Ανώνυμοι Τζογαδόροι: ο Γιάννης και ο Γιώργος περιγράφουν τη ζωή τους πριν και μετά την απεξάρτηση

«Βάζεις στοίχημα ότι θα τον βρω;» είπα σκάβοντας στον πάτο της τσάντας μου. Σοβάρεψε. «Όχι βέβαια». Οταν είσαι τζογαδόρος σε απεξάρτηση η λέξη στοίχημα είναι απαγορευμένη ακόμα κι αν αφορά σε αναπτήρα που χάθηκε μέσα σε γυναικεία τσάντα.

Ο Γιώργος, 33 ετών είναι μέλος της αδελφότητας των Ανώνυμων Τζογαρόδων και 7 χρόνια καθαρός. «Έπαιζες πολλά;» τον ρωτάω. Πολλά είναι τα 20 ευρώ για άνεργο και λίγα τα 50.000 για τον εφοπλιστή. Εγώ ήμουν μεσαίου εισοδήματος. Συντάξεις ολόκληρες έπαιζα». Την πρώτη φορά που ξεκίνησε να τζογάρει «ήταν με τα χαρτάκια με τους ποδοσφαιριστές στο σχολείο. Τζόγος είναι κι αυτό. Πας με 100, φεύγεις με 2. Αυτή ήταν τότε η περιουσία μου».

Μεγάλωσε στα Κάτω Πατήσια, σπούδασε στο ΤΕΙ Πειραιά και από μικρός κυνηγούσε το μεροκάματο. «Εκανα δουλειές του ποδαριού, οι οποίες είχαν πολύ εύκολο και άμεσο κέρδος. Ο καθένας χάνει ό,τι έχει. Εγώ έχασα χρόνια. Και ίσως και τα πιο ωραία» λέει ο Γιώργος. Το ρεκόρ του ήταν 3 ημέρες στο καζίνο άυπνος.

«Μπήκα στις 3 Ιανουαρίου και βγήκα των Φώτων. Πρωτοχρονιά για μένα, δεν υπήρχε. Ούτε γλέντια υπήρχαν, ούτε τίποτα. "Αντε τελειώνετε με τα φαγητά να στρώσουμε το πράσινο χαλί" τους έλεγα. Εμένα η αρρώστια μου ήταν το στοίχημα. Αλλοι έχουν κόλλημα με τον ιππόδρομο. Εγώ τα άλογα δεν τα θελα ποτέ. Ο προπατζής μου έλεγε, "τί δουλειά έχεις 20 χρονών παιδί; Πήγαινε βρες καμιά δουλειά αγόρι μου". Εγώ θεωρούσα ότι έχω κότσια, ότι έχω ένα ιδιαίτερο χάρισμα. Στην πορεία κατάλαβα ότι εκεί με ωθούσε η ματαιοδοξία μου. Πίστευα ότι θα κερδίσω χωρίς να κουραστώ».

Όταν δε βρισκόταν στο καζίνο, ή σε κάποιο πρακτορείο του ΟΠΑΠ, έπαιζε ηλεκτρονικό καζίνο στο ίντερνετ. Η «χασούρα» του προκαλούσε εκνευρισμό και μελαγχολία. «Επεφτα δυο μέρες σε "κώμα" από τη στεναχώρια και μετά από 4 μέρες ήμουν σε υπερδιέγερση. Γιατί ερχόταν η διάθεση να τα ξαναπάρω. Εβλεπα το ίδιο έργο πολλές φορές. Την μία είχα ψυχολογία αυτοκράτορα, την άλλη σερνόμουν στα πατώματα».

Στην συνεδρία συμμετέχει και ο Γιάννης, πολύτεκνος πατέρας τριών κοριτσιών. «Πέρασαν κάποτε Χριστούγεννα χωρίς νερό, χωρίς βασιλόπιτα, χωρίς μαγαζί κι αυτοκίνητο. Επιασα πάτο αλλά από τότε που μπήκα στην ομάδα, άλλαξα ημερομηνία γέννησης» λέει ο ίδιος.

