Απενοχοποίηση τώρα! 7 πράγματα για τα οποία δεν χρειάζεται να ζητάς συγνώμη

«Ξέρεις κάτι;», ρώτησε η Μάνια την Αναστασία όταν, αφού είχαν φύγει όλοι οι καλεσμένοι, κάθισαν να πιουν ένα τελευταίο ποτήρι κρασί δίπλα στο τζάκι. «Θέλω να σου ζητήσω συγνώμη, γιατί φέτος δεν ήμουν εκεί όταν με χρειάστηκες». Λίγο πριν μετρήσουμε αντίστροφα για τη νέα χρονιά, συχνά κάνουμε στο μυαλό μας μια ανασκόπηση του έτους που φεύγει. Και πολλές φορές νιώθουμε ότι οφείλουμε μια συγνώμη σε αυτούς που αγαπάμε, γιατί μετανιώνουμε για αυτά που είπαμε ή δεν είπαμε, για κάτι που κάναμε ή δεν σκεφτήκαμε να κάνουμε… Βέβαια, οι πιο δύσκολες συγνώμες είναι αυτές που καλούμαστε να πούμε στον ίδιο μας τον εαυτό. Όταν έρχεται η ώρα να συγχωρήσουμε τον εαυτό μας για όσα τολμήσαμε και πήγαν στραβά ή δεν τολμήσαμε καν, για κάτι που πετύχαμε ή που αφήσαμε να φύγει μέσα από τα χέρια μας… Μέσα όμως στη συναισθηματική φόρτιση αυτών των ημερών, ζητάμε συγνώμη από τους άλλους αλλά και από εμάς τις ίδιες και για πράγματα που δεν αξίζει να μετανιώνουμε. Δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να νιώθουμε ενοχές…

1.…για τα συναισθήματά μας. Εκτός και αν έχουμε προκαλέσει πόνο σε κάποιον άλλο, δεν χρειάζεται να απολογούμαστε για το πώς νιώθουμε, ποτέ και σε κανέναν. Και αυτό αφορά όλα τα συναισθήματα. Ναι, ακόμα και το θυμό. Όταν λέγονται και γράφονται τόσα πράγματα για τα αρνητικά συναισθήματα, είναι εύκολο να πέσουμε στην παγίδα του να τα βάζουμε με τον εαυτό μας όταν νιώθουμε, για παράδειγμα θυμό, θλίψη, αδικία, απογοήτευση, πόσω μάλλον όταν τα αφήνουμε να βγουν από μέσα μας. Αυτό που λένε οι γκουρού της ευτυχίας σε ολόκληρο τον κόσμο δεν είναι να πάψουμε να νιώθουμε – κάθε άλλο, να αναγνωρίζουμε τι αισθανόμαστε, πότε και γιατί. Μόνο έτσι θα αποκτήσουμε μια ειλικρινή σχέση με τον εαυτό μας, όχι κρύβοντας κάτω από το χαλί όσα ούτως ή άλλως νιώθουμε. Και όταν μάθουμε να τα εκφράζουμε με ευγένεια και στους άλλους, τότε χτίζουμε αληθινές σχέσεις. Μπορεί να χρειαστεί να κατέβουμε από το (απόλυτα ψεύτικο) βάθρο της τελειότητας, μπορεί επίσης να φάμε τα μούτρα μας μέχρι να βρούμε τον σωστό τρόπο να εκφράζουμε όσα νιώθουμε, αλλά το αποτέλεσμα αξίζει!

2.…γιατί είπαμε «όχι». Το να γνωρίζει κανείς τα όριά του, πόσα μπορεί να προσφέρει, σε ποιον και πότε, είναι δείγμα δύναμης και όχι αδυναμίας. Είναι επίσης δείγμα του ότι σέβεται τον εαυτό του: αν λες «ναι» στα θέλω όλων των άλλων αφήνοντας έξω τα δικά σου, πώς περιμένεις να σε σέβονται; Πόσο σέβεσαι εσύ τον εαυτό σου; Όσοι σε αγαπούν αληθινά θα δεχτούν τις προτεραιότητές σου – αρκεί βέβαια να τις θέσεις πρώτα εσύ.

3.…όταν τελειώνουμε μια τοξική σχέση. Αν σε μια σχέση νιώθεις υποτίμηση, ανασφάλεια, ζήλια ή ακόμα και φόβο, όχι μόνο δεν πρέπει να λυπάσαι αν την τελειώσεις, αλλά θα πρέπει να ευχαριστήσεις τον εαυτό σου για το βήμα αυτό. Το ιδανικό είναι βέβαια να ψάξεις γιατί νιώθεις όπως νιώθεις (και γιατί επιτρέπεις να σου φέρονται με τρόπο που ενισχύει αυτά τα συναισθήματα), χωρίς όμως να σε κατηγορείς: ψάξε μέσα σου, γνώρισε τον εαυτό σου, αγάπησέ τον και δες για ποιο λόγο έχουν φτάσει εκεί τα πράγματα. Ίσως χρειάζεται να δουλέψεις κάτι, όπως για παράδειγμα, μια βαθιά ριζωμένη πεποίθηση που σου λέει ότι δεν αξίζεις κάτι καλύτερο. Βρίσκοντας εσύ τον εαυτό σου, να είσαι σίγουρη πως θα βρεις και ανθρώπους που θα σου βγάζουν τον καλύτερο και όχι τον χειρότερό σου εαυτό. Και διάλεγε με ποιους περνάς το χρόνο σου: οι αρνητικοί άνθρωποι γύρω σου δεν πρόκειται ποτέ να σε βοηθήσουν να είσαι θετική.

