Μπορεί να υπάρξει μια σχέση ή γάμος χωρίς σεξ;
Οι σχέσεις και οι γάμοι χωρίς σεξ υπάρχουν σε μεγαλύτερη συχνότητα από όσο νομίζουμε.
Οι συζητήσεις για το σεξ ενδέχεται να είναι άβολες, δύσκολες ή ακόμα και απαγορευμένες για πολλούς ανθρώπους. Συχνά, ακόμα και μεταξύ φίλων, υπάρχει η τάση να αποκρύπτονται πληροφορίες σχετικά με την σεξουαλική ζωή, και άλλες φορές κάποια γεγονότα υπερτονίζονται, συνήθως για να ενδυναμωθεί το Εγώ του ατόμου που αφηγείται μια ιστορία.
Τα πολυπληθή ταμπού που υπάρχουν γύρω από σεξ δεν βοηθάνε στην ανάπτυξη μιας υγιούς αφηγηματικής σχέσης, ούτε σε φιλικό ούτε σε θεραπευτικό επίπεδο. Οι πολλοί άγραφοι κανόνες σχετικά με το “πώς πρέπει να είναι το σεξ”, “πόσο σεξ πρέπει να κάνουμε”, συμβάλουν τα μέγιστα στην διόγκωση του προβλήματος. Ένας από αυτούς τους κοινωνικά κατασκευασμένους κανόνες είναι ότι μια σχέση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς σεξ. Η πραγματικότητα όμως διαφέρει άρδην.
Οι σχέσεις και οι γάμοι χωρίς σεξ υπάρχουν σε μεγαλύτερη συχνότητα από όσο νομίζουμε, με ένα μέσο ποσοστό να κυμαίνεται στο 32%. Η αναζήτηση όρων όπως «σχέση χωρίς σεξ» αποφέρει άρθρα που προσφέρουν λύσεις στο πρόβλημα. Η σχέση χωρίς σεξ όμως, δεν είναι πάντα πρόβλημα, ούτε θα πρέπει να νοείται έτσι εξ’ ορισμού. Σε μια υγιή σχέση όπου η συναισθηματική εγγύτητα είναι υψηλή, το ζευγάρι μπορεί να βιώσει μια ελάττωση της διάθεσης για σεξουαλική συνεύρεση, είτε εκούσια είτε ακούσια. Όταν μπορεί να υπάρξει ανοιχτός διάλογος και πλήρης ειλικρίνεια, μια σχέση χωρίς σεξ μπορεί να είναι εξίσου ικανοποιητική με μια σχέση με σεξ. Αυτό συμβαίνει γιατί σεξουαλική πράξη δεν είναι μόνο η διείσδυση. Ένα ζευγάρι μπορεί να διατηρεί την συναισθηματική και ρομαντική επιθυμία με άλλες μορφές εγγύτητας όπως το αγκάλιασμα, το ερωτικό μασάζ, την αυτοϊκανοποίηση, το στοματικό σεξ, την διέγερση με δάχτυλα ή sex toys, και άλλα.
Μια σχέση χωρίς σεξ ενδέχεται να συνιστά μέρος ενός μεγαλύτερου προβλήματος όταν η συνθήκη έχει επιβληθεί χωρίς τη σύμφωνη γνώμη και των δύο συντρόφων. Με άλλα λόγια, είναι αρκετά συνηθισμένο για κάποιους να μένουν σε μια σχέση χωρίς σεξ ενώ αυτό δεν τους ευχαριστεί, επειδή θεωρούν ότι δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς. Για να οριστεί μια σχέση ως «σχέση χωρίς σεξ», πρέπει η συχνότητα των σεξουαλικών επαφών να είναι μικρότερη από 6 φορές τον χρόνο. Άλλα κριτήρια όμως είναι και η υποκειμενική αίσθηση ικανοποίησης καθώς και η δυνατότητα για σεξ με άλλα άτομα, όπως για παράδειγμα σε μια συναινετικά μη-μονογαμική σχέση.
Πόσο συχνές ερωτικές συνευρέσεις θεωρείται πως εμπεριέχει μια υγιής ερωτική ζωή;
Ένα ζευγάρι μπορεί να κάνει σεξ 6 ή λιγότερες φορές τον χρόνο, όμως να λαμβάνουν και οι δύο την μέγιστη σεξουαλική ικανοποίηση σύμφωνα με τα υποκειμενικά τους κριτήρια. Σε αυτή την περίπτωση, η σχέση αυτή δεν κατατάσσεται στις σχέσεις χωρίς σεξ. Ένα άλλο παράδειγμα είναι ένα ζευγάρι που μεταξύ τους δεν υπάρχει σεξουαλική πράξη συχνά ή καθόλου, όμως το ένα ή και τα δύο μέλη του ζευγαριού κάνουν σεξ με άλλα άτομα. Τα κλειδιά για την επιτυχία σε τέτοιου είδους σχέσεις είναι η συναίνεση, η επίγνωση, η ειλικρίνεια, και η διατήρηση της συναισθηματικής εγγύτητας.
Επομένως, σημαντικό ρόλο παίζουν τα υποκειμενικά κριτήρια του καθενός. Δεν υπάρχουν καθολικά αποδεκτοί κανόνες για το ποια συχνότητα σεξουαλικών επαφών θεωρείται υγιής ή “σωστή”. Ακόμα και σε σχέσεις με πολύ σεξ, η ποιότητα των σεξουαλικών επαφών μπορεί να είναι χαμηλή, μειώνοντας έτσι την αίσθηση ικανοποίησης, ειδικά όταν δεν υπάρχει και συναισθηματική εγγύτητα. Συνεπώς, η ποιότητα των επαφών είναι σημαντικότερη από την ποσότητα. Με αυτά τα κριτήρια, μια σχέση χωρίς σεξ χρειάζεται παρέμβαση όταν δημιουργεί δυσφορικά συναισθήματα στο ζευγάρι ή στον έναν από τους δύο συντρόφους. Σε κάθε άλλη περίπτωση, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι κάθε ζευγάρι λειτουργεί με τον δικό του μοναδικό τρόπο, κάνοντας ανώφελες τις συγκρίσεις με τα εκάστοτε κοινωνικά στερεότυπα.
Κλείνοντας δεν μπορώ να παραλείψω να αναφέρω πως αν νιώθεις πως στερείσαι ένα μεγάλο κομμάτι της σχέσης, δηλαδή τη σεξουαλική σχέση και ό,τι αυτό συνοδεύει, όπως περισσότερη συναισθηματική φροντίδα, τρυφερό άγγιγμα, ουσιαστικότερη προσοχή, τότε ίσως είναι η στιγμή που πρέπει να κοιτάξεις το πρόβλημα κατάματα. Αν θεωρείς πως το έχεις επικοινωνήσει με διάφορους τρόπους έχεις προσπαθήσει να το προσεγγίσεις με διάφορες μεθόδους και δεν αλλάζει κάτι τότε πιθανότατα πρέπει να αναρωτηθείς αν αξίζει να παραμείνεις σ’ αυτή τη σχέση. Ίσως το τίμημα είναι αρκετά μεγάλο. Αν αγαπάμε τον εαυτό μας τότε πρέπει να παραμένουμε με συντρόφους που μας κάνουν και αισθανόμαστε επιθυμητοί.
Από τον Γιώργο Λάγιο, Ψυχοθεραπευτή – Συγγραφέα
