Κατερίνα Παπανικολάου-Μαρία Κοντοδήμα: Δύο κορυφαίες ενδυματολόγοι μιλούν για το κεφάλαιο τηλεόραση
Ανανεώθηκε:
Οι δύο κορυφαίες Ελληνίδες ενδυματολόγοι μας μιλούν για τη δουλειά, που δημιουργεί και μεταμορφώνει χαρακτήρες, αλλά και τις άγνωστες ιστορίες πίσω από τις περσόνες της ελληνικής τηλεόρασης. Γιατί μπορούσες να καταλάβεις τα πάντα για την Κορίνα των «Εγκλημάτων» μόνο μέσα από τις περούκες της.
Σαν παιδί είχα την τάση να ταυτίζομαι με τους ήρωες που έβλεπα στην τηλεόραση σε πολύ μεγάλο βαθμό. Γενικά, η γένια μας έχει δει μπόλικη τηλεόραση, αφού ήταν το κύριο μέσο διασκέδασης εκείνη τη δεκαετία. Τα κανάλια έκαναν μεγάλες επενδύσεις και ήταν τότε που δημιουργήθηκαν και όλες οι αγαπημένες ελληνικές σειρές, που παίζονται σε επαναλήψεις μέχρι και τώρα. Η σφαίρα της παλιάς, καλής, ελληνικής TV. Ξέρεις τι εννοώ: Δύο Ξένοι, Dolce Vita, Εγκλήματα, Είσαι Το Ταίρι μου, Κωνσταντίνου & Ελένης, Οι Απαράδεκτοι, και τόσοι ακόμη χαρακτήρες, που διαμόρφωσαν μια ολόκληρη γενιά και οι ατάκες τους επαναλαμβάνονται μέχρι και σήμερα. Από την πλευρά που το έβλεπα εγώ, μιας και η κλίση μου στη μόδα ήταν μάλλον κάτι παραπάνω από προφανής, δεν θα μπορούσα ποτέ να ταυτιστώ με έναν ήρωα, που δεν μου άρεσαν τα ρούχα του. Όχι ότι θα έπρεπε να είναι απόλυτα κομψός, αλλά να έχει αυτή τη στόφα του πραγματικού ήρωα (ή αντιήρωα). Από σχετικές συζητήσεις, όμως, κατάλαβα πως αυτή είναι μια άποψη, που μοιράζομαι με τους περισσότερους τηλεθεατές.
Συνειδητά ή ασυνείδητα παρατηρείς και βάζεις τη ντουλάπα και τη γκαρνταρόμπα του αγαπημένου σου ήρωα στον τρόπο που τον βλέπεις, στο ποιος είναι, σε τι φάση βρίσκεται, αλλά και ποια είναι τα γεγονότα που βιώνει εκείνο το διάστημα. Ποιος είναι, όμως, ο διοργανωτής όλης αυτής της διαδικασίας; Η τέχνη της ενδυματολογίας είναι από τα πιο σημαντικά πράγματα, όχι μόνο σε μία σειρά εποχής, που καλείται να αναπαραστήσει ένα ολόκληρο σύμπαν, αλλά σε κάθε σειρά, με πρωταγωνιστές απλούς, καθημερινούς ανθρώπους του «εδώ και τώρα». Άλλωστε η Κορίνα και η Σωσώ, η Στέλλα και η Τούλα, η Λενιώ και η Μαρία, ο Λάζαρος και η Ερμιόνη, είναι μόνο κάποια από τα ονόματα, που δεν χρειάστηκαν ποτέ συστάσεις. Έκαναν το δικό τους statement. Με μία και μόνο εμφάνιση.
Η Μαριέττα Καρπαθίου δημιούργησε την Ergon Mykonos αντιμετωπίζοντας κάθε τους ρούχο ως έργο τέχνης
Με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Τηλεόρασης είχα τη χαρά να μιλήσω με δύο κορυφαίες ενδυματολόγους της ελληνικής τηλεόρασης, την Κατερίνα Παπανικολάου και τη Μαρία Κοντοδήμα, που με έκαναν να καταλάβω λίγο καλύτερα το πώς είναι να δημιουργείς μία φανταστική ντουλάπα, για έναν «φανταστικό» άνθρωπο. Και επιτέλους μάθαμε πώς βάφτηκε η κόκκινη moicana του Λάζαρου!
