Η Μάντα Παπαδάκου μιλά αποκλειστικά στο Queen.gr: «Η αληθινή αγάπη δεν πονάει. Δεν είσαι η μόνη»

Η 25η Νοεμβρίου δεν είναι μόνο η ημέρα της ονομαστικής μου γιορτής. Για μένα είναι η ημέρα που πρέπει να θυμόμαστε περισσότερο από ποτέ τις γυναίκες που έχουν πέσει θύματα κακοποίησης και που κατάφεραν να προχωρήσουν και να αλλάξουν τη ζωή τους. Ταυτόχρονα είναι και η ημέρα που οφείλουμε να βοηθήσουμε στην εξάλειψη της γυναικείας βίας και κακοποίησης σε όλες της τις μορφές.

Ιστορικά, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αποφάσισε μόλις το 1991 να καθιερώσει την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών ενώ η φετινή καμπάνια ενημέρωσης κόντρα στη γυναικεία κακοποίηση έχει ως βασικό σύνθημα το #hearmetoo. Ταυτόχρονα, οι εκδηλώσεις για την ευαισθητοποίηση κατά της βίας από την οποία υποφέρουν οι γυναίκες σε όλο τον κόσμο «ντύνονται» με πορτοκαλί χρώμα υπό το σύνθημα Orange The World.

Στην Ελλάδα, την προσπάθεια βοήθειας και ενημέρωσης για τα θύματα βίας κατά των γυναικών έχει αναλάβει εδώ και 12 χρόνια η μη κερδοσκοπική οργάνωση W.I.N. HELLAS.

Σκοπός της W.I.N. HELLAS είναι να προσφέρει κάθε είδους βοήθεια για τη θεραπεία και ενδυνάμωση γυναικών που έχουν υποστεί οποιασδήποτε μορφή "κακοποίησης", στο οικογενειακό, κοινωνικό και επαγγελματικό τους περιβάλλον.

Η Μάντα Παπαδάκου που είναι η ψυχή πίσω από την W.I.N. HELLAS έχει υποστεί και η ίδια βία σε σχέση της σε νεαρή ηλικία. Αυτό ήταν και το ερέθισμα για την δημιουργία του οργανισμού αυτού τον οποίο το Queen φροντίζει να ενισχύει σε κάθε του βήμα.

Την ημέρα αυτή λοιπόν δεν θα μπορούσαμε παρά να μιλήσουμε με την Μάντα για όλα. Η Μάντα είναι ο πιο ζεστός και φιλικός άνθρωπος κι αυτή η αμεσότητα και ζεστασιά της αποτυπώνεται από τις πρώτες λέξεις που θα σου γράψει ακόμα και σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

Μπορεί να κατοικεί μόνιμα στο εξωτερικό αλλά η ψυχή της βρίσκεται στην Ελλάδα και στην W.I.N. HELLAS γι’ αυτό και με κάθε ευκαιρία βρίσκεται στη χώρα μας. Αυτή τη φορά δεν ήθελα να μιλήσουμε για το παρελθόν και τα όσα δύσκολα βίωσε αλλά για το μέλλον, κυρίως το μέλλον στο οποίο η βία κατά των γυναικών θα είναι παρελθόν.

Α. 12 χρόνια μετά τη σύσταση της W.I.N. HELLAS η Μάντα Παπαδάκου εξηγεί ποιο θεωρεί πως είναι το σημαντικό επίτευγμα που έχει καταφέρει η οργάνωση;

«Κάθε φορά που ολοκληρώνεται ένα πρόγραμμά μας και έχουμε μπροστά μας γυναίκες που έχουν στα χέρια τους όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και όλα τα εφόδια για να προχωρήσουν στη ζωή τους, νιώθω πως η WIN Hellas έχει επιτύχει. Συνολικά έχουν ολοκληρωθεί περισσότερα από 70 προγράμματα ανάρρωσης και περισσότερες από 7000 γυναίκες μας έχουν προσεγγίσει για βοήθεια, οπότε κάθε επιτυχημένη ιστορία των γυναικών αυτών, είναι και δική μας επιτυχία. Κάθε καμπάνια που προωθούμε, μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στο τέλος της απάνθρωπης μεταχείρισης γυναικών και παιδιών. Το να μπορέσουμε να σταματήσουμε μια και για πάντα την βία κατά των γυναικών αποτελεί τον μεγαλύτερο στόχο μας.

