Γυαλιά Μυωπίας VS Φακοί επαφής: Ποιος είναι ο πιο οικολογικός τρόπος να βλέπεις τα πράγματα
Όπως όλα τα πράγματα σε αυτόν τον πλανήτη έχουν αντίκτυπο, έτσι και αυτό το αναπόσπαστο item της καθημερινότητάς σου βλάπτει ή και όχι το περιβάλλον.
Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η συζήτηση γύρω από το ποια υλικά επιβαρύνουν ή όχι τον πλανήτη μας. Έχει δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην ανακύκλωση, στα επαναχρησιμοποιούμενα προϊόντα και στη μείωση του πλαστικού, αλλά ακόμα χρειάζονται μεγαλύτερες κινήσεις για να διορθωθεί η ζημιά που έχουμε κάνει στο περιβάλλον.
Βέβαια, δεν μπορούν να αλλάξουν όλα εν μία νυκτί. Ίσως κάποιες φορές η «κίνηση ματ» είναι να διορθώσεις ή να βελτιώσεις κάτι πολύ μικρό κι απλό στην καθημερινότητά σου για να έρθει η μεγαλύτερη αλλαγή.
Θυμάσαι τα πλαστικά καλαμάκια; Tον πρώτο καιρό όλοι δυσαρεστηθήκαμε με το χάρτινο καλαμάκι κι όχι άδικα, αφού δεν είχε την ίδια ανθεκτικότητα στα υγρά. Με την πάροδο των χρήσεων όμως, και των ερευνών δημιουργήθηκαν πιο ανθεκτικά καλαμάκια και καλαμάκια πολλαπλών χρήσεων που έβαλαν ένα ακόμα «λιθαράκι» στη μείωση του πλαστικού.
Πολλές λοιπόν, μικρές μας συνήθειες ή αναπόσπαστα πράγματα της καθημερινότητάς μας μπορεί να αποβούν μοιραία για το περιβάλλον.
Κάπως έτσι έχει ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση για τα γυαλιά οράσεως και για τους φακούς επαφής. Θα μου πεις εντάξει, τα γυαλιά οράσεως πόσο να επιβαρύνουν, όταν συνήθως χρησιμοποιείς τον ίδιο σκελετό για πολλά χρόνια; Kι όμως η απάντηση μπορεί να σε σοκάρει. Ας δούμε ξεχωριστά τις δύο περιπτώσεις.
Φακοί επαφής
Οι χρήστες φακών επαφής συμβάλλουν στα περιβαλλοντικά απόβλητα κάθε φορά που αντικαθιστούν τους φακούς τους, συσσωρεύοντας περίπου ένα κιλό (2,2 λίβρες) απορριμμάτων ετησίως.
Αυτό περιλαμβάνει τους ίδιους τους φακούς, τη συσκευασία τους και τα μπουκάλια αλατούχου διαλύματος. Με περίπου 140 εκατομμύρια χρήστες φακών επαφής παγκοσμίως, η σπατάλη που προκύπτει είναι σημαντική.
Μια μελέτη στις Ηνωμένες Πολιτείες αποκάλυψε ότι περίπου το 20% των χρηστών φακών επαφής απορρίπτουν τους φακούς τους στην αποχέτευση, με αποτέλεσμα 2 έως 3 δισεκατομμύρια πλαστικοί φακοί να εισέρχονται στο σύστημα αποχέτευσης κάθε χρόνο.
Αυτοί οι φακοί, καθώς είναι ανθεκτικοί στην επεξεργασία των λυμάτων, κατακερματίζονται σε μικροπλαστικά, θέτοντας σε κίνδυνο το περιβάλλον όχι μόνο λόγω της περιεκτικότητάς τους σε πλαστικό, αλλά και επειδή μπορεί να μεταφέρουν ασθένειες ή χημικές ουσίες, μολύνοντας περαιτέρω πηγές νερού.
Επιπλέον, έχει βρεθεί ότι ορισμένοι φακοί επαφής περιέχουν υψηλά επίπεδα PFAS (και πολυφθοροαλκυλικές ουσίες), εγείροντας ανησυχίες σχετικά με τη μόλυνση του εδάφους και του νερού, καθώς και για πιθανή συσσώρευση στο ανθρώπινο σώμα.
Γυαλιά Οράσεως
Από την άλλη πλευρά, τα γυαλιά παρουσιάζουν ένα διαφορετικό σύνολο περιβαλλοντικών προκλήσεων, κυρίως κατά τη φάση παραγωγής τους. Η διαδικασία κατασκευής, ειδικά για τους φακούς και τα πλαστικά κουφώματα, οδηγεί σε σημαντική σπατάλη.
Επιπλέον, η φύση των γυαλιών ταχείας μόδας (fast fashion) σημαίνει ότι πολλά γυαλιά απορρίπτονται πριν καν φτάσουν στον καταναλωτή ή πετιούνται καθώς αλλάζουν οι τάσεις, συμβάλλοντας στην υγειονομική ταφή των απορριμμάτων.
Μπορεί να γίνει ανακύκλωση σ' αυτά τα αντικείμενα;
Οι επιλογές ανακύκλωσης τόσο για τους φακούς επαφής, όσο και για τα γυαλιά μυωπίας είναι περιορισμένες και περίπλοκες.
Οι φακοί επαφής, λόγω του μικρού μεγέθους και της σύστασης των υλικών τους, απαιτούν εξειδικευμένα προγράμματα ανακύκλωσης και δεν μπορούν να υποστούν επεξεργασία με τυπική ανακύκλωση πλαστικών.
Τα γυαλιά, αν και είναι ανακυκλώσιμα, συχνά καταλήγουν ως υλικά χαμηλής ποιότητας που μπορεί να βρουν ακόμα το δρόμο τους προς τους χώρους υγειονομικής ταφής.
Οι προσπάθειες εισαγωγής βιώσιμων υλικών, όπως το βιοοξικό άλας για κουφώματα, αντιμετωπίζουν επικρίσεις επειδή δεν αντιμετωπίζουν επαρκώς το βασικό ζήτημα της χρήσης πλαστικών.
Πώς θα γίνει πιο οικολογική η χρήση τους;
Ως καταναλωτές μπορούμε να κάνουμε συνειδητά πιο οικολογικές επιλογές διαλέγοντας επαναχρησιμοποιούμενους φακούς επαφής, απορρίπτοντας ή ανακυκλώνοντας σωστά τους φακούς και τη συσκευασία και επιλέγοντας γυαλιά με γνώμονα τη μακροζωία έναντι των τάσεων της μόδας.
Παράλληλα, οι καινοτομίες στην κατασκευή και την ανακύκλωση μπορούν να μειώσουν περαιτέρω το περιβαλλοντικό αποτύπωμα τόσο των γυαλιών όσο και των φακών επαφής, καθιστώντας τη διόρθωση της όρασης πιο βιώσιμη για το μέλλον.