Παγκόσμια Ημέρα Καλοσύνης και μοιραζόμαστε τις δικές μας ιστορίες ενάντια στην εργασιακή τοξικότητα

Κόντρα σε κάθε είδους τοξικότητα, είτε θετική είτε αρνητική, οι καλές συνθήκες στον εργασιακό χώρο δεν πρέπει να είναι διαπραγματεύσιμες. Οι ήπιες εντάσεις είναι αναπόφευκτες σε κάθε εργασιακό περιβάλλον, καθώς προκύπτουν από διαφορετικές προσωπικότητες, στόχους και τρόπους εργασίας. Ωστόσο, η εργασιακή τοξικότητα, που εκδηλώνεται μέσω της υποτίμησης, του εκφοβισμού, της έλλειψης σεβασμού ή της δημιουργίας ενός κλίματος φόβου, υπερβαίνει κατά πολύ τις απλές εντάσεις και αποτελεί έναν από τους βασικότερους λόγους παραίτησης στον Δυτικό κόσμο. Οι ανθυγιεινές σχέσεις στο εργασιακό περιβάλλον επιβαρύνουν σημαντικά την ψυχική υγεία, ενώ αντίθετα, η καλοσύνη και η συναδελφικότητα προσφέρουν όχι μόνο ευχαρίστηση, αλλά και βελτιώνουν την απόδοση και τη δέσμευση των εργαζομένων.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Καλοσύνης, που τιμάται σήμερα, 13 Νοεμβρίου, μοιραζόμαστε τις δικές μας εμπειρίες για τη σημασία των μικρών -αλλά τεράστιας αξίας- πράξεων καλοσύνης στον χώρο εργασίας.

Διονυσία, Ναταλία, Ευαγγελία, Τζο, Άρτεμις, ποια πράξη καλοσύνης σάς έχει συμβεί στο γραφείο; Η καλοσύνη θα σώσει τον κόσμο και την επαγγελματική μας ζωή; Ποιο είναι το πιο καλό πράγμα που μπορεί να κάνει κάποιος για εσάς στη δουλειά;

Η Ψυχολόγος Σοφία Ανδρεοπούλου μοιράζεται μαζί μας πρακτικούς τρόπους για να αντιμετωπίσουμε την τοξικότητα στον εργασιακό χώρο και να καλλιεργήσουμε θετικές σχέσεις με τους συναδέλφους μας

Κυρία Ανδρεοπούλου, ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, η σημασία των θετικών εργασιακών σχέσεων στη διαμόρφωση της ψυχολογίας μας;

Καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι περνάμε τουλάχιστον το ένα τρίτο της ημέρας μας στη δουλειά μας, ασφαλώς όλα όσα συνδέονται με τη δουλειά μάς επηρεάζουν πολύ. Και σίγουρα οι σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους -συναδέλφους, προϊσταμένους, υφισταμένους- είναι εξαιρετικά σημαντικές. Όταν οι εργασιακές σχέσεις μας είναι καλές, βλέπουμε πιο θετικά τον εαυτό μας ως εργαζόμενο, νιώθουμε πιο επιτυχημένοι σε αυτό που κάνουμε και πιο ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα. Έτσι, έχουμε περισσότερη αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση, περισσότερη διάθεση για δουλειά, αντλούμε περισσότερη ικανοποίηση από τη δουλειά, και βλέπουμε πιο θετικά τον κόσμο γύρω μας. Έχω ακούσει πολλές φορές ανθρώπους που λένε πως αγαπάνε τη δουλειά τους επειδή τα πάνε πολύ καλά με τους συναδέλφους τους. Αντίστοιχα, πολλοί εργαζόμενοι νιώθουν πως υποφέρουν στη δουλειά τους και χάνουν το κίνητρο τους να αποδώσουν καλά επειδή δεν έχουν καλές σχέσεις με τους συναδέλφους ή/και τους ανώτερούς τους. Νομίζω πως οι εργασιακές σχέσεις είναι εξαιρετικά σημαντικός παράγοντας τόσο για την ικανοποίηση του εργαζομένου από την εργασία του όσο και για την απόδοσή του.

