H Βασιλική Τσιρίμπα κάνει την πόλη φιλική προς το χρήστη

Η Βασιλική Τσιρίμπα, ο δημιουργός του project «Φιλική πόλη για τα άτομα με κινητικές δυσκολίες», είναι 33ών ετών, γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα και τα καλοκαίρια συνήθιζε να πηγαίνει στα Φιλιατρά Μεσσηνίας, τον τόπο καταγωγής της. Εκεί, το καλοκαίρι του 1999 έζησε ένα κομβικό σημείο που άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόταν τη ζωή, τον εαυτό της και τους άλλους ανθρώπους, γιατί εκεί είχε ένα σοβαρό τροχαίο ατύχημα.

Μέχρι τότε ήταν κομμώτρια και ζούσε μια φυσιολογική ζωή, δουλεύοντας, αποταμιεύοντας, κάνοντας όνειρα και σχεδιάζονας το μέλλον. Ωστόσο ασκούσε το επάγγελμά της όχι μόνο με στόχο να κάνει ωραία τα μαλλιά μιας γυναίκας, αλλά και να επικοινωνήσει μαζί της, επιδιώκοντας να τη βοηθήσει να αισθανθεί άνετα και όμορφα, μιλώντας μαζί της, εστιάζοντας στον άνθρωπο. Έτσι, μετά από 2,5 χρόνια αποφάσισε ότι θέλει να γίνει νηπιαγωγός.

Ανοίγοντας τα μάτια μου όταν συνήλθα από το τροχαίο, ενημερώθηκα ότι δεν θα ξαναπερπατήσω

«Εγώ όμως δεν το έλαβα καθόλου υπ' όψη. Αυτό που σκέφτηκα αμέσως ήταν ότι εκείνο που μ' ενδιαφέρει είναι να βοηθάω τους άλλους. Η πρώτη εικόνα που μου ήρθε στο μυαλό ήταν η Αφρική και τότε ακριβώς αποφάσισα να πάω εκεί για να βοηθήσω όπως μπορώ. Το γεγονός ότι ήμουν καθηλωμένη δεν με είχε ρίξει καθόλου ψυχολογικά γιατί από τη μια στιγμή στην άλλη, ξύπνησα με μία άλλη αντίληψη ζωής. Όχι, δεν σκεφτόμουν 'πάλι καλά που έζησα'. Απλά, δεν με αφορούσε το τι μου συνέβαινε –εμένα προσωπικά- εκείνη τη στιγμή, δηλαδή το ότι ήμουν σε ένα κρεβάτι σπασμένη ολόκληρη. Απλά πονούσα. Με αφορούσε μόνο το πως θα μπορούσα να προσφέρω στους άλλους ανθρώπους. Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν πίστεψα ότι δεν θα ξαναπερπατήσω. Έκανα τα πάντα για να σηκωθώ από το κρεβάτι μου, έφτασα μέχρι την Αγγλία και τη Βραζιλία και τελικά κατόρθωσα να ξαναπερπατήσω. Ωστόσο θυμόμουν αυτή την αίσθηση που είχα όταν άνοιξα τα μάτια μου και έτσι σπούδασα νηπιαγωγός και ασχολήθηκα με την ειδική αγωγή».

