Μαριανίνα Κριεζή: Από την «Λιλιπούπολη» στη Σερενάτα και τον Μιχάλη Χατζηγιάννη

Η στιχουργός Μαριανίνα Κριεζή έχτισε τα παιδικά όνειρα μιας ολόκληρης γενιάς και άλλαξε την ελληνική μουσική με ένα τρόπο που κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί. Το κορίτσι πίσω από τα χρώματα και τις ιστορίες της «Λιλιπούπολης» που εμπιστεύτηκε ο Μάνος Χατζιδάκης, δημιούργησε στη συνέχεια μία αθόρυβη επανάσταση στο τραγούδι με στίχους απλούς, πολλές φορές έως και αστείους που πάντα έκρυβαν ένα δεύτερο, βαθύτερο νόημα. Ας δούμε λίγο μέσα από τα λόγια της αυτή την πορεία, από το Τρίτο Πρόγραμμα της ραδιοφωνίας στους στίχους που απογείωσαν τις καριέρες πολλών τραγουδιστών. Από την Αρλέτα και τη Δήμητρα Γαλάνη μέχρι και τον Μιχάλη Χατζηγιάννη.

Το κορίτσι από την 'Υδρα που έφτιαχνε παραμύθια για μεγάλους

Με καταγωγή από την ιστορική στην Eλληνική Eπανάσταση του 1821 οικογένεια Κριεζή, η Μαριανίνα μεγάλωσε στο Ψυχικό με τον πατέρα της να την βάζει από μικρό παιδί να ακούει Βάγκνερ και εκείνη να μιλά με ομοιοκαταληξίες. Σε μία σπάνια συνέντευξή της στην Lifo είχε μιλήσει για το όνειρό της να γίνει ηθοποιός: « Ήθελα να γίνω ηθοποιός, αλλά δεν έγινα γιατί –κάθε φορά που το ανέφερα– λιποθυμούσε η μάνα μου. Ήταν να μπω τη χρονιά της Κάτιας Δανδουλάκη. Της Δανδουλάκη η μάνα προφανώς δεν λιποθυμούσε». Θα βρεθεί να σπουδάζει σχέδιο υφάσματος στο Παρίσι και να σκαρώνει τα πρώτα στιχάκια, αρχικά για διαφημιστικά σποτάκια, με την ίδια πάντα να θυμάται τη...θραύση που έκανε μία της πρόταση στην καμπάνια γνωστής μαγιονέζας.

Ένας φίλος της από το Παρίσι θα την συστήσει στον Μάνο Χατζηδάκι που εκείνη την εποχή αναλάμβανε την διεύθυνση του Τρίτου Προγράμματος στην ελληνική ραδιοφωνία. Και επειδή πάντα έδινε ώθηση στα νέα ταλέντα θα της εμπιστευτεί τους στίχους από τα τραγούδια της «Λιλιπούπολης». Η αρχική ιδέα της ραδιοφωνικής σειράς που άνηκε στην Ρεγγίνα Καπετανάκη στηρίχτηκε στα «Ταξίδια του Γκιούλιβερ» και με την βοήθεια μίας ψυχολόγου δημιουργήθηκε ένας ολόκληρος κόσμος για να διαπαιδαγωγηθούν τα παιδιά, αρχικά μαθαίνοντας τα χρώματα, τα σχήματα, τα λαχανικά.

Δεν προκάλεσε αμέσως αίσθηση το θεατρικό κείμενο, εκτός από τα τραγούδια του Νίκου Κηπουργού που έγραφε η Μαριανίνα Κριεζή. Όταν πια μπήκε στην συγγραφική ομάδα και η ηθοποιός Άννα Παναγιωτοπούλου, οι ιστορίες της «Λιλιπούπολης» δημιούργησαν έναν ολόκληρο κόσμο. Υπήρξε το πιο απενοχοποιημένο παραμύθι για μεγάλους και η πιο διδακτική ιστορία για τα παιδιά. Ο δήμαρχος Χαρχούδας, ο δόκτωρ Δρακατόρ, ο Μπιξ Μπιξ, η Όφη Σόφη, οι εκλογές που έκαναν οι λιλιπούτειοι όπως οι μεγάλοι, η ηθική, οι κανόνες, το καλό και το άδικο, η αγάπη και η φιλία και οι δεκάδες ιστορίες, δημιούργησαν έναν απίστευτο κόσμο.

