Ο Ωνάσης πέθανε 2 χρόνια πριν από τον θάνατό του και τη γυναίκα που ήθελε δεν την παντρεύτηκε ποτέ
Τι μπορεί να πει κανείς για έναν άνθρωπο που το όνομά του ξεκινάει από Α και το επίθετό του από Ω; Για πολλούς πάντως, αν ο Έλληνας κροίσος είχε αντιληφθεί νωρίτερα πως το Α και το Ω της ζωής δεν αγοράζεται, τότε δεν θα είχε πεθάνει δύο χρόνια πριν από τον θάνατό του. Το κουίζ που φέρεται να είχε θέσει σχετικά με το ύψος της περιουσίας του και η απάντηση: «Κύριε Αριστοτέλη, η προσωπική σας περιουσία είναι δύο μέτρα γη…».
«Στη ζωή σου να είσαι τρελός και στη δουλειά σου σοβαρός», είχε πει ένας από τους πιο αμφιλεγόμενους ανθρώπους που πάτησαν ποτέ το πόδι τους σε τούτο τον τόπο και που ακόμα και η ίδια του η ύπαρξη είναι αμφιλεγόμενη όταν η ημερομηνία γέννησής του είναι 15 ή 20 Γενάρη 1906. Το ίδιο αμφιλεγόμενη και η ημερομηνία του θανάτου του.
Ήταν 23 Ιανουαρίου του 1973 όταν ο Αριστοτέλης Ωνάσης, ο απόλυτος θρύλος του ελληνικού επιχειρείν, έχασε τον μοναχογιό του, Αλέξανδρο, σε ένα τραγικό αεροπορικό δυστύχημα. Εκείνη η στιγμή, που για τους περισσότερους ήταν η αρχή του τέλους για την οικογένεια Ωνάση, για τον ίδιο τον Αριστοτέλη σηματοδότησε το προσωπικό του «θάνατο». Από εκείνη την ημέρα, ο άνδρας που είχε καταφέρει να γοητεύσει την παγκόσμια ελίτ και να κατακτήσει τον κόσμο, έζησε μόνο με το βάρος της θλίψης και της απώλειας μέχρι τελικά να καταλήξει δύο χρόνια αργότερα στις 15 Μαρτίου του 1975.
Ο Ωνάσης, που ξεκίνησε από τη φτωχική Σμύρνη και έγινε ένας από τους πιο ισχυρούς ανθρώπους στον κόσμο, είχε πάντοτε μια ασυμβίβαστη προσωπικότητα. Πέρα από τα επιχειρηματικά του επιτεύγματα και τον μύθο που έχτισε γύρω από το όνομά του, είχε πάντα μία ιδιαίτερη και βαθιά αγάπη για την Ελλάδα. Η χώρα του υπήρξε η πηγή έμπνευσής του και ο τόπος από τον οποίο άντλησε πολλές από τις αξίες και την αποφασιστικότητα που τον βοήθησαν να κατακτήσει τον κόσμο.
Αν και οι επιχειρηματικές του δραστηριότητες τον οδήγησαν σε διάφορα μέρη του κόσμου, ο Ωνάσης παρέμεινε πάντα συνδεδεμένος με την πατρίδα του. Ο ίδιος θεωρούσε τη θάλασσα και τη ναυτιλία την «ψυχή» της Ελλάδας και ήταν υπερήφανος για το γεγονός ότι είχε επιτύχει να γίνει παγκόσμιος εφοπλιστής, διατηρώντας παράλληλα τη σχέση του με την ελληνική ναυτιλία.
Αντζελίνα Τζολί: Η σύνδεση της νονάς της, Ζακλίν Μπισέ, με τον Αριστοτέλη Ωνάση που λίγοι γνωρίζουν
Η αγάπη του για την Ελλάδα αποτυπώνεται και στις δωρεές του για την ενίσχυση του ελληνικού πολιτισμού και της ναυτιλίας. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι επέλεξε να επενδύσει, τόσο στην επιχειρηματική όσο και στην πολιτιστική σκηνή. Επένδυσε όμως και σε προσωπικές του επιθυμίες αφού αγόρασε το διάσημο νησί Σκορπιό, το οποίο έγινε το προσωπικό του καταφύγιο, αλλά και ένα σύμβολο του πλούτου και της δύναμής του.
Ο άνθρωπος που λάτρευε την πολυτέλεια αλλά και τη στρατηγική σκέψη, έκανε τα πρώτα του βήματα ως καπνέμπορος στη Λατινική Αμερική και κατόρθωσε να χτίσει μια αυτοκρατορία από το μηδέν.
