Νιώθετε συχνά θυμωμένοι; Aνατρέπουμε την εικόνα του πιο παρεξηγημένου συναισθήματος!

Ο θυμός "είναι μια συναισθηματική κατάσταση που ποικίλλει σε ένταση από τον ήπιο εκνευρισμό ως την έντονη οργή και μανία" αναφέρει ο Charles Spielberger, δηλαδή ένα συναίσθημα που κυμαίνεται από την αρνητικά φορτισμένη κατάσταση του εκνευρισμού ως το άκρο της μανίας.

Κάνοντας μία αναζήτηση στο διαδίκτυο, μπορεί κανείς να παρατηρήσει πως τα περισσότερα αποφθέγματα αναφέρονται στο συναίσθημα του θυμού σαν κάτι που πρέπει να αποτάξουμε, να απωθήσουμε, να σταματήσουμε (με κάποιο τρόπο) ή στην καλύτερη περίπτωση να καταστείλουμε. Εύλογα, λοιπόν, ρωτάς τότε τον εαυτό σου, εγώ που θυμώνω δεν είμαι φυσιολογικός/η πρέπει αυτό που νιώθω να το διώξω, να το σταματήσω ή να τον καταστείλω;

Ψάχνοντας από την άλλη κάποιος στο λεξικό ανακαλύπτει πως ο θυμός αρχικά, είχε την έννοια της καρδιάς των συναισθημάτων, των κινήτρων και του φρονήματος. Στον Πλάτωνα πάλι, ο θυμός αναφέρεται ως ένα από τα κύρια μέρη της ψυχής, που είχε την ιδιότητα της κινητήριου δύναμης των ευγενών αισθημάτων.

Γιατί άραγε έχει δημιουργηθεί αυτή η αρνητική εικόνα για αυτό το συναίσθημα, σαν να είναι κάτι απόκοσμο ή ξένο; Δεν το βιώνουν όλοι οι άνθρωποι; Γιατί το αποποιούμαστε σαν να είναι διαφορετικό από τα άλλα συναισθήματα; Για να το νιώθουμε σημαίνει σίγουρα πως είναι κομμάτι μας, είναι δηλαδή ανθρώπινο. Και όντας ανθρώπινο ας μην το αντιμετωπίζουμε ως ξένο, από όπου και αν προέρχεται ή με οποιονδήποτε τρόπο και αν εκφράζεται.

Ο Θυμός αποτελεί ένα φυσιολογικό, υγιές και πάνω από όλα ανθρώπινο συναίσθημα, που τείνουμε να αρνούμαστε και να τον τοποθετούμε στις πιο αρνητικές εκφράσεις της ανθρώπινης έκφανσης. Ως φυσιολογικό συναίσθημα λοιπόν, έχει συγκεκριμένο λόγο ύπαρξης. Υπάρχει γιατί τον χρειαζόμαστε και τον έχουμε ανάγκη.

Έτσι όπως και τα υπόλοιπα συναισθήματα ο θυμός έχει ένα σκοπό και λειτουργεί ως:

• Δυνατότητα της ψυχής,
"μας δόθηκε για να διεγείρεται η ψυχή μας και να λειτουργεί ως κινητήριος δύναμη και δυνατότητα αυτής". Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος.

• Αντίδραση του οργανισμού,
που μιλάει, και μας δίνει σημαντικές πληροφορίες για τον ίδιο μας τον εαυτό αλλά και για τους ανθρώπους που σχετιζόμαστε.

• Οδηγός της ψυχής μας,
ανοίγει την πόρτα στην ενδοσκόπηση και φωτίζει πτυχές του εαυτού μας.

• Βήμα έκφρασης,
μειώνει τις εκφράσεις βίας με οποιοδήποτε τρόπο και αν εκφράζονται (λεκτική/ σωματική).

