Ντορέττα Παπαδημητρίου: «Δεν είμαι τόσο ατρόμητη όσο δείχνω, παλεύω καθημερινά με τους φόβους μου»
«Πολλά πράγματα παίζουν ρόλο για τη βία στα παιδιά. Ακόμη και η πληροφορία της βίας, την οποία δεν μπορούν να αξιολογήσουν λόγω της ηλικίας τους». Με τη Ντορέττα Παπαδημητρίου συζητάμε στο Queen.gr για τα διαχρονικά θέματα που αφορούν στα παιδιά και στα συμβολικά μηνύματα της Matilda. Στο μιούζικαλ που παίζεται στο Παλλάς, εκείνη έχει τον ρόλο της Miss Honey, της δασκάλας που τελικά καταφέρνει να τη σώσει από το τοξικό οικογενειακό και εκπαιδευτικό της περιβάλλον.
Τον σημαντικότερο τίτλο που τη χαρακτηρίζει και αποδέχεται με χαρά - αρκετές με συγκίνηση - είναι εκείνος της μητέρας. Οι δύο της γιοι, ο Διονύσης και ο Φίλιππος είναι οι δύο λόγοι που περηφανεύεται για ό,τι έχει κάνει στη ζωή της. Έχει πολλούς επίσης επαγγελματικούς λόγους να αισθάνεται περήφανη και ολοκληρωμένη, ειδικά τη φετινή χρονιά που ασχολείται ξανά με το μιούζικαλ, παίζοντας τον ρόλο της Miss Honey στη Matilda, στο θέατρο Παλλάς.
Με την Ντορέττα Παπαδημητρίου συζητάμε στο Queen.gr για αυτό τον σύνδεσμο, αυτό που ενώνει την επαγγελματική και την προσωπική της ζωή. Αλλά και για τη βία στα παιδιά, την εποχή των ευκαιριών για τη Gen Z στην οποία ανήκουν οι γιοι της, τον ρόλο της εκπαίδευσης και των εκπαιδευτικών στη διαμόρφωση ενός αξιακού κώδικα που θα προστατέψει τα παιδιά, αλλά και στη συνειδητή απόφαση να μη δίνει αξία σε τοξικές αντιδράσεις.
«Δεν έχω πρόβλημα στο να δείχνω την ευαλωτότητά μου, απλά υπάρχει ένα όριο σε αυτό»
H Matilda είναι ένα διαχρονικό έργο, ένα best seller βιβλίο του Roald Dahl, ένα υψηλών απαιτήσεων θεατρικό μιούζικαλ, διαχρονικό παγκοσμίως εδώ και 28 χρόνια και μία all time classic ταινία. Είναι όμως παράλληλα και μία διαφορετική καταγραφή, παθογενειών της κοινωνίας και της οικογένειας, με πολλούς συμβολισμούς και αποκρυπτογραφημένα μηνύματα. Ένα έργο που ίσως αφορά περισσότερους στους ενήλικες και ύστερα στα παιδιά.
Φέτος στο θέατρο Παλλάς, η Θέμις Μαρσέλου ως σεναριογράφος και σκηνοθέτης, δημιούργησε ένα οπτικοακουστικό υπερθέαμα και η Ντορέττα Παπαδημητρίου έχει ένα σημαντικό μερίδιο στη επιτυχία του.
Η Μatilda, λέει κάποια στιγμή ότι όλοι μας αν το θελήσουμε, μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο. Στα πρώτα χρόνια της νεότητάς μας έχουμε πάντα τη διάθεση να το κάνουμε πράξη, είμαστε γεμάτοι ελπίδα. Μετά στην ενηλικίωση δεν έρχεται η απογοήτευση;
Δεν θα έπρεπε όμως να απογοητευόμαστε. Γιατί στα αλήθεια πιστεύω ότι πολλά πράγματα στη ζωή μας είναι στο δικό μας χέρι, για να τα αλλάξουμε. Αυτά που αρχικά, νομίζουμε ότι δεν μπορούν να αλλάξουν. Η παράσταση της Μatilda, μέσα από την ιστορία της, πραγματεύεται αυτό ακριβώς: Πώς ένα παιδί μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Αυτό είναι το πιο ελπιδοφόρο μήνυμα του έργου, το πιο αληθινό, γιατί όντως μόνο οι νέοι, μπορούν να αλλάξουν τα κακώς κείμενα και τα λάθη που εμείς οι μεγάλοι ενδεχομένως έχουμε κάνει, πριν από αυτούς. Σίγουρα λοιπόν, δε δικαιούμαστε να τα παρατάμε. Με λίγη προσπάθεια από τον καθένα μας, μπορούμε να αλλάξουμε τα πράγματα.
