Στέλλα Κάσδαγλη: «Η οικονομική και επαγγελματική αστάθεια είναι πάντα ένας φόβος των γυναικών»

Είναι συγγραφέας, μεταφράστρια και ιδρύτρια του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Women On Top, που ασχολείται με την επαγγελματική ενδυνάμωση των γυναικών και την ισότητα στην εργασία. Η Στέλλα Κάσδαγλή είναι μια γυναίκα που όποιος τη γνωρίζει από κοντά ενθουσιάζεται με τον λόγο και τη θετική της ενέργεια. Μιλά και ασχολείται με την προώθηση της γυναικείας επιχειρηματικότητας όχι σαν ένα μέλος που επικουρικά δίνει τις συμβουλές και τις εμπειρίες του αλλά ως μια γυναίκα που εργάζεται δυναμικά και ουσιαστικά βοηθώντας άλλες γυναίκες να χτίσουν το επαγγελματικό τους μέλλον, σε όποια ηλικία κι αν βρίσκονται.

Ως συνιδρύτρια του Women On Top, σχεδιάζει και υλοποιεί προγράμματα που υποστηρίζουν τις γυναίκες να επιτύχουν τους επαγγελματικούς και δημιουργικούς τους στόχους, και συμβάλλουν στη σταδιακή του κοινωνικού, πολιτικού, οικονομικού και εργασιακού πλαισίου που τις περιβάλλει -με στόχο πάντα την ισότητα και την ενδυνάμωσή τους.

Αποφοιτώντας από τη Γαλλική Φιλολογία στην Αθήνα, έκανε το μεταπτυχιακό της στα Media από το University of East London, γράφοντας για το πώς προσαρμόζονται τα διεθνή περιοδικά στις τοπικές τους εκδόσεις. Τότε -όπως λέει η ίδια- ήθελε να δουλέψει στη διαφήμιση. «Τώρα χαίρομαι που άλλαξα εγκαίρως γνώμη», λέει και χαμογελά.

Η αγάπη της για το women empowerment την έκανε να γράψει ένα βιβλίο με τίτλο «30 γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο και πώς μπορείς να τον αλλάξεις κι εσύ», ένα βιβλίο που απέσπασε πριν από λίγες ημέρες το Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για Παιδιά. Η Στέλλα μιλά στo Queengr για το Women on Top αλλά και για το πώς οι γυναίκες σήμερα αντιμετωπίζουν το επαγγελματικό τους μέλλον ακόμη κι αν αλλάζουν επαγγελματική ρότα μετά τα 40.

Θέλω να μου μιλήσεις για τη δημιουργία του Women on Top.

Το Women On Top ξεκίνησε το 2012 ως ένα δίκτυο mentoring για γυναίκες -μια ιδέα που προέκυψε από τη δική μας ανάγκη να βρούμε γυναίκες, με μεγαλύτερη πείρα από εμάς, που θα μπορούσαν να μοιραστούν μαζί μας την εμπειρία τους σε σχέση με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζαμε στο χώρο της η καθεμιά. Θέλαμε να βρούμε μέντορες που θα ήταν πρόθυμες να μας μάθουν αυτά που θα ήθελαν οι ίδιες να ξέρουν όταν ξεκινούσαν την πορεία τους και θέλαμε να δώσουμε την ευκαιρία αυτή και σε όποια άλλη γυναίκα χρειαζόταν μια ώθηση για να κάνει πραγματικότητα τα όνειρά της στη δουλειά. Στην πορεία, βέβαια, συνειδητοποιήσαμε ότι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζαμε εμείς στα επαγγελματικά μας δεν ήταν κάποια δική μας ιδιαιτερότητα, αλλά συστημικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν ακόμα πάρα πολλές γυναίκες σε όλο τον κόσμο: ανεργία, υποαπασχόληση, διακρίσεις, μισθολογικό χάσμα, δυσκολία εξισορρόπησης της επαγγελματικής με την προσωπική ζωή, σεξουαλική παρενόχληση. Έτσι, το Women on Top σταδιακά εξελίχθηκε σε έναν ολοκληρωμένο μη κερδοσκοπικό οργανισμό, που δουλεύει και για την ατομική επαγγελματική ενδυνάμωση των γυναικών αλλά και για τη σταδιακή αλλαγή των συστημάτων μέσα στα οποία μαθαίνουμε, μεγαλώνουμε και δουλεύουμε ως γυναίκες.

