντας ρεαλιστικά για τη δύσκολη μετάβαση.

Υπήρξε μέρος της επιτυχίας της ελληνικής TV στην χρυσή της εποχή της δεκαετίας του '70, είδε την άνθηση της ιδιωτικής, συμμετέχοντας σε θρυλικές σειρές (οι ρόλοι της στη «Λάμψη», στη «Βέρα στο δεξί», στη «Λένη» έχουν τον χαρακτήρα της μοναδικότητας) και τώρα τη ζει, κάτω από άλλες συνθήκες, ως η Χρυσοστόμη στη σειρά «Οι Πανθέοι» στον ΣΚΑΙ. Σε μία άκρως συγκινητική προσωπική της στιγμή και σε μία από τις μεγαλύτερες τηλεοπτικές παραγωγές που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια.

Η τηλεόραση που έζησες, την εποχή των πρώτων «Πανθέων» είχε έναν επιμορφωτικό και παράλληλα ψυχαγωγικό χαρακτήρα. Αυτό χάθηκε με την πάροδο των χρόνων;

Είχε έναν επιμορφωτικό χαρακτήρα και μέσα στη μεγάλη της εμβέλεια, είχε και αρκετά λαϊκά ψυχαγωγικά θεάματα, τα οποία δεν έχουν καμία σχέση με τα σημερινά, γιατί τότε ήταν μία άλλη εποχή. Παράλληλα με τους «Πανθέους» μπορούσες να δεις για παράδειγμα και το «Λούνα Πάρκ». Ήταν η εποχή που ξεκινούσε η τηλεόραση, η χρυσή για εμένα, εποχή. Όταν πια ξεκίνησε η ιδιωτική, άρχισαν να παράγονται επίσης πολύ ενδιαφέροντα και ποιοτικά προγράμματα. Τότε πια, αποκτήσαμε και σεναριογράφους που έγραφαν μόνο για την τηλεόραση. Όμως, από το 2000 και μετά, άρχισε η μετάβαση σε μία άλλη εποχή γενικότερα, όχι μόνο τηλεοπτικά, αλλά κοινωνικά και πολιτικά. Και τι έγινε τελικά; Άρχισε να μας «κυνηγά» ο χρόνος και ο χρόνος μάχεται την ποιότητα. Γιατί όταν θέλεις να βγάλεις περισσότερα επεισόδια σε λίγο χρονικό διάστημα σε μία σειρά, αυτόματα η ποιότητα λιγοστεύει.

Γιατί συνέβη αυτό;

Γιατί τότε ζήσαμε και τη μεγάλη οικονομική κρίση. Η τηλεόραση απέκτησε το άγχος της επιβίωσης.

Είσαι μοναδική περίπτωση της ελληνικής TV γιατί έχεις ζήσει όλες τις μεταβολές της..

Yπηρέτησα παράλληλα και όλα τα είδη προγραμμάτων. Έχω παίξει σε καθημερινό, σε εβδομαδιαίο, έχω παίξει εν τέλει, όλα τα είδη της μυθοπλασίας. Tη λάτρεψα την τηλεόραση και της στάθηκα πιστή όλα αυτά τα χρόνια.

Πιστεύεις ότι πια βρισκόμαστε σε μία μεταβατική περίοδο;

Η ελληνική τηλεόραση ψάχνεται μέσα στα ερείπια, γιατί γκρεμίζεται, αποδομεί σταδιακά όλο το παρελθόν της. Αν δεν ολοκληρωθεί όλη αυτή η διαδικασία, πώς θα δημιουργήσεις το νέο, το καινούργιο, το μέλλον;

Αυτό που ζούμε τώρα, δεν νομίζω να αντέξει για πολύ. Θα περάσουμε σε μία άλλη μορφή. Σε σειρές που θα έχουν λιγοστά επεισόδια και αυτό, το βρίσκω εξαιρετικά ενδιαφέρον.

Νομίζω ότι είναι τάση εκτός από το εξωτερικό και στην Ελλάδα. Το ξεκίνησε ήδη στο Mega ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης με τον Maestro, το συνεχίζει ο Βασίλης Κεκάτος με το «Milky Way» αλλά και όλες οι σειρές που παίχτηκαν στην πλατφόρμα ΑΝΤ1 +.