Οι επιχειρηματικές του κινήσεις χαρακτηρίστηκαν από τόλμη και ρίσκο, και οι επιτυχίες του δημιούργησαν έναν μύθο γύρω από το όνομά του. Πέρα από τα οικονομικά του επιτεύγματα, η προσωπικότητα του Ωνάση ήταν γεμάτη αντιφάσεις. Από τη μία, ήταν οραματιστής, αφοσιωμένος στην επιτυχία. Από την άλλη, ήταν ένας άνθρωπος που έψαχνε κάτι παραπάνω από τον υλικό πλούτο: την αγάπη, τη δύναμη, τη διαρκή αναγνώριση αλλά για κάποιο λόγο η αγάπη για τον πλούτο πάντα υπερίσχυε σε κάθε του απόφαση.
Αν δεν υπήρχαν οι γυναίκες, όλα τα λεφτά του κόσμου δεν θα είχαν καμία απολύτως σημασία.
Η προσωπική του ζωή, όμως, υπήρξε εξίσου έντονη και αντιφατική
Το 1946, μετά από τρία χρόνια έντονης πολιορκίας, ο Αριστοτέλης Ωνάσης παντρεύτηκε την Τίνα Λιβανού, κόρη του εφοπλιστή Σταύρου Λιβανού. Ο γάμος τους πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη, με κουμπάρο τον επίσης εφοπλιστή Ανδρέα Εμπειρίκο, και θεωρήθηκε ένα από τα μεγαλύτερα κοσμικά γεγονότα της χρονιάς, κυρίως λόγω της μεγάλης διαφοράς ηλικίας τους: εκείνη μόλις 17 ετών και εκείνος πάνω από 40. Από τον γάμο τους απέκτησαν δύο παιδιά, τον Αλέξανδρο το 1948 στην Αθήνα και την Χριστίνα το 1950 στη Νέα Υόρκη.
Η σχέση του Ωνάση με την Τίνα, ωστόσο, άρχισε να δοκιμάζεται όταν το 1957 η κοσμική δημοσιογράφος Έλσα Μάξγουελ διοργάνωσε ένα πάρτι προς τιμήν της Μαρίας Κάλλας, για να γιορτάσουν την επιτυχία της στην όπερα «Άννα Μπολένα». Εκεί, η Μάξγουελ σύστησε την Κάλλας στον Ωνάση, και τότε ήταν που μοιραία δημιουργήθηκε μία από τις πιο πολυσυζητημένες σχέσεις της εποχής ή για την ακρίβεια όλων των εποχών. Η Λιβανού, αντιλαμβανόμενη την εξωσυζυγική σχέση του συζύγου της, αποφάσισε να εγκαταλείψει τον Ωνάση και να βάλει τέλος στον γάμο τους, έπειτα από 12 χρόνια κοινής πορείας.
Αργότερα, το 1959, η Μαρία Κάλλας αποφάσισε να αφήσει τον σύζυγό της, Τζουζέπε Μενεγκίνι, και, το 1966, απέκτησε την ελληνική υπηκοότητα και απεκδύθηκε την αμερικανική, προκειμένου να λυθεί νομικά ο γάμος της, καθώς σύμφωνα με τον ελληνικό νόμο της εποχής, ένας γάμος που δεν είχε τελεστεί σε Ορθόδοξη εκκλησία ήταν άκυρος. Παρά την έντονη επιθυμία της Κάλλας να παντρευτεί τον Ωνάση ή τουλάχιστον να ζήσουν μαζί, η σχέση τους τερματίστηκε το 1968, όταν ο 'Ελληνας κροίσος την άφησε για να παντρευτεί την Τζάκι Κένεντι, τη χήρα του δολοφονηθέντος Αμερικανού προέδρου. Ο γάμος τους έγινε στις 20 Οκτωβρίου 1968 και αποτέλεσε παγκόσμιο γεγονός.
101 χρόνια Μαρία Κάλλας: «Πρώτα έχασα βάρος, μετά τη φωνή μου, και τώρα τον Ωνάση»
Η λάθος «επένδυση» στον έρωτα - Παρά την αληθινή αγάπη για την Κάλλας, η ανάγκη του για εξουσία και κύρος υπερίσχυσε.
Παρά την ισχυρή έλξη και τον αληθινό έρωτα που αισθανόταν για την Κάλλας, τελικά ο Αριστοτέλης Ωνάσης έστρεψε την προσοχή του σε μια στρατηγική επιλογή, υποκύπτοντας στις πιέσεις που του ασκούσαν οι προσωπικές του φιλοδοξίες. Ο Ωνάσης, γνωστός για τον σκληρό του χαρακτήρα στις συμφωνίες, πίστευε πως η ένωση με τη χήρα του προέδρου Τζον Φ. Κένεντι θα του προσέφερε τη δύναμη και την επιρροή στους διεθνείς κύκλους που επιθυμούσε.
