Λιβάνι: Η μυρωδιά που ένωνε τον άνθρωπο με τον Θεό είναι η πιο μυστηριώδης νότα για το άρωμά σου

09 Μαϊος 2022

Λιβάνι: Η μυρωδιά που ένωνε τον άνθρωπο με τον Θεό είναι η πιο μυστηριώδης νότα για το άρωμά σου

Όταν σκέφτεσαι το λιβάνι το μυαλό σου πηγαίνει στη θρησκεία και όχι άδικα. Σήμερα ωστόσο θα μάθεις ότι το μυστηριώδες άρωμά του βρίσκεται μέσα σε μερικά από τα ωραιότερα αρώματα που έχουν δημιουργηθεί ποτέ. Και ναι, θα μάθεις και λίγη από την ιστορία του…

Θα το παραδεχτώ, έπρεπε να μεγαλώσω αρκετά για να εκτιμήσω το λιβάνι και την θεϊκή μυρωδιά του (εδώ Χριστίνα, η Χρόνη). Βλέπεις, το λιβάνι είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη θρησκεία (όχι μόνο την ορθόδοξη) και το πρώτο πράγμα που φέρνει στο μυαλό είναι η εκκλησία. Ανάλογα με την ποιότητά του, έχει έντονη, βαριά μυρωδιά που μπορεί να γίνει αποπνικτική σε κάποιες περιπτώσεις (βλ. 15 Αυγούστου με καύσωνα). Αν ωστόσο σταθείς και αποσυνδέσεις στο μυαλό σου το λιβάνι με την εκκλησία, θα ανακαλύψεις ότι πρόκειται για ένα άρωμα υπέροχα μυστηριώδες και ιδιαίτερο. Αυτό θα κάνουμε λοιπόν σήμερα, και θα ξεκινήσουμε –όπως πάντα- με λίγη ιστορία.

Βοσβέλια η ιερή

Η ιστορία του λιβανιού ξεκινά σχεδόν ταυτόχρονα με την εμφάνιση των πρώτων μεγάλων πολιτισμών της Μεσοποταμίας και της Αιγύπτου. Είναι ένα από τα πρώτα αρωματικά υλικά που χρησιμοποιήθηκαν από τον άνθρωπο. Σύμφωνα με έναν παλιό μύθο, μια βασίλισσα έχασε το βασίλειό της μετά από επίθεση των εχθρών της. Στη φυγή της, κλαίγοντας, ζήτησε από τον Θεό ένα δώρο για να την παρηγορήσει για τον χαμό των παιδιών της και έτσι, όπου έπεφταν τα δάκρυά της, φύτρωνε ένα δέντρο με αρωματική ρητίνη, το δέντρο που ξέρουμε σήμερα ως Βοσβέλια η ιερή.

Ροζ πιπέρι: Δεν έχει καμία σχέση με το απλό πιπέρι και είναι πιο πικάντικα αισθησιακή νότα

Το λιβάνι λοιπόν, είναι η ρητίνη που προέρχεται από τον κορμό του δένδρου Βοσβελία η ιερή. Πρόκειται για ένα ασυνήθιστο δέντρο που φυτρώνει μόνο στις βραχώδεις περιοχές της ερήμου του Ομάν, της Υεμένης και στο κέρας της Αφρικής (Αιθιοπία και Σομαλία). Tο Ντοφάρ, μια μικρή περιοχή της αραβικής ακτής, στα σύνορα του σημερινού Ομάν και της νότιας Υεμένης, μια φορά το χρόνο, από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο, πλημμυρίζει εξαιτίας του ινδικού μουσώνα. Εκείνο το διάστημα, η έρημος στην περιοχή μετατρέπεται σε καταπράσινο δάσος καθώς το νερό ρέει από τα βουνά προς τη θάλασσα, ενώ οι βουνοκορφές παραμένουν καλυμμένες από πυκνή και υγρή ομίχλη.

Fun fact: Κάθε προσπάθεια καλλιέργειας του δέντρου Βοσβέλια σε παρόμοιες κλιματικά περιοχές, έχει αποτύχει.