Πώς επηρεάζει η τοξικότητα στο χώρο εργασίας την ψυχική υγεία των εργαζομένων;

Οι κακές εργασιακές σχέσεις επηρεάζουν τρομερά τόσο την ψυχική διάθεση όσο και την αποδοτικότητα των εργαζομένων. Τα κακεντρεχή σχόλια, οι άδικες αξιολογήσεις, οι απειλές, οι φωνές, τα πισώπλατα μαχαιρώματα, ο φόβος της απόλυσης, οι υπερβολικά πολλές ώρες εργασίας – όλα αυτά δημιουργούν έναν κακό εργασιακό κλίμα το οποίο κάνει τους εργαζόμενους να νιώθουν πολύ άσχημα. Κάποιοι νιώθουν θυμό που αναγκάζονται να τον καταπιέσουν, άλλοι φόβο ή άγχος. Οι περισσότεροι καταλήγουν να αμφισβητούν τόσο τους άλλους όσο και τον ίδιο τον εαυτό τους. Η ικανοποίηση από τη δουλειά πέφτει, το κίνητρο μειώνεται. Το μόνιμο άγχος προκαλεί αυξημένη παραγωγή κορτιζόλης, που είναι η ορμόνη του άγχους, η οποία μαζί με την νορεπινεφρίνη μπορούν να προκαλέσουν διάφορα καρδιαγγειακά προβλήματα. Επιπλέον, ο μόνιμα αγχωμένος ή δυσαρεστημένος εργαζόμενος είναι πιθανό να έχει προβλήματα μνήμης, αϋπνίες, εξάντληση, και διάφορους σωματικούς πόνους. Σταδιακά, αν το κακό κλίμα συνεχίζεται για καιρό, η πιο πιθανή κατάληξη θα είναι το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης, το οποίο έχει χαρακτηριστικά υπερκόπωσης και κατάθλιψης.

Ποιες είναι οι βασικές ενδείξεις που δείχνουν ότι ένα περιβάλλον εργασίας είναι τοξικό;

Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούμε υπερβολικά εύκολα τον χαρακτηρισμό «τοξικό». Στο χώρο εργασίας αυτό γίνεται κατά κόρον. Η παραμικρή διαφωνία για κάτι, η κακή διάθεση ενός συναδέλφου, μια επίπληξη από τον προϊστάμενο, εύκολα θα χαρακτηριστούν ως τοξικά. Ωστόσο, όταν τόσο εύκολα χαρακτηρίζουμε ως τοξικό ένα επαγγελματικό περιβάλλον, καταλήγουμε να μην κάνουμε ενέργειες που θα μπορούσαν να το βελτιώσουν. Ο Donald Sull, λέκτορας στο MIT Sloan School of Management, ανέλυσε τον Μάρτιο του 2022 1,4 εκατομμύρια αξιολογήσεις της Glassdoor που γράφτηκαν από εργαζόμενους στις ΗΠΑ και διαπίστωσε ότι τα πέντε κορυφαία χαρακτηριστικά της τοξικής κουλτούρας στον χώρο εργασίας ήταν: η έλλειψη σεβασμού, η αντιδεοντολογική συμπεριφορά, τα πισώπλατα μαχαιρώματα και οι εν γένει καταχρηστικές συμπεριφορές. Με βάση τα δεδομένα, ο Sull λέει ότι το «τοξικό», ως προσδιορισμός, θα πρέπει να προορίζεται για τις πιο εξωφρενικές συμπεριφορές που θα ήταν συνήθως απαράδεκτες εντός ή εκτός του χώρου εργασίας, όπως η ανεντιμότητα και οι διακρίσεις, οι οποίες μπορεί να παραβιάζουν το νόμο. Γενικά, θα λέγαμε πως είναι τοξικό ένα εργασιακό περιβάλλον μέσα στο οποίο ο εργαζόμενος νιώθει διαρκώς ότι κινδυνεύει, ότι αδικείται, ότι θίγεται. Ένα τέτοιο περιβάλλον, πράγματι λειτουργεί τοξικά και δηλητηριάζει τόσο την αυτοεκτίμηση του εργαζομένου όσο και την υγεία του αλλά και την διάθεσή του να δουλέψει.

