«Θα κρατήσουμε την Ουκρανία ζωντανή» - Οι γυναίκες παίρνουν τα όπλα (και τη μοίρα) στα χέρια τους

Οι γυναίκες αποτελούν πλέον σχεδόν το 10% των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων. Υπηρετούν μαζί με άνδρες σε θέσεις μάχης και έχουν «ίσα δικαιώματα» με τους άνδρες ομολόγους τους βάσει νόμου του 2018. Από το 2019, έχουν τη δυνατότητα να σπουδάζουν σε στρατιωτικές σχολές για να επιτύχουν υψηλότερους βαθμούς. Ναι, πέρασαν πια οι εποχές που μια γυναίκα χειριζόταν εκτοξευτήρα πυραύλων, αλλά αναγραφόταν ως γιατρός στα χαρτιά της, επειδή οι κανόνες της σοβιετικής εποχής εμπόδιζαν μια γυναίκα να παίξει ρόλους που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την αναπαραγωγική της υγεία... Σήμερα οι γυναίκες είναι στην πρώτη γραμμή του πολέμου ...με τον νόμο.

Γυναίκες -ένστολες και μη- έπαιξαν κεντρικό ρόλο στις προσπάθειες αντιμετώπισης της ρωσικής επιθετικότητας από το 2014, όταν η Μόσχα αποφάσισε να προσαρτήσει την Κριμαία και έδωσε την υποστήριξή της στους αυτονομιστές στην περιοχή του Ντονμπάς. Πολλές γυναίκες παίρνουν τα όπλα! Μια από αυτές είναι η Nadia Babych, η οποία είναι φύλακας σε ένα σημείο ελέγχου κοντά στην πόλη Zolote στην ανατολική Ουκρανία. Η Nadia επιστρατεύτηκε το 2017. Μητέρα δύο παιδιών η ίδια, είναι ξεκάθαρη ως προς το τι διακυβεύεται με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. «Είμαστε εδώ για να προστατεύσουμε τη χώρα μας, τις οικογένειές μας», λέει.

Image: csmonitor.com

Η Nadia περιγράφει τους άνδρες συντρόφους της με τη συνοριακή φρουρά ως «απολύτως αποδεκτούς» απέναντί ​​της. «Είναι μια άνετη κατάσταση εδώ», λέει. Φορά τη βέρα στο δεξί της χέρι, με αυτό που χρησιμοποιεί για να πυροβολεί με το όπλο της. «Τα παιδιά μου συμπεριφέρονται κανονικά. Δεν υπάρχει διαφορά άντρα και γυναίκας στον στρατό».

Τα τελευταία 5 χρόνια, η Nadia Babych έφτασε στο βαθμό του κατώτερου λοχία και απέκτησε μια δεύτερη κόρη. Θεωρεί ότι το κίνητρό της για να υπηρετήσει δεν διαφέρει από αυτό των ανδρών στρατιωτών. «Οι γυναίκες έχουν τους ίδιους λόγους με τους άνδρες για να ενταχθούν», λέει. «Θέλουμε να κρατήσουμε την Ουκρανία ελεύθερη».

H ιστορία της Olena Bilozerska

Ο στρατός της Ουκρανίας παραχώρησε στις γυναίκες το δικαίωμα να πολεμούν σε θέσεις μάχης το 2016. Πριν από αυτό, μπορούσαν να εργαστούν ως νοσοκόμες, γραμματείς, μοδίστρες και μαγείρισσες, αν και στην πραγματικότητα συχνά αναλάμβαναν ευθύνες που προορίζονταν για άνδρες χωρίς να λάβουν τα σχετικά οφέλη. Η αλλαγή πολιτικής ήρθε χάρη σε προσπάθειες από γυναίκες βετεράνους όπως η Olena Bilozerska, μια σκοπεύτρια που υπηρέτησε ως εθελόντρια σε πολλά από τα hotspots της ανατολικής Ουκρανίας μεταξύ 2014 και 2016. «Τα πρώτα δύο χρόνια του πολέμου, οι μαχητές στην πρώτη γραμμή εξεπλάγησαν όταν είδαν μια γυναίκα μαχήτρια», είχε πει η κ. Bilozerska, πρωταγωνίστρια σε μια ταινία ντοκιμαντέρ, «Invisible Battalion», που πυροδότησε μια ευρύτερη συζήτηση για τον ρόλο των γυναικών στο στρατό και τις ανάγκες των γυναικών βετεράνων.