Η Κατερίνα Παπανικολάου ξέρει πώς να δημιουργήσει μια μοναδική περσόνα, με στυλ, άποψη και το δικό της ρεαλισμό.
Πάντα φανταζόμουν ότι ο ενδυματολόγος που κρύβεται πίσω από τα «Εγκλήματα», πρέπει να έχει το πιο τρελό atittude, αν κρίνει κανείς από το σουρεαλιστικό ντύσιμο της Κορίνας και της Σωσώς, κατά κόσμον Μαρία Καβογιάννη και Καίτη Κωνσταντίνου, που είναι δύο από τις πιο προσωπικότητες της ελληνικής τηλεόρασης και παρόλο που ήταν ασυνήθιστες στα μάτια του Έλληνα τηλεθεατή κατάφεραν να τον κερδίσουν. «Δεν καταλαβαίναμε αρχικά τι πηγαίναμε να κάνουμε,» μου λέει η Κατερίνα Παπανικολάου, σε μια συζήτηση που είχαμε σε μια ομολογουμένως περίεργη μέρα και για τις δύο μας. «Ο Λευτέρης Παπαπέτρου, ο σεναριογράφος, είχε μια ιδέα και όλοι μαζί πήγαμε να το κάνουμε πραγματικότητα,» μου είπε τόσο απλά, μιλώντας για την παρέα των ηθοποιών και των συντελεστών της σειράς.
Φωτογραφίες: Λευτέρης Παρτσάλης
Lefteris_Partsalis«Όλοι μας είχαμε μια διάθεση παιχνιδιού. Όταν τελείωσε η σειρά, την τελευταία μέρα έκλαιγαν όλοι. Ήταν ένα ευφυές και καλογραμμένο σενάριο, οι χαρακτήρες ήταν ξεκάθαροι και μου δόθηκε τεράστια ελευθερία να προτείνω πράγματα και να τα δοκιμάσουμε. Ήταν πολύ ανοιχτοί, όμως και οι ίδιοι οι ηθοποιοί να δοκιμάσουν πράγματα. Ειδικά ο ρόλος της Κορίνας πέρασε μία φάση, που σε κάθε επεισόδιο μεταμφιεζότανε, έκανε κάτι καινούργιο. Όταν έχεις ένα σεναριογράφο που εμβαθύνει, που δεν στέκεται στην εικόνα, μπορεί και ο ενδυματολόγος να πάρει το χαρακτήρα και τον εξελίξει». Όπως η μέρα του γάμου της Κορίνας, που η νύφη κόλλησε μικρά δάκρυα στο μπούστο και κάτω από το ένα της μάτι, σε μία από τις fun σκηνές που έχουν γυριστεί ποτέ. Η Κατερίνα τα είχε φέρει ειδικά από το Λονδίνο και η Μαρία Καβογιάννη ήταν η μόνη που μπορούσε να τα βάλει έτσι.
