Όταν ο Δημήτρης Χορν τραγουδούσε το «ηθοποιός σημαίνει φως» σίγουρα την Έλλη Λαμπέτη κοιτούσε

Μία από τις εμβληματικότερες παρουσίες που πάτησαν ποτέ το πόδι τους σε τούτο τον τόπο είναι δίχως αμφιβολία η Έλλη Λαμπέτη. Η σπουδαία ηθοποιός, που άφησε ανεξίτηλο το σημάδι της στο θέατρο και τον κινηματογράφο, γεννήθηκε στα Βίλια Αττικής στις 13 Απριλίου του 1926 ως Έλλη Λούκου.

Ξεκίνησε την καριέρα της σε νεαρή ηλικία και γρήγορα αναδείχθηκε σε μια από τις πιο ταλαντούχες και αγαπητές ηθοποιούς της γενιάς της.

Ο ογκόλιθος Λαμπέτη υπήρξε μια γυναίκα που ξεχώριζε για το πάθος της για τη ζωή και την τέχνη. Ο περίγυρός της τη χαρακτήριζε ως μια δυναμική προσωπικότητα που δεν δίσταζε να εκφράσει τις απόψεις της και να διεκδικήσει τα όνειρά της. Η ευφυΐα και το πνευματικό της βάθος συμπλήρωναν την ανεξάρτητη και ελεύθερη φύση της, επιτρέποντάς της να αμφισβητεί τις συμβατικότητες της εποχής της.

Η Λαμπέτη κέρδισε την εκτίμηση τόσο των κριτικών θεάτρου και κινηματογράφου, όσο και του κοινού, που την αποθέωνε σε κάθε της εμφάνιση. Διακρίθηκε για την ευελιξία της, την εκφραστικότητά της και την ικανότητά της να ενσαρκώνει μια μεγάλη γκάμα ρόλων.

Συνεργάστηκε με μερικούς από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες και ηθοποιούς της εποχής της, όπως ο Δημήτρης Χορν, ο Μάνος Κατράκης και ο Αλέξης Μινωτής και τιμήθηκε με πολλά βραβεία και διακρίσεις κατά τη διάρκεια της καριέρας της, αναγνωρίζοντας την προσφορά της στην τέχνη της.

«Η κάλπικη λίρα», «Το Πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα», «Μια Γυναίκα χωρίς Σημασία» και «Λεωφορείον ο Πόθος»

Η Έλλη Λαμπέτη, αν και αρχικά απορρίφθηκε από τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και τη σχολή Κοτοπούλη, αναγνωρίστηκε από την ίδια τη Μαρίκα Κοτοπούλη, η οποία την δέχτηκε στη σχολή της. Η πορεία της προς την κορυφή ξεκίνησε με την πρώτη της εμφάνιση το 1942 και συνεχίστηκε με τη συνεργασία της με το Θέατρο Τέχνης, όπου οι ερμηνείες της σε έργα όπως ο «Γυάλινος Κόσμος» και η «Αντιγόνη» την καθιέρωσαν.

Ακολούθησαν σημαντικές συνεργασίες με το Εθνικό Θέατρο και τον Κώστα Μουσούρη, ενώ η δημιουργία του θιάσου Λαμπέτη-Χορν σηματοδότησε μια περίοδο μεγάλων επιτυχιών. Μετά τον χωρισμό της με τον Χορν, η Λαμπέτη συνέχισε να θριαμβεύει, ιδιαίτερα τη δεκαετία του '70, με παραστάσεις όπως «Η γλυκιά Ίρμα» και «Ο Βυσσινόκηπος». Η τελευταία της εμφάνιση στο θέατρο ήταν το 1981 στο έργο «Σάρα - Τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού».

Παράλληλα, η Λαμπέτη άφησε το στίγμα της και στον κινηματογράφο, με αξιοσημείωτες ερμηνείες σε ταινίες όπως «Η κάλπικη λίρα», «Κυριακάτικο ξύπνημα», «Το κορίτσι με τα μαύρα» και «Το τελευταίο ψέμα», για την οποία ήταν μάλιστα υποψήφια για βραβείο BAFTA.

Παρά την αδιαμφισβήτητη επιτυχία και λατρεία που απολάμβανε, η ζωή της Έλλης Λαμπέτη δεν ήταν στρωμένη με ροδοπέταλα. Αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες, με κυριότερη τη μάχη της με τον καρκίνο. Αυτή η σκληρή δοκιμασία, όμως, δεν την λύγισε. Αντιθέτως, η Λαμπέτη επέδειξε αξιοθαύμαστο θάρρος και αξιοπρέπεια, συνεχίζοντας να παίζει μέχρι και την τελευταία της παράσταση, «Σάρα - Τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού» στον ρόλο της κωφής Σάρας.

Η προσωπική ζωή της Λαμπέτη ήταν εξίσου έντονη

Ο γάμος της με τον Μάριο Πλωρίτη (ο οποίος παρέμεινε φίλος της και στάθηκε δίπλα της μέχρι το τέλος της ζωής της) το 1950 υπήρξε ατυχής.