«Σήμερα το πρωί» συνεχίζει «τηλεφώνησε μια μαμά για έναν πιτσιρικά 26 ετών που έφυγε από νησί. Ζητούσε 1500 ευρώ για να τα παίξει. "Αν τον αγαπάτε μη του τα δώσετε ποτέ" της είπα. Είναι μια αρρώστια που δε φαίνεται. Βάζεις ένα ωραίο κουστούμι και δε φαίνεσαι».

«Ο αλκοολικός φαίνεται, ο τοξικομανής, επίσης. Ο τζογαδόρος δεν φαίνεται. Μπορεί να είναι σένιος και να έχει κάνει τέρατα» συμπληρώνει ο Γιώργος. Του ζητάω να θυμηθεί κάτι ακραίο από εκείνη την περίοδο. «Κάποια στιγμή, περπατούσα προς το Σύνταγμα, όπου είχα δώσει ένα ραντεβού. Δέκα λεπτά πριν φτάσω, τα πόδια στρίψανε μόνα τους. Χωρίς να δώσει εντολή ο εγκέφαλος. Χωρίς να το θέλω, χωρίς να το επιδιώξω, μπήκα στο πρακτορείο. Τις περισσότερες φορές έπαιζα με παρέα. Στο τέλος, με κοιτούσαν σαν να είμαι ο περίεργος».

Στις συνεδρίες των Ανώνυμων Τζογαδόρων στο Μεταξουργείο, ο ασθενής ανοίγει την πόρτα και μπαίνει. Συμμετέχουν άτομα ηλικίας από 20 έως 70 ετών, χωρίς οικονομική επιβάρυνση. «Στην ομάδα έχουμε αρκετές γυναίκες. Όλες οι ιστορίες που ακούω είναι ίδιες απλώς διαφέρουν τα γεγονότα και τα πρόσωπα. Ακόμα και κάποιος που έχασε 4 εκατ. ευρώ δεν μου κάνει εντύπωση» τονίζει ο Γιώργος.

«Υπάρχουν 12 βήματα μέχρι την απεξάρτηση. Το πρώτο είναι να αποδεχτώ την ανισχυρότητα μου ως προς τον εθισμό μου. Το τελευταίο είναι να διαδώσεις το μήνυμα, στον τζογαδόρο που ακόμα υποφέρει. Γιατί έτσι με κάποιο τρόπο ανεξήγητο σου επιστρέφεται το καλό».

«Δεν υπάρχει περίπτωση ούτε μία στο εκατομμύριο να πάρεις πίσω τα χαμένα. Γιατί όσο παίζεις ακόμα κι αν παίζεις με προγραμματισμό, χάνεις. Γιατί αν κερδίσεις αυξάνεις το ποντάρισμα. Πάντα κερδίζει η μπάνκα. Εγώ ξαφνικά ξεράθηκα. Είχα κάποια χρήματα που ήταν προϊόν τζόγου και μ' αυτά έπαιζα αλλά ξαφνικά έφτασα στο απόλυτο μηδέν. Με ζούσε 100% η σχέση που είχα τότε. Κάποια στιγμή πήγα στη μητέρα μου και της ζήτησα κάποιο ποσό. Κλάματα, υστερία, λυγμοί "Δε ντρέπεσαι να αφήνεις το παιδί σου;" της έλεγα. "Εξαφανίσου" μου είπε. "Να καταστραφείς μόνος σου. Δε θα καταστρέψεις το σπίτι"».

«Τί άλλαξε στη ζωή σου μετά την απεξάρτηση;» τον ρωτάω. «Η μέρα μου έχει ξανά 24 ώρες. Και απόλαυσα ξανά το φαγητό μου. Μου είχε μείνει το συνήθειο να τρώω πολύ γρήγορα γιατί πάντα έπρεπε να τρέξω να δω ένα αποτέλεσμα. Αποκατέστησα σχέσεις με φίλους και συγγενείς -παρόλο που εγώ δεν δάγκωσα, δεν τους μάδησα, είχα αποστασιοποιηθεί. Άρχισα να κοιμάμαι κανονικά. Αρχισα να ζω. Αυτό θέλει δουλειά πολύ. Αλλά τα κατάφερα».