Τι ρόλο παίζει η ηγεσία στη διατήρηση ή στην αποφυγή της τοξικότητας σε έναν οργανισμό;

Θεωρώ πως η ηγεσία ενός οργανισμού έχει καθοριστικό ρόλο για τη διατήρηση ενός καλού κλίματος και την αποφυγή τοξικότητας μέσα στον οργανισμό. Βεβαίως, η ηγεσία δεν μπορεί ούτε να γνωρίζει ούτε να ελέγχει όλες τις συμπεριφορές όλων των εργαζομένων. Μέρος της ευθύνης για τη δημιουργία καλού κλίματος πέφτει στους ώμους των εργαζομένων, υψηλόβαθμων και χαμηλόβαθμων. Ωστόσο, η ηγεσία είναι κάτι αντίστοιχο με τον γονιό μέσα στην οικογένεια: δεν φταίει ο γονιός για όλες τις αντιδράσεις των παιδιών του, αλλά έχει την ευθύνη να βοηθήσει τα παιδιά του να βελτιώσουν τις αντιδράσεις τους. Η ηγεσία έχει την ευθύνη αλλά και τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει τα κατάλληλα εργαλεία για να βελτιώσει το κλίμα μέσα σε ένα εργασιακό περιβάλλον.

Ποια είναι τα σημάδια που μπορεί να δείχνουν ότι κάποιος είναι τοξικός ο ίδιος στο εργασιακό περιβάλλον, ίσως χωρίς να το αντιλαμβάνεται;

Πράγματι, συχνά μιλάμε για την τοξικότητα των άλλων αλλά δεν συνειδητοποιούμε ότι ενδέχεται κι εμείς να λειτουργούμε τοξικά. Σημάδια που δείχνουν ότι κάτι δεν πάει καλά με τη συμπεριφορά μας είναι όταν βλέπουμε πως οι άνθρωποι γύρω μας μάς αποφεύγουν, δείχνουν πολύ σφιγμένοι όταν μας μιλούν, αποφεύγουν να συνεργαστούν μαζί μας, δεν μιλάνε για τίποτα άλλο εκτός από δουλειά μπροστά μας, δεν μας ρωτούν κάτι προσωπικό και δεν μας λένε κάτι προσωπικό, μας αποκλείουν από κάποιες συναντήσεις εντός και εκτός δουλειάς. Αν τα αντιληφθούμε αυτά, θα ήταν πολύ χρήσιμο να προσπαθήσουμε να ρωτήσουμε ευθέως ένα άτομο που ξέρουμε ότι μιλάει πιο ανοιχτά τι συμβαίνει, αν έχουμε κάποια συμπεριφορά που ενοχλεί. Επίσης, καλό θα ήταν να προσπαθήσουμε να μπούμε στη θέση των ανθρώπων γύρω μας και να φανταστούμε πώς μπορεί να νιώθουν με τη δική μας συμπεριφορά. Σίγουρα χρειάζεται να κάνουμε μια γερή αυτοκριτική και να αξιολογήσουμε τη γενικότερη στάση μας στη δουλειά. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε αν λειτουργούμε τοξικά και να προσπαθήσουμε να το αλλάξουμε, γιατί η τοξική συμπεριφορά έχει επιπτώσεις και σε εμάς τους ίδιους. Η ικανοποίηση από τη δουλειά μας θα μειωθεί, οι κοινωνικές σχέσεις μας θα περιοριστούν, και η επαγγελματική μας εξέλιξη θα επιβραδυνθεί αν οι συνάδελφοι μας αποφεύγουν, αν οι υφιστάμενοι μας φοβούνται, αν κανείς δεν θέλει να δουλέψει μαζί μας. Οπότε η ενδεχόμενη τοξικότητά μας δεν βλάπτει μόνο τους άλλους αλλά και εμάς τους ίδιους και πρέπει άμεσα να βελτιώσουμε τη στάση μας .

