Νίκος Κούρκουλος: Ο σπουδαίος άνθρωπος πίσω από τον γόη του σινεμά - Ο άθλος και το τίμημα

Υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται σε αυτόν τον κόσμο για να αφήσουν ένα τόσο ισχυρό αποτύπωμα με τα έργα και την προσωπικότητά τους, που ακόμη και αν μεταφερθούν σε μία άλλη άυλη διάσταση με την απώλειά τους, δεν λησμονούνται. Και αυτός ήταν ο Νίκος Κούρκουλος που έφυγε σαν σήμερα στις 30 Ιανουαρίου του 2007. Τον χαρακτήρισαν το απόλυτο αρσενικό, τον Έλληνα Μάρλον Μπράντο, τον γόη. Σήμερα όμως θα θυμηθούμε και το πόσο σπουδαίος άνθρωπος υπήρξε. Στις δυσκολίες, στις ατυχίες, στη δόξα, στις επιτυχίες, στα έργα του, στον έρωτα ακόμη και στις...απιστίες του. Το είδωλο που πήγε κόντρα αρκετές φορές στο star system. Ο Νίκος Κούρκουλος πέρα από τον Άρη στη «Λόλα», τον Κώστα στον «Κατήφορο», τον Αλέξη στο «Ένας μεγάλος έρωτας», τον Οδυσσέα στο «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο», τον Άγγελο στο «Ορατότης Μηδέν», τον Αστραπόγιαννο.

Ωραίος και μάγκας

«Άστραφτε, σα να κουβαλούσε μαζί του έναν προβολέα, ήταν σαν άγριο άλογο» θα πεί κάποια στιγμή ο καλός του φίλος και ηθοποιός Σταμάτης Φασουλής. Δεν υπάρχουν αρκετές λέξεις για να περιγράψουν στο τι ήταν ο Νίκος Κούρκουλος, σε ότι αφορά στην αύρα του και στη γοητεία του. Έχουν ειπωθεί και γραφτεί δεκάδες χαρακτηρισμοί. Δεν υπήρξε άλλος άντρας ηθοποιός σαν και εκείνον που να τρυπούσε το φακό με ένα του βλέμμα και δεν υπάρχει πιο χαρακτηριστική σκηνή στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, από τη φωτιά που βάζει στα υπάρχοντά του λίγο πριν ακουστεί η φωνή του Στράτου Διονυσίου με το «Βρέχει φωτιά στη στράτα μου» στην ταινία «Ορατότης μηδέν». Είχε τόσο μεγάλο εύρος το ταλέντο του που ακόμη και η σιωπή του στα κινηματογραφικά καρέ υπήρξε εκκωφαντική.

«Ωραίος, μάγκας και Παναθηναϊκός» έγραψαν σε ένα πανό οι φίλαθλοι της ομάδας, όταν πέθανε από καρκίνο. Τιμώντας τον ποδοσφαιριστή στα εφηβικά του χρόνια Νίκο Κούρκουλο με τη φανέλα Νο5 που έφτασε να παίζει αργότερα στην δεύτερη ομάδα των ανδρών, πριν τον κερδίσει το θέατρο. Και ένα από τα σπουδαία που τον χαρακτηρίζουν ως άνθρωπο είναι πως δεν ξέχασε ποτέ εκείνα τα χρόνια, ούτε και αποποιήθηκε την λαϊκή του καταγωγή. Ούτε όταν έγινε διάσημος (γιατί ναι, εκείνος υπήρξε πραγματικά διάσημος), ούτε όταν παντρεύτηκε την Μαριάννα Λάτση, την δεύτερη σύζυγό του. «Δεν είχα ποτέ περίγυρο, ούτε υπήρξα σταρ» όπως δήλωνε.

Παιδί του κουρέα Αλκίνοου Κούρκουλου που άκουγε στο κουρείο του από Τσιτσάνη μέχρι όπερα και του μετέδωσε την αγάπη του για την μουσική, χαιδεμένος γιος της μοδίστρας μητέρας του Αυξεντίας, έζησε τα σκληρά χρόνια της κατοχής για τα οποία είχε μιλήσει πολύ χαρακτηριστικά στην εκπομπή «Ενώπιος Ενωπίω» και στον Νίκο Χατζηνικολάου: «Ένιωσα τι θα πει πείνα, ένιωσα αυτό που λέμε ανάγκη. Έψαχνα το φασόλι μαζί με τον αδελφό μου μέσα στο χυλό από το συσσίτιο που μας έφερνε η μάνα μου. Δεν ξεχνάς τα σκαλιά που ανέβηκες. Δεν χάνεις τον εαυτό σου». Ο μεγαλύτερος αδελφός του Σπύρος δυστυχώς, χάθηκε σε ένα ναυάγιο ελληνικού πλοίου στην Βενεζουέλα, όπου υπηρετούσε ως τρίτος μηχανικός.