Βλέπεις όμως ότι η Gen Ζ, η νεότερη γενιά στην οποία ανήκουν και οι γιοι σου, έχουν λιγότερες ευκαιρίες να αλλάξουν τα πράγματα ή γενικότερα λιγότερες ευκαιρίες να αλλάξουν τη δική τους ζωή.
Δεν νομίζω ότι έχουν λιγότερες ευκαιρίες, ούτε θα έλεγα ότι οι συνθήκες είναι δυσκολότερες ή ευκολότερες για εκείνους. Είναι απλά όλα, διαφορετικά. Έχουν καταρχάς πρόσβαση σε περισσότερες πληροφορίες, από ότι είχαμε εμείς στην ηλικία τους, οι αποστάσεις έχουν σχεδόν εκμηδενιστεί λόγω του internet, τα ερεθίσματα που έχουν είναι πολύ περισσότερα. Το πιο δύσκολο στη δική τους περίπτωση, είναι να πάρουν την απόφαση για το τι θέλουν να κάνουν στη ζωή τους. Να καταλήξουν στο τι είναι αυτό που πραγματικά επιθυμούν, τι τους αρέσει. Και μετά να κάνουν το καλύτερο δυνατό για τον στόχο τους.
Είναι πιο ανταγωνιστικές οι συνθήκες σε όλα τα επίπεδα για αυτή τη γενιά;
Πάντα υπήρχε ανταγωνισμός. Σε όλους τους εργασιακούς χώρους και επαγγέλματα υπήρχε και υπάρχει. Έχουν όμως οι νεότερες γενιές περισσότερες δυνατότητες και κυρίως, ικανότητες. Σα να εξελίσσεται το DNA. Το βλέπω και από την περίπτωση της ανιψιάς μου που θα κλείσει σε λίγο καιρό τα 4 της χρόνια.
Μας κάνεις συνέχεια φανερή την αγάπη σου για εκείνη. Σα να την αισθάνεσαι όχι μόνο ως ανιψιά σου, αλλά στην ψυχή σου ως το τρίτο σου παιδί.
Αγαπώ πάρα πολύ την αδελφή μου (σ.σ Ελίνα) και κατά συνέπεια λατρεύω και την ανιψιά μου.
Αλλά είναι και η Κατερίνα από μόνη της, ένα χαρισματικό παιδί. Δεν ήρθε εύκολα στη ζωή μας, ήρθε μετά από πολλά χρόνια προσπάθειας της αδελφής μου.
Όλα αυτά μαζί, αλλά και το γεγονός πως είμαστε μία αρκετά δεμένη μεταξύ μας οικογένεια με την Κατερίνα το μοναδικό κορίτσι ανάμεσα στα δικά μου αγόρια, καταλαβαίνεις πως ήταν πολύ φυσικό να της έχω και να της έχουμε γενικά, μεγάλη αδυναμία.
Σε είδε στην παράσταση;
Όχι μόνο ήρθε, αλλά ήταν και πολύ καλή θεατής. Κάθισε με μεγάλη προσοχή στη θέση της επί δύο ώρες και κατανόησε μία χαρά το έργο. Μου έκανε και σχόλια μετά το τέλος της παράστασης για την κακή διευθύντρια του σχολείου και τα παιδάκια που παίζουν.
Η Μatilda είναι και ένα έργο πρωτοποριακό, μιλώντας για τη δομή και τις παθόγενειες μίας οικογένειας. Αυτό που σήμερα ονομάζουμε ψυχολογική κακοποίηση, είναι αυτό που ζει το μικρό κορίτσι με τους γονείς της;
Ναι, έχει τέτοια στοιχεία το έργο, με όσα βιώνει η Μatilda όχι μόνο στο σπίτι της αλλά και στο σχολείο της.
Τότε το bullying είχε την κάλυψη της αυστηρότητας και πολλές ίσως παθογένειες και του «σήμερα» να προέκυψαν από αυτό;
Πολύ διαφορετικά κατανοούσαν τέτοιες καταστάσεις την εποχή στην οποία αναφέρεται το έργο. Κακώς βέβαια, αλλά οι περισσότερες από αυτές τις συμπεριφορές γίνονταν αποδεκτές, ή ανεκτές. Άλλαξαν με τα χρόνια οι τρόποι διαπαιδαγώγησης, έχουμε εξελιχθεί ως κοινωνία σε αυτό το κομμάτι, αλλά όχι εντελώς. Δυστυχώς βλέπουμε όλοι μας το τι συμβαίνει καθημερινά στην κοινωνία μας, σε ότι αφορά στα παιδιά.
