Βετιβέρ: Η νότα του φυτού που ονομάζεται και «λιακάδα» μόνο ηλιόλουστη δεν μπορείς να την πεις

22 Νοεμβρίου 2023

Βετιβέρ: Η νότα του φυτού που ονομάζεται και «λιακάδα» μόνο ηλιόλουστη δεν μπορείς να την πεις

Σήμερα θα μάθουμε για το βετιβέρ και για πράγματα που σίγουρα δεν έχεις ξανακούσει για μία από τις πιο δημοφιλείς νότες στην αρωματοποιία.

Ενώ υπάρχουν πολλές μυρωδιές που δεν δυσκολευόμαστε να σου εξηγήσουμε, το βετιβέρ ή βέτιβερ (ανάλογα με το που θέλεις να το τονίσεις), είναι αυτό που μας κάνει να νιώθουμε μία μικρή αμηχανία. Βλέπεις, δεν είναι δύσκολο να περιγράψεις πώς μυρίζει ή να φανταστείς πώς μυρίζει ένα τριαντάφυλλο, όμως με το βετιβέρ τα πράγματα είναι διαφορετικά. Έχει πολύ ιδιαίτερη μυρωδιά που δεν μένει στάσιμη, αλλά δεν θα σου τα πούμε όλα από τώρα. Σήμερα θα μελετήσουμε αυτή τη νότα σε βάθος και -όπως πάντα- θα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Κανέλα: Η χειμερινή νότα που δεν έχει φύλο, λέγεται ότι είναι το άρωμα της αγάπης

Τι είναι άραγε το βετιβέρ;

Όπως οι περισσότερες νότες, έτσι και το βετιβέρ προέρχεται από ένα φυτό, το Vetiveria Zizanoides. Πρόκειται για ένα ψηλό, πολυετές γρασίδι που έχει στενή συγγένεια με το lemongrass, τη σιτρονέλλα και την παλμαρόζα. Αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς σε ελώδη μέρη και όχθες ποταμών, αλλά και σε περιοχές που δέχονται έντονες ετήσιες βροχοπτώσεις, όπως η Ινδία, η Βραζιλία, η Μαλαισία και οι Δυτικές Ινδίες. Μάλιστα, το βετιβέρ της Αϊτής είναι το πιο διάσημο.

Fun Fact! Σε πολύ ζεστές περιοχές, το βέτιβερ υφαίνεται σε περσίδες, οι οποίες δεν γεμίζουν απλά τον χώρο με υπέροχο άρωμα καθώς περνά ανάμεσά τους το αεράκι, αλλά δροσίζουν την ατμόσφαιρα αφού το βετιβέρ έχει δροσιστικές ιδιότητες.

Το όνομα «βετιβέρ» είναι παράφραση της λέξης vettiveru από την γλώσσα Tamil, η οποία ομιλείται εγγενώς από τον λαό Tamil της Νότιας Ασίας. Κυριολεκτικά σημαίνει «η ρίζα που ξεθάφτηκε» και δεδομένου ότι το άρωμα του βετιβέρ προέρχεται από τη ρίζα του φυτού, είναι ένα πολύ… κυριολεκτικό όνομα. Η λέξη βετιβέρ, εμφανίστηκε στη γαλλική γλώσσα στις αρχές του 19ου και το 1809 έγινε η πρώτη χημική ανάλυση του λαδιού βέτιβερ στη Γαλλία. Αξίζει να σημειωθεί ότι, μέχρι σήμερα, κανείς δεν φαίνεται να έχει βρει μια ικανοποιητική συνθετική εναλλακτική του βετιβέρ και κάπως έτσι περνάμε στο επόμενο κεφάλαιο: Το βετιβέρ στα αρώματα.