Χώρισαν το 1953, όταν γνωρίστηκε με τον Δημήτρη Χορν και μαζί έγραψαν μία από τις πιο λαμπρές σελίδες στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου και υπήρξαν αγαπημένο ζευγάρι στη ζωή και στη σκηνή.

Ο έρωτας Λαμπέτη- Χορν υπήρξε χωρίς αμφιβολία ένας από τους πιο θρυλικούς και ταραχώδεις στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου. Δύο δυναμικές προσωπικότητες, που ενώθηκαν από το κοινό τους πάθος για την τέχνη, αλλά και από μια ακαταμάχητη έλξη που ξεπερνούσε τα όρια της σκηνής.

Μετά τον χωρισμό της από τον Χορν, η Λαμπέτη βρήκε παρηγοριά στον Αμερικανό συγγραφέα Φρέντερικ Γουέικμαν, τον οποίο παντρεύτηκε. Όμως, ούτε αυτός ο γάμος άντεξε στον χρόνο, και το ζευγάρι χώρισε το 1976 μετά από αρκετά προβλήματα.

Η Έλλη Λαμπέτη και η μικρή Ελίζα

Η Λαμπέτη δεν κατάφερε να αποκτήσει δικά της παιδιά. Η επιθυμία της για μητρότητα την οδήγησε να αναλάβει την προσωρινή φροντίδα ενός βρέφους, της Ελίζας, της οποίας οι φυσικοί γονείς δεν ήταν σε θέση να μεγαλώσουν. Η ηθοποιός αγκάλιασε το παιδί με όλη της την αγάπη και αφοσίωση.

Όμως, η ευτυχία της δεν κράτησε για πολύ. Οι φυσικοί γονείς της Ελίζας, αφού παντρεύτηκαν, αποφάσισαν να διεκδικήσουν πίσω την κόρη τους. Σε μια βόλτα που πήραν το παιδί δεν το επέστρεψαν ποτέ πίσω. Η υπόθεση κατέληξε στα δικαστήρια, βυθίζοντας τη Λαμπέτη σε μελαγχολία αλλά και σε μια μακρά και επώδυνη δικαστική διαμάχη.

Το τέλος σε ηλικία 58 ετών

Η σκιά του καρκίνου έπεσε βαριά στη ζωή της Λαμπέτη το 1969, αφού της είχε ήδη στερήσει τις αγαπημένες της αδελφές. Παρά την ολική μαστεκτομή που υποβλήθηκε στις ΗΠΑ, η ασθένεια επέστρεψε ύπουλα μετά από 11 χρόνια. Οι μεταστάσεις και οι επώδυνες χημειοθεραπείες της στέρησαν σταδιακά ακόμα και τη φωνή της, αλλά όχι το πάθος της για το θέατρο.

Με αξιοθαύμαστο σθένος, η Λαμπέτη συνέχισε να πρωταγωνιστεί μέχρι το τέλος, με την τελευταία της συγκλονιστική εμφάνιση στον ρόλο της κωφής Σάρας στο έργο «Σάρα - Τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού» να αποτελεί μια σπαρακτική απόδειξη της δύναμης και της αφοσίωσής της στην τέχνη της.

Στις 3 Σεπτεμβρίου 1983, η αυλαία έπεσε για την Έλλη Λαμπέτη, σε ηλικία 58 ετών, στο νοσοκομείο Mount Sinai της Νέας Υόρκης, όπου νοσηλευόταν τις τελευταίες εβδομάδες της ζωής της. Η σορός της επέστρεψε στην Αθήνα δύο μέρες αργότερα, και η κηδεία της στις 6 Σεπτεμβρίου, με δημόσια δαπάνη, πραγματοποιήθηκε στο Α' Νεκροταφείο, αποχαιρετώντας μια από τις μεγαλύτερες μορφές του ελληνικού θεάτρου.

Την ίδια χρονιά, η δημοσιογράφος Φρίντα Μπιούμπη εξέδωσε τη βιογραφία της ηθοποιού, με τίτλο «Έλλη Λαμπέτη: Η τελευταία παράσταση», ένα συγκινητικό αφιέρωμα που βασίστηκε σε προσωπικές αφηγήσεις της Λαμπέτη λίγο πριν το θάνατό της.

Η Έλλη Λαμπέτη, αν και ήταν μια σπουδαία ηθοποιός, δεν έδινε πολλές συνεντεύξεις. Ας θυμηθούμε κάποια σπάνια λόγια της με αφορμή την ημέρα

«Το θέατρο είναι η ζωή μου. Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς αυτό»

«Ο ηθοποιός πρέπει να είναι αληθινός, να βιώνει τους ρόλους του, να τους κάνει δικούς του»

«Η αγάπη είναι το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή. Χωρίς αγάπη, δεν μπορούμε να ζήσουμε πραγματικά»

«Δεν με ενδιαφέρει η δόξα. Με ενδιαφέρει να κάνω καλή δουλειά»

«Πρέπει να είμαστε αληθινοί με τον εαυτό μας και να μην φοβόμαστε να δείξουμε τα συναισθήματά μας»

Η Έλλη Λαμπέτη μέσα από τα μάτια σπουδαίων ανθρώπων