Holly Waddington: Η βραβευμένη με Oscar ενδυματολόγος του «Poor Things» στο Queen.gr
Με αφορμή τη νέα έκθεση του Μουσείο Μπενάκη «Poor Things: Τα κοστούμια» η Holly Waddington βρέθηκε στην Ελλάδα και μας μίλησε για τη δημιουργία των πιο επιδραστικών κοστουμιών της χρονιάς.
Ήταν πριν περίπου τρία χρόνια, Ιούλιος, όταν η Holly Waddington ήρθε στην Αθήνα μαζί με την Emma Stone και έκαναν τα πρώτα fittings των κοστουμιών της ταινίας «Poor Things» του Γιώργου Λάνθιμου, σε ένα από τα δωμάτια του Μεγάλη Βρετανία. «Είχε και τότε τόσο πολύ ζέστη,» θυμάται. Οι πρώτες λέξεις που βγαίνουν από το στόμα της σε αυτή τη συνέντευξη τύπου για το πώς είναι να συνεργάζεσαι με τον Γιώργο Λάνθιμο, είναι απελευθέρωση και δημιουργικότητα. Και παρατηρεί πολύ εύστοχα πως οι περισσότερες ταινίες αν και δεν ενδιαφέρονται για την ίδια την πραγματικότητα, προβάλλουν πάντα πολλαπλές πτυχές της. Η ιστορία είναι λίγο-πολύ γνωστή. Κυκλοφορία του trailer της ταινίας, αναμονή κοινού και ξαφνικά φρενίτιδα για την Bella Baxter και την υπόλοιπη παρέα του Λάνθιμου, που κατάφερε τελικά να κερδίσει και δύο Oscars. Το ένα ανήκει στην Holly Waddington και εκείνη μοιάζει σαν να το ξεχνάει εντελώς, θέλοντας κυρίως να μας μιλήσει για την ποιότητα της δουλειάς της και τη σύλληψη της μαγικής αυτής ιδέας να ντύσουν με έναν ιδιοφυή τρόπο την Emma Stone.
Από τις 12 Ιουνίου το Μουσείο Μπενάκη εγκαινιάζει την έκθεση «Poor Things: Τα κοστούμια», η οποία και θα παραμείνει στη χώρα μας μέχρι και το Σεπτέμβριο. Ανάμεσα στους λίγους τυχερούς που περιπλανηθήκαμε μεταξύ των iconic κοστουμιών της Holly Waddington και απολαύσαμε μία αποκλειστική ξενάγηση από την ίδια, ήμουν και εγώ. Την έκθεση έχει επιμεληθεί η ίδια με τον σκηνογράφο-ενδυματολόγο Παύλο Θανόπουλο να είναι ο σχεδιαστής της έκθεσης. Χαμηλά φώτα, προβολείς πάνω στα 11 original κοστούμια που φορέθηκαν από τους ηθοποιούς στο set των γυρισμάτων και ένα βίντεο wall να παίζει σκηνές από την ταινία είναι αρκετά για να σε μεταφέρουν και πάλι στο κλίμα του μαγικού σύμπαντος του Λάνθιμου.
Η ίδια στέκεται και εξηγεί μία προς μία τις ιδέες πάνω στις οποίες χτίστηκαν αριστοτεχνικά τα κοστούμια της Emma Stone και των συμπρωταγωνιστών της, αφήνοντάς μας άφωνους με τις λεπτομέρειες και την ιδιοφυή σύλληψη πίσω από απλά για εμάς πράγματα, όπως είναι οι υφές των ρούχων και τα συμβολικά εκείνα στοιχεία, που παραπέμπουν στη φάση που βιώνει εκείνη τη στιγμή η ηρωίδα. Αργότερα απολαμβάνουμε μαζί έναν γρήγορο καφέ στη βεράντα του μουσείου που είναι αρκετά ζεστή σήμερα και αν και έχω μόλις λίγα λεπτά στη διάθεσή μου μαζί της, ο λόγος της έχει κάτι που σε εμπνέει. Βαθιά.