Τι συμβουλές θα δίνατε σε κάποιον που νιώθει ότι βρίσκεται σε ένα τοξικό περιβάλλον εργασίας;

Πρώτα απ’ όλα, θα πρότεινα να κάνει μια λίστα με τα στοιχεία ή τις συμπεριφορές που τον/την ενοχλούν. Στη συνέχεια, να συζητήσει με κάποιο άτομο που γνωρίζει τον συγκεκριμένο χώρο εργασίας αλλά δεν δουλεύει εκεί ώστε να βοηθηθεί να αξιολογήσει αν πράγματι είναι τοξικό το περιβάλλον. Δίπλα σε κάθε στοιχείο που τον/την ενοχλεί, θα μπορούσε, ίσως και με τη βοήθεια φίλων ή συναδέλφων, να γράψει τι μπορεί να κάνει σχετικά. Ίσως θα πρέπει να κάνει κάποιες συζητήσεις στη δουλειά όπου θα εξηγεί τι τον/την ενοχλεί, ή θα χρειαστεί να μιλήσει με κάποιον ανώτερο ή με το HR της εταιρείας. ‘Όταν εξηγούμε ευθέως τι μας ενοχλεί και τι δεν είμαστε διατεθειμένοι να ανεχτούμε, πολλές φορές το πρόβλημα λύνεται γιατί το άλλο άτομο «μαζεύεται» και αλλάζει στάση. Βέβαια, άλλοτε ίσως χρειαστεί να κάνουμε κάτι πιο βαρύ όπως μια επίσημη διαμαρτυρία ή μια καταγγελία. Η λίστα με τα παράπονά μας και τις λύσεις, θα μας βοηθήσει να βελτιώσουμε ό,τι μπορούμε να βελτιώσουμε και θα νιώσουμε αμέσως καλύτερα γιατί τουλάχιστον αντιδράσαμε.

Ωστόσο, υπάρχουν καταστάσεις και συμπεριφορές που δεν βελτιώνονται ό,τι και να κάνουμε. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να αξιολογήσουμε τη σοβαρότητά τους: αν κάτι δεν είναι ιδιαίτερα σοβαρό, τότε μπορούμε να το αποδεχτούμε και να μην δίνουμε άλλη σημασία. Αν κάτι είναι πραγματικά σοβαρό για εμάς και δεν μπορούμε να το βελτιώσουμε, ίσως χρειαστεί να αλλάξουμε εργασιακό περιβάλλον.

Αλλά σε όποιο περιβάλλον κι αν πάμε, πάντα θα υπάρχουν κάποια στοιχεία που δεν θα μας αρέσουν. Το ζήτημα είναι να πάρουμε την απόφαση ότι δεν θα αφήνουμε την επαγγελματική μας ζωή να καταστρέφει όλες τις άλλες πλευρές της ζωής μας. Δεν γίνεται να καυγαδίζουμε με τους δικούς μας, να μην κοιμόμαστε καλά, να μην τρώμε, να υποφέρουμε για το κάθετι που συμβαίνει στη δουλειά. Η πιο σπουδαία συμβουλή που μπορώ να δώσω είναι να μην δίνουμε υπερβολικά μεγάλη βαρύτητα σε όλα όσα συμβαίνουν στην επαγγελματική μας ζωή. Να μην εξαρτάμε την αυτοεκτίμησή μας, την αξία μας, την ευεξία μας μόνο από την επαγγελματική μας ζωή. Είμαστε πολύ περισσότερα από επαγγελματίες.

Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά ενός υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος;

Για μένα, ένα υγιές περιβάλλον εργασίας είναι ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο ο εργαζόμενος νιώθει ασφαλής, έχει ξεκάθαρα οριοθετημένο ρόλο, γνωρίζει τι είναι αποδεκτό και τι δεν είναι, αντιμετωπίζεται με σεβασμό, και έχει ευκαιρίες για ανέλιξη χωρίς να χρειάζεται να θυσιάσει όλες τις άλλες πτυχές της ζωής του/της. Ένα περιβάλλον στο οποίο υπάρχει θετική διάθεση, δικαιοσύνη, κατανόηση, ενθάρρυνση, και επιβράβευση.

Πώς μπορεί ένας εργαζόμενος να συμβάλλει θετικά στη διατήρηση μιας ευχάριστης και υποστηρικτικής εργασιακής κουλτούρας;

Εργαζόμενοι που βρίσκονται σε διαφορετικό επίπεδο στο οργανόγραμμα έχουν και διαφορετικές δυνατότητες ως προς τη δημιουργία ενός θετικού εργασιακού περιβάλλοντος. Οι εργαζόμενοι που κατέχουν θέσεις ευθύνης ασφαλώς μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα από εκείνους που βρίσκονται πιο χαμηλά στην ιεραρχία. Μπορούν να αποφασίσουν να οργανώνουν εβδομαδιαίες συναντήσεις όπου να συζητιούνται ανοιχτά τα προβλήματα στην ομάδα, ανώνυμες αξιολογήσεις όλων, ανατροφοδότηση σε όλους σχετικά με τη συμπεριφορά τους, σεμινάρια για την επαγγελματική ηθική και συμπεριφορά, δραστηριότητες που δένουν την ομάδα. Αν όλα αυτά γίνονται συστηματικά και ο υπεύθυνος πραγματικά τα αξιοποιεί (γιατί πολλοί απλώς τα κάνουν για να πουν ότι τα έκαναν), τότε είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα έχουν σαν αποτέλεσμα τη βελτίωση του εργασιακού κλίματος. Αν παρόλα αυτά, το κλίμα παραμένει δυσάρεστο ή τοξικό, τότε υπάρχουν εξειδικευμένοι ψυχολόγοι και σύμβουλοι που μπορούν να συνεργαστούν με το τμήμα που έχει το θέμα ή την εταιρεία και να προτείνουν παρεμβάσεις που θα βελτιώσουν την κατάσταση.

Οι εργαζόμενοι που δεν κατέχουν θέσεις ευθύνης, μπορούν να συμβάλλουν στη δημιουργία ενός θετικού κλίματος πρώτα απ’ όλα φροντίζοντας να λειτουργούν έντιμα, δίκαια, και ευγενικά, χωρίς ψέματα, πικρόχολες κριτικές, πισώπλατα μαχαιρώματα. Φροντίζοντας να βάζουν όρια στον ίδιο τους τον εαυτό ώστε να μην παρασύρεται και φέρεται με τοξικότητα. Παράλληλα, μπορούν να ζητήσουν από τους ανώτερούς τους ή το τμήμα HR της εταιρείας να οργανωθούν κάποιες παρεμβάσεις, σεμινάρια, εργαστήρια, δραστηριότητες που θα βοηθήσουν στην δημιουργία και διατήρηση ενός πιο θετικού κλίματος. Αλλά πάνω απ’ όλα, ίσως χρειάζεται να αποφασίσουν να περιορίσουν την αρνητική διάθεση, την διαρκή γκρίνια και τη διαρκή κριτική. Να επιλέξουν να έχουν μια θετική στάση απέναντι στη δουλειά και μια καλοσυνάτη στάση απέναντι στους άλλους ανθρώπους. Ουσιαστικά η καλοσύνη είναι το στοιχείο που μπορεί πραγματικά να φτιάξει ένα καλό κλίμα για όλους.