Όμως, ο δρόμος είναι μακρύς: πρέπει να ενημερώσουμε το κοινό, να ευαισθητοποιήσουμε τον κόσμο, να ζητήσουμε την αλλαγή της νομοθεσίας, να εκπαιδεύσουμε τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα να βρίσκονται στο πλευρό των θυμάτων και η λίστα δεν σταματά. Αυτό που μπορώ με σιγουριά να πω είναι πως κάθε βήμα είναι σημαντικό, κάθε γυναίκα που βοηθάμε, κάθε έφηβη που ενημερώνεται, κάθε γυναίκα που επέζησε από τον εφιάλτη, μας φέρνει πιο κοντά στον στόχο μας.

Η αναγνώριση που λάβαμε το 2012 από το Διεθνές Δίκτυο για την εξάλειψη της ενδοοικογενειακής βίας στην Washington ήταν ορόσημο και τιμή για την W.I.N. HELLAS όπως και η επιλογή μας από την Οργάνωση «Κόρες της Πηνελόπης», την ελληνοαμερικανική οργάνωση γυναικών με διεθνή δράση την ίδια χρονιά. Αυτή η αναγνώριση και επιβράβευση λειτούργησε ως διαβεβαίωση πως η οργάνωση μας βαδίζει στο σωστό μονοπάτι και έδωσε στην ομάδα μας την ώθηση να προχωρήσουμε στη δύσκολη μάχη μας. Μια ακόμα κορυφαία στιγμή για εμάς ήταν η ίδρυση του παραρτήματός μας στην Βόρεια Ελλάδα το 2016, υπό την επίβλεψη της Νίκης Μάντσιου που ήταν μέλος της W.I.N. HELLAS για περισσότερα από 10 χρόνια ενώ αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη το 3ο πρόγραμμα του παραρτήματός μας στην Καλαμαριά».

Β. Τον Ιανουάριο συμπληρώνεται ένας χρόνος από την σύσταση της οργάνωσης Time is Up στις ΗΠΑ και του κινήματος #metoo. Πόσο πιστεύεις πως άλλαξε η κουβέντα για την γυναικεία κακοποίηση σε όλους τους χώρους και με όλες τις μορφές που μπορεί αυτή να πάρει, μέσα στη χρονιά αυτή;

«Αποστολή της κίνησης #metoo είναι να παρέχει υπηρεσίες και ασφαλές καταφύγιο για τα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης. Οι ιστορίες που ακούστηκαν έδωσαν κουράγιο και σε άλλες γυναίκες με αντίστοιχες εμπειρίες ενώ το κίνημα #timesup ήρθε ως αποτέλεσμα της κίνησης #metoo και είχε τεράστιο αντίκτυπο στα θέματα σεξουαλικής κακοποίησης στο χώρο εργασίας με τη συγκέντρωση εκατομμυρίων δολαρίων για τη νομική ενίσχυση των θυμάτων ενώ έφερε στο προσκήνιο την διεκδίκηση ίσων δικαιωμάτων για τις γυναίκες στο χώρο εργασίας.

Είναι σαφές πως δόθηκε η δέουσα προσοχή παγκοσμίως στο θέμα της κακοποίησης των γυναικών. Όταν το Hollywood μιλά, ο κόσμος ακούει. Όταν το Hollywood τιμωρεί όπως πρέπει ισχυρούς άντρες που έχουν ακατάλληλη συμπεριφορά και που κακοποιούν ή παρενοχλούν, ο κόσμος λαμβάνει ένα ισχυρό και δυνατό μήνυμα. Άλλωστε, η ευαισθητοποίηση είναι ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία που διαθέτουμε για να φέρουμε την αλλαγή που θέλουμε στη ζωή μας.

Το πρόβλημα με τις σχέσεις κακοποίησης κάθε μορφής είναι πως το θύμα πρέπει να καταλάβει πως αυτό που ζει δεν είναι φυσιολογικό. Το πρώτο βήμα για την ανάρρωση από κάθε τέτοια κατάσταση, είναι η κατανόηση πως υπάρχει πρόβλημα. Πολλές γυναίκες που ζουν σε καταπιεστικές σχέσεις, βρίσκονται σε άρνηση. Αρνούνται να καταλάβουν τον κύκλο της βίας οπότε όταν οι ισχυρές αυτές γυναίκες βγαίνουν και μιλούν για τις προσωπικές τους ιστορίες και τονίζουν πως έπεσαν κι αυτές θύματα κακοποίησης, περιγράφοντας τα όσα έζησαν, τα θύματα που τις ακούν ταυτίζονται μαζί τους και κατταλαβαίνουν πως αυτό που και τα ίδια ζουν, δεν είναι φυσιολογικό. Δεν είναι φυσιολογικό να ζεις στο φόβο, δεν είναι λογικό να σε κακοποιούν σεξουαλικά ή να πονάς.

