«Η κολύμβηση θα πρέπει να είναι η Νο1 δραστηριότητα των παιδιών από μικρή ηλικία»
Ο πνιγμός του 8χρονου κοριτσιού στην πισίνα κατασκήνωσης στη Χαλκιδική το 2024. Ο πνιγμός του 11χρονου αγοριού σε παραλία της Ικαρίας το 2024. Κι από την άλλη, πλήρης άνθιση των water parks και των waters sports σε όλη την χώρα με αρκετά ατυχήματα, πολλά από τα οποία δεν καταγράφονται καν. Αρκεί το περιβόητο «Γιαννάκη, όχι στα βαθιά παιδί μου» για να προφυλάξουμε τα παιδιά, σε μια χώρα που η κολύμβηση θα έπρεπε να είναι η Νο1 δραστηριότητα των Ελληνόπουλων από μικρή ηλικία.
Μήπως μας λείπει η κολυμβητική παιδεία σε μια χώρα με ατελείωτες θάλασσες και πισίνες; Ξέρουν τα Ελληνόπουλα να κολυμπούν και πόση κολυμβητική παιδεία έχουν οι γονείς στη χώρα μας σήμερα;
Η πρόσφατη οικογενειακή μας εμπειρία σε θάλασσα της Μεσσηνίας είναι χαρακτηριστική για το πώς αντιλαμβανόμαστε ως γονείς τη σχέση των παιδιών μας με το νερό. Θάλασσα με δύο μποφόρ, δύο παιδιά που γνωρίζουν να κολυμπούν από βρέφη, κάνουν SUP με τον πατέρα τους δίπλα τους. Δεκάδες παιδιά δεν επιτρέπεται να μπουν και να κολυμπήσουν γιατί σήκωσε αέρα- έτσι λέει η γιαγιά ή η θεία ή ένας πρώην καπετάνιος, ο οποίος προτρέπει τον κόσμο να βγει από την θάλασσα -στην οποία υπάρχει και ναυαγοσώστης. Μία κυρία λίγο πιο πέρα «τα βάζει» με τους ανεύθυνους γονείς που αφήνουν τα παιδιά να κολυμπούν (*μαζί τους). Στο μόνο στο οποίο συμφωνώ με όσα άκουσα εκείνο το μεσημέρι είναι πως το νερό είναι απρόβλεπτο και η θάλασσα κρύβει κινδύνους.
Οπότε, τι προτιμάμε;
Στην Ελλάδα προτιμάμε να έχουμε παιδιά που απλά επιπλέουν στο νερό, παιδιά που φοράνε μπρατσάκια μέχρι 10 ετών, παιδιά που παρά την πληθώρα κολυμβητηρίων, οι γονείς τους επιμένουν πως στους απογόνους τους δεν αρέσει το νερό γι’ αυτό δεν έμαθαν να κολυμπούν.
Είναι επαρκές όμως σήμερα, το περιβόητο «Γιαννάκη, όχι στα βαθιά παιδί μου» για να προφυλάξουμε τα παιδιά, σε μια χώρα που η κολύμβηση θα έπρεπε να είναι η Νο1 δραστηριότητα των Ελληνόπουλων από μικρή ηλικία;
Την ίδια ώρα στο εξωτερικό, τα παιδιά όχι μόνο μαθαίνουν να κολυμπούν από τη βρεφική τους ηλικία -εδώ το baby swimming θεωρείται ακόμα πολυέλεια- αλλά η εκπαίδευσή τους στο νερό περιλαμβάνει και την περίπτωση κινδύνου ενώ φορούν βαριά χειμωνιάτικα ρούχα.
Από την αρχή της χρονιάς έως σήμερα, έχουμε 291 θανάσιμα ατυχήματα στις θάλασσές μας Από τα 291, ένα θανάσιμο ατύχημα αφορά ανήλικο παιδί ηλικίας έως 6 ετών, τα υπόλοιπα 44 από 18-59 ετών, 243 ανω των 60 και 3 άγνωστης ηλικίας ακόμα.