Fun Fact! Σε πολλές περιοχές της Ινδίας το βετιβέρ ονομάζεται και Khus Khus! Ναι, σαν του κους κους…

Το βετιβέρ στην αρωματοποιία

Το βετιβέρ χρησιμοποιείται στα αρώματα από την αρχαιότητα, και ήταν από τις πλέον δημοφιλείς νότες τότε -όπως και σήμερα- γιατί λειτουργεί ως σταθεροποιητής στην αρωματική πυραμίδα. Για αυτό το λόγο, το συναντάμε παραδοσιακά, αλλά όχι αποκλειστικά, στις βάσεις των αρωμάτων. Πώς μυρίζει όμως;

Fun Fact! Στην αρωματοθεραπεία, το αιθέριο έλαιο βετιβέρ είναι ένας συναισθηματικός, καθησυχαστικός σταθεροποιητής, που ενισχύει την συγκέντρωση και κατευνάζει τα πνεύματα. Λέγεται το «λάδι της ηρεμίας».

Η μυρωδιά του βετιβέρ έχει τόση ζεστασιά και βάθος που μπορεί να αναμετρηθεί ακόμα και με τα πιο σπάνια ρητινοειδή. Μεταμορφώνεται σε κεχριμπαρένιο και βαλσάμικο ανάλογα με τις αρωματικές συνθέσεις ενώ στην κορυφή του, παρατηρούμε μία «πρασινάδα». Ωστόσο το βετιβέρ και η μυρωδιά του διαφοροποιείται ανάλογα από το μέρος του κόσμου από το οποίο προέρχεται.Για παράδειγμα, το βέτιβερ Αϊτής είναι καθαρό και αιθέριο, ενώ το βετιβέρ Ινδίας είναι καπνιστό και γήινο. Αν πρέπει να γενικεύσουμε το άρωμα, θα λέγαμε ότι είναι γήινο, ξυλώδες και πράσινο.

Αχλάδι: Η πιο «τραγανή» αρωματική νότα είναι στην εποχή της και έχει υπέροχη ιστορία

Fun Fact! Σε πολλές χώρες, οι γυναίκες φτιάχνουν ματσάκια από ρίζες βέτιβερ, και τις βάζουν μαζί με τα ρούχα και τα λευκά είδη τους για να απωθούν τα ακάρεα και να αρωματίζουν το ύφασμα.

Από την άλλη, η θρυλική «μύτη» (αρωματοποιός) Jean Kerléo έχει πει ότι το βετιβέρ μυρίζει σαν «Ένα σακί πατάτες»και δεν έχει άδικο…Γήινο, υγρό, ξυλώδες και καπνιστό ταυτόχρονα, το βετιβέρ έχει αυτή τη γήινη μυρωδιά ενός σακιού με πατάτες που έχει μείνει στο πίσω μέρος της αποθήκης. Όταν βλέπει κάποιος το βετιβέρ, είναι σχεδόν αδύνατο να πιστέψει ότι, αυτή η γειωμένη, ξηρή μυρωδιά προέρχεται από τις ρίζες ενός πολυετούς χόρτου και όχι από ένα ξύλο.

Fun Fact! Λέγεται ότι ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν εκείνος που έφερε πρώτος το βετιβέρ στην Ευρώπη μετά τις κατακτήσεις του στην Ινδία.

Εξαιτίας της binding ιδιότητάς του, οι αρωματοποιοί το χρησιμοποιούν συχνά στις δημιουργίες τους, αν και δεν αρέσει σε όλους γιατί πρόκειται για μία πραγματικά πολύ ιδιαίτερη μυρωδιά. Βέβαια, το μόνο που δεν θα μπορούσαμε να πούμε για τα αρώματα με βετιβέρ, είναι ότι δεν έχουν χαρακτήρα. Έχουν χαρακτήρα, βάθος και πολυπλοκότητα και τα λατρεύουμε! Γι’ αυτό συγκεντρώσαμε παρακάτω τα καλύτερα (και δικά μας αγαπημένα) για κάθε γούστο. Enjoy Queen!

Καπνός: Η νότα που δεν ήξερες ότι χρειάζεσαι στο άρωμά σου είναι μία από τις πιο αισθησιακές