Γι΄αυτό και το πρώτο που έχουμε να κάνουμε είναι να δείξουμε στις γυναίκες τι ακριβώς εννοούμε όταν μιλάμε για κακοποίηση. Η Lenore Edna Walker, ψυχολόγος αμερικάνικης καταγωγής που ίδρυσε το Ινστιτούτο κατά της Ενδοοικογενειακής Βίας και έγραψε το βιβλίο «The Battered Woman» περιέγραψε με σαφήνεια τον Κύκλο της βιας.

Φυσικά, πρόκειται μόνο για μια αναφορά και δεν αποτελεί απόλυτη περιγραφή της κατάστασης αλλά είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης για την ενημέρωση των γυναικών».

Γ. Το φετινό σύνθημα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της γυναικείας κακοποίησης είναι το Orange the World: #HearMeToo το οποίο ακολουθώντας τα #MeToo, #TimesUp, #Niunamenos, #NotOneMore, επικεντρώνεται στις γυναίκες που έζησαν την κακοποίηση, επιβίωσαν και βγήκαν από την εμπειρία αυτή πιο δυνατές. Εσύ, που είσαι μια τέτοια γυναίκα, ποια πιστεύεις πως είναι η βασικότερη γνώση που μπορείς να προσφέρεις στις γυναίκες που σε διαβάζουν εκεί έξω αυτή τη στιγμή;

«Η πληροφορία είναι δύναμη! Οπλίσου με πληροφορίες. Ζούμε σε μια εποχή που η πληροφορία είναι στα δάχτυλα του χεριού μας. Αντιμετώπισε τον «ελέφαντα» που βρίσκεται μέσα στη ζωή σου και ζήτα βοήθεια. Πίστεψε πρώτα στον εαυτό σου, πίστεψε ότι αξίζεις, ότι δεν σου αξίζει όλο αυτό και ότι αυτό που ζεις δεν είναι δικό σου λάθος. Δράσε και προσπάθησε να βγεις από την δύσκολη κατάσταση που βιώνεις. Βγάλε αντίγραφο του διαβατηρίου και της ταυτότητάς σου, σιγούρεψε χρήματα σε ένα μυστικό πορτοφόλι, δημιούργησε ένα δίκτυο ανθρώπων που θα σε βοηθήσουν όταν θα είναι η στιγμή να φύγεις από την κατάσταση που ζεις. Μίλα σε κάποιον, αυτό είναι το πιο σημαντικό, μίλα, μίλα σε όλους».

Δ. Έχεις μιλήσει στις κόρες σου για την κακοποίηση; Ποια είναι η συμβουλή που τους έχεις δώσει για τη ζωή τους στο μέλλον και αντίστοιχα τι έχεις προσπαθήσει να διδάξεις και στο γιο σου;

«Και τα τρία μου παιδιά γνωρίζουν τα πάντα για την σχέση κακοποίησης που είχα. Τους μίλησα ανοιχτά και με ειλικρίνεια και τους εξήγησα ξανά και ξανά το γιατί συνέβη και το πώς συνέβη. Τα παιδιά έχουν δει και την ομιλία μου στο TEDx κα είχαν χιλιάδες ερωτήσεις και όλη αυτή είναι μια συζήτηση που συνεχίζεται. Του εξηγώ πως πρέπει να έχουν ανθρώπους στη ζωή τους που τους ενισχύουν τη φλόγα που κρύβουν μέσα τους και δεν τους την στερούν. Προσπαθώ να τους διδάξω να έχουν σεβασμό για τους ίδιους και για τους ανθρώπους γύρω τους και να κάνουν αυτό που είναι σωστό και να μην δίνουν λογαριασμό για το τι κάνουν οι άλλοι.