Θα αρχίσουν να πληθαίνουν αυτές οι σειρές για να περάσουμε σε μία άλλη εποχή. Για μένα αυτό που ζούμε τώρα, δεν πρέπει πλέον να υπάρχει.

Αυτό αφορά και στις ψυχαγωγικές εκπομπές;

Εκεί είναι μία διαφορετική κατάσταση. Είναι υποκειμενική η κρίση. Ο ένας μπορεί να σου πει ότι του αρέσει μία εκπομπή και κάποιος άλλος να σου πει, πως δεν του αρέσει καθόλου. Οι ψυχαγωγικές εκπομπές σήμερα έχουν φτάσει στα άκρα, προσπαθώντας να βρουν το κάτι διαφορετικό, μέσα από μεγάλες υπερβολές. Πρέπει να υπάρχει ισορροπία. Γιατί όπου υπάρχει ισορροπία, υπάρχει και διάρκεια. Δες για παράδειγμα τα κλασσικά λεγόμενα έργα. Τα πάντα πρέπει να γίνονται με σκέψη και οργάνωση, όχι μόνο με γνώμονα τον ευκαιριακό εντυπωσιασμό.

Ό,τι καλό χαρακτήριζε την άνθηση της τηλεόρασης, γίνονταν με πάθος και με πίστη. Τα χρήματα έρχονταν ως αμοιβή για αυτό που κάναμε και όχι ως σκοπός.

Το κυνήγι του κέρδους από αρκετά κανάλια είναι πλέον αυτοσκοπός. Παρόλα αυτά υπάρχουν και παραγωγοί που λειτουργούν με όραμα και με πάθος, δημιουργώντας την εξαίρεση. Συμφωνείς με αυτό;

Υποκλίνομαι στους παραγωγούς που βάζουν αρκετά χρήματα σε αυτό που δημιουργούν. Όμως αυτή τη στιγμή, ακόμη και αυτές οι μεγάλες παραγωγές, πρέπει να παράξουν μία μεγάλη ποσότητα του προγράμματός τους, σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Σε βρίσκει σύμφωνη η στροφή, κυρίως του νεανικού κοινού σε άλλους είδους προγράμματα, που κυρίως βρίσκονται στις πλατφόρμες; Η TV σε παγκόσμιο επίπεδο πλέον έχει αλλάξει. Βλέπουμε πια από το κινητό μας και τον υπολογιστή μας και πολύ λιγότερο από την οθόνη του σαλονιού μας.

Επειδή ακριβώς όλο και περισσότεροι βλέπουν τις πλατφόρμες, αλλά και τα άλλα προγράμματα από το κινητό τους, δεν πιστεύω στις τηλεθεάσεις.

Τι να μου πει εμένα η τηλεθέαση από τα μηχανάκια όταν δεν μετρούν την κρυφή τηλεθέαση, όσων παρακολουθούν από το κινητό ή τον υπολογιστή τους; Ξέρεις ποια είναι για εμένα η καλύτερη μέτρηση; Όταν με σταματά ο κόσμος στον δρόμο και μου μιλά για τη σειρά στην οποία με βλέπει.

Σε όλη μου την τηλεοπτική καριέρα, μία φορά μου έχει τύχει να με ρωτήσουν: «Πότε θα κάνετε ξανά τηλεόραση;», ενώ εγώ έπαιζα ήδη εκείνη την εποχή σε γνωστή σειρά (γελάει).

Είσαι η μόνη ηθοποιός που 47 χρόνια πριν έπαιξε στους Πανθέους (τον ρόλο της Μάρμως) και φέτος ξανά στην ίδια σειρά στον ρόλο της Χρυσοστόμης. Ζεις μία ιδιαίτερη στιγμή σου;

Είναι όντως πολύ ιδιαίτερη, αλλά φέτος ζούμε γενικότερα μία διαφορετική συνθήκη. Έγιναν πολλές παραγωγές και τυχαία αρκετές σειρές εποχής.