«Γνώριζα τον Γιώργο (Λάνθιμο) και δεν υπήρχε μέσα μου καμία αμφιβολία για το αν ήθελα να δουλέψω σε μία ταινία που σκηνοθετούσε. Και για μένα ήταν ένα δώρο, γιατί οι περισσότερες ταινίες του είναι αρκετά μινιμαλιστικές ως προς τα κοστούμια τους, με καθημερινά ρούχα, οπότε ήταν μια μεγάλη ευκαιρία να σχεδιάσω αυτά τα κοστούμια,» μου λέει πιάνοντας την ιστορία από την αρχή, καθώς μονολογεί για το πόσο περήφανοι πρέπει να νιώθουμε που ένας Έλληνας έκανε αυτό το film.
«Από την αρχή ο Γιώργος μου είχε πει να είμαι τολμηρή και έντονη, το brief που μου έδωσε ήταν να μην το μεταχειριστώ σαν ένα δράμα εποχής, ούτε όμως και ως μία ξεκάθαρη ταινία επιστημονικής φαντασίας. Προσπάθησα, λοιπόν, να βρω μία γλώσσα που να είναι -και παράλληλα να μην είναι- όλα τα παραπάνω. Μου έδωσε μία φωτογραφία από ένα show Βρετανών φοιτητών μόδας, με ένα flarefoot παντελόνι, με τεράστιο όγκο στο κάτω μέρος και ήταν πάρα πολύ οργανικό, έμοιαζε σαν να βλέπεις πνεύμονες στο κάτω μέρος του. Ο ίδιος δεν έκανε ποτέ καμία διάλεξη για το τι ήταν αυτό που ήθελε, κάτι που είναι πολύ αναζωογονητικό, απλώς μου έδωσε αυτή τη φωτογραφία. Έτσι ξεκίνησα να δουλεύω και εγώ με τον ίδιο οργανικό τρόπο, με το σχήμα του σώματος και τα στοιχεία εκείνα που μανιπουλάρουν το ίδιο το σώμα, όπως οι κορσέδες. Ο Γιώργος στην πραγματικότητα με προσέλαβε για να το κάνω με τον δικό μου τρόπο, ακολουθώντας τον τρόπο του θεάτρου να δημιουργούμε κοστούμια. Έφτιαξα πολλές εικόνες για εκείνον, κολάζ, mood boards και κάπως έτσι τελικά πήρα τη δουλειά».
«Αυτό είναι το ενδιαφέρον με εκείνον. Με μια μόνο φωτογραφία και λίγα λόγια, σου δίνει ολόκληρη την εικόνα των ιδεών του,» μου λέει για τον Γιώργο Λάνθιμο που φαίνεται να την έχει μαγέψει ως δημιουργός.
Με μία τόσο λακωνική συναναστροφή πως μπορείς, όμως, κανείς να εμπιστευτεί τον εαυτό του και το αποτέλεσμα της δουλειάς του, απέναντι σε έναν σκηνοθέτη όπως ο Γιώργος Λάνθιμος; «Ένιωσα πολύ ασφαλής στην όλη διαδικασία, γιατί μου ζητήθηκε να ακολουθήσω αυτό τον τρελό δρόμο. Απλώς να εξερευνήσω και σκέφτηκα ότι δεν χρειάζεται να κρυφτώ. Σκεφτόμουν ότι αν δεν είμαι ο σωστός άνθρωπος για αυτή τη δουλειά, τότε ας είναι!».
