HPV: Ο ιός των ανθρώπινων κονδυλωμάτων
Ο γυναικολόγος-μαιευτήρας Θεολόγος Δημητριάδης μας μιλά για τον Human Papilloma Virus, γνωστό κι ως HPV, τη φύση του και τους τρόπους αντιμετώπισής του.
Ο ιός των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων (Human Papilloma Virus - HPV) είναι ένας αρκετά διαδεδομένος ιός, ο οποίος προκαλεί επάρματα στο δέρμα, που λέγονται κονδυλώματα. Ο ιός μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή και τα κονδυλώματα μπορεί να εμφανισθούν σε εξωτερικές ή και εσωτερικές περιοχές των γεννητικών οργάνων ή ακόμα και να εξαπλωθούν στο παρακείμενο δέρμα. Ωστόσο, η μόλυνση με τον ιό HPV δεν προκαλεί πάντα κονδυλώματα και γι' αυτό μπορεί να μη γίνει αντιληπτός. Όμως, τα κοινά τεστ Παπανικολάου μπορούν να ανιχνεύσουν τον ιό, ο οποίος θεωρητικά αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου.
Για την εξαφάνιση των κονδυλωμάτων υπάρχουν ειδικές θεραπείες, αν και-σε αρκετά μεγάλο ποσοστό-μπορεί να φύγουν από μόνα τους. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι έχει φύγει και ο ιός, οπότε τα κονδυλώματα μπορεί να επανεμφανισθούν. Σε αυτό μάλιστα επιδρά και ο παράγοντας «κάπνισμα» ο οποίος φαίνεται να εντείνει τα προβλήματα που έχουν σχέση με τον HPV.
Όταν θα διαγνωσθεί η παρουσία του ιού HPV, είναι αδύνατο να διαγνωσθεί και το χρονικό διάστημα της μόλυνσης από τον ιό. Η διάγνωσή του γίνεται εμμέσως στις γυναίκες μόνο, μέσω του τεστ Παπανικολάου, στο οποίο φαίνονται ενδείξεις της παρουσίας του ιού λόγω κάποιων παθολογικών κυττάρων του τραχήλου. Αν ο ιός δεν έχει επιδράσει στα κύτταρα του τραχήλου, τότε είναι μη ανιχνεύσιμος, εκτός εάν γίνει ειδικό HPV DNA τεστ, με λήψη τραχηλικού επιχρίσματος.
Υπάρχουν περίπου 70 τύποι του ιού HPV, από τους οποίους δεν είναι όλοι σεξουαλικώς μεταδιδόμενοι. Ωστόσο, τα στελέχη του ιού που προκαλούν τελικά κονδυλώματα και δυσπλασία στα κύτταρα του τραχήλου είναι εκείνα που μεταδίδονται σεξουαλικώς (όπως π.χ. οι τύποι 6, 11, 42, 43 και 44). Για το λόγο αυτό ο ιός των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων συγκαταλέγεται στα ΣΜΝ (Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα) και μεταδίδεται με κάθε είδους επαφή με το δέρμα.
Χαρακτηριστικά
Τα κονδυλώματα εμφανίζονται ως προεξοχές του δέρματος με αλλαγή της αρχιτεκτονικής του. Μπορεί να είναι μονήρη ή πολλαπλά και να μοιάζουν με μικρά σπυράκια ή με
μικροσκοπικό κουνουπίδι. Τις περισσότερες φορές έχουν το χρώμα του δέρματος, αλλά μπορεί να είναι και λευκότερα. Δεν προκαλούν κνησμό, πόνο ή αίσθημα καύσου.
Πολλές φορές, όταν το μέγεθος των κονδυλωμάτων είναι πολύ μικρό, δεν φαίνονται με γυμνό μάτι, αλλά μόνο με κολπική εξέταση και ονομάζονται 'υποκλινικά'. Στις περιπτώσεις αυτές οι πάσχοντες μπορεί να μην γνωρίζουν καν ότι φέρουν τον HPV.
Οι τύποι του ιού που προκαλούν κονδυλώματα δεν σχετίζονται με τον καρκίνο και είναι ουσιαστικά αβλαβείς. Η παρουσία τους απλά υποδηλώνει την λοίμωξη από τον ιό.
Εμφάνιση και πρόληψη
Ο κίνδυνος της εμφάνισης κονδυλωμάτων μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σεξουαλικά ενεργό άτομο. Ο μόνος τρόπος για να μειωθεί ο κίνδυνος είναι η αποχή από την σεξουαλική επαφή –κάτι φυσικά όχι και τόσο εφικτό ή θεμιτό- ή η σεξουαλική επαφή μόνο με έναν σύντροφο που έρχεται σε σεξουαλική επαφή μόνο με εσάς.
Οι άνθρωποι που έχουν πολλούς συντρόφους διατρέχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο και για άλλα Σεξουαλικά Μεταδιδόμενα Νοσήματα (STD). Εάν κάποιος έχει ορατά συμπτώματα των κονδυλωμάτων, δεν πρέπει να έχει σεξουαλική δραστηριότητα έως ότου αυτά αφαιρεθούν. Τα προφυλακτικά χρησιμοποιούμενα με το σωστό τρόπο μπορεί να βοηθήσουν και να παρέχουν προστασία, αλλά μόνο για το δέρμα που καλύπτεται από αυτά, έτσι δεν προστατεύουν 100%. Οι σπερμοκτόνοι αφροί, κρέμες, ζελατίνες κλπ, δεν αποδεικνύονται αποτελεσματικοί στην παρεμπόδιση του HPV και μπορούν να προκαλέσουν μικροσκοπικά γδαρσίματα που καθιστούν ευκολότερο να μεταδοθούν τα STD.
Αντιμετώπιση
Ενώ δεν υπάρχει καμία ιατρική θεραπεία για την εκρίζωση του HPV, υπάρχουν επιλογές αντιμετώπισης των συμπτωμάτων του. Ο στόχος οποιασδήποτε θεραπείας είναι να αφαιρεθούν τα κονδυλώματα για να φύγουν τα ενοχλητικά συμπτώματα. Μερικές θεραπείες γίνονται στο ιατρείο και άλλες είναι κρέμες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο σπίτι για πολλές εβδομάδες:
- Podophyllin (μια χημική ένωση που πρέπει να εφαρμοστεί από γιατρό). Αυτή είναι μια παλαιότερη θεραπεία και δεν χρησιμοποιείται σήμερα.
- Καυτηριασμός (που καίει τα κονδυλώματα με διαθερμία)
- Θεραπεία λέιζερ (που χρησιμοποιεί ένα έντονο φως για να καταστρέψει τα κονδυλώματα). Αυτό χρησιμοποιείται για μεγαλύτερα ή εκτενή κονδυλώματα.
Εγκυμοσύνη
Τέλος, οι περισσότερες έγκυες γυναίκες που έχουν κονδυλώματα είναι απίθανο να παρουσιάσουν επιπλοκές ή προβλήματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή της γέννησης. Λόγω των ορμονών στο σώμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τα κονδυλώματα μπορούν να αυξήσουν το μέγεθος και τον αριθμό τους ή να αιμορραγήσουν.