Τυχαία πιστεύεις ότι συνέβη ή επειδή πέτυχε η συνταγή με τις Άγριες Μέλισσες πριν από 4 χρόνια, τώρα όλοι στα κανάλια θέλησαν να κάνουν σειρά εποχής;

Πάντα υπήρχε η μίμηση. Αλλά χαίρομαι να βλέπω φέτος ποιοτικές σειρές εποχής και πλούσιες παραγωγές σε όλα τα κανάλια. Έχει μοιραστεί βέβαια η τηλεοπτική «πίτα» σε μικρά κομμάτια. Πόσες σειρές να δει η τηλεθάτρια ή ο τηλεθεατής; Για αυτό και βλέπουμε το περίεργο φαινόμενο, να βλέπουν για παράδειγμα σειρές που προϋπήρχαν, γιατί δεν προλαβαίνουν να μπουν στη διαδικασία να δουν εξαρχής μία νέα. Μένουν να δουν το «παρακάτω» σε αυτό που ήδη έβλεπαν. Αυτό με προβληματίζει. Τώρα βρισκόμαστε τηλεοπτικά πάνω σε μία κατσαρόλα με νερό που βράζει. Όταν σταματήσουν να βγαίνουν οι φουσκάλες στην επιφάνεια, τότε θα μπορούμε να συζητήσουμε ήρεμα. Όλοι τώρα, προσπαθούν να επιβιώσουν, σε συνθήκη πανικού. Και ο πανικός σε κάνει να παραπατάς, δεν σε βοηθά να προχωρήσεις μπροστά.

Οι νεαροί και ταλαντούχοι ηθοποιοί, έχουν όραμα, έχουν το ίδιο πάθος για την τηλεόραση όπως η δική σου γενιά;

Δεν μπορώ να μπω στην ψυχολογία των παιδιών αυτών, γιατί δεν έχουν γνωρίσει τι σημαίνει «κάνω τηλεόραση» κάτω από τις ιδανικές συνθήκες που βίωσα εγώ και άλλοι συνάδελφοί μου. Νομίζουν ότι αυτό που κάνουν σήμερα, αυτό και είναι. Δεν είναι όμως η τηλεόραση που εγώ γνώρισα και αγάπησα. Τώρα υπάρχει ταχύτητα. Εκείνη την εποχή, κάναμε τη μία λήψη μετά την άλλη μέχρι να βρούμε την ιδανική. Τώρα, κάνουμε μία λήψη και τέλος, απλούστατα γιατί δεν υπάρχει χρόνος. Μιλώ, έχοντας έναν τεράστιο σεβασμό για την τηλεόραση και τεράστια αγάπη. Αν οι νέοι χαίρονται με αυτή την κατάσταση, τους κατανοώ. Εγώ όμως, δεν χαίρομαι.

Δεν έχω όπως παλιά το άγχος της δημιουργίας, αλλά ζω με αγωνία, από όλη αυτή την πίεση του χρόνου.

Η εξέλιξη της τεχνολογίας, θα κάνει καλό στην τηλεόραση; Η άνθηση της τεχνητής νοημοσύνης, θα σημάνει και το τέλος αρκετών σημερινών δεδομένων;

Αν μπει στην τηλεόραση ή στο θέατρο η τεχνητή νοημοσύνη, περιττεύει η ανθρώπινη ύπαρξη. Για εμένα γενικότερα η εξέλιξη της τεχνολογίας ενώ έχει πολλά οφέλη, μας οδηγεί στην αποξένωση. Ο καθένας από εμάς θα βλέπει κάτι ξεχωριστό στον δέκτη του, σε ξεχωριστό δωμάτιο. Οι ανθρώπινες σχέσεις που θα οδηγηθούν μετά από αυτό; Με τρομάζει που πια, έχουμε περάσει στην εποχή της μηχανής και της απόλυτης απομόνωσης.

Ζούμε επίσης την περίοδο της αυτοαναφορικότητας και της έντονης κριτικής για όλα στην τηλεόραση. Πώς το σχολιάζεις;

Βλέπω καμία φορά όλα αυτά τα νέα παιδιά, τους νέους ρεπόρτερ που κάνουν μία πολύ δύσκολη δουλειά και έρχονται στις πρεμιέρες για να μας ρωτήσουν για διάφορα θέματα. Όταν λοιπόν με ρωτούν τη γνώμη μου, συχνά τους λέω με αγάπη: «Δεν έχω χρόνο να λέω για τους άλλους, έχω χρόνο μόνο να πράττω». Δεν μου αρέσει να κρίνω, ποτέ δεν μου άρεσε. Κρίνω μόνο τον εαυτό μου και τα δικά μου λάθη.

Photo credits: Πάνος Γιαννακόπουλος