Όταν κάνεις μία ταινία εποχής -ακόμα και με τις φουτουριστικές αναφορές του «Poor Things» η έρευνα είναι φαντάζομαι το μεγαλύτερο κομμάτι. Και η Holly Waddington το επιβεβαιώνει. «Είναι ένα πάρα πολύ ευρύ πεδίο, οπότε ξεκίνησα την έρευνά μου από τις ενδυμασίες του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα. Μελέτησα πολλούς σχεδιαστές όπως η Elsa Schiaparelli και ο Cristobal Balenciaga, δημιουργούς που έχουν δουλέψει πολύ με το σώμα και τις σιλουέτες, με εντυπωσιακά σχήματα. Επίσης έβλεπα τον γερμανικό εξπρεσιονισμό και σκεφτόμουν τα χρώματα. Ακόμα μελετούσα πολλά πλάσματα της θάλασσας, κοχύλια και ψάρια, αλλά και ενδιαφέρουσες υφές, γιατί η υφή ήταν πάρα πολύ σημαντική για τον Γιώργο. Έκανα την έρευνα μου σε μουσεία και άνοιξα πολλά βιβλία. Προσπαθώ να μην τα κάνω όλα στο ίντερνετ, γιατί όλα καταλήγουν να μοιάζουν με το Pinterest. Όλοι έχουμε Pinterest και όλοι καταλήγουμε να έχουμε τα ίδια ακριβώς πράγματα στα boards μας. Αν ήμουν δασκάλα θα έλεγα στους μαθητές μου, αφήστε τις εικόνες για το τέλος, βγείτε εκεί έξω. Είχα για παράδειγμα ένα βιβλίο με γιαπωνέζικες κούκλες στην αρχή, ήταν το πρώτο πράγμα που έδειξα στον Γιώργο. Το ενδιαφέρον ήταν ότι αυτές οι μικρές, γιαπωνέζικες κούκλες φορούσαν τεράστια κοστούμια, γιατί φτιαχνόντουσαν σε πραγματικά ανθρώπινα μεγέθη. Για μένα αυτό υπήρξε εξαιρετικά ενδιαφέρον».
«Πώς ήρθαν τα τεράστια μανίκια;», με ρωτάει χαμογελώντας, όταν της έκανα την ερώτηση που μάλλον έχει απαντήσει περισσότερο το τελευταίο διάστημα. «Λοιπόν στην αρχή είχα πάρα πολλές ιδέες για τα κοστούμια και τις γραμμές των κοστουμιών γιατί το βιβλίο τοποθετείται στον 18ο αιώνα. Εκείνη την περίοδο στην πραγματικότητα τα μανίκια ήταν στενά και οι φούστες είχαν όλα αυτά τα ντραπέ, το ύφασμα που έπεφτε, κάτι που μου θύμιζε προσωπικά ανθρώπινο δέρμα και μου έδινε την εντύπωση ενός φαλλικού συμβολισμού. Η άλλη εκδοχή ήταν να κάνουμε τα τεράστια αυτά μανίκια και πιο ήσυχο το κάτω μέρος, και ένας συνεργάτης μου είπε πρέπει οπωσδήποτε να κάνουμε το δεύτερο. Και ήταν μία πολύ καλή ιδέα σίγουρα, γιατί σε μία ταινία το πάνω μέρος του κορμού είναι αυτό που βλέπεις περισσότερο και το να δίναμε όλη την έμφαση στη φούστα είναι στην πραγματικότητα μία φρικτή ιδέα. Επίσης, αυτά τα μανίκια σχετίζονται με την ενδυνάμωση. Μεγεθύνουν το σώμα, σημαίνουν ότι έχει πλέον πιο δυνατούς ώμους όπως οι άνδρες, ότι κερδίζει περισσότερο χώρο, ενώ είναι παράλληλα παραμυθένια, αν σκεφτείς τον αέρα που έχουν μέσα τους. Αυτή η ιδέα με τα μανίκια γεμάτα αέρα ήταν ιδιαίτερα σημαντική».
Νωρίτερα μας είχε εκμυστηρευτεί ότι το αγαπημένο κοστούμι της Emma Stone ήταν το λευκό νυφικό της Bella. Ένα φόρεμα με τεράστια μανίκια, που έμοιαζε οριακά με κλουβί, συμβολίζοντας τα δεσμά του γάμου και της ανδρικής εξουσίας πάνω της. Παρόλα αυτά ήταν κατασκευασμένο από see though λευκό ύφασμα, ενώ κανείς μπορούσε να δει το σώμα της να διαγράφεται από μέσα. Ένα item που σε κάνει ταυτόχρονα δυναμικό και ευάλωτο.