Το πόσο προσγειωμένος ήταν, φάνηκε από το πως διαχειρίστηκε την καριέρα του, την στιγμή που απογειώθηκε, από τον πρώτο πρωταγωνιστικό του ρόλο στον κινηματογράφο στην ταινία «Ο Κατήφορος», που υπήρξε και η πρώτη δραματική ταινία του Γιάννη Δαλιανίδη στη Finos Films. Στο σινεμά έπαιζε τον γόη και στο θέατρο προτιμούσε τους δύσκολους ρόλους που δεν είχαν να κάνουν με την εμφάνιση. Το πόσο κόντρα πήγε στο star system της εποχής, έχει να κάνει με τις...γυναίκες. Παρόλο που υπάρχουν δεκάδες αστικοί μύθοι για τις διάσημες κυρίες με τις οποίες είτε είχε ένα σύντομο φλέρτ ή ένα δεσμό, εκείνος ποτέ δεν το εκμεταλλεύτηκε, ποτέ δεν αποκάλυψε την ταυτότητά τους, ποτέ δεν τις εξέθεσε. Ο Νίκος Χατζηνικολάου τον είχε ρωτήσει μάλιστα για το άν ίσχυε η φήμη ότι είχε ένα σύντομο δεσμό με την Τζένη Καρέζη, πριν εκείνη γνωρίσει τον Κώστα Καζάκο, εκείνος είχε απαντήσει: «Μα ποιος δεν ήταν ερωτευμένος με την Τζένη;» Μιλούσε μόνο για τις δύο γυναίκες που σημάδεψαν την ζωή του και υπήρξαν σύζυγοί του. Την Μελίτα Κουτσογιάννη και την Μαριάννα Λάτση.

«Βεβαίως και είχα περιπέτειες όταν ήμουν παντρεμένος»

«Την Μελίτα την γνώρισα στο ΡΕΞ όταν έπαιζα με την Τζένη Καρέζη στη «Γειτονιά των Αγγέλων». Είδε την παράσταση και ήρθε και να με συγχαρεί και έτσι γνωρίστηκαμε. Της χρωστάω πολλά. Μου έκανε δύο υπέροχα παιδιά, τον Άλκη και την Μελίτα - και επέμενα η κόρη μας να πάρει το όνομά της- τα ανέστησε και τα μεγάλωσε. Γιατί κακά τα ψέματα η μάνα τα κάνει όλα και όχι ο πατέρας. Οφείλω να το πω γιατί εγώ είμαι φεμινιστής και λατρεύω τις γυναίκες», δήλωνε στην ίδια συνέντευξη.

Και πράγμα σπάνιο για την περίπτωσή του, όταν μετά από 20 χρόνια γάμου πήραν διαζύγιο, εκείνος με παρρησία δήλωσε τις απιστίες του: «Ποτέ δεν μου συγχώρεσε ο τύπος, αυτοί που έριξαν την λάσπη, ότι δεν μπόρεσαν να βγάλουν το...σκάνδαλο στην περίπτωσή μου. Βεβαίως και είχα περιπέτειες όταν ήμουν παντρεμένος και βεβαίως έχω την δύναμη να το λέω. Και αυτός που λέει πως δεν έχει περιπέτειες είναι ψεύτης. Ας έρθει να μου πει κάποιος ότι ήταν πιστός, να πει όλα αυτά που λένε στην τηλεόραση για να κάνουν τους καλούς. Ε, λοιπόν εγώ δεν ήμουν καλό παιδί. Είχα μία λατρεμένη σύζυγο, την αγαπούσα και ήμουν ερωτευμένος μαζί της. Οι άλλες γυναίκες ήταν περιπέτειες. Όταν σταμάτησα να είμαι ερωτευμένος της το είπα και έφυγα από το σπίτι. Αυτό λοιπόν δεν μου το συγχώρεσαν ποτέ οι δημοσιογράφοι».

Και με την ίδια ειλικρίνεια απαντά και για την πιο σημαντική σχέση της ζωής του: «Δεν με ενδιέφερε εμένα αν είχε λεφτά η Μαριάννα. Εγώ την ερωτεύτηκα και στην αρχή δεν ήξερα ποιά ήταν. Ήμουν 51 ετών όταν τη γνώρισα. Άν με ενδιέφεραν τα μηδενικά από τα χρήματα, θα μπορούσα να το εκμεταλλευτώ όταν ήμουν πιο νέος και οι γυναίκες έπεφταν ανάσκελα».

Σπουδαίος και ως μπαμπάς

Την λατρεία που είχε και στα τέσσερα παιδιά του την γνωρίζουν όλοι. Τόσο στα δύο μεγαλύτερα από τον πρώτο του γάμο, την Μελίτα και τον Άλκη, όσο και τα μικρότερα από τον δεύτερο γάμο του, την Εριέττα και τον Φίλιππο. Ακόμη και όταν προέκυψε ο καρκίνος, τον οποίο πάλεψε γενναία για πολλά χρόνια, ήταν πάντα δίπλα τους, όσο αδύναμος και αν αισθανόταν κάποιες στιγμές. Μάλιστα όπως εξομολογήθηκε στενός του συνεργάτης εκείνη την εποχή στο Εθνικό Θέατρο, όταν έμαθε την πρώτη διάγνωση των γιατρών αντί να πει «Γιατί σε εμένα;» είχε πεί «Και σε εμένα», δείχνοντας μία ρεαλιστική αντιμετώπιση της κατάστασής του. Η κόρη του Εριέττα είχε δώσει πριν από λίγο καιρό μία σπάνια συνέντευξη στην εκπομπή Idols και στον Σάκη Ρουβά, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «Ως κόρη ήμουν ερωτευμένη με τον μπαμπά μου. Μας αγαπούσε πάρα πολύ παρόλο που ήταν αυστηρός. Ήταν ένας άνθρωπος πολύ δυνατός και δεν μας έδειχνε τον πόνο του. Το πήγε μέχρι τέλους πολύ γενναία».

Και αφού αναφερθήκαμε στο Εθνικό Θέατρο, εδώ υπήρξε και το σπουδαιότερο επαγγελματικό του επίτευγμα και τρανό παράδειγμα του αυθεντικού του χαρακτήρα. Από το 1994 μέχρι και τον θάνατό του το 2007 υπήρξε καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου και πρόεδρος του Δ.Σ και δημιούργησε ένα θαύμα. Δεν είναι μόνο ότι το αναγέννησε από τις στάχτες του, ότι έφτιαξε την παιδική και την πειραματική σκηνή, ότι ανανέωσε την δραματική του σχολή,το μετέτρεψε σε Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου ή ότι επί διεύθυνσής του παίχτηκαν σπουδαίες παραστάσεις, κερδίζοντας προσωπικά τα εύσημα σύσσωμου του καλλιτεχνικού κόσμου, αλλά έκανε κάτι ακόμη πιο σημαντικό.

Έγινε ένα με τους ηθοποιούς του, τους τεχνικούς, τους σκηνοθέτες και τους παραγωγούς, φίλος και συνεργάτης από τον πιο φημισμένο ηθοποιό του, μέχρι και τις ταξιθέτριες, δημιούργησε ένα κώδικα ηθικών αξιών στις θεατρικές ομάδες και αξιοκρατίας στους μισθούς και άφησε το αποτύπωμά του ως άνθρωπος πρωτίστως και μετά ως διευθυντής. Δική του έμπνευση υπήρξε η αρχιτεκτονική αποκατάσταση του κεντρικού κτιρίου, έργο του Τσίλλερ και ήταν τέτοιο το πάθος του για να το δει τελειωμένο πριν φύγει από τη ζωή, που όπως αποκάλυψε η Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ, με ένα μηχανικό πήγαινε και σκάλιζε τους τοίχους για να ανακαλύψει τις σπάνιες τοιχογραφίες που είχαν καλυφθεί, έτρεχε να βρεί τα αυθεντικά σχέδια του κτιρίου μόνος του και ανέβαινε μέχρι και τις σκαλωσιές για να βλέπει από κοντά τις εργασίες.

Και έτσι έφυγε πλήρης έργων, αγάπης και σεβασμού.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Εριέττα Κούρκουλου: Η συγκινητική αποκάλυψη για την απώλεια του μπαμπά της

Ο Φίλιππος Κούρκουλος βρέθηκε στα Oscars 2020 και η εμφάνισή του ήταν αψεγάδιαστη (photos)

Photo credits:Αssociated Press (AP) instagram: @errietakourkouloulatsi