Μέχρι και στη βουλή συζητήθηκε η «Λιλιπούπολη» γιατί θεωρήθηκε πως κάνει πολιτική προπαγάνδα. Ο Χατζιδάκης δεν άκουγε τίποτε και κανέναν, στήριζε και ήταν μαέστρος της ορχήστρας δημιουργώντας ένα ραδιοφωνικό και πολιτιστικό θαύμα, με τους Παπούα και τον χορό των Μπιζελιών να είναι ένα μουσικό αριστούργημα.

Η ίδια έλεγε πως: «Η Λιλιπούπολη ήταν ένα άλλοθι. Τίποτε περισσότερο. Τα περισσότερα τραγούδια –και απολύτως κανένα κείμενο από αυτά που περιείχε– δεν ήταν για παιδιά. Τα παιδιά σήμερα μεγαλώνουν με χιτάκια. Μεγαλώνουν χωρίς να απαιτούν από το τραγούδι αίσθημα. Γιατί δεν ξέρουν ότι ένα τραγούδι μπορεί να τους κάνει να κλάψουν και να γελάσουν. Θέλουν τα τραγούδια να τους κινούν, ενώ κανονικά πρέπει να τους συγκινούν. Κι από την άλλη, τη στιγμή που δεν υπάρχουν σημερινά παιδικά τραγούδια τι να τραγουδήσει το παιδί στο προαύλιο του σχολείου; Εις το βουνό ψηλά εκεί / είν’ εκκλησιά ερημική; Ποιο βουνό και ποια εκκλησιά;»

Η Μαριανίνα Κριεζή έχει γράψει και την περίφημη «Σερενάτα» της Αρλέτας, την «Batida de Coco», το «Τραγούδι της ερήμου» και πολλά ακόμη στην συνεργασία των δυό τους με τον συνθέτη Λάκη Παπαδόπουλο. Στα 105 συνολικά τραγούδια που έγραψε για δεκάδες τραγουδιστές, όπως η Δήμητρα Γαλάνη, η Ελένη Δήμου, ο Στράτος Διονυσίου (το ξέρατε πως του είχε γράψει το «Ένα λεπτό περιπτερά»;) μέχρι το «Δεν έχω χρόνο» του Μιχάλη Χατζηγιάννη, η στιχουργός κατάφερε να περάσει την ποίηση στην μελωδία σε ένα άλλο επίπεδο.

Πιο ρεαλιστικό, πιο γήινο, πιο μοντέρνο. Και όπως έλεγε: «Η Ελλάδα πνίγεται στην εντεχνίλα. Σε τραγούδια που έχουν στίχους με λέξεις όπως Ισμήνη, καθρέφτης, χαντρούλα, ασβέστης, Παναγιά κ.ά. Δεν Μπορώ άλλο να ακούω την Παναγιά σε τραγούδια. Πρέπει πλέον να την αφήσουνε ήσυχη. Αυτά τα έγραφε ο Γκάτσος πριν από τριάντα χρόνια. Θέλω να γίνει λίγη φασαρία επιτέλους. Έστω και για λίγο».

Και έκανε ωραία φασαρία τελικά με τον πιο...αθόρυβο και ουσιαστικό τρόπο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Μαριάννα Μασάδη: Η γυναίκα που αποδεικνύει πως ποτέ δεν είναι αργά για να κυνηγήσεις τα όνειρά σου

Malala Yousafzai: Η νεότερη κάτοχος Νόμπελ Ειρήνης μόλις παντρεύτηκε