Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας: Μία ομάδα μελισσοκόμων μας αποκαλύπτει όλα τα «μυστικά» του μελιού
Ανανεώθηκε:
Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας, Μελιού και Μελισσοκομίας η σημερινή και αναρωτηθήκαμε πώς παίρνει κάποιος την απόφαση σε νεαρή ηλικία να ασχοληθεί με τη μελισσοκομία, ποια είναι τα εμπόδια που θα αντιμετωπίσει και ποιες συμβουλές δίνει σε όσους θέλουν να ασχοληθούν με το επάγγελμα του μελισσοκόμου.
«Όλοι βασιζόμαστε στην επιβίωση των μελισσών», τονίζουν και φέτος τα Ηνωμένα Έθνη στην Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας με το διεθνές μήνυμα Bee Engaged.
Φέτος, η Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας επικεντρώνεται επομένως στην μελισσοκομική παραγωγή και στην υιοθέτηση καλών πρακτικών από τους μελισσοκόμους για την υποστήριξη των βιοτικών τους μέσων και την παράδοση προϊόντων καλής ποιότητας.
Οι μέλισσες και άλλοι επικονιαστές όπως οι πεταλούδες, οι νυχτερίδες και το κολίμπρι απειλούνται ολοένα και περισσότερο από τις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Για να ενημερωθεί ο κόσμος σχετικά με την σημασία των επικονιαστών, τις απειλές που αντιμετωπίζουν και τη συνεισφορά τους στην βιώσιμη ανάπτυξη, ο ΟΗΕ καθιέρωσε την 20η Μαΐου ως Παγκόσμια Ημέρα της Μέλισσας.
Οι μέλισσες απειλούνται. Ο τωρινός ρυθμός εξαφάνισης των ειδών είναι από 100 έως 1.000 φορές υψηλότερος από τον κανονικό λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας. Σχεδόν το 35% των ασπόνδυλων επικονιαστών, κυρίως οι μέλισσες και οι πεταλούδες, και περίπου το 17% των σπονδυλωτών όπως οι νυχτερίδες, απειλούνται με εξαφάνιση παγκοσμίως.
Με αφορμή το φετινό σύνθημα και την υποστήριξη καλών πρακτικών από τους μελισσοκόμους, μιλήσαμε με την ομάδα της Bee4U, που ξεκίνησε την πορεία της στη νομαδική μελισσοκομία από το 2008, μετακινώντας τα μελισσοσμήνη της μόνο σε περιοχές με άγρια χλωρίδα και ανέγγιχτες από τον σύγχρονο πολιτισμό ενώ τον τελευταίο ένα χρόνο, η Be4U παράγει βιολογικό μέλι.
Πώς όμως αποφασίζει κάποιος να γίνει μελισσοκόμος;
Ποικίλουν οι λόγοι και ο τρόπος που κάποιος προσεγγίζει το μεγάλο αυτό κεφάλαιο της μελισσοκομικής ενασχόλησης, αλλά το σημαντικότερο ρόλο τον παίζει ένας κοινός παρονομαστής.
Αυτός δεν είναι άλλος από την επαφή με την μέλισσα το πιο ευφυές, κατά την άποψη μας, πλάσμα μετά τον άνθρωπο στον πλανήτη Γη.
Η οργάνωση μιας αποικίας μελισσών είναι εντυπωσιακή. Κάθε μέλισσα εξαρτάται από τα άλλα άτομα, σε ένα σύστημα όπου οι περίπλοκοι μηχανισμοί επικοινωνίας ρυθμίζουν την κατανομή των εργασιών κι εξασφαλίζουν την κοινωνική συνοχή.
Αυτό είναι, γοητεύεσαι, εθίζεσαι και προσφέρεις ψυχή και σώμα για να εξερευνήσεις αυτό το εξωπραγματικό σύμπαν με τις άπειρες διαστάσεις και πόρους.
Ποιο είναι το πιο ωραίο κομμάτι της δουλειάς του μελισσοκόμου;
Μία αποικία από τα τέλη Φεβρουαρίου αρχίζει να βγαίνει από το στάδιο της διαχείμασης και εφαρμόζει ένα σχέδιο ανάπτυξής της, σύμφωνα πάντα με τις προβλέψεις της για καιρικές συνθήκες και ανθοφορίες που θα ακολουθήσουν. Παρακολουθώντας στενά αυτήν την ανάπτυξη και επεμβαίνοντας με ειδικούς χειρισμούς κατά περίπτωση εφαρμόζοντας ορθές πρακτικές βιολογικής μελισσοτροφίας καθοδηγούμε τις αποικίες του μελισσοκομείου μας στην μεγαλύτερη δυνατή ανάπτυξη, δημιουργώντας μελίσσια υγιή και δυνατά πληθυσμιακά, ώστε να εξασφαλίζεται με φυσικό τρόπο ο κύκλος ζωής των μελισσοαποικιών, προσδίδοντας υψηλή ποιότητα στα προϊόντα τους.