Για το 2024, υπάρχουν -σύμφωνα με τα στοιχεία του SWS -12 τραυματισμοί στις θάλασσες μας εκ των οποίων: 6 σε ηλικίες 18-59, 1 άνω των 60, 1 σε 0-6 ετών, 1 σε 7-12 και 3 σε 13-17 ετών.
Από τους 5 τραυματισμούς των παιδιών που αναφέρεται παραπάνω, οι 4 έγιναν με θαλάσσια σπορ (θαλάσσιο έλκηθρο και θαλάσσια παιδική χαρά) και ο ένας ήταν επιβαίνων σε σκάφος.
Tαυτόχρονα τo 2023, είχαμε 5 θανάσιμα ατυχήματα στις θάλασσες σε ανήλικα παιδιά ενώ δεν έχουμε στα χέρια μας τον αριθμό εκείνο που αφορά ατυχήματα ή δυστυχήματα σε πισίνες.
Ζητήσαμε από την Ελίζα Καραμπετιάν – Νικοτιάν, PR & Marketing Manager του Safe Water Sports, του μη κερδοσκοπικού Οργανισμού για την ασφάλεια στο υδάτινο περιβάλλον με κύρια έμφαση την πρόληψη των πνιγμών να αναλύσει τα στοιχεία που αφορούν στην κολυμβητική παιδεία και συμπεριφορά γονιών και παιδιών στη χώρα μας σήμερα και τα στοιχεία είναι αποκαρδιωτικά. Ταυτόχρονα, εξερευνήσαμε το τι μπορεί να γίνει σε επίπεδο Πολιτείας για την κολυμβητική παιδεία των παιδιών, πέρα από τα προγράμματα που ανακοινώνονται αλλά τελικά δεν υλοποιούνται ποτέ.
Γνωρίζουν πραγματικά τα Ελληνόπουλα να κολυμπούν;
«Δυστυχώς όχι, δεν υπάρχει η κολυμβητική παιδεία όπως σε χώρες του εξωτερικού π.χ Ηνωμένο Βασίλειο, Ολλανδία, Ιρλανδία, Καναδά. Δεν αρκεί απλά ένα παιδί να μπαίνει στο νερό, είτε την πισίνα είτε τη θάλασσα και να επιπλέει, δεν είναι αυτό κολύμβηση και δε σημαίνει πως το παιδί μας μπορεί να κολυμπήσει και να ανταπεξέλθει αν τυχόν συμβεί ο,τιδήποτε μέσα στο νερό.
Επίσης, τα παιδιά αλλά και οι γονείς δεν γνωρίζουν βασικούς κανόνες ασφαλείας π.χ. το από τη στιγμή που καταναλώσουμε φαγητό θα πρέπει να περάσουν υποχρεωτικά 2-3 ώρες προκειμένου να κολυμπήσουμε ή να κάνουμε ένα θαλάσσιο σπορ δυστυχώς πολλοί δεν το γνωρίζουν.
Δυστυχώς υπάρχει στη νοοτροπία των Ελλήνων ότι δε θα συμβεί κάτι, δεν θα συμβεί σε εμένα και έτσι δεν υπάρχει ατομική ευθύνη και αψηφούν πολλούς κανόνες», τονίζει η Ελίζα Καραμπετιάν – Νικοτιάν και επισημαίνει:
«Το Safe Water Sports ο μη κερδοσκοπικός Οργανισμός για την ασφάλεια στο υδάτινο περιβάλλον με κύρια έμφαση την πρόληψη των πνιγμών, ο οποίος δραστηριοποιείται σε Ελλάδα και Κύπρο, έχει δημιουργήσει ένα μεγάλο εκπαιδευτικό πρόγραμμα προς τα παιδιά πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας προκειμένου να μάθουν τους κανόνες ασφάλειας μέσω προτεινόμενων διαδραστικών δραστηριοτήτων που συνδυάζουν τομείς μαθημάτων.
