Γιατί ξυπνάς πάντα λίγο πριν χτυπήσει το ξυπνητήρι σου;
Σίγουρα σου έχει συμβεί έστω μία φορά
Στο κέντρο του εγκεφάλου σου, μια συστάδα νεύρων - που ονομάζεται υπερχασματικός πυρήνας - επιβλέπει το ρολόι του σώματός σου: τον κιρκαδικό ρυθμό. Καθορίζει πότε αισθάνεσαι υπνηλία και πότε αισθάνεσαι πως πρέπει να σηκωθείς. Ελέγχει την αρτηριακή σου πίεση, τη θερμοκρασία του σώματός σου και την αίσθηση του χρόνου σου. Μετατρέπει το σώμα σου σε μια λεπτή μηχανή.
Αυτό το μηχάνημα τυχαίνει να αγαπά την προβλεψιμότητα. Το σώμα σου είναι πιο αποτελεσματικό όταν υπάρχει μια ρουτίνα που πρέπει να ακολουθήσεις. Έτσι, αν πηγαίνεις για ύπνο την ίδια ώρα κάθε βράδυ και ξυπνάς την ίδια ώρα κάθε πρωί, το σώμα σου κλειδώνει αυτήν τη συμπεριφορά. Και εκεί είναι που τα πράγματα γίνονται πιο ήρεμα.
Ο κύκλος ύπνου-αφύπνισης ρυθμίζεται από μια πρωτεΐνη που ονομάζεται PER. Το επίπεδο πρωτεΐνης αυξάνεται και μειώνεται κάθε μέρα, κορυφώνεται το βράδυ και πέφτει κατακόρυφα το βράδυ. Όταν τα επίπεδα PER είναι χαμηλά, η αρτηριακή σου πίεση μειώνεται, ο καρδιακός ρυθμός επιβραδύνεται και η σκέψη γίνεται ομιχλώδης... και νυστάζεις.
Εάν ακολουθείς μια επιμελή ρουτίνα ύπνου - ξυπνάς την ίδια ώρα κάθε μέρα - το σώμα σου μαθαίνει να αυξάνει τα επίπεδα PER σου εγκαίρως για το ξυπνητήρι σου. Περίπου μια ώρα πριν από την ώρα που υποτίθεται ότι ξυπνάς, τα επίπεδα PER αυξάνονται (μαζί με τη θερμοκρασία του σώματος και την αρτηριακή σου πίεση). Για να προετοιμαστείς για το άγχος της αφύπνισης, το σώμα σου απελευθερώνει ένα κοκτέιλ ορμονών στρες, όπως η κορτιζόλη. Σταδιακά, ο ύπνος σου γίνεται ελαφρύτερος και ελαφρύτερος.
Γι' αυτό ξυπνάς πριν από το ξυπνητήρι σου. Το σώμα σου μισεί το ξυπνητήρι. Είναι αστείο. Είναι αγχωτικό. Και καταστρέφει όλη αυτή τη σκληρή δουλειά. Νικά το σκοπό της σταδιακής αφύπνισης. Έτσι, για να αποφύγει τη διακοπή, το σώμα σου κάνει κάτι καταπληκτικό: αρχίζει να αυξάνει τις ορμόνες PER και το άγχος νωρίτερα το βράδυ. Το σώμα σου ξεκινά, έτσι ώστε η διαδικασία αφύπνισης να μην μειωθεί. Είναι τόσο ακριβές που τα βλέφαρά σου ανοίγουν λεπτά - ίσως ακόμη και δευτερόλεπτα - πριν χτυπήσει το ξυπνητήρι.