Ποιο είναι, όμως το δικό της αγαπημένο piece; «Λατρεύω αυτή την ουρά!», λέει και μιλάει για ένα πρόσθετο κομμάτι που φορούσε η Emma Stone στην πρώτη φάση της ταινίας, στο σπίτι του καθηγητή Baxter(το κομμάτι συμπεριλαμβάνεται στην έκθεση). «Αυτό το πράγμα που μοιάζει με αστακός. Το αγαπώ γιατί είχα δει την αναφορά του σε ένα βιβλίο και δεν είχα ποτέ αντικρύσει στη ζωή μου κάτι παρόμοιο, το οποίο να μοιάζει τόσο επίκαιρο. Μου θύμιζε ένα σημερινό puffer jacket της Moncler. Γιατί το οτιδήποτε δημιουργούσαν οι designers για το δωμάτιο της Bella ήταν φουσκωτό και μαλακό, κάτι που καθρεφτιζόταν και στα ρούχα της. Προσπάθησα να βάλω κάποιους ανθρώπους να το κάνουν και απέτυχαν τελείως! Ήταν απαίσιο, σαν περούκα δικαστή. Έτσι ζήτησα από την κατασκευάστρια των κορσέδων μας να το κάνει και το έκανε υπέροχο, φαίνεται σχεδόν σαν χαρτί. Είναι το αγαπημένο μου κομμάτι και αν έπρεπε να πάρω κάποιο θα ήταν αυτό. Ίσως πράγματι να πρέπει να το ζητήσω!».
Λίγο πριν τελειώσουμε την ξενάγηση στην έκθεση, δεν μπορούσα παρά να της απευθύνω την ερώτηση για το πρώτο item του Bella Baxter style που έγινε αντικείμενο συζήτησης, τα γυαλιά ηλίου της. «Είναι ένα αυθεντικό κομμάτι του 18ου αιώνα και τα βρήκα σε παλαιοπωλείο. Αν και είναι πολύ επικίνδυνο να έχεις ένα μόνο ζευγάρι γυαλιά σε ένα set. Τα έδωσα έξω για να δημιουργήσουν κόπιες τους, αλλά δυστυχώς απέτυχαν. Σήμερα πάντως υπάρχει μία εταιρία που τα κυκλοφορεί κανονικά στη λιανική και είναι πολύ όμορφα,» μου είπε, λέγοντάς μου να μου δώσει τις λεπτομέρειες για να αποκτήσω τα δικά μου Bella Baxter sunglasses για το καλοκαίρι.
Ο τρόπος με τον οποίο δουλεύτηκε το όλο concept σε κάνει να πιστεύεις σε ένα βαθύ νόημα που επιζητούν οι συντελεστές να αποκομίσει το κοινό τους. Κι όμως στο άκουσμα της ερώτησης η ίδια κοντοστέκεται και μου απαντά μετά από λίγο. «Σκέφτομαι την Bella. Επειδή δεν έζησε την κανονική, ανθρώπινη ζωή που ζήσαμε όλοι μας, δεν βίωσε τους κοινωνικούς περιορισμούς που όλοι ζήσαμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, νομίζω ότι μέσα από όλες αυτές τις τρελές στιγμές που λέει κάτι ανάρμοστο ή κάνει αυτά τα εξωφρενικά αστεία πράγματα, έχει αυτή την ορμή για τη ζωή και την περιέργεια. Τα πάντα είναι καινούργια και τόσο συναρπαστικά για εκείνη. Και σκέφτομαι αν μπορούσαμε να παραμείνουμε έτσι. Αυτό στην πραγματικότητα με εμπνέει πιο πολύ από όλα. Πιστεύω ότι δεν θα πρέπει να ανησυχούμε και τόσο για το τι σκέφτονται οι άλλοι για τα ρούχα που φοράμε. Είμαστε όλοι θύματα σε αυτό. Χάνουμε αυτή την ικανότητα να παίζουμε όσο μεγαλώνουμε. Ξεχνάμε πώς να το κάνουμε. Ας προσπαθήσουμε να είμαστε πιο παιχνιδιάρηδες σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας».