Η Δύναμη της Ευγνωμοσύνης: Πώς η ανάπτυξη μιας τέτοιας νοοτροπίας ενισχύει τη συνολική ευημερία

Είναι πολύ εύκολο να εστιάσουμε σε πράγματα που δεν έχουμε. Ως ανθρώπινα όντα, είμαστε πάντα σε ετοιμότητα ώστε να παλέψουμε για τον επόμενο στόχο χωρίς να δίνουμε χρόνο στον εαυτό μας και να κάνουμε απολογισμό όλων όσων πηγαίνουν καλά στη ζωή μας. Και κάπου εδώ η επιστήμη μάς υπενθυμίζει ότι το να αφιερώνουμε τακτικά χρόνο στον εαυτό μας ώστε να σκεφτούμε όλα εκείνα για τα οποία είμαστε ευγνώμονες είναι απίστευτα ωφέλιμο.

«Η ευγνωμοσύνη είναι η πρακτική του να είσαι ευγνώμων ή να αφιερώνεις χρόνο για να σκεφτείς τι εκτιμάς στη ζωή σου», εξηγεί ο Ernesto Lira de la Rosa, πτυχιούχος κλινικός ψυχολόγος και σύμβουλος μέσων ενημέρωσης στο Ίδρυμα Έρευνας για την Κατάθλιψη. Η άσκηση της ευγνωμοσύνης απαιτεί από εμάς να κατεβάσουμε ταχύτητα και να αναλογιστούμε τα καλά στη ζωή μας, τα οποία ο Lira de la Rosa λέει ότι μπορεί να προσφέρει πολλά οφέλη για την υγεία. «Η έρευνα δείχνει ότι όσοι ασκούν ευγνωμοσύνη έχουν χαμηλότερα επίπεδα στρες και άγχους. Η ευγνωμοσύνη μπορεί επίσης να μας βοηθήσει να νιώθουμε πιο συνδεδεμένοι με τον εαυτό μας και τους άλλους και να μας βοηθήσει να έχουμε μια διαφορετική οπτική γωνία» όπως εξηγεί.

Κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου, ειδικά της Ημέρας των Ευχαριστιών, βομβαρδιζόμαστε με μηνύματα σχετικά με τη σημασία της ευγνωμοσύνης. Αν και είναι αλήθεια ότι η ευγνωμοσύνη μπορεί να είναι εξαιρετικά χρήσιμη κατά τη διάρκεια των διακοπών, ειδικά για όσους περνούν δύσκολες στιγμές ή τεταμένες σχέσεις με μέλη της οικογένειας, ο Lira de la Rosa λέει ότι η αξιοποίηση της δύναμης της ευγνωμοσύνης κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου είναι το κλειδί. «Αν αφιερώνουμε χρόνο για να σκεφτόμαστε πιο συχνά τι είμαστε ευγνώμονες, είναι πιο πιθανό να επιβραδύνουμε και να εξασκηθούμε στο να είμαστε προσεκτικοί, κάτι που μπορεί να αποφέρει υπέροχα οφέλη για την ψυχική υγεία και την ευημερία μας μακροπρόθεσμα», λέει χαρακτηριστικά.

Η ακριβής ποσότητα νερού που πρέπει να πίνoυμε κάθε μέρα – και η κατάρριψη ενός συνηθισμένου μύθου

Η επιστήμη πίσω από την ευγνωμοσύνη

Όταν νιώθουμε ευγνωμοσύνη, νιώθουμε καλά. Γιατί συμβαίνει αυτό; «Όταν αισθανόμαστε ευγνωμοσύνη, ενισχύεται ο νευροδιαβιβαστής της σεροτονίνης και ενεργοποιεί το εγκεφαλικό στέλεχος για την παραγωγή ντοπαμίνης», εξηγεί ο ψυχοθεραπευτής Δρ Lee Phillips. «Η ντοπαμίνη είναι η χημική ουσία που μας κάνει να νιώθουμε ευχαρίστηση και να κάνουμε σκέψεις ευγνωμοσύνης». Δηλαδή, όσο πιο ευγνώμονες είμαστε τόσο καλύτερα νιώθουμε.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η τακτική άσκηση της ευγνωμοσύνης μειώνει την κατάθλιψη, μειώνει το στρες και το άγχος ενώ βοηθά και στη βελτίωση της υγείας της καρδιάς. Η τακτική εξάσκηση της ευγνωμοσύνης βοηθά να ανανεώσουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε και αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα. «Ο εγκέφαλός μας αλλάζει πάντα με βάση τις σκέψεις και τις συμπεριφορές μας», εξηγεί ο Mike Laauwe, ιδρυτής του PositiveThinkingMind.com. «Η τακτική έκφραση ευγνωμοσύνης δημιουργεί νέα νευρικά μονοπάτια, κάνοντας τον εγκέφαλό σας πιο συντονισμένο στη θετικότητα. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η ανασύνδεση και οι συνεπείς πρακτικές ευγνωμοσύνης οδηγούν σε μια πιο αισιόδοξη προοπτική».

Όπως εξηγεί ο Lee, αυτή η αλλαγή νοοτροπίας μάς οδηγεί επίσης στην καλύτερη φροντίδα του εαυτού μας. Η σωστή ρουτίνα του ύπνου, η τήρηση των ραντεβού του γιατρού, η καλή διατροφή, η άσκηση και η έκφραση καλοσύνης και αγάπης προς τους άλλους είναι όλα αποτέλεσμα τακτικής ευγνωμοσύνης. «Συνολικά, τα οφέλη της ευγνωμοσύνης λειτουργούν ως κίνητρο για την επίτευξη των στόχων σας στη ζωή», λέει ο ειδικός.