Φωτογραφίες από το αρχείο της Κατερίνας Παπανικολάου
Φωτογραφίες από το αρχείο της Κατερίνας Παπανικολάου
Φωτογραφίες από το αρχείο της Κατερίνας Παπανικολάου
Η ίδια ξεκίνησε με σπουδές στο σχέδιο μόδας, μπαίνοντας ήδη από πολύ μικρή ηλικία και σχεδόν αμέσως στο χώρο της ενδυματολογίας, για να μην τον εγκαταλείψει ποτέ. Η στιγμή που βρέθηκε δίπλα στο σκηνογράφο Διονύση Φωτόπουλο είναι για εκείνη σταθμός, και θεωρεί τη δουλειά μαζί του ένα μεγάλο σχολείο. Και κάπου ανάμεσα σε σπουδές στο Saint Martins και την εμπειρία της με τα «Εγκλήματα», ήρθε και η πρόταση του Λευτέρη Παπαπέτρου για μια νέα σειρά, που θα λεγόταν «Είσαι Το Ταίρι Μου» και θα είχε ως πρωταγωνίστριες τις πρώτες curvy γυναίκες, που είδαμε ποτέ σε κεντρικό ρόλο. Τη Στέλλα και την Τούλα. «Εκεί πειραματίστηκα με το Λάζαρο, τον Άρη Σερβετάλη. Τα κόκκινα μαλλιά του ήταν δική μου πρόταση. Ο Άρης στην αρχή, αν και ήταν πολύ ανοιχτός, φοβήθηκε λίγο. Έχουμε πάει, λοιπόν, σε ένα κομμωτήριο για να το κάνουμε και εκείνος είναι πολύ αγχωμένος. Θυμάμαι που του έλεγα : "Άρη κάν'το και θα τα κάνω και εγώ! Θα είμαστε δύο ίδιοι!"».
Φωτογραφίες από το αρχείο της Κατερίνας Παπανικολάου
«Σε σχέση με τους χαρακτήρες της Στέλλας και της Τούλας, η διάθεση μου ήταν αρχικά να υπηρετήσω το σενάριο. Ήτανε δύο γυναίκες, που τους άρεσε πάρα πολύ το φαγητό, ήταν απενοχοποιημένες, γούσταραν τους ωραίους άνδρες, δεν είχανε κόμπλεξ ούτε και περιορισμούς. Δεν θέλησα ποτέ να τις κάνω κομψές, ούτε να βγούνε πιο λεπτές. Το ζητούμενο ήταν να βγουν ακριβώς, όπως ήταν τα κορίτσια τότε».
Φωτογραφίες από το αρχείο της Κατερίνας Παπανικολάου
Φωτογραφίες από το αρχείο της Κατερίνας Παπανικολάου
Φωτογραφίες από το αρχείο της Κατερίνας Παπανικολάου
Φωτογραφίες από το αρχείο της Κατερίνας Παπανικολάου
Φωτογραφίες από το αρχείο της Κατερίνας Παπανικολάου
Φωτογραφίες από το αρχείο της Κατερίνας Παπανικολάου
Φωτογραφίες από το αρχείο της Κατερίνας Παπανικολάου
Φωτογραφίες από το αρχείο της Κατερίνας Παπανικολάου
Δεν ξεχωρίζει κανέναν από τους χαρακτήρες που έχει δημιουργήσει κατά καιρούς, αν και έχει μία αδυναμία στη Μαρία Καβογιάννη ως «Κορίνα» και στη «Βίβιαν», από το Κάτω Παρτάλι, τη φανταστική Νάντια Κοντογεώργη. Αγαπά εξίσου την τηλεόραση και το θέατρο, το οποίο απομυθοποίησε, βλέποντας, όπως μου είπε, κάποιες συμπεριφορές μεγάλων ανθρώπων του θεάτρου. «Ήταν συμπεριφορές κάπως αλαζονικές, εξουσιαστικές, που δεν νομίζω ότι χωράνε στο θέατρο. Έτσι εκτίμησα περισσότερο την τηλεόραση. Βέβαια σαν διαδικασία σίγουρα το θέατρο έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για έναν ενδυματολόγο. Είναι μία άλλη προσέγγιση, πιο ψυχαναλυτική. Έχεις το χρόνο να δεις τις πρόβες και τους ηθοποιούς και να αλλάξεις πράγματα μέχρι και την τελευταία στιγμή».
