Καλή ψυχολογία ακόμα κι αν τα οικονομικά μας είναι δυσκολότερα από ποτέ; Ναι, γίνεται!

Είναι δυνατόν με τόσο άγχος και ανησυχία για το τι θα συμβεί τις επόμενες μέρες στη χώρα μας, εμείς να μείνουμε ανεπηρέαστες και με ηθικό ακμαιότατο; Αν το ταμείο είναι… μείον, εμείς πώς μπορούμε να κρατήσουμε στο συν την ψυχολογία μας;

Τα αποτελέσματα της Παγκόσμιας Έκθεσης για την Ευτυχία (World Happiness Report) για το 2015 -η οποία είδε το φως της δημοσιότητας πριν λίγες εβδομάδες και διεξήχθη για πρώτη φορά το 2012 για λογαριασμό των Ηνωμένων Εθνών- είναι σαφή: η Ελλάδα είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη πτώση στα επίπεδα ευτυχίας, ενώ οι Έλληνες κι οι Ελληνίδες είναι από τους λιγότερο ευτυχισμένους ανθρώπους στον κόσμο. Και, αλήθεια, πώς να είμαστε ευτυχισμένες όταν παλεύουμε με την καθημερινότητα, τους απλήρωτους λογαριασμούς και την αβεβαιότητα για τα πάντα; Από πού να πάρεις χαρά όταν μέρα με τη μέρα τα περιθώρια στα οικονομικά ολοένα και στενεύουν;

Οι επιστήμονες το έχουν αποδείξει εδώ και καιρό, το χρήμα δεν φέρνει την ευτυχία, αλλά δεν χρειαζόμαστε καμία επιστημονική μελέτη να μας επιβεβαιώσει αυτό που ζούμε καθημερινά: ότι όταν αυτό το κομμάτι της ζωής μας παίρνει την κατηφόρα, παρασύρει μαζί του και τη διάθεσή μας.

Όμως οι έρευνες δύο επιστημόνων ίσως κρύβουν το μυστικό ώστε να ξαναβρούμε την ευτυχία μας, όσο κι αν ζορίζουν τα οικονομικά. Η Elizabeth Dunn, καθηγήτρια ψυχολογίας στο University of British Columbia και ο Michael Norton του Harvard Business School αποκαλύπτουν στο βιβλίο τους Happy Money: The Science of Smarter Spending ότι μπορούμε να είμαστε ευτυχισμένες ακόμα και όταν τα οικονομικά μας είναι δύσκολα, αρκεί να χρησιμοποιούμε με συγκεκριμένους τρόπους τα χρήματά μας, όσο λίγα κι αν είναι αυτά. Πώς; Ακολουθώντας 5 αρχές:

1. Επενδύουμε σε εμπειρίες, αντί για αντικείμενα

Μπορεί μια βόλτα στο λούνα παρκ να μας κάνει πιο ευτυχισμένες από την τελευταία hi-tech καινούρια τηλεόραση; Ναι, απαντούν κατηγορηματικά οι δύο συγγραφείς. Πλήθος ερευνών, εξηγούν, έχει αποδείξει πως ενώ η χαρά από οποιοδήποτε νέο απόκτημα εξανεμίζεται πολύ γρήγορα, αντίθετα, τα θετικά συναισθήματα από κάτι που ζούμε -αντί να αγοράζουμε- γεμίζουν τα αποθέματα ευτυχίας μας και μάλιστα για καιρό. Όλες ανυπομονούμε να ανοίξουμε το κουτί του καινούριου μας κινητού, για το οποίο πιθανότατα δώσαμε όλο το μισθό του μήνα, αλλά οι ειδικοί έχουν διαπιστώσει πως αυτή η χαρά έχει μικρή διάρκεια ζωής και το μόνο που κάνει είναι να μας εγκλωβίζει σε ένα ηδονιστικό γαϊτανάκι («hedonic treadmill»), όπως το αποκαλούν οι ίδιοι. Όταν όμως βιώνουμε μια εμπειρία, γίνεται κτήμα μας, είναι κάτι που κανείς ποτέ δεν μπορεί να μας το πάρει πίσω! Και εννοείται ότι δεν χρειάζεται να διαθέτουμε τεράστια ποσά για να επενδύουμε σε εμπειρίες: ίσως το όνειρο ζωής μας να είναι ένα ταξίδι στη Νέα Υόρκη με τον καλό μας, αλλά ακόμα και τα πιο απλά πράγματα μπορούν να γεμίσουν τις μπαταρίες της ευτυχίας μας – σκέψου το πρώτο μπάνιο στη θάλασσα για φέτος, το πρώτο ποτό με τις κολλητές σου στο beach bar, μια βόλτα κάτω από τη φωτισμένη Ακρόπολη ένα ανοιξιάτικο βράδυ…