Προσπαθώ να τους κάνω να καταλάβουν πως δεν πρέπει να είναι πιεστικοί, να έχουν ηθική, να θέτουν όρια, να δείχνουν ευγνωμοσύνη, ταπεινότητα και πειθαρχεία. Λέω στα παιδιά μου πόσο όμορφα είναι κάθε μέρα, εσωτερικά και εξωτερικά και πως δεν χρειάζεται καν να το ακούν αυτό από κανένα, αρκεί να το νιώθουν τα ίδια. Μιλάμε για τη σημασία του φεμινισμού το 2018, που έχει να κάνει με την ισότητα ανεξαρτήτως φύλου, εθνικότητας, πολιτικών ή θρησκευτικών πεποιθήσεων. Μιλάμε για την φωνή τους, τις απόψεις και τις δράσεις τους που έχουν σημασία και κάνουν την διαφορά και φυσικά πάνω από όλα μιλάμε για το Θεό, για την πνευματικότητα και το πώς θα είμαστε καλοί Χριστιανοί. Πιστεύω πως πρέπει, ο σύζυγός μου κι εγώ, ό,τι κι αν μας συμβαίνει να φερόμαστε με αγάπη, σεβασμό, ευγένεια και ανεκτικότητα και αυτό αποτελεί το πρότυπο που έχουν και τα παιδιά μας στο με τι μοιάζει η αγάπη.

Οι άνθρωποι ερωτεύονται ανθρώπους που επιβεβαιώνουν την πίστη τους για τον εαυτό τους. Ελπίζω, τα παιδιά μου, με βάση το σύστημα αξιών που έχουμε, να μην δεχτούν να βρεθούν σε μια σχέση καταπίεσης ή να μην γίνουν οι θύτες σε μια τέτοια σχέση στη ζωή τους».

Ε. Ποια είναι η κύρια συμβουλή που έχεις να δώσεις σε κάθε γυναίκα που βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε μια σχέση κακοποίησης;

«Οι γυναίκες που έχουν παγιδευτεί σε σχέσεις κακοποίησης, πρέπει να ξέρουν πως υπάρχει τρόπος διαφυγής, υπάρχει λύση. Οι γυναίκες αυτές πρέπει να βρουν τη δύναμη να βγουν από τη σχέση και να παραμείνουν έξω από αυτή. Από την εμπειρία μου μπορώ να πω πως αυτή η κίνηση απαιτεί δύναμη, την οποία θα λάβουμε μόνο μέσω της γνώσης.

Πολλές γυναίκες φτάνουν στη W.I.N. HELLAS και θέλουν να δώσουν τέλος στη ζωή τους και αυτό συμβαίνει μόνο όταν κάποιος χάνει την ελπίδα του. Αυτό που λέμε στις γυναίκες αυτές είναι πως δεν θέλουν να πεθάνουν αλλά θέλουν να σταματήσει ο πόνος που νιώθουν. Κάθε υπόθεση κακοποίησης είναι μοναδική αλλά υπάρχει πάντα τρόπος διαφυγής. Η W.I.N. HELLAS ειδικεύεται στην διαδικασία ανάρρωσης των θυμάτων κακοποίησης και την επούλωση των πληγών μέσα από τα προγράμματα που προσφέρουμε δωρεάν σε γυναίκες που το έχουν ανάγκη. Τα προγράμματά μας υπό την ψυχολόγο και θεραπεύτρια Βασιλική Λιάφου εξελίσσονται και σε πολλές περιπτώσεις ζητάμε την νομική συμβουλή της δικηγόρου μας Στεφανίας Σούλη που ειδικεύεται σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας».

Κι αν πρέπει να κρατήσεις μόνο μία σκέψη για την ημέρα αυτή, η Μάντα Παπαδάκου έχει αυτό που θέλεις να ακούσεις:

« Η αληθινή αγάπη δεν πονάει. Δεν είσαι η μόνη. Δεν είσαι μόνη»

Η κακοποίηση σε αριθμούς:

• 1 στις 3 γυναίκες θα υποστούν σεξουαλική ή άλλης μορφής κακοποίηση στη διάρκεια της ζωής τους.
• Μόνο το 52% των παντρεμένων γυναικών ή των γυναικών σε σχέση αποφασίζουν ελεύθερα για τις σεξουαλικές τους επαφές ή τον τρόπο αντισύλληψης που θα επιλέξουν.
• 750 εκατομμύρια γυναίκες έχουν παντρευτεί σήμερα παγκοσμίως πριν τα 18α γενέθλιά τους.
• 71% των θυμάτων παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων είναι γυναίκες και κορίτσια.
• Η βία αποτελεί σοβαρή αιτία θανάτου στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας όπως και ο καρκίνος

Μάθε τα πάντα για την W.I.N HELLAS στο http://www.winhellas.gr/