Επιπλέον, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα έχει ενταχθεί στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων του Υπουργείου Παιδείας και του ΙΕΠ με ειδικά εγχειρίδια και βιβλία για τους μαθητές και τους δασκάλους.
Τέλος, έχει δημιουργήσει το Ocean Lab, έναν ειδικό χώρο στο Μαρούσι όπου μαθητές μπορούν να πραγματοποιήσει εντελώς δωρεάν εκπαιδευτικές επισκέψεις με την συνδρομή ιδιωτικής πρωτοβουλίας μέσω της οποίας καλύπτεται το κόστος μεταφοράς των παιδιών, προκειμένου να μάθουν μέσα από την τεχνολογία και τα παιχνίδια για την ασφάλειά τους στο νερό.
Ποια είναι η ευθύνη των γονιών στην κολυμβητική παιδεία και ποια η ευθύνη των επιχειρήσεων που ασχολούνται με τα watersports, waterparks και πισίνες στην Ελλάδα.
«Αρχικά, προτεραιότητά των γονιών πρέπει να είναι τα παιδιά να μάθουν να κολυμπάνε και να γνωρίζουν από μικρή ηλικία τους κανόνες ασφαλείας, με το να πηγαίνουν στο κολυμβητήριο ακόμα και από μωρά με το baby swimming.
Oι γονείς πρέπει να αποκτήσουν την κολυμβητική κουλτούρα και να καταλάβουν πως η κολύμβηση θα πρέπει να είναι η Νο1 δραστηριότητα των παιδιών από μικρή ηλικία.
Σε χώρες του εξωτερικού αυτό είναι σύνηθες και μάλιστα το μάθημα κολύμβησης είναι υποχρεωτικό από μικρή ηλικία πριν ξεκινήσουν το δημοτικό. Αξίζει να σκεφτούμε ότι ένας πνιγμός παιδιού χρειάζεται μόνο 20 δευτερόλεπτα.
Το Safe Water Sports δημιούργησε για πρώτη φορά το ‘’Πρόγραμμα Ασφαλούς Κολύμβησης’’, με την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας, του Υφυπουργείου Αθλητισμού, της ΚΟΕ και της ΠΕΠΦΑ το οποίο απευθύνεται στα κολυμβητήρια δωρεάν και για παιδιά από 3 μηνών έως 12 ετών. Για πρώτη φορά, τα παιδιά λαμβάνουν ειδικό δίπλωμα ανάλογα με το στάδιο και την κολυμβητική ικανότητά τους το οποίο έχει ισχύ και στο εξωτερικό.
Σχετικά με τα θαλάσσια σπορ, επειδή κάθε χρόνο έχουμε θανάσιμα ατυχήματα και τραυματισμούς οι γονείς θα πρέπει να είναι ενημερωμένοι και οι ίδιοι σχετικά με τους κανονισμούς των θαλάσσιων σπορ και αυτό μπορούν να το κάνουν μέσα από το website του Οργανισμού www.safewatersports.com αλλά και μέσα από το Safe Water Sports app.
Δυστυχώς αρκετές επιχειρήσεις δεν ακολουθούν τους κανόνες ασφαλείας, π.χ. δεν έχουν τον σωστό εξοπλισμό, δεν τηρούν το όριο ηλικίες σε συγκεκριμένα θαλάσσια σπορ, νοικιάζουν λανθασμένα τζετ σκι σε άτομα που δεν έχουν δίπλωμα ταχυπλόου από το λιμενικό σώμα όπως είναι υποχρεωτικό. Γι' αυτόν τον λόγο τονίζουμε ότι πρέπει και οι ενήλικες να γνωρίζουν τον συγκεκριμένο κανόνα και να μη νοικιάζουν το συγκεκριμένο θαλάσιο όχημα, ακόμα και αν η επιχείρηση τους το δώσει.