Η Bilozerska έμαθε σκοποβολή στα δάση του Κιέβου. Της δίδαξε ο σύζυγός της, ένας βετεράνος του στρατού που προέβλεψε τη σύγκρουση με τη Ρωσία μια δεκαετία νωρίτερα. Την πρώτη φορά που εμφανίστηκε στο μέτωπο, οι άντρες συνάδελφοί της αναρωτήθηκαν αν ήταν γιατρός. Καμία σχέση, ήταν δημοσιογράφος.

«Ήθελαν να με βάλουν στη φυλακή», λέει η Olena Bilozerska στο ντοκιμαντέρ «Olena Bilozerska The Ukrainian Sniper» και συνεχίζει λέγοντας «Ασχολήθηκα με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πήγαινα στην πρώτη γραμμή με μια φωτογραφική μηχανή και μια κάμερα και κατέγραφα τα πάντα. Μετά οι βετεράνοι στρατιωτικοί έκαναν εκπαιδεύσεις και πήγα κι εγώ. Είχαμε εκπαιδευτεί ως σαμποτέρ σε απροσπέλαστες δασικές εκτάσεις».

Οι εθελοντές μαχητές, σε αντίθεση με τους στρατιώτες που υπηρετούσαν με σύμβαση, υπηρέτησαν στην πρώτη γραμμή από επιλογή και οι διοικητές ήθελαν να κρατήσουν όσους έδειχναν υψηλές δεξιότητες και κίνητρα, ανεξάρτητα από το φύλο τους. «Στα εθελοντικά τάγματα, κάθε μαχητής είναι ελεύθερος», λέει. «Κάθε διοικητής ήξερε, αν ένα κορίτσι ή μια γυναίκα θέλει να πολεμήσει, θα πολεμήσει».

H Daria που λεγόταν Dasa

Η Daria, με το παρατσούκλι «Dasa», είναι μία από τις 6 γυναίκες μεταξύ 30 ανδρών που σταθμεύουν σε ένα στρατιωτικό κέντρο εκπαίδευσης στη Ντέσνα, στη βόρεια Ουκρανία. «Έχουμε ακόμα προβλήματα με το πώς μας αντιμετωπίζουν. Μερικές φορές οι διοικητές μας διαμαρτύρονται». Τα στερεότυπα επιμένουν παρόλο που οι γυναίκες καταβάλλουν μεγάλες προσπάθειες για να τα σπάσουν.

«Το πιο κοινό στερεότυπο είναι ότι οι γυναίκες είναι αδύναμες και χρειάζονται ειδική μεταχείριση», προσθέτει η Daria, η οποία ζήτησε να μην χρησιμοποιείται το επίθετό της για να προστατευθεί η ιδιωτικότητά της. «Υπάρχει ένα στερεότυπο ότι αν ένας άντρας τα παρατάει γιατί είναι πολύ δύσκολο για αυτόν. Αν μια γυναίκα τα παρατά είναι επειδή είναι απλώς...γυναίκα».

Μαζί στην αγάπη μαζί και στον πόλεμο

Υπάρχουν πολλά παντρεμένα ζευγάρια που υπηρετούν μαζί στην πρώτη γραμμή. Ο Andrei Vitaliovych και η σύζυγός του, Paulina, γονείς μιας μικρής κόρης, πέρασαν και οι δύο χρόνο στα χαρακώματα σε ξεχωριστές μονάδες κατά τη διάρκεια του οκταετούς πολέμου. Ο αυξανόμενος αριθμός ένστολων Ουκρανών γυναικών έχει ως αποτέλεσμα περισσότερα παντρεμένα ζευγάρια να υπηρετούν στην πρώτη γραμμή. «Δεν είναι πρόβλημα να έχεις τη γυναίκα σου στο στρατό», λέει ο Vitaliovych, ένας κατώτερος λοχίας με την 24η. «Τις χρειαζόμαστε».

«Αν ήμασταν σε μια ειρηνική κατάσταση, θα έλεγα ότι οι γυναίκες δεν χρειάζεται να είναι στρατιώτες γιατί υπάρχουν αρκετοί άντρες που θα μπορούσαν να φροντίσουν για τα πάντα», λέει ο λοχίας Vitaliovych. «Αλλά έχουμε πόλεμο, επομένως είναι σημαντικό για όλους τους Ουκρανούς –άντρες, γυναίκες, όλους– να διασφαλίσουν ότι η χώρα μας υπερασπίζεται».

Και η ζωή ...συνεχίζεται. Ή μήπως όχι;