Πώς μπορούν οι εργαζόμενοι να θέσουν υγιή όρια για να προστατεύσουν την ψυχολογία τους στον εργασιακό χώρο;

Για μένα τα όρια είναι πολύ σημαντικά για μια ικανοποιητική επαγγελματική ζωή. Όρια χρειάζεται να βάζουμε στα πλαίσια της εργασίας μας σε πολλά επίπεδα: όρια στον εαυτό μας ως προς το πώς φέρεται, όρια στους άλλους ως προς το τι είμαστε διατεθειμένοι να ανεχτούμε και τι όχι, όρια στην ηγεσία ως προς το πόσα είμαστε διατεθειμένοι να θυσιάσουμε για να εξελιχθούμε. Και πάνω απ’ όλα, όρια στη βαρύτητα που δίνουμε στη δουλειά μας μέσα στο σύνολο της ζωής μας. Αυτά τα τελευταία όρια δεν τα σκέφτονται συχνά οι άνθρωποι αλλά είναι τα πιο σημαντικά. Γιατί όσο καλό κι αν είναι ένα εργασιακό περιβάλλον, όσο καλά κι αν φερόμαστε εμείς και οι συνάδελφοι μέσα σε αυτό, πάλι θα υπάρχουν προθεσμίες, αδικίες, άγχη. Αν δίνουμε σε όλα αυτά τεράστια σημασία, τότε θα είμαστε μόνιμα άσχημα. Αν καταφέρουμε να βάλουμε όρια στον εαυτό μας και να μην δίνουμε τόσο δυσανάλογα μεγάλη σημασία στην επαγγελματική μας ζωή σε βάρος της προσωπικής, οικογενειακής, κοινωνικής μας ζωής, τότε θα είμαστε πολύ πιο ισορροπημένοι σαν άνθρωποι και θα νιώθουμε πολύ καλύτερα.

Ποιος είναι ο ρόλος της ενσυναίσθησης στις καθημερινές συναλλαγές με τους συναδέλφους και πώς μπορεί να ενισχύσει την ποιότητα των εργασιακών σχέσεων;

Η ενσυναίσθηση, η ικανότητα να μπαίνουμε στη θέση των άλλων και να φανταζόμαστε πώς μπορεί να νιώθουν, είναι μια ιδιότητα που μπορεί να βοηθήσει πολύ τις καλές εργασιακές σχέσεις. Πολλοί εργαζόμενοι λειτουργούν παρορμητικά, λένε αυτό που τους έρχεται χωρίς να σκέφτονται ποια θα είναι η συνέπεια, πώς μπορεί να νιώσουν οι άλλοι. Ωστόσο, όταν οι άλλοι νιώσουν άσχημα, αυτό θα επιδεινώσει το κλίμα και θα τους βλάψει όλους. Το να λειτουργούμε με ενσυναίσθηση δεν δείχνει καλοσύνη – δείχνει ότι ξέρουμε ποιο είναι το συμφέρον μας. Αν καταλαβαίνω ότι ο άλλος μπορεί να προσβληθεί με κάτι που θα πω, ίσως αποφασίσω να μην το πω και τότε η σχέση μας θα είναι καλύτερη, θα είναι ευκολότερο να συνεργαστούμε και το εργασιακό κλίμα θα είναι πιο θετικό – πράγμα που προφανώς με συμφέρει.

Τι μπορούν να κάνουν οι οργανισμοί για να ενθαρρύνουν την καλοσύνη και τη συνεργασία μεταξύ των εργαζομένων;