Επειδή υποδύεσαι τη δασκάλα, βλέπεις ότι και οι εκπαιδευτικοί πια έχουν αυτή την εξέλιξη και όχι μόνο στο πεδίο της γνώσης;
Οι εκπαιδευτικοί παίζουν σπουδαίο ρόλο. Και μπορώ να σου αναφέρω ως παράδειγμα, το σχολείο που πήγαν τα παιδιά μου, που ήταν σχετικά μικρό, ήταν πραγματικά μία οικογενειακή κατάσταση. Με αυτό τον τρόπο οι δάσκαλοι και οι καθηγητές αντιμετώπιζαν τα παιδιά. Είμαι σίγουρη πως υπάρχουν και πολλοί άλλοι εκπαιδευτικοί που εργάζονται με τον ίδιο τρόπο και είναι αφοσιωμένοι στα παιδιά. Υπάρχουν όμως και πολλές εξαιρέσεις σε αυτό.
Από την άλλη πλευρά δυστυχώς, σε αυτές τις ηλικίες υπάρχει μία πρωτοφανής έξαρση της βίας. Είτε αυτή που δέχονται τα παιδιά, είτε αυτή που τα ίδια προκαλούν.
Δυστυχώς βλέπουμε πολλά τέτοια περιστατικά, έχει αυξηθεί η βία σε αυτές τις τρυφερές ηλικίες. Πολλά πράγματα παίζουν ρόλο για αυτό και σίγουρα τον πρώτο λόγο και ευθύνη, έχει η οικογένεια. Ακόμη και η πρόσβαση στην πληροφορία της βίας, την οποία δε μπορούν να αξιολογήσουν σωστά λόγω της ηλικίας τους, παίζει ρόλο. Πέρα από το να μας αφορά και να το συζητάμε το θέμα της βίας, πρέπει να δούμε και τι μπορούμε να κάνουμε για να τα εξαλείψουμε αυτά τα περιστατικά, αυτό είναι το ζητούμενο.
Και από την άλλη πλευρά υπάρχουν οι γονείς που στρέφουν τα παιδιά τους στην τέχνη. Στη δική σας παράσταση, συμμετέχουν πολλά και ιδιαίτερα ταλαντούχα παιδιά τα οποία σχεδόν από τα 4 και 5 τους χρόνια κάνουν μαθήματα μουσικής και χορού. Είναι το καλύτερο που μπορεί να κάνεις για την ανατροφή ενός παιδιού;
Με τους γονείς αυτών των παιδιών είχαμε γνωριστεί πολύ καλά στις πρόβες και κάνει πολλές συζητήσεις μαζί τους. Χαίρεσαι να τους βλέπεις. Είναι γονείς που «στέκονται» στα παιδιά τους, κάθονταν με τις ώρες για να τους περιμένουν να τελειώσουν τις πρόβες τους, με ένα τρόπο όμως καθόλου πιεστικό ή καταπιεστικό. Φαινόταν και από τη χαρά των παιδιών το πόσο υποστηρικτικοί ήταν οι γονείς τους. Η τέχνη, αλλά και ο αθλητισμός, μπορούν να στηρίξουν ένα παιδί και να το κάνουν να μάθει πολλά πράγματα για να εκτονώνει την ενέργειά του με θετικό τρόπο. Αρκεί βέβαια, το ίδιο το παιδί να θέλει να ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο. Και όχι να πάρει τον δρόμο που οι γονείς του θέλουν για εκείνο, επιβάλλοντάς του να το κάνει.
Έχεις αφοσιωθεί τα τελευταία χρόνια στο μιούζικαλ. Δεν είναι ένα δύσκολο θεατρικό είδος και με ξεχωριστές απαιτήσεις;
Το αγαπώ πολύ το μιούζικαλ, είναι ένα θεατρικό είδος που με ενδιαφέρει πολύ, γιατί περιλαμβάνει μεμονωμένα πράγματα που αγαπώ, κάνοντας έναν ωραίο συνδυασμό. Με την υποκριτική, τον χορό, το τραγούδι. Μου έχουν δοθεί ευκαιρίες στο να είμαι σε πολύ ωραία μιούζικαλ, αλλά έχω δουλέψει πολύ και από μόνη μου, κάνοντας συχνά μαθήματα φωνητικής, ανεξάρτητα αν εκείνο το διάστημα συμμετέχω σε κάποια παράσταση. Προσπαθώ να εξελίσσω διαρκώς, τις ικανότητες που χρειάζεται το συγκεκριμένο είδος.
