Απαντάμε στις 14 πιο συχνές απορίες σχετικά με τις δίαιτες!
Για να αδυνατίσουμε πρέπει να «ράψουμε» το στόμα μας; Υπάρχουν δίαιτες που μπορούν να εξασφαλίσουν τοπικό αδυνάτισμα;
«Μετά τα 40 είναι όντως δύσκολο να χάσουμε κιλά; Δεν μου αρέσουν τα φρούτα και οι σαλάτες. Με τι μπορώ να τις αναπληρώσω; Αν πρέπει να επιλέξετε ανάμεσα στις μονοφαγικές και στις θερμιδικές, δίαιτες, ποια θα διαλέγατε; Έχει σημασία αν τρώμε περισσότερο το βράδυ απ' ό,τι το πρωί;». Αυτές και ακόμη περισσότερες ερωτήσεις βρίσκουν απάντηση παρακάτω:
1. Για να αδυνατίσουμε πρέπει να «ράψουμε» το στόμα μας;
'Οχι. Όταν κανείς σταματάει να προσφέρει τροφή στον οργανισμό, σταματά να του παρέχει και ενέργεια. Ο οργανισμός αντιλαμβάνεται αυτή την κατάσταση σαν ασιτία.
Σε συνθήκες ασιτίας:
α) μειώνεται ο μεταβολισμός μας ("καίμε" λιγότερες θερμίδες και άρα χάνουμε πιο δύσκολα βάρος).
β) ο οργανισμός προστατεύει το λίπος ("καίμε" λιγότερο λίπος από αυτό που θα καίγαμε αν τρώγαμε κανονικά, άρα δεν χάνουμε λίπος) αλλά..
γ) "καίμε" περισσότερες μυϊκές πρωτεΐνες για παραγωγή ενέργειας και έτσι οι μυς μας "αδυνατίζουν".
2. Υπάρχουν δίαιτες που μπορούν να εξασφαλίσουν τοπικό αδυνάτισμα;
Όχι. Σε κάθε περίπτωση δεν μπορούμε να ελέγξουμε από πού θα κινητοποιηθεί το λίπος που χάνουμε. Αυτό καθορίζεται γενετικά και ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε οργανισμού. Η γυμναστική βοηθά ώστε το σώμα να δείχνει πιο "σφιχτό" στα σημεία που γενετικά ο καθένας διατηρεί τις λιπαποθήκες του.
3. Αν τρώμε μόνο ένα γεύμα την ημέρα, θα αδυνατίσουμε πιο γρήγορα;
Όχι. Δεν υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση ότι τα πολλά γεύματα ή το ένα γεύμα την ημέρα βοηθά στο αδυνάτισμα. Σημασία έχει η ποσότητα της τροφής που θα καταναλωθεί ανά ημέρα. Αν ένα άτομο μεταβολίζει- "καίει" 2000 θερμίδες και προσλαμβάνει από την τροφή 1500 θερμίδες θα αδυνατίσει στον ίδιο χρόνο είτε αυτές τις θερμίδες τις προσλαμβάνει σε ένα, είτε σε 5-6 γεύματα ημερησίως.
4. Τρώω κάθε μέρα μια σαλάτα και κρέας. Είναι κακό και γιατί;
Ναι, γιατί αποκλείονται από τη διατροφή οι υπόλοιπες ομάδες τροφίμων. Δηλαδή η ομάδα του αμύλου, των φρούτων, του λίπους και των γαλακτοκομικών. Έτσι δημιουργούνται ελλείψεις θρεπτικών συστατικών που οδηγούν σε αδυναμία και σοβαρές ασθένειες. Επιπλέον, η υπερβολική κατανάλωση κόκκινου κρέατος έχει συνδεθεί επιστημονικά με προδιάθεση για καρδιαγγειακά νοσήματα και ορισμένες μορφές καρκίνου.
