Μητέρες SOS: οι μαμάδες της καρδιάς
Μάνα δεν είναι μόνο μία. Ούτε είναι μόνο αυτή που γέννησε από την κοιλιά. Η μαμά Γιώτα και η μαμά Αρετή που μας υποδέχτηκαν στα σπίτια τους στο χωριό SOS της Βάρης, είναι «μαμάδες της καρδιάς».
Μια μπάλα σκάει με δύναμη στο συρματόπλεγμα «μιλάμε για φοβερό σουτ, έτσι κύριε Πέτρο;» λέει ένας πιτσιρικάς μέσα από το γηπεδάκι, «καλά είσαι μεγάλος μάγκας» του απαντάει ο Πέτρος Παπαδάκης, διευθυντής στο παιδικό χωριό SOS της Βάρης.
Απόγευμα Παρασκευής, στην «πινέζα» της Βάρης, στα τελευταία σπιτάκια του χωριού όπου ζει η Αρετή Μουκανάκη, η Γιώτα Βραχά και τα παιδιά τους, μας έβγαλαν δίσκο με μαμαδίσιο κέικ και καφέ στο τραπέζι του σαλονιού. Αμφότερες πολύτεκνες- η πρώτη μεγαλώνει μια τετραμελή «συμμορία» της Β΄δημοτικού, η δεύτερη τρία κορίτσια και δύο αγόρια του Γυμνασίου.
«Η αγάπη είναι το κίνητρο. Προβλέπεται σταθερό εισόδημα για τη "μαμά SOS" αλλά αν δεν υπήρχε αγάπη δε θα μπορούσα να σταθώ μακριά από την κόρη και τον άντρα μου» λέει η μαμά Γιώτα. Πριν δυο χρόνια άφησε τη δουλειά της σε φροντιστήριο Αγγλικών, τον σύζυγο και την Ελένη -δευτεροετή σήμερα στο Πανεπιστήμιο- και μπήκε σε ένα σπίτι που τα οιστρογόνα και η τεστοστερόνη χτυπάνε κόκκινο. Η ίδια το λέει με γλυκύτητα μαμάς: «Είναι τα εφηβάκια μου».
«Εγώ ήμουν και πριν αγορομάνα» λέει η μαμά Αρετή. Δεκάπεντε χρόνια διαζευγμένη, όταν ο 28χρονος γιος της έφυγε για σπουδές στο εξωτερικό, έμεινε μόνη με εκατομμύρια αριθμούς στο λογιστικό τμήμα μεγάλης εταιρείας. «Ημουν η μαμά που πάντα δούλευε. Τον γιο τον πήγα από 40 ημερών στον παιδικό. Οταν έφυγε το δικό μου, σκέφτηκα ότι είναι ευκαιρία να προσφέρω στα άλλα παιδιά». Και έτσι βρέθηκε στο «Ελίζα», το πρόγραμμα στο οποίο υπάγονται τα «μωρά SOS» ηλικίας 0-5 ετών για διάστημα 18 μηνών. «Μου έφευγαν και δεν το άντεχα άλλο. Στα 11 παιδιά που μεγάλωσα, πέτυχα και ένα μικρούλι που φεύγοντας γύρισε, με κοίταξε, εβαλε το χέρι στην καρδιά και μου είπε: "μην κλαις μαμά εγώ θα σε έχω εδώ πάντα". Είπα ως εδώ».
Κι έτσι ακολούθησε τον Μάριο και τον Αλέξανδρο που είναι σήμερα 7,5, τον Αντώνη που είναι 8,5 και τον Χρυσόστομο που είναι 6,5 και τον φωνάζουν Τόμι. Εγινε, όπως λέει, «Full time μαμά»: «Τώρα στα 53 έπαθα αυτό που παθαίνει η γιαγιά με το εγγόνι».
Κάθε «μαμά SOS» δικαιούται 8 ρεπό το μήνα. Είναι οι ημέρες που τα μικρότερα τα βάφουν μαύρα. «Μαμά, τρεις μέρες μόνο! Θα γυρίσεις την Τρίτη» φωνάζει από το παράθυρο, ο μεγάλος γιος, ο Αντώνης, όταν παίρνει ρεπό η μαμά Αρετή. «Θα κάνω μαγικά, να γίνω μικροσκοπικούλης και θα μπω μέσα στο σακβουαγιάζ για να με πάρεις μαζί σου» της είπε τον περασμένο μήνα ο μικρότερος, ο Τόμι. Επειδή δεν μπορούσε να γίνει, της έδωσε ένα δικό του βιβλίο και της είπε «να το διαβάζεις και να με σκέφτεσαι».
