Η «πράσινη» Τήλος και το Finish μάς υπενθυμίζουν πως «Το νερό είναι στα χέρια μας»

Είναι φυσικός πόρος-πηγή ζωής για τον πλανήτη μας, νομίζουμε ότι βρίσκεται σε αφθονία, ενώ δεν μπορούμε να φανταστούμε τα καλοκαίρια με τα 40άρια χωρίς αυτόν. Μιλάμε για το νερό που καλύπτει βασικές ανάγκες των ανθρώπων, ενώ είναι απαραίτητο για όλα τα οικοσυστήματα σε παγκόσμιο επίπεδο. Τι θα γινόταν, όμως, αν οι ποσότητες νερού στις οποίες έχουμε πρόσβαση μειώνονταν σε σημαντικό βαθμό;

Η απάντηση μάς δόθηκε κατά την τριήμερη παραμονή μας στην «πράσινη» Τήλο, τον φετινό, πέμπτο σταθμό της πρωτοβουλίας «Το νερό είναι στα χέρια μας». Και αυτό καθώς, μέσω της πρωτοβουλίας αυτής, η οποία είναι μέρος της παγκόσμιας δέσμευσης του Finish να ευαισθητοποιήσει για την προστασία του νερού και πραγματοποιείται σε συνεργασία με τον διεθνή οργανισμό Global Water Partnership-Mediterranean (GWP-Med), είδαμε πώς με μικρές αλλαγές μπορούμε να συμβάλλουμε στη μείωση της αλόγιστης κατανάλωσής αυτού του -τόσο σημαντικού για τη ζωή- φυσικού πόρου.

«Μπλε» στόχος για ένα ακόμα πιο «πράσινο» νησί

Από το 2020, όποτε και ξεκίνησε η πρωτοβουλία του Finish από τον Άγιο Ευστράτιο βάζοντας έπειτα και τις Οινούσσες, τα Ψαρά και τους Λειψούς στον χάρτη με τα νησιά που εξοικονομούν νερό, φτάσαμε στο σήμερα και την Τήλο, όπου η εμπειρία που ζήσαμε εκεί ήταν πραγματικά ξεχωριστή. Πρόκειται, μάλιστα, για το πρώτο πιστοποιημένο νησί μηδενικών αποβλήτων παγκοσμίως, το οποίο είναι και ένα τεράστιο οικολογικό πάρκο που προστατεύεται από διεθνείς συνθήκες.

Το μικρό νησί των Δωδεκανήσων με τους περίπου 800 κάτοικους, που κινείται ανάμεσα στην παράδοση (πετρόχτιστα σπίτια) και την περιβαλλοντική καινοτομία (ηλιακό πάρκο, μπαταρίες αποθήκευσης ενέργειας, ηλεκτρικά οχήματα) αποδείχθηκε προορισμός που ευθυγραμμίζεται με τον στόχο της πρωτοβουλίας, δηλαδή την εξοικονόμηση 1.500.000 λίτρων νερό σε έναν χρόνο. Και αυτό γιατί στην Τήλο γίνονται γεωτρήσεις για την κάλυψη των αναγκών σε πόσιμο νερό, με αποτέλεσμα, λόγω υπεράντλησης, να παρατηρείται το φαινόμενο της υφαλμύρινσης.

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Συγκεκριμένα, από την πρώτη μας μέρα στο νησί η οποία ξεκίνησε με μια εκδήλωση στην κεντρική πλατεία των Λιβαδιών, του λιμανιού της Τήλου. Αρχικά, παραδόθηκαν σε όσες και όσους παραβρέθηκαν πλήρη, πρακτικά σετ που περιλάμβαναν συσκευές εξοικονόμησης νερού για τις βρύσες της κουζίνας και του μπάνιου, το ντους και το καζανάκι της τουαλέτας.