2. Όλα με μέτρο

«Αυτή είναι η θλιβερή αλήθεια για τους ανθρώπους», λένε οι Dunn και Norton: «όσο περισσότερο εκτιθέμεθα σε κάτι τόσο λιγότερο το εκτιμάμε και μας ευχαριστεί. Ο κορεσμός είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της εκτίμησης». Αν τρως κάθε μέρα έξω, σύντομα δεν θα σου λέει τίποτα όλο αυτό, θα χάσει το νόημά του. Αν όμως βγαίνεις για φαγητό μία ή δύο φορές το μήνα, η χαρά που εισπράττεις κάθε φορά είναι ανεκτίμητη – το λένε οι ειδικοί και θα δώσει μια ανάσα και στην πιστωτική μας! Οι δύο ερευνητές επιβεβαίωσαν τη θεωρεία τους χρησιμοποιώντας έναν από τους πιο «δύσκολους κριτές»: ζήτησαν από μια ομάδα να μη φάει σοκολάτα για μία εβδομάδα, ενώ μια άλλη ομάδα είχε το ελεύθερο να την απολαμβάνει κάθε μέρα. Τελικά, όμως, αυτοί που την απόλαυσαν περισσότερο ήταν οι συμμετέχοντες στην πρώτη ομάδα.

3. Ο χρόνος δεν είναι μόνο χρήμα, είναι και ευτυχία

Όταν περνάμε χρόνο με ανθρώπους που αγαπάμε, εκτοξεύουμε τα επίπεδα ευτυχίας μας, σύμφωνα με τους Dunn και Norton. Καθιερώστε με τις κολλητές σου να βρίσκεστε μια συγκεκριμένη μέρα κάθε εβδομάδα, ακόμα κι αν τελικά μείνετε μέσα γιατί ακόμα δεν έχει μπει ο μισθός στην τράπεζα, βρες σπίτι που να είναι πιο κοντά στη δουλειά και τους φίλους σου για να γλιτώσεις χρόνο από τις μετακινήσεις και, πού και πού, διέθεσε ένα ποσό σε κάποιον ειδικό που θα σου κάνει μια δουλειά πιο γρήγορα και θα σου αφήσει ένα απόγευμα ελεύθερο – μπορεί η καθαρίστρια να κοστίζει, αλλά καμιά φορά, αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια αγκαλιά από την κολλητή μας αντί να καθαρίσουμε το σπίτι…

4. Αγοράζουμε τώρα, για να απολαύσουμε αργότερα

Αν θέλεις να κάνεις ένα δώρο στον εαυτό σου που ναι μεν θα σε κάνει χαρούμενη, αλλά έχει ένα παραπάνω κόστος (βλέπε ένα σπα με το σύντροφό σου), εξόφλησέ το νωρίτερα. Μπορεί να είναι δύσκολο να συγκεντρώσουμε ένα ποσό για κάτι που δεν είναι στις άμεσες ανάγκες μας, αλλά αυτή η τεχνική, λένε οι δύο ειδικοί, έχει δύο σημαντικά πλεονεκτήματα:

α. Όταν θα έρθει η ώρα να απολαύσουμε αυτό στο οποίο έχουμε επενδύσει, επειδή έχει περάσει καιρός από τη στιγμή που πληρώσαμε, το μυαλό μας παίρνει το μήνυμα ότι το λάβαμε δωρεάν. Ποια δεν πετάει από τη χαρά της όταν περνάει τέτοιες στιγμές χαλάρωσης και απόλαυσης χωρίς τις ενοχές ότι έχει ξοδέψει αρκετά χρήματα γι’ αυτό;

β. Μέχρι να έρθει η στιγμή να απολαύσουμε το δώρο μας, το περιμένουμε πώς και πώς και μπαίνουμε για καιρό στο moodτης ευτυχίας!

5. Χρησιμοποιούμε τα χρήματά μας για να βοηθήσουμε κάποιον άλλο

Στο βιβλίο Happy Money οι Dunn και Norton αναφέρουν πολλές έρευνες που αποδεικνύουν ότι όταν διαθέτουμε χρήματα σε άλλους, τα επίπεδα ευτυχίας μας αυξάνονται περισσότερο από ό,τι αν χρησιμοποιούμε τα χρήματά μας για εμάς τις ίδιες. Για τη δική τους έρευνα, όπως εξηγεί ο Norton σε μια ομιλία του στο TEDxCambridge, οι δύο καθηγητές συγκέντρωσαν μια ομάδα συμμετεχόντων και έδωσαν στον καθένα από αυτούς ένα φάκελο που περιείχε 5 ή 20 δολάρια. Από κάποιους ζήτησαν να διαθέσουν αυτά τα χρήματα στον εαυτό τους και από άλλους να τα χρησιμοποιήσουν για λογαριασμό κάποιου άλλου. Όταν ολοκληρώθηκε το πείραμα, μόνο όσοι ανήκαν στη δεύτερη ομάδα παρουσίασαν αυξημένα επίπεδα ευτυχίας, ενώ το αν είχαν να διαθέσουν 5 ή 20 δολάρια, δεν έκανε καμία απολύτως διαφορά. Η καλή ψυχολογία και η διάθεσή μας δεν εξαρτώνται από το πόσα χρήματα έχουμε, αλλά από το πώς επιλέγουμε να τα διαθέσουμε, όποιο κι αν είναι αυτό το ποσό…

http://tapintoyourinnerpower.blogspot.gr