4.…για τις ατέλειές μας. Στο μυαλό καθεμίας μας υπάρχει ένα ιδανικό: πώς θα θέλαμε να είναι το σώμα μας, η προσωπικότητά μας, οι σχέσεις μας, η καριέρα μας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να τα βάζουμε με τον εαυτό μας επειδή σε καμία από αυτές τις κατηγορίες δεν έχουμε αγγίξει την τελειότητα. Δες τι θα ήθελες να αλλάξεις και ξεκίνα να δουλεύεις ένα πράγμα τη φορά. Αυτές οι ατέλειες τότε θα μεταμορφωθούν σε πολύτιμα εργαλεία ώστε να σε γνωρίσεις, να σε αποδεχτείς όπως είσαι και να βρεις τη δύναμη να αλλάξεις όσα τελικά αποφασίσεις ότι σε εμποδίζουν από το να βρεις τη δική σου μοναδική τελειότητα. Γιατί στην πορεία είναι πολύ πιθανό πολλά από αυτά που αρχικά θεωρούσες ατέλειες τελικά να αποδειχθούν διαμαντάκια…

5.…για τα όνειρά μας. Αν νιώθεις ότι πρέπει να απολογηθείς σε κάποιον άλλο για όσα ονειρεύεσαι, τότε ίσως σ’ αυτή τη σχέση δεν υπάρχει σεβασμός, εμπιστοσύνη και αληθινή αγάπη. Φαντάσου το (καθόλου σπάνιο) παράδειγμα σε μερικές δεκαετίες να εξομολογηθείς στο σύντροφό σου ότι ποτέ δεν κυνήγησες ένα όνειρό σου επειδή εκείνος διαφωνούσε. Τότε θα είναι πράγματι η στιγμή να ζητήσεις συγνώμη – όχι από εκείνον, αλλά από εσένα. Αυτό που χρειάζεται όμως είναι (πέρα από την απόφαση να το κυνηγήσεις) να προσαρμόσεις το όνειρό σου στα δεδομένα της ζωής σου: αν έχεις οικογένεια και θέλεις να αλλάξεις δουλειά, αλλά το εισόδημά σου είναι απαραίτητο στο σπίτι, μπορείς να ξεκινήσεις να ασχολείσαι με αυτό που ονειρεύεσαι, σε πρώτη φάση, σε πιο μικρή κλίμακα ώστε να μη χρειαστεί να αφήσεις τη δουλειά που σου προσφέρει το εισόδημά σου.

6.…για το χρόνο που αφιερώνουμε στον εαυτό μας. Μερικές φορές το να καθίσεις στο σπίτι και να βυθιστείς στη γεμάτη μπανιέρα, ενώ είναι η μέρα της εβδομάδας που συναντιέστε με τις κολλητές σου, ίσως μοιάζει με… πισώπλατο μαχαίρωμα στην ίδια τη φιλία σας, αλλά αν αυτό χρειάζεσαι για να ξεκουραστείς από μια δύσκολη μέρα στη δουλειά, οι αληθινές φίλες σου θα το δεχτούν. Αρκεί βέβαια να μη συμβαίνει κάθε εβδομάδα, γιατί τότε μάλλον δεν απολαμβάνεις πραγματικά το χρόνο που περνάς μαζί τους.

7.…αυτά που λαμβάνουμε. Και όταν λέμε «λαμβάνουμε» εννοούμε και την αμοιβή από τη δουλειά μας και όλα όσα έρχονται στη ζωή μας. Αυτή την περίοδο που όλοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες, μπορεί να σου φαίνεται προκλητικό το ότι εσύ αμείβεσαι καλά από τη δουλειά σου, είσαι σε μια αρμονική σχέση και απολαμβάνεις τη ζωή. Όμως θυμήσου ότι δουλεύεις σκληρά για τα χρήματα αυτά, αλλά και ότι σου αξίζει να έχεις δίπλα σου υπέροχους ανθρώπους. Σίγουρα στεναχωριέσαι αν η κολλητή σου είναι μόνη της εδώ και καιρό, αλλά δεν πρόκειται να τη βοηθήσεις να βρει σύντροφο με το να νιώθεις ένοχη που εσύ έχεις βρει επιτέλους έναν άνθρωπο με τον οποίο συνεννοείστε και περνάτε καλά. Το ίδιο ισχύει και για τη χαρά που απολαμβάνουμε στη ζωή μας. Επειδή τόσο πολλοί άνθρωποι γύρω μας δεν περνούν και την καλύτερη περίοδο της ζωής τους, αυτό δεν σημαίνει πως εμείς (που διανύουμε μια καλή φάση – ή τουλάχιστον βλέπουμε τα θετικά αντί να επικεντρωνόμαστε στα αρνητικά) οφείλουμε να ακολουθήσουμε την κακή τους διάθεση. Γιατί να μην ακολουθήσουν εκείνοι το δικό μας καλό mood;