Η μαμά Γιώτα όπως λέει «τώρα χτίζω σχέσεις». Οταν φεύγει αφήνει τη μισή της καρδιά πίσω, στον «Εβρο» του χωριού SOS, στο τελευταίο σπιτάκι που ζουν η Ιωάννα και η Βιβή 12 ετών, ο Γιώργος και ο Στάθης, 14 ετών και η 15χρονη Μικαέλα. Όταν πρωτομπήκε στο σπίτι, πριν από δύο χρόνια αντίκρισε 10 μάτια με εκατοντάδες ερωτηματικά: «Ποια είναι τώρα αυτή; Είναι καλή, είναι κακιά; Πόσο αντέχει; Ηρθε γιατί μας αγαπάει ή θέλει μόνο μια δουλειά;»
«Στην αρχή ήταν διαπραγματεύσιμη η σχέση και οι κανόνες της καθημερινότητας. Με ήξεραν και σαν θεία γιατί έκανα αντικατάσταση τις μαμάδες στα ρεπό. Σιγά σιγά με μάθανε. Λίγο πίσω εγώ, λίγο αυτοί και βρέθηκε η ισορροπία». Πλέον δηλώνει «κλασική μαμά που σε κυνηγάει να φας και να φορέσεις ζακετούλα». Το πρωί χώνει στις τσάντες τους τοστάκια και και προσπαθεί να τους προλάβει για να πιούν το γάλα τους «μη μου φύγουν νηστικά». Το μεσημέρι επιστρατεύει όλες τις τεχνικές πειθούς προκειμένου να φάνε λαδερά και να διαβάσουν λίγο παραπάνω.
«Είμαστε στη φάση μεταξύ εφηβείας και προεφηβείας που είναι μια επαναστατική περίοδος. Συζητάμε πολύ. Κάθε φορά που σου ανοίγονται, νιώθεις ότι παίρνεις ένα βραβείο. Πλέον έχουνε και φλερτ! Πολλές φορές έχουμε συζητήσεις για τα επαγγελματικά. Πρέπει να τους δώσεις να καταλάβουν πόσο πρέπει να προσπαθήσουν για να πετύχουν».
Για να συντονίσει τα τέσσερα «δευτεράκια» η μαμά Γιώτα, βγάζει ρόδες και τέσσερα ζευγάρια χέρια, από τις 6.30 το πρωί. «Εφτά παρά τέταρτο έχει εγερτήριο. Ξυπνάνε όλα». Πρωινά έτοιμα, κολατσιό στη σάκα. Μόλις φύγει και ο τελευταίος αρχίζουν οι δουλειές του σπιτιού. «Μπορεί κανά μισάωρο να πάω σε μια μαμά να πω μια καλημέρα, να πιω έναν καφέ. Μετά θα μαγειρέψω, θα αρχίσω τα πλυντήρια».
Οταν είχε πάρει απολυτήριο ο γιος της, νόμιζε ότι ξεμπέρδεψε από τα μαθήματα αλλά «κανείς δεν ξέρει τί του επιφυλάσσει η μοίρα. Μεσημέρι αρχίζω να τα διαβάζω. Δύο από εδώ, δύο από εκεί και εγώ στη μέση. Ίδια τάξη αλλά διαφορετικά σχολεία, διαφορετικά μαθήματα».
Το απόγευμα που ξεκινάνε οι εξωσχολικές δραστηριότητες, η μαμά Αρετή γίνεται «τροχονόμος»: «Φύγε εσύ, έλα εσύ, είμαι με το ρολόι στο χέρι. Το βράδυ μαζευόμαστε, αρχίζουν τα μπάνια μας και οι διενέξεις: "Όχι εγώ πρώτος", "να κάνει εκείνος πρώτος", "να παίξω λίγο παραπάνω", "μου πήρε το παιχνίδι μου". Όπως και να χει στις εννιά, είναι όλοι στο κρεβάτι. Κι όταν πέσουν για ύπνο μου βγαίνει ένα "ουφ".»
Τα βράδια οι μαμάδες μαζί με τα συμμαζέματα, αρχίζουν και τα τηλέφωνα. «Πάντοτε θα τα πούμε μεταξύ μας, θα ανταλλάξουμε απόψεις με τη συνάδελφο, γιατί είναι ανακουφιστικό. Είμαστε, επί της ουσίας, μαμάδες σε μονογονεϊκές οικογένειες. Πάντα κάτι μας προβληματίζει. Ας πούμε, μου γύρισε το παιδί θυμωμένο γιατί είχε μαλώσει με ένα φίλο του και ξέσπασε σε μένα. Πολλές φορές είσαι ο κυματοθραύστης. Θα πάρω όμως την Αρετή, θα σου πει δυο λόγια γλυκά, θα με ανακουφίσει» λέει η μαμά Γιώτα.