Μήπως βλέπεις συχνά στον ύπνο σου ότι αργείς; Να τί μπορεί να συμβαίνει με την υγεία σου

3 τρόποι για να καλλιεργήσουμε την ευγνωμοσύνη

Έρευνες δείχνουν ότι μόλις 15 λεπτά ευγνωμοσύνης, πέντε ημέρες την εβδομάδα, μπορούν να κάνουν τη διαφορά στην ψυχική ευεξία ενός ατόμου. Ακολουθούν μερικοί εύκολοι τρόποι για να αρχίσουμε να εφαρμόζουμε την ευγνωμοσύνη στη ζωή μας.

Το να κρατάμε ημερολόγιο. Το να αφιερώνουμε λίγα λεπτά στην αρχή ή στο τέλος κάθε μέρας γράφοντας για όσα είμαστε ευγνώμονες είναι πολύ σημαντικό. «Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει το να είσαι ευγνώμων για μια φιλία ή μια σχέση, να είσαι ευγνώμων για το σπίτι που κατοικείς ή να είσαι ευγνώμων για μια άλλη μέρα ζωής», λέει ο Lira de la Rosa.

Η εξάσκηση στις λεκτικές επιβεβαιώσεις. «Το να λες φωναχτά αυτό για το οποίο είσαι ευγνώμων μπορεί να ενισχύσει το συναίσθημα και να το βοηθήσει να βυθιστεί μέσα σου», λέει ο Laauwe.

Ο περίπατος «ενσυνειδητότητας». Μερικές φορές, μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωρίσουμε πράγματα για τα οποία είμαστε ευγνώμονες με τη δύσκολη και απαιτητική καθημερινότητα. Κάνοντας μια βόλτα στη γειτονιά μας, σε ένα κοντινό πάρκο ή σε ένα μέρος που απολαμβάνουμε να περνάμε χρόνο μπορεί να μας βοηθήσει να αισθανθούμε την ευγνωμοσύνη. «Αφιερώστε χρόνο για να απολαύσετε το περιβάλλον, τα δέντρα, τα κτίρια κ.λπ.», λέει ο Lira de la Rosa και προσθέτει, «Αυτός μπορεί να είναι ένας πιο ενεργός τρόπος άσκησης της ευγνωμοσύνης και να μας βοηθήσει να εκτιμήσουμε τη ζωή και τη φύση».

Ο αντίκτυπος της ευγνωμοσύνης

Η Laura Haver, συγγραφέας, coach, και μητέρα δύο παιδιών, έχει ωφεληθεί πολύ από τη δύναμη της ευγνωμοσύνης. «Η ευγνωμοσύνη είχε τεράστια επίδραση στη ζωή μου, στις ζωές της οικογένειάς μου, στις ζωές των πελατών μου και τώρα στις ζωές των αναγνωστών μου», λέει. Για να μοιραστεί αυτή την πρακτική με τα παιδιά της, δημιούργησε το παιχνίδι "Gratitude Detectives", ένα από τα πολλά παιχνίδια που μοιράζεται στο βιβλίο της, Play Together: Games & Activities for the Whole Family to Boost Creativity, Connection & Mindfulness. «Παίζουμε τους ντετέκτιβ ευγνωμοσύνης κάθε βράδυ πριν κοιμηθούμε εδώ και χρόνια, οπότε πρέπει πραγματικά να γίνουμε δημιουργικοί μερικές φορές για να βρούμε νέα πράγματα για τα οποία να είμαστε ευγνώμονες», λέει και προσθέτει, «Συχνά καταλήγουμε να γελάμε με τα τυχαία και ανόητα πράγματα που μοιραζόμαστε. Για παράδειγμα, το προηγούμενο βράδυ, ήμασταν ευγνώμονες για τα καθαρά σεντόνια, τα μπουκάλια νερού και τα πουλιά».

Για τον Lira de la Rosa, η άσκηση της ευγνωμοσύνης τον βοηθά να είναι περισσότερο παρών στις προσωπικές και επαγγελματικές του σχέσεις. «Στον ρόλο μου ως ψυχολόγος και ως καθηγητής, αφιερώνω χρόνο για να σκεφτώ όλα τα υπέροχα πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή μου», λέει και προσθέτει, «Η εξάσκηση της ευγνωμοσύνης σε καθημερινή, εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση με βοηθά να παραμένω γειωμένος και παρών. Με βοηθά να θυμάμαι ότι παρά το άγχος της καθημερινής ζωής, αισθάνομαι προνομιούχος και συνδεδεμένος με μια βαθύτερη ανάγκη να βοηθήσω τους άλλους».

Η ευγνωμοσύνη μπορεί να φαίνεται προφανής ή ακόμη και αυθόρμητη μερικές φορές. Αλλά με τόσα πολλά στοιχεία για τα ψυχικά και σωματικά οφέλη, ο Haver και άλλοι ειδικοί λένε ότι αξίζει να εξασκηθεί. «Είναι μια δωρεάν και γρήγορη διαδικασία που μπορείς να την κάνεις ακόμη και μόνος σου, οπότε γιατί να μην το κάνεις και να δεις τι διαφορά μπορεί να κάνει στη ζωή σου;».