Φωτογραφίες: Λευτέρης Παρτσάλης
Και τελικά ποια είναι η σχέση μια ενδυματολόγου με τα δικά της ρούχα; Σίγουρα όχι αυτή που φανταζόμαστε. Η Κατερίνα μου επιβεβαιώνει ότι έχει την τάση να κρατάει μόνο τα απαραίτητα και να δίνει τα υπόλοιπα items της ντουλάπας της, χωρίς να θέλει να πει κάτι μέσα από το προσωπικό της ντύσιμο, δίνοντας μας λίγο -πολύ την ίδια απάντηση, που δίνουν όλοι οι άνθρωποι της μόδας, που παλεύουν να αποφορτιστούν από τον πλουραλισμό των υφασμάτων, των patterns και των prints στην προσωπική τους ζωή. Τα σχέδια για το 2023 περιλαμβάνουν σινεμά και μία πολύ ενδιαφέρουσα σειρά, στον Ant1 Plus, με τίτλο «Στα τέσσερα», με πρωταγωνίστρια μία κοπέλα σε αμαξίδιο, η οποία, όμως, στην πραγματικότητα, δεν είναι ηθοποιός, τη Γεωργία Καλτσή. Μία μαύρη κωμωδία, που βάζει στο μικροσκόπιο όλα την καθημερινότητα των ατόμων με αναπηρίες στη χώρα μας.
Φωτογραφίες: Λευτέρης Παρτσάλης
Φωτογραφίες από το αρχείο της Κατερίνας Παπανικολάου
Μαρία Κοντοδήμα: Η ενδυματολόγος που ταυτίστηκε με τις πιο πετυχημένες σειρές εποχής.
Με την Μαρία Κοντοδήμα βρεθήκαμε κάπου στην Αγία Παρασκευή, σε μια κρυφή γωνιά που έχουν ονομάσει «Γκύζη», ή αλλιώς στα πλατό της επιτυχημένης σειράς της ΕΡΤ1, «Τα καλύτερα μας χρόνια». «Το αγαπημένο μου παιδί,» μου είπε, εξηγώντας μου πώς γέννησαν μαζί με τους παραγωγούς το όλο concept, που μας έφερε πίσω στην Ελλάδα των 60s, 70s και τώρα πια 80s. Ένα παλιό σχολείο, που μετατράπηκε σε μία ολόκληρη γειτονιά, μέσα από την εξαιρετική δουλειά της εταιρίας παραγωγής Tanweer, και έχει τα χρώματα του παλιού ρομαντισμού μιας άλλης Αθήνας. Όπως και οι περισσότερες σειρές εποχής με τις οποίες καταπιάνεται η ίδια εδώ και χρόνια. Και η Μαρία Κοντοδήμα έχει αρκετές στο ενεργητικό της: Το Δέκα, Η Αίθουσα του Θρόνου, Το Νησί. Και τώρα εδώ, δημιουργεί το σύμπαν των Παπαδόπουλων, μιας οικογένειας, που έχει σε όλους μας κάτι να θυμίσει.
Φωτογραφίες: Λευτέρης Παρτσάλης
Τα πλατό είναι βγαλμένα από χρονοκάψουλα και τα τρία γεμάτα δωμάτια με ρούχα, παπούτσια και αξεσουάρ αποδεικνύουν πόσο κόπο απαιτεί μία τέτοια σειρά. «Όλη μέρα τρέχω στα παζάρια,» θα μας πει, καθώς χαζεύουμε τα vintage κομμάτια που έχουν συγκεντρωθεί για τις ανάγκες των γυρισμάτων. Μικρή ήθελε να γίνει ηθοποιός και κατάφερε να τελειώσει τη δραματική σχολή, παρά το γεγονός ότι δεν ασχολήθηκε ποτέ σοβαρά με την υποκριτική. Αυτό ήταν, όμως, που τη βοήθησε και στη μετέπειτα πορεία της ως ενδυματολόγος, όπως μου είπε. Η γνώση του πώς μπαίνει ένας ηθοποιός στο ρόλο από κάτι που διαβάζει, δοσμένο σε ένα σενάριο.