5. Υπάρχουν ειδικές δίαιτες με τις οποίες χάνεις μόνο λίπος;
Όχι. Είναι αδύνατο κανείς να χάνει αποκλειστικά λίπος. Γίνεται όμως να χάνεται κυρίως λίπος και λιγότερο υγρά ή μυική μάζα. Αυτό επιτυγχάνεται χάνοντας βάρος με "αργό" ρυθμό. Συγκεκριμένα η απώλεια 1% του βάρους μας ανά εβδομάδα (αντιστοιχεί σε 2-4 κιλά το μήνα) είναι η υγιής απώλεια που εξασφαλίζει ότι καίμε κυρίως λίπος. Ο συνδυασμός σωστής διατροφής και άσκησης μπορεί να επιταχύνει την απώλεια λίπους και ταυτόχρονα να εξασφαλίσει τη λιγότερη δυνατή απώλεια μυϊκής μάζας.
6. Αν η ζυγαριά «κολλήσει» τι κάνουμε;
Ο μεταβολισμός και μαζί και η ζυγαριά "κολλάει" όταν οι θερμίδες που προσλαμβάνονται από την τροφή είναι ελάχιστες και ο οργανισμός μπαίνει σε κατάσταση ασιτίας. Για να πάρει εμπρός ο μεταβολισμός χρειάζεται καύσιμο, δηλαδή ενέργεια, δηλαδή φαγητό. Δεδομένου ότι ακολουθούμε πάντα πιστά μία δίαιτα αδυνατίσματος και δεν παρεκκλίνουμε, αυτό που "ξεκολλάει μία δίαιτα είναι συνήθως η επαναφορά στην κανονική μας (ισοθερμιδική) διατροφή για ένα μικρό διάστημα.
7. Τρώω λιγότερες από 1000 θερμίδες την ημέρα. Πειράζει και γιατί;
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός υγείας ορίζει ότι η ελάχιστη επιτρεπόμενη πρόσληψη τροφής είναι 1200 Θερμίδες για τις γυναίκες και 1400 Θερμίδες για τους άντρες. Μόνο έτσι καλύπτονται οι ημερήσιες ανάγκες σε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, ιχνοστοιχεία κλπ)
8. Μπορώ να αδυνατίσω τρώγοντας κάθε ημέρα πρωτεΐνες, σε απεριόριστες ποσότητες, (Ducan).
Ναι. Μπορούμε να αδυνατίσουμε τρώγοντας μόνο πρωτεΐνες, όπως μπορούμε να αδυνατίσουμε και τρώγοντας μόνο υδατάνθρακες ή μόνο λιπαρά (αν και αυτό θεωρείται άκρως ανθυγιεινό). Η δίαιτα αυτή στηρίζεται στο γεγονός ότι οι πρωτεΐνες δημιουργούν κορεσμό και κανείς δε θα μπορέσει να καταναλώσει υπερβολικές ποσότητες. Έλα όμως που κάποιοι μπορούν...
9. Μετά τα 40 είναι όντως δύσκολο να χάσουμε κιλά;
Δεν υπάρχει ηλικιακό όριο και φυσικά αυτό δεν ισχύει και για τα δύο φύλα. Οι γυναίκες κατέχουν το "προνόμιο" να δυσκολεύονται να χάσουν βάρος κατά την κλιμακτήριο και την εμμηνόπαυση. Συγκεκριμένα, οι ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν μειώνουν τον μεταβολισμό. Έτσι οι γυναίκες με την ίδια ποσότητα τροφής που κατανάλωναν για να διατηρήσουν το βάρος τους προ κλιμακτηρίου, παχαίνουν κατά την κλιμακτήριο και για αυτόν ακριβώς το λόγο όλες οι γυναίκες σε κλιμακτήριο πρέπει να μειώσουν τις θερμίδες που καταναλώνουν και ταυτόχρονα να αυξήσουν τη σωματική τους δραστηριότητα, αν θέλουν να διατηρήσουν ένα υγιές βάρος.
10. Όση δίαιτα και να κάνουμε, από ένα σημείο και μετά δε χάνουμε κιλά.