To λιβάνι που παράγουν τα δέντρα στη βόρεια πλευρά του Ντοφάρ είναι το πιο πολύτιμο καθώς είναι εκείνα που μένουν μακριά από τη βροχή και σε ξηρό αέρα. Στις πλαγιές του Ντοφάρ, η συγκομιδή του λιβανιού γίνεται με τον ίδιο τρόπο εδώ και εκατοντάδες χρόνια, κάνοντας μια ρηχή τομή στον φλοιό του δέντρου. Ο χυμός του δέντρου αναβλύζει και, μετά από περίπου δέκα ημέρες, δημιουργούνται «δάκρυα» ρητίνης. Αυτά συλλέγονται και , η αποθηκεύονται ως τον επόμενο χειμώνα, σε σπηλιές για να στεγνώσουν. Όσο μεγαλύτερα είναι αυτά τα «δάκρυα» του λιβανιού, τόσο πιο πολύτιμα είναι. Πώς έφτασε όμως το λιβάνι να κοστίζει όσο ο χρυσός και να είναι το άρωμα που ενώνει τον άνθρωπο με τον Θεό;

Βενζόη: Το πολύτιμο «δάκρυ» που μυρίζει βανίλια και ανατολή βρίσκεται μέσα στα πιο ιδιαίτερα αρώματα

The legends

Ο θρύλος λέει ότι η βασίλισσα του Σαβά, ερχόμενη να εξετάσει την περίφημη σοφία του Σολομώντα, έφερε μαζί της χρυσό, πολύτιμους λίθους και θυμίαμα. Έτσι, άνοιξε ο δρόμος για τα καραβάνια, τα οποία μετέφεραν πολύτιμα αγαθά στους λαούς της Μεσογείου δύο φορές το χρόνο. Ένα γραμμάριο θυμίαμα άξιζε όσο ο χρυσός. Το θείο άρωμά του γέννησε πολλούς θρύλους, κάτι που μύριζε τόσο μοναδικά άλλωστε, δεν θα μπορούσε να μην έχει σχέση με κάτι το ανώτερο από τον άνθρωπο.

Γι’ αυτό, οι Αιγύπτιοι θεωρούσαν ότι η ρητίνη του λιβανιού ήταν σταγόνες από τον ιδρώτα των θεών που έπεφταν στο έδαφος. Αντίστοιχα, για τους Χριστιανούς, το λιβάνι γέμιζε τον κήπο του Παραδείσου με τη μυρωδιά του και όταν οι πύλες του Παραδείσου έκλεισαν για πάντα για τον Αδάμ και την Εύα, ο Αδάμ προσευχήθηκε στον Θεό να του επιτρέψει να βγάλει μόνο δύο φυτά που θα του θύμιζαν με το άρωμά τους τον χρόνο που πέρασε στον κήπο της Εδέμ. Αυτά τα φυτά ήταν το θυμίαμα και το μύρο (θα τα πούμε την άλλη εβδομάδα για αυτό).

Το λιβάνι έχει ένα ασυνήθιστα φρέσκο, ελαφρώς ξινό (σαν λεμόνι) και ταυτόχρονα γλυκό, πικάντικο άρωμα και χρησιμοποιείται στη βιομηχανία καλλυντικών, αλλά και στην παραδοσιακή ιατρική γιατί έχει αντισηπτική δράση, καταπραΰνει το άγχος και την ένταση. Στην αρχαιότητα ο καπνός του αρωμάτιζε ναούς αλλά και τα ρούχα των ευγενών, σήμερα αρωματίζει την επιδερμίδα μας μέσα από τα πλέον πολύτιμα, αισθησιακά, μυστηριώδη αρώματα. Σε περίπτωση που δεν το έχεις καταλάβει, το λιβάνι είναι μία από τις αγαπημένες μου νότες και βρίσκεται μέσα σε μερικά από τα πιο αγαπημένα μου αρώματα (καινούργια και παλαιότερα). Κάνε ένα scroll για να τα δεις όλα και θα σου πρότεινα να πας να τα μυρίσεις όλα.

Νερολί: Το συστατικό που οφείλουμε στην ταπεινή νεραντζιά θα γίνει η νέα σου εμμονή

Λιβάνι, δέρμα και σαφράν