Η πόλη και τα άτομα με κινητικές δυσκολίες
Αυτή τη στιγμή η Βασιλική εργάζεται σε σχολείο για παιδιά ηλικίας 5 με 7 ετών με διάφορα σύνδρομα, όπως το γνωστό μας σύνδρομο Down. Ωστόσο θυμάται πολύ καλά πως ήταν η δική της ζωή όταν ήταν αναγκασμένη να κυκλοφορεί στην Αθήνα με αναπηρικό καροτσάκι ή πατερίτσες. «Συνειδητοποίησα ότι και η πόλη δεν έχει την υποδομή για να διευκολύνει τους ανθρώπους με κινητική δυσκολία και οι άνθρωποι δεν ξέρουν πως να συμπεριφερθούν. Έχει τύχει να βρεθώ με πατερίτσες στο λεωφορείο και να φτάσω από την Καλλιθέα, όπου κατοικούσα, στον Πειραιά χωρίς να μου παραχωρήσει κανείς τη θέση του. Γενικά ο κόσμος δεν έχει καμία συναίσθηση των δυσκολιών που μπορεί να αντιμετωπίζει ένας άνθρωπος που έχει πόνο ή που είναι τυφλός. Η πόλη από την πλευρά της δε βοηθά κι αυτή και έτσι σε πρώτη φάση οι άνθρωποι δεν ξέρουν τι να κάνουν και πως να βοηθήσουν, με αποτέλεσμα να διστάζουν. Σε δεύτερη φάση δεν καταλαβαίνουν τοςυ ανθρώπους με τέτοιες δυσκολίες, αφού κακά τα ψέμματα, αν δεν έχεις περάσει από αυτό, δεν μπορείς να τους καταλάβεις».

Και επειδή ακριβώς η ίδια είχε περάσει από αυτό, γι' αυτό και μπορούσε να τους καταλάβει: «Θυμάμαι μια χαρακτηριστική εικόνα, να οδηγώ, αφού έχω συνέλθει από το ατύχημα. Πήγαινα αργά, κοίταξα στα αριστερά μου και είδα έναν άνδρα σε ένα καροτσάκι σφηνωμένο ανάμεσα σε δύο αυτοκίνητα και πίσω του ένα φίλο του να τον σπρώχνει για ν'ανέβει σε ένα πεζοδρόμιο πραγματικά πανύψηλο. Τον κοίταξα, με κοίταξε κι αυτός και αμέσως χαμήλωσε τα μάτια. Εκεί νευρίασα. Εκείνη τη στιγμή αποφάσισα να κάνω ένα project, τη «Φιλική πόλη για τα ατομα με κινητικές δυσκολίες».

Το Project
Αποφάσισε να φτιάξει μια ομάδα από ανθρώπους που τους ενδιέφερε το συγκεκριμένο θέμα, γιατί κατάλαβε πως μόνη της δεν θα κατόρθωνε να κάνει και πολλά πράγματα και έτσι απευθύνθηκε σε διάφορούς συλλόγους. Αυτοί που ανταποκρίθηκαν περισσότερο ήταν περίπου δέκα άτομα από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Τυφλών και αμέσως οργανώθηκαν. Μετά απο συνεννόηση με έξι σχολεία της Καλλιθέας (γυμνάσια-λύκεια) ξεκίνησαν εισηγήσεις σε περίπου 700-800 μαθητές το Φλεβάρη του 2011. Εκεί τους μιλούσαν για το πως ειναι να έχει κανείς μια κινητική δυσκολία, η κίνηση στους δρόμους και οι δυσκολίες της.

«Εστιάσαμε στη δύναμη της ομάδας» λέει η Βασιλική «και βάλαμε τα παιδιά να σκεφτούν πως είναι να κάνουν κάτι μόνοι τους και πως είναι στα πλαίσια μιας ομάδας. Έτσι ευαισθητοποιήθηκαν και προς τα άτομα με κινητικές δυσκολίες, ενώ ταυτόχρονα συνειδητποίησαν πόσο όμορφο και χρήσιμο είναι να δουλεύουν ως ομάδα. Αμέσως κινητοποιήθηκαν ως προς τη δημιουργία ομάδων για οτιδήποτε, αλλά αυτό που κάναμε εμείς ήταν να φτιάξουμε επί τόπου ομάδες με αρχηγούς, οι οποίες ανέλαβαν μία δράση στην Καλλιθέα, με αποτέλεσμα γύρω στα 200 παιδια να δραστηριοποιηθούν ενεργά. Για παράδειγμα μια ομάδα πήρε και μοίρασε φυλλάδια για το πως συμπεριφερόμαστε όταν βλέπουμε έναν τυφλό στο δρόμο ή κάποιον με αναπηρικό καροτσάκι, ενημερώνοντας ταυτόχρονα τον κόσμο και τους μαγαζάτορες. Μια άλλη ομάδα κατέγραψε τι έργα έχουν γίνει γύρω από το σχολείο της, όπως ράμπες ή πλακάκια για τυφλούς και τι χρειάζεται επιπλέον να γίνει. Τα στοιχεία αυτά τα απέστειλε στο δήμο, ενώ από όλη αυτή την κινητοποίηση των μαθητών πήραμε πολλές φωτογραφίες. Τα παιδιά έδειξαν τρομερό ενδιαφέρον γενικά, ακόμα και αυτά που δεν δραστηριοποιήθηκαν σεκάποια ομάδα.

