Το Gaslighting είναι η λέξη της χρονιάς για το λεξικό Merriam-Webster και αυτό δεν είναι καλό νέο
Το αμερικανικό λεξικό αποκαλεί τον όρο «μια λέξη για την εποχή μας» σε μια εποχή ψεύτικων ειδήσεων, παραπληροφόρησης και θεωριών συνωμοσίας.
Το Gaslighting -που περιγράφει τη συμπεριφορά που χειραγωγεί το μυαλό, είναι λέξη παραπλανητική και εντελώς απατηλή και είναι η λέξη της χρονιάς. Ειδικότερα, ο κορυφαίος ορισμός του αμερικανικού λεξικού για το gaslighting είναι η ψυχολογική χειραγώγηση ενός ατόμου, συνήθως για μεγάλο χρονικό διάστημα, που «αναγκάζει το θύμα να αμφισβητεί την εγκυρότητα των δικών του σκέψεων, την αντίληψη της πραγματικότητας ή τις αναμνήσεις του και συνήθως οδηγεί σε σύγχυση, απώλεια αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησης, αβεβαιότητας για τη συναισθηματική ή ψυχική του σταθερότητα και την εξάρτηση από τον δράστη».
Οι αναζητήσεις για την εν λόγω λέξη στο merriam-webster.com αυξήθηκαν κατά 1.740% το 2022 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ωστόσο, αυτό που προκαλεί εντύπωση, είναι πως δεν υπήρξε ένα μεμονωμένο συμβάν που οδήγησε στη σημαντική αυτή αύξηση -όπως είθισται να συμβαίνει με την εκάστοτε λέξη της χρονιάς.
«Είναι μια λέξη που αναδύθηκε τόσο γρήγορα στην αγγλική γλώσσα και ειδικά τα τελευταία τέσσερα χρόνια που στην πραγματικότητα ήταν έκπληξη για μένα και για πολλούς από εμάς», δήλωσε ο Peter Sokolowski, αρχισυντάκτης του Merriam-Webster σε συνέντευξή του στο Associated Press.
«Στην εποχή της παραπληροφόρησης –των "ψευδών ειδήσεων", των θεωριών συνωμοσίας, των τρολ του Twitter και των ψεύτικων προφίλ– το gaslighting έχει εμφανιστεί ως λέξη για την εποχή μας», ανέφερε η ανακοίνωση της Merriam-Webster.
Πρωινές συμβουλές για την καταπολέμηση του SAD: Απλά tips που θα αλλάξουν όλη την ψυχολογία σου
Gaslighting αυτή η μάστιγα
Το Gaslighting χρησιμοποιείται από άτομα με κακοποιητική-χειριστική συμπεριφορά σε μία σχέση καθώς και από πολιτικούς κι άλλους ειδησεογραφικούς παράγοντες. Μπορεί κάποιος να δεχτεί μία τέτοια συμπεριφορά από τον/τη σύντροφό του, από την οικογένειά του ή από το φιλικό του περιβάλλον. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιείται και ως εταιρική πρακτική ή ως ένας τρόπος παραπλάνησης του κοινού. Αξίζει να αναφερθεί, πως υπάρχει επίσης το «ιατρικό gaslighting», όταν ένας επαγγελματίας υγείας απορρίπτει τα συμπτώματα ή την ασθένεια ενός ασθενούς, λέγοντας του πως ουσιαστικά «είναι όλα στο μυαλό του».
Η λέξη στον χρόνο
Παρά τη σχετικά πρόσφατη viral εμφάνισή της -συμπεριλαμβανομένου του "Gaslighter" aka του άλμπουμ του 2020 των The Chicks -που περιλαμβάνει το ξεσηκωτικά οργισμένο ομώνυμο single, η λέξη γεννήθηκε πριν από 85 περίπου χρόνια με το "Gas Light", ένα έργο του Patrick Hamilton πίσω στο 1938.
Το εν λόγω έργο γέννησε δύο κινηματογραφικές προσαρμογές στη δεκαετία του 1940. Το πρώτο, το Gaslight του George Cukor το 1944, με πρωταγωνίστρια την Ingrid Bergman ως Paula Alquist και τον Charles Boyer ως Gregory Anton. Οι δυο τους παντρεύονται μετά από ένα ρομαντικό ειδύλλιο και ο Anton αποδεικνύεται πρωταθλητής Gaslighter. Μεταξύ άλλων, επιμένει ότι τα παράπονά της για το συνεχές Gaslight είναι αποκύημα του ταραγμένου μυαλού της. Δεν ήταν.
Ο θάνατος της Angela Lansbury τον Οκτώβριο του 2022 προκάλεσε σημαντικό ενδιαφέρον στις αναζητήσεις για τη λέξη, είπε ο Sokolowski. Η Lansbury υποδύθηκε τη Nancy Oliver, μια υπηρέτρια που προσέλαβε ο Anton λέγοντάς της να μην ενοχλεί τη «γεμάτη» γυναίκα του.
Ο όρος χρησιμοποιήθηκε αργότερα και από τους επαγγελματίες της ψυχικής υγείας για να περιγράψει κλινικά μια μορφή παρατεταμένου και εξαναγκαστικού ελέγχου σε κακοποιητικές σχέσεις.
«Υπάρχει αυτή η επίπτωση μιας σκόπιμης εξαπάτησης. Και από τη στιγμή που κάποιος αντιληφθεί αυτή την εξαπάτηση, δεν είναι απλώς ένα απλό ψέμα. Είναι κάτι που έχει πιο πονηρό σκοπό. Έχει πιθανώς μια ιδέα στρατηγικής ή ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο», είπε ο Sokolowski.
Η Merriam-Webster, η οποία καταγράφει 100 εκατομμύρια προβολές σελίδων το μήνα στον ιστότοπό της, επιλέγει τη λέξη της χρονιάς με βάση αποκλειστικά δεδομένα.
Bloggers