Ήσουν ήδη αρκετά χρόνια στα media πριν τη δημιουργία του Women On Top. Τι ήταν αυτό που σ’ έκανε να πεις «τώρα ήρθε η στιγμή ν’ αλλάξω ρότα»; Συνέβη κάποιο γεγονός που έκανε το κλικ μέσα σου;

Όχι, δεν υπήρξε κάποια μαγική στιγμή. Έφυγα από μια δουλειά στα media επειδή ένιωθα ότι ο κύκλος αυτής της δουλειάς είχε κλείσει για μένα, χωρίς ωστόσο να ξέρω τι ακριβώς θα κάνω μετά. Το Women On Top υπήρχε ήδη αλλά στο μυαλό μου ήταν ένα εθελοντικό πρότζεκτ, όχι μια full time απασχόληση. Σταδιακά, όσο εγώ μάθαινα περισσότερα και η συζήτηση γύρω μας άλλαζε, συνειδητοποίησα ότι ως οργανισμός είχε να δώσει πολλά και ότι εγώ είχα πολλά ακόμα να δώσω σε αυτή την πρωτοβουλία. Και, όπως συμβαίνει με τα περισσότερα πράγματα, έτσι και το WoT μεγάλωσε και εξελίχθηκε μέρα με την ημέρα και όχι από τη μια μέρα στην άλλη!

Τι μπορεί να βρει μια γυναίκα σε αυτόν τον σημαντικό οργανισμό γυναικείας ενδυνάμωσης;

Μπορεί να βρει μια μέντορα που θα την υποστηρίξει σε όποια πρόκληση κι αν αντιμετωπίζει στη δουλειά. Μπορεί να βρει σεμινάρια που θα την βοηθήσουν να αναπτύξει τις δεξιότητές της -επιχειρηματικές, επαγγελματικές, επικοινωνιακές, ηγετικές, ψηφιακές, οικονομικές κλπ. Μπορεί να γνωριστεί με άλλες γυναίκες και να βρει μια κοινότητα μέσα από την οποία μπορεί να μοιραστεί προβληματισμούς, να αντλήσει έμπνευση, να αναπτύξει συνεργασίες, να εφαρμόσει αυτά που μαθαίνει, να πάρει και να δώσει γνώση και ιδέες. Μπορεί επίσης να βρει στοιχεία και έρευνες για την έμφυλη ισότητα στην Ελλάδα και έναν πολύτιμο σύμμαχο, για την περίπτωση που θέλει να φέρει περισσότερες πρωτοβουλίες για τη συμπερίληψη στο χώρο όπου δουλεύει.

Σε ποιες γυναίκες απευθύνεται;

Σε όλες! Όλες οι γυναίκες και τα κορίτσια αντιμετωπίζουμε διαφορετικές προκλήσεις σε κάθε φάση της ζωής και της επαγγελματικής μας διαδρομής: την αναζήτηση εργασίας, τη συμφιλίωση επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, τη σεξουαλική παρενόχληση, το μισθολογικό χάσμα, το mansplaining και τόσες άλλες. Στόχος μας είναι να μπορούμε να υποστηρίξουμε κάθε γυναίκα που βλέπει τη δουλειά ως ένα μέσο οικονομικής ενδυνάμωσης και δημιουργίας, σε όποιο πεδίο κι αν δραστηριοποιείται, σε όποια γεωγραφική περιοχή κι αν ζει, όποια κι αν είναι η ηλικία της, το χρώμα της, η εθνικότητά της, η αναπηρία της, ο σεξουαλικός της προσανατολισμός.