Στη συνέχεια, η δήμαρχος Τήλου Μαρία Καμμά χαιρέτισε την εκδήλωση σημειώνοντας, μεταξύ άλλων, πως «Με την πρωτοβουλία “Το Νερό είναι στα χέρια μας” προσπαθούμε να αναπτύξουμε μια κουλτούρα βιώσιμης διαχείρισης του νερού, που θα επιφέρει θετικό αντίκτυπο σε κάθε μορφή ζωής». Έπειτα, ακολούθησε ένα απολογιστικό βίντεο της περσινής δράσης στους Λειψούς, με τη Βάσια Χυτίρογλου, Assistant Brand Manager του Finish, να παίρνει τον λόγο και να αναδεικνύει τον στόχο εξοικονόμησης νερού της πρωτοβουλίας.

Από την πλευρά του GWP-Med, ο Νικόλαος Σκόνδρας, διαχειριστής του προγράμματος, μας ενημέρωσε σχετικά με το πού και πώς δαπανάμε το νερό (αλήθεια, ήξερες ότι ένα μέσο νοικοκυριό στην Ελλάδα καταναλώνει σχεδόν 700 λίτρα πόσιμο νερό/ημέρα για βασικές ανάγκες όπως το πλύσιμο των πιάτων και ρούχων και η χρήση τουαλέτας και ντους;). Αλλά και για τις μικρές αλλαγές που μπορούμε να κάνουμε για να εξοικονομήσουμε νερό όπως το να εγκαταστήσουμε νέα ακροφύσια στις βρύσες, να επιλέγουμε σύγχρονες κεφαλές ντους και να τοποθετούμε τα πιάτα στο πλυντήριο πιάτων χωρίς να τα ξεβγάζουμε με νερό.

Και η συνέχεια είχε για όλους μας ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον, μιας και μικροί και μεγάλοι συμμετείχαμε σε ένα διαδραστικό κουίζ για να δούμε τι κρατήσαμε από τα παραπάνω. Η εκδήλωση έκλεισε με την κλήρωση ενός πλυντηρίου πιάτων και καψουλών προηγμένης σύνθεσης Finish Ultimate Plus για έναν χρόνο, με τον νικητή να έχει την ευκαιρία να βάλει τέλος στο ξέβγαλμα πιάτων και να εξοικονομεί έως και 40 λίτρα νερό σε κάθε πλύση.

Αν υπάρχει κάτι που μας άφησε το τέλος της πρώτης μέρας είναι η μεγάλη ανταπόκριση των κατοίκων του χωριού, ακόμα και ο φανερός ενθουσιασμός πολλών, να προμηθευτούν τα σετ εξοικονόμησης δείχνοντας πως έχουν περιβαλλοντικές ανησυχίες και θέλουν να κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να προστατεύσουν το νερό του τόπου τους. Και, φυσικά, δεν θα ξεχάσουμε τη χαρά, τη ζωντάνια και τον ενθουσιασμό -είτε έβρισκαν τη σωστή απάντηση είτε όχι- των μικρών μας φίλων που συμμετείχαν στο κουίζ. Θα μας πεις αλίμονο αν το μέλλον μας δεν έχει ένα φρέσκο και «ζωηρό» πρόσωπο, όπως αυτό των παιδιών.

Οι κάτοικοι ανοίγουν (κυριολεκτικά) τα σπίτια τους στην εξοικονόμηση νερού

Το αποκορύφωμα της ξεχωριστής αυτής απόδρασής μας στην Τήλο ήταν τη δεύτερη μέρα, μιας και είχαμε την ευκαιρία να έρθουμε πιο κοντά με τους φιλόξενους κατοίκους της Τήλου. Μαζί με την pastry chef και food blogger Καλλιόπη Αναγνωστή (κατά κόσμον, Madame Gâteaux), τον τηλεοπτικό παρουσιαστή και adventure travel blogger Δημήτρη Καρβέλη, τον street artist Yiakou, το Finish και τον GWP-Med, πήραμε τους δρόμους για να επισκεφτούμε τα σπίτια και τα τουριστικά καταλύματα του νησιού και να μοιράσουμε τα υπόλοιπα σετ εξοικονόμησης και να τους ενημερώσουμε πώς με μικρά καθημερινά βήματα μπορούν να συμβάλλουν και οι ίδιοι στη μείωση της κατανάλωσης νερού.