Παράλληλα ο θυμός, συνοδεύεται από φυσιολογικές σωματικές αλλαγές.
• η καρδιά μας χτυπά πιο δυνατά,
• ανεβαίνει η πίεση του αίματός μας, και
• αυξάνονται τα επίπεδα ορμονών (αδρεναλίνη & νοραδρεναλίνη).

Καταστάσεις που στον έρωτα θα θεωρούσαμε ευπρόσδεκτες, τον θυμό σπεύδουμε να τον βάλουμε στην ντουλάπα, στο συρτάρι, κάτω από το χαλί ή να το μετουσιώσουμε και να τον ντύσουμε σε κάτι που δεν είναι.. δηλαδή με κάποιο τρόπο να τον απωθήσουμε μακριά, γιατί όπως έλεγαν οι σημαντικοί άλλοι της ζωής μας, από την παιδική ηλικία: "είναι κακό να θυμώνουμε, είναι δείγμα έλλειψης πολιτισμού και ψυχραιμίας".

Ε ναι είναι, είναι έλλειψη ψυχραιμίας.. δεν είμαστε ήρεμοι όταν θυμώνουμε.. και για να το κατανοήσουμε καλύτερα... δεν είμαστε ψύχραιμοι γενικά όταν βιώνουμε το οποιοδήποτε συναίσθημα, λύπης, χαράς, αγάπης έρωτα, φόβου, ικανοποίησης, ηδονής κ.α.

Συνήθως θα έχετε παρατηρήσει πως όταν θυμώνουμε, προσπαθούμε να πούμε πως δεν είμαστε θυμωμένοι ενώ φαίνεται από χιλιόμετρα στο πρόσωπό μας το αντίθετο. Κρυβόμαστε πίσω από μάσκες λύπης, χαράς ή ακόμα χειρότερα πίσω από αυτήν την έκφραση που αποτυπώνεται με αυτό το μειδίαμα στα χείλη που είναι λες και έχουμε πάρει κάποιου είδους κατασταλτικά χάπια και κοιτάμε με το βλέμμα... αγελάδας τον άνθρωπο που είναι απέναντι μας.

R. Landy (2001): 'Άμα αναγνωρίσουμε την αμφιθυμία της ύπαρξης και προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε έναν τρόπο να ζήσουμε μέσα και ανάμεσα στους συχνά αλληλοσυγκρουόμενους ρόλους μας, θα πλησιάσουμε περισσότερο σε μια ισορροπημένη και ολοκληρωμένη ζωή'.

Θα ήταν εύκολο να δοθούν οδηγίες για την σωστή έκφραση του θυμού και τις καλύτερες μεθόδους διαχείρισης του, αλλά από την άλλη θα μπορούσε να εμπιστευτεί ο καθένας τον εαυτό του και να προσπαθήσει να ακολουθήσει διαφορετικά βήματα από αυτά που συνήθως προτείνουν οι επαγγελματίες του "Μάθε πώς να το κάνεις".

Μπορούμε, λοιπόν, χωρίς ενοχή και λογοκρισία για το συναίσθημα του θυμού, να ακολουθήσουμε τα παρακάτω βήματα:
Προσδιορίστε το συναίσθημα σας -Εντοπίστε το θυμό σας
καλωσορίστε τον, είναι δικός σας..
Δώστε στον εαυτό σας τον χρόνο και τον χώρο να τον δει κατάματα και να τον επεξεργαστεί
Βιώστε τον, είναι δικός σας..
Αγκαλιάστε τον, αποδεχτείτε τον
Ναι είναι αλήθεια είναι δικός σας..

"Γιατί όταν σταματάω να σκέφτομαι, αρχίζω να βιώνω.."

Στέλιος Αγαπητός
Κοινωνικός Θεολόγος -Ψυχοθεραπευτής
Κέντρο "Επαφή"

Site: www.epafh.gr | www.facebook.com/kentro.epafh
E -mail: kentro.epafh@gmail.com