Τι είναι το Mentoring και πώς μια γυναίκα μπορεί να βρει το δικό της μονοπάτι επιτυχίας;

Το mentoring είναι μοίρασμα γνώσεων και εμπειριών ανάμεσα σε μια γυναίκα που αντιμετωπίζει κάποια πρόκληση και σε κάποια που έχει μεγαλύτερη εμπειρία από την πρώτη στο πεδίο αυτό. Μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους -διαδικτυακά, διά ζώσης, τηλεφωνικά, στον ίδιο χώρο εργασίας ή σε διαφορετικό- απλώς, στο πλαίσιο του Women On Top γίνεται μόνο μεταξύ γυναικών. Ως mentee μπορείς να θέσεις στη μέντορα τα ερωτήματα και τους προβληματισμούς σου κι εκείνη θα σε βοηθήσει να βρεις την καλύτερη απάντηση για σένα, να δικτυωθείς, να ανακαλύψεις τις δεξιότητες και τα ταλέντα σου, να θέσεις στόχους για την επαγγελματική σου ζωή, να πιστέψεις περισσότερο στον εαυτό σου, να κόψεις δρόμο ώστε να μη χρειάζεται όλες μας να εφεύρουμε από την αρχή τον τροχό.

Γνωρίζω πως οι συνεργάτες μέντορες του Women On Top προέρχονται από πολλούς και διαφορετικούς χώρους…

Ναι! Το mentoring δεν έχει κλαδικά σύνορα. Οι εθελόντριές μας προέχονται από το χώρο των επιχειρήσεων, της τέχνης, της εκπαίδευσης, της κοινωνίας των πολιτών, της βιομηχανίας, τον ακαδημαϊκό και πολλούς άλλους.

Με ποιον τρόπο το Women On Top προωθεί την γυναικεία επιχειρηματικότητα;

Πολλές φορές οι γυναίκες που έχουν ή θέλουν να δημιουργήσουν μια επιχείρηση αισθάνονται ότι δεν διαθέτουν τις δεξιότητες που χρειάζονται για να το καταφέρουν. Σε αυτή την περίπτωση τις ενισχύουμε με σεμινάρια επιμόρφωσης και με μέντορες από το χώρο της επιχειρηματικότητας, που μπορούν να μοιραστούν μαζί τους τις εμπειρίες και τα μαθήματα που έχουν πάρει οι ίδιες από τη διαδρομή τους. Αυτή την περίοδο σχεδιάζουμε τη δημιουργία ενός hub για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα που θα συγκεντρώνει όλες τις παραπάνω πρωτοβουλίες και θα διευκολύνει τη δικτύωση των γυναικών επιχειρηματιών και την πρόσβασή τους σε χρηματοδότηση.

Ποιες γυναίκες μπορούν αν υποστηρίξουν αλλά και ποιες να υποστηριχθούν από τον Οργανισμό σας;

Στο Women On Top πιστεύουμε πως όλες οι γυναίκες, ανεξαρτήτως ηλικίας ή επαγγελματικού πεδίου, μπορούν να αναζητήσουν υποστήριξη αλλά και να προσφέρουν, αν έχουν την αντίστοιχη εμπειρία. Πολλές φορές, μάλιστα, αυτό συμβαίνει ταυτόχρονα και αποτελεί μια καλή ευκαιρία για να απομυθοποιήσουμε τα ιδανικά πρότυπα, αλλά και να αναγνωρίσουμε ότι πάντα έχουμε δύναμη και προοπτικές, ακόμα κι όταν αισθανόμαστε ότι δεν βρισκόμαστε στην καλύτερή μας φάση.