Μπορεί ο ήλιος και η αρκετά υψηλή θερμοκρασία να μας έκαναν να ιδρώσουμε αρκετά, αλλά ακόμα θυμόμαστε εκείνη τη μέρα. Όχι μόνο γιατί μάθαμε ότι φιλοξενία και Τήλος πάνε μαζί (θα ξεχάσουμε τον πεντανόστιμο μπακλαβά που μας ετοίμασαν; Ή τους χυμούς που μας κέρασαν για να αντέξουμε τη ζέστη;) αλλά, κυρίως, για το μεγάλο ενδιαφέρον που έδειξαν οι κάτοικοι να μάθουν πώς μπορούν να εξοικονομούν νερό, κάτι που φάνηκε και από τις ερωτήσεις που έκαναν. Αυτός δεν ήταν, άλλωστε, και ο σκοπός;

Παιχνίδι-ευαισθητοποίηση 1-1

Το απόγευμα της δεύτερης μέρας είχε έναν πιο παιχνιδιάρικο (ταίριαζε στο καλοκαίρι κιόλας), αλλά και εκπαιδευτικό, τόνο. Αφήσαμε τα Λιβάδια και πήγαμε στο Μεγάλο Χωριό, όπου ο Yiakou, μαζί με τα παιδιά του νησιού, ζωγράφισαν, και μάλιστα σε μικρό χρόνο (να τα λέμε και αυτά), μια όμορφη τοιχογραφία που θα θυμίζει σε όλες και όλους πως «Το νερό είναι στα χέρια μας». Βλέπεις, συχνά ξεχνάμε πως η δύναμη που έχουν δύο χέρια είναι μεγάλη και μπορεί να φέρει θετικές αλλαγές -αρκεί να τη χρησιμοποιούμε σωστά.

Μετά, οι μικροί καλλιτέχνες έγιναν… μικροί εξερευνητές καθώς συμμετείχαν σε ένα κυνήγι θησαυρού. Τα παιδιά χωρίστηκαν σε δύο ομάδες και ξεκίνησαν να λύνουν γρίφους που τα καθοδηγούσαν σε διάφορα σημεία του χωριού, όπου υπήρχαν κρυμμένα τα κομμάτια ενός παζλ.

Γέλια και παιδικές φωνές έδωσαν ζωή σε όλο το χωριό όσο τα κορίτσια και τα αγόρια έψαχναν τα στοιχεία που θα τους οδηγούσαν στο επόμενο κομμάτι. Αφού τα βρήκαν όλα, και μάλιστα πιο γρήγορα απ' ό,τι φανταζόμασταν, ανακάλυψαν πως το παζλ σχημάτιζε το σχέδιο που είχαν ζωγραφίσει νωρίτερα μαζί με τον Yiakou!

Το παιχνίδι, όμως, είχε και συνέχεια. Το επόμενο challenge ήθελε τα παιδιά -και στη συνέχεια και τους γονείς- να μεταφέρουν, σε μικρή απόσταση, ένα ποτήρι γεμάτο νερό χωρίς να τους χυθεί. Ωραίος, ομολογουμένως, τρόπος για να συνειδητοποιήσουμε όλες και όλοι ότι κάθε σταγόνα νερού είναι πολύτιμη. Και πως οι γονείς μάλλον έζησαν περισσότερο έντονα το παιχνίδι. Τελικά, όλες και όλοι κρύβουμε ένα παιδί μέσα μας που μάλλον περιμένει ένα παιχνίδι (ευαισθητοποίησης) για να εμφανιστεί.

Κάπως έτσι, ήρθε η ώρα να πούμε «αντίο» στην Τήλο. Αφήσαμε αυτό το ήρεμο, μικρό νησί γνωρίζοντας πλέον, μαζί με τους κατοίκους, πως όλες και όλοι μπορούμε να γίνουμε, με απλά βήματα, μέρος της αλυσίδας προστασίας του νερού. Και η γνώση είναι δύναμη, λένε.