Ο χώρος του θεάτρου, είχε αρκετές «πληγές» να επουλώσει τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, από πρόσωπα και καταστάσεις που δεν το τιμούν. Πιστεύεις ότι πια είμαστε σε μία εποχή ανοδικής πορείας;
Το θέατρο, πέρασε μία μεγάλη κρίση και την εποχή του κορωνοϊού. Ήταν πολύ δύσκολα τότε τα πράγματα, αλλά δεν έχασε ποτέ την αξία του. Παραμένει ο χώρος που κάποιος θα έρθει να ψυχαγωγηθεί, να προβληματιστεί, να συγκινηθεί, να μάθει νέα πράγματα. Ευτυχώς έχουμε πολλά θεάτρα με ωραίες παραστάσεις και αυτό δίνει βέβαια τη δυνατότητα και σε νέους ηθοποιούς να δουλέψουν.
Η ευγενική και καλόκαρδη δασκάλα Jennifer Honey την οποία υποδύεσαι, δείχνει έντονα τα χαρακτηριστικά του φόβου. Είναι ο φόβος το πιο δύσκολα διαχειρίσιμο συναίσθημα; Βέβαια, το λέω σε εσένα που και δείχνεις, αλλά και εσύ αρκετά δυναμική.
Όσο δυναμική και αν δείχνει μία γυναίκα, δεν παύει να έχει μέσα της πράγματα που τη φοβίζουν. Γενικά, είμαι ένας άνθρωπος που προσπαθώ τους προσωπικούς μου φόβους αρχικά, να τους αναγνωρίζω. Να βλέπω τη ρίζα τους, γιατί συχνά ο φόβος είναι κάτι διαφορετικό από το σύμπτωμά του, στη συνέχεια να τους «δουλεύω» και στο τέλος, να τους λύνω. Είναι μία συνεχόμενη προσπάθεια που κάνουμε όλοι στη ζωή μας. Νομίζω ότι δεν ολοκληρώνεται και ποτέ. Είναι μία καθημερινή διαπραγμάτευση με τον εαυτό μας. Για αυτό και λέω ότι δεν είμαι τόσο ατρόμητη όσο δείχνω. Μπορεί να είναι και η απόφασή μου απέναντι στην ίδια τη ζωή να αντιμετωπίζω τους φόβους και τις δυσκολίες και να μην τους αφήνω να με καταβάλλουν, να με εγκλωβίζουν.
Μήπως τελικά δεν θέλεις να δείχνεις προς τα έξω ότι είσαι ευάλωτη;
Δεν έχω θέμα να δείχνω την ευαλωτότητά μου. Απλά τη δείχνω, στους δικούς μου ανθρώπους. Μέσα από τη δουλειά μου προσπαθώ να προσαρμόζομαι με τον εκάστοτε ρόλο και θέλω να δίνω χαρά. Στην προσωπική μου ζωή, είναι κάτι διαφορετικό. Πολλές φορές και μέσω των social έχω δείξει τις ανησυχίες μου, τις δύσκολες στιγμές μου. Πάντα όμως με ένα όριο, γιατί θέλω αυτό που θα δει ο follower μου από εμένα, να είναι μία χαρούμενη στιγμή στην καθημερινότητά του και να μην τον «βαρύνω».
Πολλοί, έχουν αρχίσει να αποστασιοποιούνται από τα social media, κυρίως λόγω της αντιμετώπισης αυτών των followers. Μπορεί να ασχοληθείς με κάτι σοβαρό και μετά να εισπράξεις τη χλεύη του καθενός που είτε δε συμφωνεί με εσένα, είτε θέλει απλά να είναι τοξικός.
Δυστυχώς τα social media, όπως και αρκετά πράγματα στη ζωή μας έχουν μία θετική και μία αρνητική πλευρά. Μπορεί για παράδειγμα να λειτουργήσει πολύ καλά σε συλλογικό επίπεδο για έναν σκοπό, έναν στόχο. Έχει όμως και αυτό το αρνητικό κομμάτι που περιγράφεις, τα οποία συναντάμε συχνά. Το μόνο που μπορεί να κάνει κάποιος είναι να αδιαφορήσει. Τίποτε καλό δεν μπορεί να προκύψει, αν δίνεις σημασία σε hate comments. Μπορεί να στεναχωρηθώ για λίγο, αλλά δεν θα δώσω αξία στην κακία και στην τοξικότητα.