O Jimmy Choo αποκλειστικά στο Queen.gr: «Τα παπούτσια δεν αναβαθμίζουν ένα look, το δημιουργούν»
Φωτογραφίες: Λευτέρης Παρτσάλης
Φωτογραφίες: Λευτέρης Παρτσάλης
Η αγαπημένη της σειρά ήταν «Το Δέκα», η τηλεοπτική μεταφορά του ημιτελούς βιβλίου του Καραγάτση, σε σκηνοθεσία Πηγής Δημητρακοπούλου. Ο ενθουσιασμός με τον οποίο μιλάει ακόμη για αυτό με κάνει να καταλάβω το γιατί. «Μαζί της έκανα όλη μου την τρέλα!», μου λέει. Παρόλο που έχει κάνει και πάρα πολλές επίκαιρες σειρές, έχει ταυτιστεί στο μυαλό όλων μας ως μια ενδυματολόγος παραγωγών εποχής. Η ίδια έχει ένα ενδιαφέρον για αυτές. «Πέρα από τους χαρακτήρες και το οτιδήποτε άλλο, πρέπει να διαβάσω για την κάθε εποχή. Τις πολιτικές και οικονομικές της συνθήκες, πώς ήταν οι άνθρωποι τότε και πώς ζούσαν. Έτσι φτιάχνεις ένα status ανθρώπου, αλλά και περιοχής. Στην πραγματικότητα δεν είναι το ρούχο, είναι αυτό που αναδεικνύει ο ηθοποιός, ο χαρακτήρας που καλείται να κάνει, που με βοηθάει. Αυτός είναι το εργαλείο μου». Αγαπημένος της θεατρικός σκηνοθέτης είναι ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, γιατί μαζί του έχει πάντα ελευθερία. «Αυτό είναι το σημαντικό στη δουλειά μου. Να σου επιτρέπει ο σκηνοθέτης να κάνεις τα λάθη σου και να τα βλέπεις, και να λες προχωράμε».
Φωτογραφίες: Λευτέρης Παρτσάλης
Φωτογραφίες: Λευτέρης Παρτσάλης
Φωτογραφίες: Λευτέρης Παρτσάλης
Φωτογραφίες: Λευτέρης Παρτσάλης
Φωτογραφίες: Λευτέρης Παρτσάλης
Σαν διαδικασία αγαπά πιο πολύ την τηλεόραση, βλέποντας μέσα της το υποκατάστατο του κινηματογράφου. «Με αυτό μεγάλωσα σαν παιδάκι,» μου λέει. «Στην τηλεόραση βλέπεις το λάθος σου, το διορθώνεις και πας για το επόμενο. Έτσι μαθαίνεις να προχωράς με τα λάθη σου, τι ποιο σημαντικό στη ζωή;». Έχει, όμως, "ζηλέψει" ποτέ κάποια δουλειά συναδέλφου της; «Ζηλεύω τη δουλειά της Ηλένιας Δουλαδίρη και της Βασιλικής Σύρμα», μου είπε, περιγράφοντας παραστάσεις τους στο θέατρο κυρίως.
Αυτό που θέλει για το μέλλον είναι «να βγει στη σύνταξη» και μου εξήγησε το γιατί. «Αγαπάω πολύ τη δουλειά μου, αλλά σήμερα έχουν αλλάξει τόσο πολύ τα πράγματα. Γιατί έχουν αλλάξει οι άνθρωποι. Μία δουλειά την κάνουν πάντα οι άνθρωποι. Η νέα γενιά, αν και πάντα δούλευα με νέα παιδιά, είναι κάπως διαφορετική. Η δουλειά σήμερα έχει γίνει εν μέρει Instagram. Θέλω να κάνω μόνο μία δουλειά και να την αγαπάω πραγματικά». Θα περιμένουμε, λοιπόν, με αγωνία την επόμενη αγαπημένη της δουλειά, που θα μας μεταφέρει σε ένα ακόμη μοναδικό σύμπαν του παρελθόντος.
*Ευχαριστούμε για τη φιλοξενία το καφέ/μπαρ «Εν Φλύα», στο Χαλάνδρι(Κώστα Βάρναλη 13 & Γκίνη).
*Ευχαριστούμε θερμά την εταιρία παραγωγής Tanweer Productions για την φιλοξενία στα γυρίσματα της σειράς «Τα Καλύτερα μας Χρόνια», όπως και όλο το crew και τους ηθοποιούς της σειράς.