Τι ανάγκες έχουν οι περισσότερες γυναίκες που απευθύνονται σ΄ εσάς;

Αυτό εξαρτάται και από την φάση της καριέρας στην οποία βρίσκεται μια γυναίκα και από πολλούς άλλους παράγοντες που σχετίζονται με το επαγγελματικό της πεδίο και με τα προηγούμενα βιώματά της. Οι νέες γυναίκες αναζητούν υποστήριξη για να επιλέξουν το κατάλληλο πεδίο σπουδών, να διερευνήσουν τι μπορούν να κάνουν με το όποιο πτυχίο μπορεί να έχουν ή να βρουν την πρώτη τους δουλειά. Λίγο αργότερα έρχονται τα ζητούμενα της επαγγελματικής εξέλιξης: πώς θα διαπραγματευτώ την αμοιβή μου, πώς θα πάρω προαγωγή, πώς θα ακουστεί η φωνή μου, πώς θα επικοινωνώ καλύτερα με δύσκολους συνεργάτες και συνεργάτιδες, πώς θα διαχειριστώ τη σεξουαλική παρενόχληση; Ακολουθούν τα θέματα που σχετίζονται με τη συμφιλίωση επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, ειδικά όταν μια γυναίκα κάνει δική της οικογένεια. Επίσης υπάρχουν πάρα πολλές γυναίκες που αναζητούν υποστήριξη επειδή θέλουν να φτιάξουν μια δική τους επιχείρηση, να αλλάξουν επαγγελματικό πεδίο, να ξαναμπούν μετά από ένα διάλειμμα στην αγορά εργασίας και λοιπά. Τα ζητήματα, λοιπόν, είναι πολλά και ο δικός μας στόχος είναι να είμαστε εκεί για να ενδυναμώνουμε κάθε γυναίκα σε όποιο ή όποια από αυτά αντιμετωπίσει.

Τι έχετε εντοπίσει στον επαγγελματικό προσανατολισμό της γυναίκας του σήμερα; Ποιες είναι οι ανάγκες και τα θέλω της;

Βλέπουμε ότι πολλές γυναίκες μετά τα 35 ή τα 40 νιώθουν έντονα την ανάγκη να αλλάξουν επαγγελματική κατεύθυνση ή να φύγουν από τον συμβατικό δρόμο που γνώριζαν ως τώρα και να δοκιμάσουν κάτι καινούριο. Αυτό που βλέπουμε όμως επίσης έντονα είναι το πόσο σημαντικό αποδεικνύεται από νωρίς οι γυναίκες να επιλέγουν δουλειές με προοπτικές, οι οποίες θα τις κρατήσουν για το μεγαλύτερο μέρος της επαγγελματικής τους ζωής. Προφανώς δεν είναι κακό να βρω μια δουλειά που μπορεί και να μη σχετίζεται με τις σπουδές μου, όταν πρωτοξεκινάω, αν όμως μείνω πολλά χρόνια σε αυτή τη δουλειά, κινδυνεύω να μην έχω λόγο να επιστρέψω όταν αργότερα θα κάνω οικογένεια -επειδή δεν με γεμίζει, επειδή δεν με πληρώνει καλά, επειδή δεν έχει πλέον καμία προοπτική. Αυτό είναι ένα κρίσιμο σημείο γιατί τότε είναι που πολλές γυναίκες βγαίνουν από την αγορά εργασίας και δυσκολεύονται, μετά από 3 ή και παραπάνω χρόνια αποχής, να επιστρέψουν.

Τι φοβούνται οι γυναίκες σήμερα σε επαγγελματικό αλλά και σε ψυχολογικό επίπεδο; Μην ξεχνάμε πως οι απαιτήσεις από τις γυναίκες σήμερα είναι πολλές και οι ισορροπίες δεν κρατούνται εύκολα…

Η οικονομική ανασφάλεια και η επαγγελματική αστάθεια είναι πάντα ένας φόβος. Το ίδιο και η δυσκολία του να συνδυάσω την ιδιωτική με την επαγγελματική μου ζωή. Βλέπουμε, όμως, ότι σταδιακά οι γυναίκες έχουν και τον φόβο του να μην εγκλωβιστούν σε μια δουλειά που δεν τις γεμίζει ή τις εξαντλεί, σωματικά και ψυχικά.