Ποιες σπουδές χρειάζονται στην επαφή με τη μελισσοκομία;
Σε πρώτη φάση αρκετό διάβασμα βιβλίων από καταξιωμένους επιστήμονες συγγραφείς με θέμα τη μέλισσα και την ορθή πρακτική μελισσοτροφίας. Σε δεύτερη φάση να σε βοηθήσει στο ξεκίνημα της πρακτικής ενασχόλησης με τη μέλισσα ένας έμπειρος μελισσοκόμος που να έχει διάθεση να σου προσφέρει γνώσεις και εμπειρίες του ανιδιοτελώς.
Βέβαια στο κτήμα Συγγρού στη Γεωργική Σχολή των Αθηνών υπάρχει τμήμα εκπαίδευσης μελισσοκομίας που μάλιστα εκδίδει και κρατικό πιστοποιητικό επιμόρφωσης. Αν όμως θέλεις επιστημονική κατάρτιση και πιστοποίηση τότε είναι απαραίτητες οι σπουδές σου στη Γεωπονική Σχολή.
Είναι υπό απειλή οι θέσεις εργασίας στο επάγγελμα του μελισσοκόμου ή δεν μπορεί η δουλειά του ανθρώπου να αντικατασταθεί από καμία μηχανή;
Η τεχνολογία στα γεωργικά και κτηνοτροφικά επαγγέλματα έχει να προσφέρει μηχανήματα και κατασκευές για εργασίες παραγωγής με μηδαμινή έως καθόλου συμμετοχή εργατών. Στην περίπτωση της μελισσοκομίας δεν θεωρούμε πως θα υπάρξει ποτέ μηχάνημα που να μπορεί να αντικαταστήσει το ένστικτο και την κρίση του μελισσοκόμου για τις ανάγκες της κάθε μίας μελισσοαποικίας ξεχωριστά στο σύνολο της εκμετάλλευσης.
Τι πρέπει να προσέξει κανείς στην επιλογή του μελιού που κάνει;
Το πιο φυσικό και λειτουργικό προϊόν που μπορεί να φανταστεί κανείς είναι το μέλι. Η μέλισσα ακολουθώντας το πρωτόγονο ένστικτό της, αναζητά καθημερινά (αν βέβαια το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες) μελιτοπαραγωγικές πηγές. Επιστρέφοντας η συλλέκτρια στην κυψέλη, απ’ το κοπιαστικό ταξίδι τρυγητού, τότε ξεκινάει η μαγική διαδικασία μεταποίησης των φυτικών εκκριμάτων σε μια ζωτική ουσία για την μέλισσα, αλλά και για τον άνθρωπο, το μέλι. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μέλισσα είναι το μόνο ζώο στη φύση μετά τον άνθρωπο που επεξεργάζεται και μεταποιεί την τροφή της. Οι άνθρωποι το καταναλώνουμε για τα πολυδιάστατα οφέλη στη φροντίδα του οργανισμού μας (βιταμίνες αμινοξέα, ένζυμα, μεταλλικά ιχνοστοιχεία, ιμβερτοποιημένα σάκχαρα).
Δυστυχώς σήμερα ενώ ζούμε σε μια χώρα που μπορεί και παράγει μέλι υψηλής ποιότητας, είμαστε μάρτυρες όμως νοθείας του μελιού και παραπλάνησης του καταναλωτή που προέρχονται κυρίως από τις παράνομες ελληνοποιήσεις εισαγόμενων μελιών αμφιβόλου ποιότητας, προέλευσης και ακαταλληλότητας για κατανάλωση, με σκοπό την αισχροκέρδεια. Αυτή η κατάσταση δύσκολα θα ανατραπεί, όμως εμείς αυτό που προτείνουμε είναι οι καταναλωτές να απευθύνονται και να προμηθεύονται τα προϊόντα της κυψέλης από μικρούς Έλληνες παραγωγούς.
Ποια συμβουλή θα δίνατε σε ανθρώπους που θέλουν να ασχοληθούν με το επάγγελμα;
Ξεκινώντας με τα βασικά, θα προτείναμε την κατάκτηση βαθιάς γνώσης για την ζωή της μέλισσας και τη συμπεριφορά της κάθε αποικίας σαν ένας διαφορετικός οργανισμός.
Στη συνέχεια πρέπει να διαθέτει επιχειρηματικές δεξιότητες ή να τις αποκτήσει, έρευνα και ανάγνωση της αγοράς και της ανταγωνιστικότητας, διάθεση για συνέργειες και συνεργασίες, αλλά τέλος θα συμβουλεύαμε έναν επίδοξο νέο μελισσοκόμο επαγγελματία πως αν δεν ερωτευθεί την μέλισσα, δεν είναι διαθέσιμος να αφιερώσει ΠΟΛΥ χρόνο εργασίας, πολύ χρήμα και ψυχολογική αντοχή στις απογοητεύσεις που είναι αρκετές (λάθος χειρισμοί, κακή περιβαλλοντική εξέλιξη), τότε το καλύτερο είναι να μην το δοκιμάσει.