Είναι πάρα πολλά αυτά που μπορούν να κάνουν – σεμινάρια, ομάδες, αξιολογήσεις, δραστηριότητες. Και πολλοί οργανισμοί τα κάνουν. Το πρόβλημα, όπως είπα και πιο πάνω, είναι ότι ενίοτε τα κάνουν για να δείξουν ότι τα έκαναν και όχι για να βελτιώσουν πραγματικά την κατάσταση. Ξέρω εταιρεία που έχει ψηφιστεί από τους εργαζομένους ως best workplace και στην πραγματικότητα μεγάλο μέρος των εργαζομένων είναι δυσαρεστημένο. Για μένα, η ουσία είναι να πειστεί πραγματικά η ηγεσία ότι δεν μπορεί να έχει καλή απόδοση με δυσαρεστημένους εργαζόμενους. Δυστυχώς, πολλοί επικεφαλής εταιρειών λειτουργούν λίγο κοντόφθαλμα: έχουν την ιδέα ότι αν βάζουν πολύ δύσκολους στόχους, πιέζουν τους πάντες να προλάβουν εξωπραγματικές προθεσμίες, και δημιουργούν ένα κλίμα άγχους και ανασφάλειας θα καταφέρουν να πετύχουν τα νούμερα που θέλουν. Παρότι διαρκώς αποδεικνύεται ότι αυτό δεν ισχύει, πολλοί επικεφαλής εξακολουθούν να λειτουργούν έτσι. Αν η ηγεσία δεν έχει μια θετική στάση με σεβασμό και καλοσύνη απέναντι στον εργαζόμενο, τότε ό,τι κι αν κάνουν το κλίμα θα είναι αρνητικό. Αν η ηγεσία λειτουργεί δίκαια, ορθολογικά, με κατανόηση και ενθάρρυνση, τότε το θετικό κλίμα διαχέεται προς τα κάτω και οι εργαζόμενοι λειτουργούν επίσης καλύτερα.

Κυρία Ανδρεοπούλου, ποιο είναι το μήνυμα που θα θέλατε να δώσετε στους εργαζόμενους και στους εργοδότες με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Καλοσύνης;

Η λέξη καλοσύνη είναι ξεπερασμένη στις ημέρες μας και είναι κρίμα. Γιατί η καλοσύνη απέναντι στους άλλους διασφαλίζει μια καλύτερη ζωή για όλους. Αν υπήρχε περισσότερη καλοσύνη μέσα στα εργασιακά περιβάλλοντα, θα ζούσαν όλοι καλύτερα. Αν έδινα ένα μήνυμα στους εργοδότες θα ήταν ότι πρέπει να θυμούνται πως οι ικανοποιημένοι εργαζόμενοι είναι πιο εργατικοί, πιο πιστοί, πιο αποδοτικοί. Τους συμφέρει να ξεχάσουν για λίγο τους αριθμούς και να εστιάσουν στην ατμόσφαιρα που υπάρχει στη δουλειά τους. Αν καταφέρουν να φτιάξουν και να διατηρήσουν ένα κλίμα σεβασμού και ανάπτυξης, τότε θα έρθουν και τα μεγάλα νούμερα και οι καταπληκτικές αποδόσεις.

Οι εργαζόμενοι, πάλι, θα ήθελα να θυμούνται πως η δουλειά τους είναι μόνο ένα κομμάτι από τη ζωή τους. Δεν θα έπρεπε να την αφήνουν να καταστρέφει τα υπόλοιπα κομμάτια. Θα έπρεπε να φέρονται με καλοσύνη τόσο στους συναδέλφους τους όσο και στον εαυτό τους. Κι αυτό σημαίνει να βελτιώσουν ό,τι μπορούν να βελτιώσουν, να αποδεχτούν ό,τι δεν μπορούν να βελτιώσουν, και να μην ασχολούνται πια με τη δουλειά όταν φεύγουν από τον χώρο εργασίας τους. Στο κάτω-κάτω, δεν ζούμε για να δουλεύουμε – δουλεύουμε για να ζούμε!

^{Η Σοφία Ανδρεοπούλου MSc είναι Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος και συστημική οικογενειακή θεραπεύτρια. Δουλεύει θεραπευτικά με ενήλικους, παιδιά, οικογένειες και ζευγάρια που θέλουν να βελτιώσουν τη ζωή τους ενώ το πιο πρόσφατο βιβλίο της «Εφηβεία η μεγάλη έκρηξη» είναι ένας οδηγός επιβίωσης για κάθε γονιό. Την ευχαριστούμε θερμά για τη συνέντευξη που μας παραχώρησε -η οποία και αφορά ένα τόσο ευαίσθητο θέμα. www.sophiaandreopoulou.gr}