«Έχουμε στην ομάδα άνθρωπο που έφαγε 1,5 δις στον τζόγο, στη Γερμανία» ισχυρίζεται ο Γιάννης. «Αν δεν πας σε έναν γιατρό αυτή η ασθένεια, θα σε πεθάνει. Πρέπει να παραδεχτείς πως ότι έχεις χάσει το αφήνεις πίσω. Είτε λεφτά είναι είτε σχέσεις».

Όπως λέει, «ούτε τάβλι δεν παίζω πια. Η λέξη στοίχημα είναι απαγορευμένη. Πριν από λίγο καιρό έγινε η μεγάλη κλήρωση του τζόκερ. Ακόμα και να μου έλεγαν ότι θα είμαι νικητής, δε θα έπαιζα. Και στο λέω μέσα από την καρδιά μου».

Το προφίλ του Ελληνα τζογαδόρου

Σύμφωνα με την Σωτηρία Μέμου, θεραπεύτρια στο πρόγραμμα KEΘEA ΑΛΦΑ που έχει έδρα στην Αθήνα και απευθύνεται σε άτομα που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με το αλκοόλ και τα τυχερά παιχνίδια, εν μέσω κρίσης, οι εθισμένοι στον τζόγο αυξήθηκαν.

Το KEΘEA ΑΛΦΑ που παρέχει εξατομικευμένη θεραπεία σε εξωτερική βάση (και άμεση βοήθεια μέσω της τηλεφωνικής γραμμής 1114) είναι μαζί με τους Ανώνυμους Τζογαδόρους, τα μοναδικά δωρεάν προγράμματα απεξάρτησης από τυχερά παιχνίδια στην Αθήνα, ενώ στην βόρεια Ελλάδα, κρατική βοήθεια παρέχεται μόνο από τη μονάδα «Μεθεξις» στη Θεσσαλονίκη.

Όπως μαρτυρούν τα στατιστικά στοιχεία που συγκέντρωσε το ΚΕΘΕΑ για την τετραετία 2010-2014, η συντριπτική πλειοψηφία των ατόμων που εθίζονται είναι άντρες (91,5%). Όσον αφορά στα κοινωνικά χαρακτηριστικά των εθισμένων τζογαδόρων, το 34% είναι ηλικίας 50-59 ετών, το 30% ηλικίας 30-39 ετών και το 20% ηλικίας 40-49 ετών. Οι περισσότεροι (63%) έχουν σταθερή απασχόληση, το 10% είναι άνεργοι ενώ το 13% των παικτών, δεν έχει κανένα εισόδημα. Όσον αφορά το μορφωτικό επίπεδο, οι περισσότεροι (60%) είναι απόφοιτοι Λυκείου ή ΙΕΚ και το 18% απόφοιτοι ΑΕΙ, κάτοιχοι μεταπτυχιακού ή διδακτορικού.

Από τα ίδια στοιχεία, γίνεται φανερό ότι το μεγαλύτερο ποσό που έχει τζογάρει το 33% των παικτών, είναι 1000-3000 ευρώ σε ένα παιχνίδι, το 9% έχει ποντάρει έως 200 ευρώ, ενώ το 14%, δηλώνει ότι σε μία μόνο φορά, έχει παίξει πάνω από 10.000 ευρώ. Από το σύνολο των παικτών, το 33% παίζει κρυφά, ενώ η πλειοψηφία ξεκίνησε να παίζει στην ηλικία 26-35. Οσον αφορά στα προβλήματα που προέκυψαν λόγω του εθισμού σε τυχερά παιχνίδια, σχεδόν όλοι (83%) δήλωσαν ότι αφορούσαν την οικογενειακή ζωή και στην ψυχολογία τους (90%) ενώ περίπου οι μισοί, παραδέχτηκαν ότι έκαναν αυτοκτονικές σκέψεις και αδυνατούσαν να ανταπεξέλθουν στα επαγγελματικά τους καθήκοντα.