Μέσα από το Safe Water Sports app μπορεί κάποιος να σχολιάσει και να γράψει κάποιο σχόλιο για μια επιχείρηση, αλλά παράλληλα να ειδοποιήσει και το λιμενικό σώμα να παρέμβει αν δει οποιαδήποτε παραβατική συμπεριφορά. Σε κάθε περίπτωση, μπορεί κανείς να επικοινωνήσει και με τον Οργανισμό ή να στείλει e-mail στο infosafe@safewatersports.gr», τονίζει η υπεύθυνη του Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού και εξηγεί τι ισχύει για τις πισίνες:
«Σχετικά με τις πισίνες, όλες οι πισίνες π.χ. σε τουριστικά καταλύματα με περισσότερα από πενήντα 50 κλίνες ή/και βάθος πισίνας μεγαλύτερο από 1.5 μέτρο, η ύπαρξη ναυαγοσώστη είναι υποχρεωτική για όλες τις ώρες που η πισίνα βρίσκεται σε λειτουργία για το κοινό. Όταν δεν χρησιμοποιείται η πισίνα θα πρέπει αν υπάρχει υποχρεωτικά ειδική περίφραξη».
Ποια είναι τα μέτρα πρόληψης που μπορούμε να πάρουμε για τη σωστή εκπαίδευση των παιδιών και την προστασία τους στο νερό; Αρκεί απλά το να είμαστε πάντα κοντά;
Αρχικά τα παιδιά πρέπει ΠΑΝΤΑ να συνοδεύονται από έναν ενήλικα και να μην είναι μόνα τους στην παραλία και μέσα στο νερό.
Αν ένα παιδί δε γνωρίζει καλά κολύμβηση, θα πρέπει να φοράει ειδικό σωσίβιο, «τουβλάκι» όπως και όταν είμαστε πάνω σε ένα σκάφος πρέπει να φοράμε σωσίβιο αλλά και όταν κάνουμε οποιαδήποτε θαλάσσια δραστηριότητα.
Από τη στιγμή που φάμε ή καταναλώσουμε αλκόολ υποχρεωτικά θα πρέπει να περάσουν 2-3 ώρες προκειμένου να μπούμε μέσα στο νερό.
Σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες δεν κολυμπάμε ή κάνουμε κάποια θαλάσσια δραστηριότητα.
Αν κάνουμε θαλάσσιο δαχτυλίδι - καναπέ θα πρέπει να γνωρίζουμε πως πάνω στο σκάφος πρέπει υποχρεωτικά να υπάρχουν 2 άτομα (ο οδηγός που θα οδηγεί το σκάφος και ο παρατηρητής όπου θα είναι από την επιχείρηση για να κοιτάζει αν χρειαστεί κανείς βοήθεια ή πέσει στο νερό).
Τέλος, όλοι οι γονείς μπορούν να ζητήσουν από το σχολείο τους να πραγματοποιήσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Οργανισμού και ειδικά αν το σχολείο τους πραγματοποιεί το μάθημα κολύμβησης (πλέον στην Γ’ ή Δ’ τάξη έχει ενταχθεί το μάθημα κολύμβησης από το Υπουργείο Παιδείας). Επίσης, αν το παιδί πηγαίνει κολυμβητήριο, ο γονιός μπορεί να απευθυνθεί στον δάσκαλο κολύμβησης προκειμένου να υλοποιηθεί το Πρόγραμμα Ασφαλούς Κολύμβησης.
Με αυτό τον τρόπο, συμβάλουμε στην διαμόρφωση της κολυμβητικής κουλτούρας και στην εκμάθηση των κανόνων ασφαλείας στη θάλασσα, τα θαλάσσια σπορ και το κολυμβητήριο».