Σε μία τέτοια περίπτωση μπορεί να ισχύει ένα τουλαχιστον από τα 3 δεδομένα:
α) Να έχουμε φτάσει στο ιδανικό μας βάρος και ο οργανισμός να αντιστέκεται στην περεταίρω μη φυσιολογική απώλεια.
β) Ο μεταβολισμός μας να έχει μειωθεί για ορμονικούς λόγους (διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα, διαταραχές του κύκλου, κλιμακτήριος, φαρμακοθεραπεία κλπ). Βοηθάμε την κατάσταση με αύξηση της φυσικής δραστηριότητας και ιατρικό έλεγχο του προβλήματος.
γ) Ο μεταβολισμός μας έχει μειωθεί επειδή έχουμε χάσει αρκετό βάρος. Τότε πρέπει να αλλάξουμε τη δίαιτά μας και να αυξήσουμε τη φυσική μας δραστηριότητα.
11. Αλάτι, και ζάχαρη τα κόβουμε ή τα περιορίζουμε; Ποιο είναι το ιδανικό σενάριο;
Δεν τα κόβουμε, τα περιορίζουμε. Ο οργανισμός δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς νάτριο και χλώριο (τα συστατικά που προσφέρει το αλάτι). Η ζάχαρη βρίσκεται σε πολλά τρόφιμα. Αν την κόψουμε περιορίζουμε υπερβολικά τα τρόφιμα που μπορούμε να καταναλώσουμε και τα θρεπτικά συστατικά που παίρνουμε από την τροφή. Επιπλέον η ζάχαρη αποτελεί μία από τις αγαπημένες τροφές του εγκεφάλου και δεν χαίρεται καθόλου όταν την στερείται...
12. Δεν μου αρέσουν τα φρούτα και οι σαλάτες. Με τι μπορώ να τις αναπληρώσω;
Δε νοείται μοντέλο υγιεινής διατροφής χωρίς φρούτα και λαχανικά. Αν δεν μπορούμε να τα καταναλώσουμε ως έχουν, μπορούμε να κάνουμε τα εξής τρικ:
Φρούτα: κομπόστα, χυμοί στο μπλέντερ χωρίς να σουρώνουμε τις ίνες, ψητά φρούτα, ζελέ με ολόκληρα φρούτα, γρανίτες, γιαούρτι με φρούτα, αποξηραμένα φρούτα.
Λαχανικά: Σε σάλτσες για ζυμαρικά και ρύζι, σε πίτες και τάρτες, μαγειρεμένα με κρέας, κοτόπουλο ή ψάρι, σε σούπες.
13. Αν πρέπει να επιλέξετε ανάμεσα στις μονοφαγικές και στις θερμιδικές, δίαιτες, ποια θα διαλέγατε;
Θερμιδικές. Οι δίαιτες πρέπει έχουν ως βάση τους την ενέργεια (θερμίδες) που προσλαμβάνουν τα άτομα που τις εφαρμόζουν. Βάσει θερμίδων υπολογίζονται και τα υπόλοιπα θρεπτικά συστατικά των διαιτών ώστε να είναι πλήρεις και να προάγουν την καλή υγεία. Οι θερμίδες δεν υπολογίζονται μόνο σε δίαιτες για άτομα που πρέπει να χάσουν βάρος αλλά και για άτομα που πρέπει να πάρουν βάρος, για αθλητές και για κλινικά περιστατικά.
14. Έχει σημασία αν τρώμε περισσότερο το βράδυ απ' ότι το πρωί;
Όχι για την απώλεια βάρους. Σημασία έχει η ποσότητα της τροφής που καταναλώνεται σε μία ημέρα. Η διαφορά είναι πως αν ένα άτομο τρώει περισσότερο το πρωί θα έχει ενέργεια να εργαστεί, να γυμναστεί και να βγάλει εις πέρας της δραστηριότητες της ημέρας. Αν ένα άτομο προτιμήσει να τρώει περισσότερο το βράδυ, αυτό που θα καταφέρει είναι να πέφτει για ύπνο με γεμάτο στομάχι, να καθυστερεί την πέψη της τροφής με αποτέλεσμα τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση της τροφής και τις λεγόμενες καούρες.