»Η προσπάθεια αυτή ολοκληρώθηκεμε ένα πάρτυ στις 20 Μαΐου που έγινε στο Metropolis, με την εθελοντική συμμετοχή δύο μουσικών συγκροτημάτων, των Whitenoiz και των Supernova. Επιπλέον, από το Σύλλογο Τυφλών ήρθε μία κυρία που εκπαιδεύει τους τυφλούς, καθώς και εκπαιδευτές και πραγματοποίησε ένα βιωματικό παιχνίδι με τον κόσμο –γύρω στα 200 άτομα. Τους έκλεισε τα μάτια και τους ζήτησε να κάνουν διάφορα πράγματα, καθώς αυτοί κινούνταν στο χώρο, ενώ αργότερα τους μίλησε γενικά για το πως είναι η ζωή ενός τυφλού. Ήταν πολύ συγκινητικό όλο αυτό...». Μολονότι η ομάδα της Βασιλικής πήρε μια χορηγία από την Cosmote, τελικά δεν την χρησιμοποίησε, προβλέπεται όμως επόμενο πάρτυ στην Τεχνόπολη κάπου το Σεπτέμβρη, όπου και θα αξιοποιηθεί.

Στόχοι και αντίκτυπος

Στόχος του project δεν ήταν να γίνει κάτι εδώ και τώρα, καθώς αυτό που τους ενδιέφερε περισσότερο ήταν να γίνει μια πρώτη επικοινωνία με τον κόσμο ώστε αυτός να μάθει και να ευαισθητοποιηθεί επάνω στο συγκεκριμενο θέμα, όπως π.χ. μαγαζάτορες που τοποθετούσαν τραπέζια ή οτιδήποτε επάνω στα ειδικά πλακάκια για τους τυφλούς. Από το Σύνδεσμο Τυφλών υπάρχει μια επιθυμία να συνεχιστεί αυτό και σε άλλα σχολεία της Αθήνας από τη νέα σχολική χρονιά. «Φέτος μπήκαμε κάπως αργά στα σχολεία, τα οποία είχαν ήδη πάρει κάποια προγράμματα και ήταν δύσκολο να πάρουν και το δικό μας. Φέτος όμως λέμε να ξεκινήσουμε από το Σεπτέμβρη και ελπίζω να πάνε όλα καλά». Αυτή τη στιγμή η Βασιλική ετοιμάζει της βαλίτσες της για Αιθιοπία, όπου σκοπεύει να ξεκινήσει ένα καινουριο project, όπως ήταν και η πρώτη της σκέψη όταν συνήλθε από το ατύχημα. Εμείς περιμένουμε την επόμενή της κίνηση για να εμπνευστούμε. Ως τότε κρατάμε τα λόγια της:

«Θυμάμαι την καθημερινότητά μου πριν αρχίσω αυτές τις δράσεις. Κοιμόμουν αρκετά μέσα στη μέρα και έκανα κάποια πράγματα, αλλά συχνά μπορεί να μην έβρισκα ενδιαφέρον σ' αυτά. Οι συνθήκες ζωής μου, τα επαγγελματικά ή τα συναισθηματικά για παράδειγμα, μπορεί να μην ήταν αυτό που ήθελα, πράγμα που με στενοχωρούσε. Τώρα που έχω καταπιαστεί με τους άλλους όμως, όλα τα ατομικά μου προβλήματα παίρνουν λιγότερο βάρος και μου φαίνονται πραγματικά ασήμαντα. Αυτό έχω αποκομίσει από όλες αυτές τις δράσεις....».