Από το 2012 μέχρι σήμερα που υπάρχει το Women On Top έχει στηρίξει κι έχει στηριχθεί από πολλές γυναίκες. Πες μου τους σημαντικούς σταθμούς του…

Από το 2012 το WoT έχει πραγματοποιήσει πάνω από 1.100 συνεργασίες mentoring και έχει επιμορφώσει πάνω από 2.300 γυναίκες σε σεμινάρια επαγγελματικής ανάπτυξης και ενδυνάμωσης. Έχουμε στη δεξαμενή των εθελοντριών μεντόρων μας πάνω από 600 ενεργές μέντορες, έχουμε υλοποιήσει 10 έρευνες και πάνω από 110 συνεργασίες με εταιρείες και οργανισμούς, επιμορφώνοντας πάνω από 3300 επιμορφωμένα στελέχη. Τέλος -και είμαστε πολύ περήφανες και χαρούμενες γι’ αυτό -μέσω του προγράμματος SHARE, που υλοποίησε η Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας Φύλων, το ΚΕΘΙ και το Women On Top, 18 εταιρείες έλαβαν φέτος Σήμα Ισότητας.

Ποιοι είναι οι στόχοι σας από εδώ και πέρα. Τι καινοτόμες υπηρεσίες και παροχές θα προσφέρει στις Ελληνίδες;

Μόλις δημοσιεύσαμε μία έρευνα για τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στις γυναίκες και ετοιμάζουμε κάποιες ακόμα σημαντικές έρευνες για τις άδειες πατρότητας και τις επιπτώσεις της ψηφιοποίησης της εργασίας για τις γυναίκες. Ετοιμάζουμε επίσης ένα πρόγραμμα επιμόρφωσης εκπαιδευτικών για τα θέματα της ενδυνάμωσης των κοριτσιών και της ισότητας στο σχολείο. Πέρα από το hub για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα που ανέφερα, θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών μέσα από το mentoring και τα σεμινάρια επιμόρφωσης. Επίσης θα παρουσιάσουμε ένα πρόγραμμα επιμόρφωσης στελεχών σε θέματα ισότητας και συμπερίληψης και ελπίζουμε σύντομα να έχουμε πια και τον δικό μας Women On Top χώρο.

Και τώρα ας πάμε στη Στέλλα: πόσο γεμάτη νιώθει από τη δουλειά της;

Πολύ! Μαθαίνω κάθε μέρα καινούρια πράγματα, γνωρίζω ανθρώπους που έχουν όραμα να φέρουν μια θετική αλλαγή και πολλές φορές βλέπω αυτή την αλλαγή να συμβαίνει μπροστά στα μάτια μου. Υπάρχουν πολλά ακόμα που δεν ξέρω, αλλά έχω δίπλα μου μια καταπληκτική ομάδα, με την οποία προχωράμε και βελτιωνόμαστε μαζί.

Τι θα ήθελες ν΄ αλλάξεις στον τρόπο που εργάζεσαι;

Θα ήθελα να λέω περισσότερα όχι σε πράγματα που δεν θέλω ή δεν χρειάζεται να κάνω πια και θα ήθελα σύντομα το Women On Top να αποκτήσει το χώρο που έχουμε φανταστεί, για να μεγαλώσει ακόμα περισσότερο ο αντίκτυπός μας.

Πώς φαντάζεσαι τον εαυτό σου επαγγελματικά σε 10 χρόνια από τώρα;

Νομίζω σε καμία φάση της ζωής μου δεν μπορούσα να φανταστώ τον εαυτό μου 10 χρόνια μετά -ούτε τώρα μπορώ. Για μένα το σημαντικό είναι κοιτάζοντας ξανά αυτά τα 10 χρόνια να ξέρω γιατί έκανα ό,τι έκανα και τι έμαθα από αυτό.