Πως επηρεάζουν τα τακούνια το μυοσκελετικό σύστημα;
O Παναγιώτης Κουμαντάκης απαντάει στις απορίες σας
Τα τακούνια, εδώ και δεκαετίες, αποτελούν ένα βασικό στοιχείο της θηλυκότητας των γυναικών. Βρίσκονται πάντα στη ΄΄μόδα΄΄ και μπορούν να προσδώσουν ένα εντυπωσιακό στυλ στις γυναίκες που τα φορούν. Προσδίδουν ύψος, τονίζουν τις γάμπες και τους γλουτούς, ενώ παράλληλα μαγνητίζουν τα βλέμματα. Όλα αυτά όμως είναι η μία πλευρά το νομίσματος.. Βλέποντας το ζήτημα των τακουνιών από την οπτική γωνία της μηχανικής της στάσης του σώματος, τα πράγματα δε δείχνουν και τόσο ιδανικά. Είναι σίγουρο ότι η συχνή και πολύωρη χρήση τους οδηγούν σε επιβάρυνση του μυοσκελετικού συστήματος, γεγονός που πιθανότατα θα επιφέρει προβλήματα.
Πιο συγκεκριμένα, στην εικόνα (σχήμα Β) φαίνεται ότι όταν μια γυναίκα φοράει τακούνια, το σώμα της τείνει να αλλάξει γωνία σε σχέση με το έδαφος, πέφτοντας μπροστά περίπου κατά 20 μοίρες. Όσο μεγαλύτερο είναι το τακούνι, τόσο μεγαλώνει η γωνία που το σώμα τείνει να πέσει προς τα εμπρός. Επειδή υπάρχει η ανάγκη το σώμα να στέκεται όρθιο και το κεφάλι να κοιτάζει ευθεία, οι μύες προσπαθούν να αντισταθμίσουν την τάση του σώματος να πέσει μπροστά. Έτσι «υπερλειτουργούν» στην προσπάθεια τους να συγκρατήσουν το σώμα σε όρθια στάση (σχήμα C). Συνεπώς, ενώ το σύνολο του βάρους του σώματος σε κανονικές συνθήκες υποστηρίζεται από το σκελετό, τώρα οι μύες είναι αυτοί που υποχρεούνται να το συγκρατήσουν.
Η αντιστάθμιση αυτή που πραγματοποιείται, ώστε να παραμείνει το κορμί όρθιο, επιφέρει σημαντικές αλλαγές στη μηχανική του σώματος. Οι πιθανές λανθασμένες στάσεις που μπορεί να εμφανιστούν όταν φοριούνται τακούνια είναι πολλές. Όλες τους όμως οδηγούν στην επιβάρυνση των πελμάτων και των γονάτων, στην κακή μηχανική του ισχίου, στην αλλαγή των φυσιολογικών κυρτωμάτων της σπονδυλικής στήλης, συχνά στην μετατόπιση προς τα εμπρός του αυχένα και σε μια σειρά από βραχύνσεις (ανελαστικότητα) στους μύες.
Όταν η χρήση των τακουνιών λοιπόν είναι συχνή και πολύωρη, οι παραπάνω επιβαρύνσεις μπορούν να επιφέρουν:
• Προβλήματα στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού αλλά και σε ολόκληρο το μετατάρσιο
• Προβλήματα στα γόνατα και στα ισχία
• Πόνους στη μέση
• Ευαισθησία στον αυχένα
• Πονοκεφάλους
• Δυσκολία στο περπάτημα χωρίς τα τακούνια
• Ανελαστικότητα στους μύες, η οποία οδηγεί σε κακή στάση του σώματος
Χαρακτηριστικό παράδειγμα βράχυνσης μυών από τακούνια, είναι όταν βλέπουμε μία γυναίκα να περπατάει με επίπεδα παπούτσια και τα γόνατά της παραμένουν συνεχώς λυγισμένα. Σε αυτές τις περιπτώσεις πολύ πιθανόν η γυναίκα αυτή να φοράει συνεχώς τακούνια, κάτι που έχει βραχύνει τους οπίσθιους μηριαίους της. Το γεγονός αυτό τη δυσκολεύει να τεντώσει τα γόνατά της ακόμα και κατά τον βηματισμό.
Το τακούνια θα παραμείνουν πάντα ένα ΄΄αναγκαίο κακό΄΄. Ωστόσο, ακόμα και στις περιπτώσεις που η χρήση τους είναι καθημερινή, η άσκηση μπορεί να βελτιώσει ή και να προλάβει τέτοιες ανεπιθύμητες καταστάσεις. Οι γυναίκες που φορούν συχνά τακούνια θα πρέπει:
• Να κάνουν 3-4 φορές την εβδομάδα ένα πρόγραμμα διατάσεων με έμφαση στους οπίσθιους μηριαίους, τις γάμπες, τους μύες που σταθεροποιούν την οσφυϊκή μοίρα και τον αυχένα.
• Να γυμνάζουν αρκετά τους κοιλιακούς και τους ραχιαίους, ενώ παράλληλα να κάνουν σταθεροποιητικές ασκήσεις για τη μέση με μπάλες γυμναστικής.
• Να ενδυναμώνουν τους μύες των ποδιών.