Μαθησιακές δυσκολίες στα παιδιά: Διάγνωση και αντιμετώπιση

Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στις διάφορες σχολικές βαθμίδες αποτελούν αντικείμενο συχνής επίσκεψης στο αναπτυξιακό ιατρείο.Πόσο έγκαιρα, όμως, αυτές μπορούν να διαγνωστούν; Υπάρχει όφελος αν γίνει έγκαιρη διάγνωση; Ποιοι είναι οι ενδεδειγμένοι τρόποι αντιμετώπισής τους;

Στο παρακάτω άρθρο, η Κάτια Σοφιανού, Παιδίατρος, Παιδο- αναπτυξιολόγος και Επιστημονικός Συνεργάτης του Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών, δίνει απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα, ξεκινώντας με μερικούς βασικούς ορισμούς.

Δες παρακάτω αναλυτικά όλες τις απαντήσεις της Κάτιας Σοφιανού

Κάτια Σοφιανού, Παιδίατρος, Παιδο- αναπτυξιολόγος και Επιστημονικός Συνεργάτης του Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών

Ποιες είναι οι δυσκολίες που μπορεί να οδηγήσουν ένα παιδί για διαγνωστικό έλεγχο στο αναπτυξιακό ιατρείο;

Συμπτώματα όπως αυξημένη κινητικότητα, δυσκολία προσαρμογής σε μια ομαδική δραστηριότητα και δυσκολία διατήρησης της προσοχής, χρήζουν προσοχής. Επιπλέον, μέχρι την ηλικία που το παιδί μπαίνει στη σχολική βαθμίδα του προνηπίου, πρέπει να έχει την ικανότητα παραγωγής σύνθετου λόγου, σωστού γραμματικά εν πολλοίς, που να είναι κατανοητός σε τρίτους, χωρίς ιδιαίτερα αρθρωτικά λάθη. Θα πρέπει να έχει την ικανότητα να γνωρίζει τους κανόνες της ομάδας και να διαχειρίζεται τη συμπεριφορά του και τα συναισθήματά του, σε περίπτωση ματαίωσης.

Είναι το παιδί μου έτοιμο προκειμένου να φοιτήσει στην Α’ δημοτικού;

Η αξιολόγηση σχολικής ετοιμότητας μπορεί να γίνει με ένα απλό screening test με διαγνωστικό εργαλείο, το οποίο είναι διαθέσιμο στον γενικό παιδίατρο. Από τη στιγμή που θα υπάρχουν οι πρώτες υπόνοιες για απουσία σχολικής ετοιμότητας, πρέπει να γίνεται παραπομπή στο αναπτυξιακό ιατρείο για περαιτέρω έλεγχο και πιο λεπτομερή εξέταση.

Τι δεξιότητες πρέπει να έχει ένα παιδί που θα φοιτήσει στην Α’ δημοτικού;

Πρέπει να έχει επαρκώς ανεπτυγμένο λόγο, περιγραφική ικανότητα, ευχέρεια στη γραφοκινητικότητα και ικανότητα αντίληψης ότι οι λέξεις αρχίζουν από φωνήματα που αντιστοιχούν σε γράμματα. Επίσης, πρέπει να διαθέτει ικανότητες προσαρμογής στις σωματικές δραστηριότητες και συναισθηματική ωρίμανση για έλεγχο των συναισθημάτων του.

Ποιες θα μπορούσαν να είναι ενδείξεις μαθησιακής δυσκολίας στην Α’ δημοτικού;

Η δυσκολία στην αντιγραφή κειμένου, η δυσκολία στην ανάγνωση απλών λέξεων, και στη συνέχεια απλών προτάσεων, καθώς επίσης και η δυσκολία γραφής κειμένου από υπαγόρευση αποτελούν κάποια πρώτα ανησυχητικά σημάδια. Επιπλέον, ένα παιδί μπορεί να παρουσιάζει δυσκολία σε ό,τι αφορά στις μαθηματικές δεξιότητες: Δυσκολία αυτοματοποίησης της πρόσθεσης και της αφαίρεσης ως τη δεκάδα και δυσκολία διάκρισης μαθηματικών μεγεθών, αναγνώρισης σχημάτων και επιλογής τρόπου επίλυσης απλών μαθηματικών προβλημάτων.

Ποιες είναι οι ενδείξεις μαθησιακής δυσκολίας σε μεγαλύτερες τάξεις του δημοτικού;

Οι ενδείξεις μαθησιακής δυσκολίας μπορεί να εμφανίζονται στη δυσκολία ευχερούς ανάγνωσης ενός κειμένου και αφομοίωσης του περιεχομένου του, ούτως ώστε το παιδί να μπορεί να απαντήσει σε απλές ερωτήσεις. Επιπλέον, φανερώνονται στη δυσκολία γραφής κειμένου από υπαγόρευση, στην αντικατάσταση γραμματικών συμβόλων από άλλα και στους κατοπτρισμούς. Επίσης, σημασία έχει η αναγνώριση των δυσκολιών στη γραφή, όταν το παιδί δεν τηρεί τις αποστάσεις μεταξύ των λέξεων, τις αλλαγές πεζών και κεφαλαίων και τα σημεία στίξης. Τα παιδιά μπορεί να έχουν δυσκολίες, ακόμα, στη βραχυχρόνια ακουστική μνήμη, που αντανακλάται στην εκμάθηση κειμένων που απαιτούν αποστήθιση, ή εκμάθηση πολλαπλασιασμού.

Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν οι μαθησιακές δυσκολίες;

Ανάλογα με τη διαταραχή που θα εντοπιστεί στο παιδί, μπορεί να χρειαστεί εργοθεραπευτική και λογοθεραπευτική παρέμβαση, αν πρόκειται για δυσκολίες που ανιχνεύονται αρκετά νωρίς, ή ειδική μαθησιακή παρέμβαση. Τέλος, σημαντικό κομμάτι του προγράμματος μπορεί να αποτελεί η ψυχοθεραπευτική παρέμβαση και η συμβουλευτική γονέων. Η έγκαιρη διάγνωση των δυσκολιών στο νηπιαγωγείο προλαμβάνει την εμφάνιση ειδικών μαθησιακών δυσκολιών σε μεγαλύτερη ηλικία και θωρακίζει την αυτοπεποίθηση του παιδιού.

Αναγνωρίζοντας τον σημαντικό ρόλο της πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης, και με αφορμή την έναρξη της περιόδου των εγγραφών για τη νέα σχολική χρονιά, το Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών και το Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, προσφέρουν ολοκληρωμένα πακέτα προληπτικών εξετάσεων «Back to school» σε προνομιακές τιμές έως 31 Οκτωβρίου 2024.

Μπορείς να προγραμματίσεις online το ραντεβού σου εδώ.