«Μπορεί να μην είναι βιολογικά μας παιδιά αλλά όταν τα ζήσεις, δεν υπάρχει διαφορά. Και το δικό μου το παιδί μπορεί να γύριζε θυμωμένο από το σχολείο. Θα το ακούσεις το "άντε παράτα μας", όταν είσαι μαμά κι έχεις επαναστάτες της εφηβείας»
Στιγμές αποχωρισμού. «Αργούμε ακόμα είναι πολύ μικρά. Όταν έρθει η στιγμή να ανοίξουν τα φτερά τους, θα συνταξιοδοτηθώ» λέει η μαμά Αρετή. «Με πιάνει ο μικρός, "εσύ με γέννησες, εσύ με είχες μωρούλι" μου λέει. Τους ξέρει τους βιολογικούς του γονείς. Τον παίρνω αγκαλιά, «έλα εδώ βρε, εγώ σε έχω από μικρό, δε σε γέννησα όμως. Πρέπει να έχουν πλήρη συναίσθηση της πραγματικότητας».
«Κάποιες στιγμές που έχω φύγει, είναι σαν χαμένα. Δε θέλουν να μπουν στο σπίτι, δεν ακούνε κανέναν» συνεχίζει. «Είχα χτυπήσει το πόδι μου και έπρεπε να φύγω. Ο μεγάλος μου πήγε την τσάντα ως την πόρτα και με κοιτούσε στα μάτια. Ετρεχε το δάκρυ κορόμηλο και δεν μπορούσε να μιλήσει. Τί έχεις Αντώνη μου του λέω; "Τίποτα". Εγώ όμως ήξερα τί είχε το παιδί μου».
«Με βλέπουν στο δρόμο τα παιδιά του χωριού και με αγκαλιάζουν και μου λένε "θεία μου μακάρι να σε έχουμε σπίτι". Με κάτι τέτοια λιώνω» λέει η μαμά Γιώτα. «Όταν μια μητέρα φέρνει το παιδί της εδώ γιατί δεν μπορεί να το μεγαλώσει και βλέπεις ότι αποκτά υπόσταση, λες αυτό είναι, δεν υπάρχει μεγαλύτερη χαρά».
Εκδρομές, θέατρα, σινεμά, ταβερνούλες, σουπερμάρκετ -όλα είναι μέσα στο πρόγραμμα του Σαββατοκύριακου: «Προχθές είχαμε πάει γήπεδο. Εγώ με τους πέντε μαζί. Είδαμε τον αγώνα, με πίεσαν να βάλω και κασκόλ» λέει η μαμά Γιώτα. Τα τελευταία δυο χρόνια, κατάλαβε λέει, τί σημαίνουν γιορτές στο χωριό: «Εδώ μετράνε οι στιγμές. Ζεις γενέθλια, τη γιορτή του παιδιού, θα μαζευτούνε παιδιά, μητέρες, θείες στο σπίτι. Κανονικό γλέντι! Τις Απόκριες, ντυνόμαστε μασκαράδες και τρέχουμε. Από κοριτσάκι είχα να ντυθώ. Εδώ κατάλαβα πραγματικά τί σημαίνουν γιορτές».
Σε δυο μήνες, στο επισκεπτήριο της θερινής κατασκήνωσης, κάποιες μαμάδες θα έχουν τρισδιάστατα χαμόγελα. «Επειδή δεν τα έχεις 9 μήνες στην κοιλιά; Ε και; Μάνα γίνεσαι στο μεγάλωμα».
*Τα Παιδικά Χωριά SOS αναζητούν νέες μητέρες. Αν αγαπάτε τα παιδιά και θέλετε να ασχοληθείτε με το μεγάλωμά τους, αν είστε 35-50 ετών, χωρίς οικογενειακές υποχρεώσεις, αν είστε απόφοιτη Λυκείου με καλή σωματική και ψυχική υγεία, αν έχετε δυνατότητα σταθερής παραμονής στο Χωριό, αποστείλετε το βιογραφικό σας στο soshr@sos-villages.gr με την υποσημείωση "Για τη θέση Μητέρας SOS". Προσφέρεται ικανοποιητικός μισθός και ασφάλιση, ετήσια άδεια και 8 ρεπό το μήνα, διαμονή σε σύγχρονη κατοικία, συνεχής εκπαίδευση και επιμόρφωση