Η απόφαση του Ωνάση να παντρευτεί τη Jackie O υπήρξε μια λάθος «επένδυση» στον έρωτα, καθώς, όπως φάνηκε, η στρατηγική του επιλογή δεν του χάρισε την προσωπική ευτυχία. Παρόλο που ο γάμος αυτός τον ανέδειξε σε ακόμα πιο ισχυρή προσωπικότητα στη διεθνή σκηνή, οι εσωτερικές του ανάγκες και επιθυμίες για πραγματική συναισθηματική σύνδεση παρέμειναν ανικανοποίητες.
Αντίθετα, η σχέση του με την Κάλλας, παρά τα προβλήματα που αντιμετώπισαν, ήταν γεμάτη αυθεντικά συναισθήματα και πάθος όπως αποτυπώνεται και σε πάρα πολλά αφιερώματα και ταινίες που αφορούν στις ζωές τους οι οποίες πιο πρόσφατα «συναντήθηκαν» ξανά στην ταινία Maria με την Angelina Jolie.
Η Angelina Jolie λέει πως δεν ήταν ο εαυτός της και πως η «Maria» την έκανε να νικήσει το σκοτάδι
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πηγές της εποχής, ο δεσμός τους δεν διακόπηκε εντελώς μετά τον γάμο του Ωνάση με την Τζάκι. Αντιθέτως, συνέχισαν να συναντιούνται στο Παρίσι, διατηρώντας μια κάπως αμφίσημη και αδιευκρίνιστη σχέση που αποδεικνύει το βάθος της σχέσης τους και τη συναισθηματική ένταση που υπήρχε ακόμα, παρά τις εξωτερικές επιλογές και υποχρεώσεις.
Όταν κατέρρευσε ο Ωνάσης: αν είχε αντιληφθεί νωρίτερα πως το Α και το Ω της ζωής δεν αγοράζεται, τότε πιθανότατα δεν θα είχε πεθάνει δύο χρόνια πριν από τον θάνατό του
Εκτός από τη γυναίκα που ήθελε και δεν παντρεύτηκε ποτέ, ο Ωνάσης υπέστη μεγάλη ψυχολογική και σωματική κατάρρευση μετά τον θάνατο του γιου του Αλέξανδρου. Ο Αλέξανδρος, 24 ετών τότε, σκοτώθηκε σε ένα αεροπορικό δυστύχημα στις 23 Ιανουαρίου 1973, όταν το αεροσκάφος του συνετρίβη κοντά στην Αθήνα. Η τραγωδία αυτή, που έγινε ακόμα πιο περίπλοκη λόγω των αμφιλεγόμενων συνθηκών του ατυχήματος και των φημών που κυκλοφορούσαν, σήμανε την αρχή της ψυχολογικής παρακμής του «Αρίστου».
Ο πόνος της απώλειας του γιου του, μαζί με τα σενάρια που τον συνόδευαν από ανταγωνιστές και εχθρούς, τον οδήγησαν σε μια σφοδρή ψυχική και σωματική πτώση. Σύντομα, η σπάνια μυασθένεια gravis άρχισε να καταβάλλει τον οργανισμό του, επιδεινώνοντας την κατάσταση του. Οι τελευταίοι μήνες της ζωής του ήταν γεμάτοι πόνο και απόγνωση, καθώς έβλεπε τον άλλοτε ισχυρό και ατρόμητο εαυτό του να παρακμάζει.
Στις 23 Ιανουαρίου 1973, δύο χρόνια πριν από τον θάνατό του, η απώλεια του γιου του είχε ήδη σφραγίσει την ψυχή του. Εκείνη την ημέρα, ο μέχρι πρότινος αήττητος Ωνάσης φάνηκε να χάνει το κίνητρο να συνεχίσει να παλεύει, καθώς ο πόνος της απώλειας τον νίκησε, αφήνοντάς τον να παραιτηθεί από τη ζωή. Ο μύθος του, που τον είχε αναδείξει σε έναν από τους ισχυρότερους άνδρες του κόσμου, άρχισε να καταρρέει.
Το πολυτελές σπίτι της Μαρίας Κάλλας στο Παρίσι, εκεί που έζησε στο απόλυτο, τον έρωτα και τη θλίψη
Ο Αριστοτέλης Ωνάσης πέθανε στις 15 Μαρτίου 1975 στο Αμερικανικό Νοσοκομείο του Νεϊγύ, κοντά στο Παρίσι, από οξεία μυασθένεια. Σύμφωνα με την επιθυμία του, ετάφη δίπλα στο εκκλησάκι της Παναγίτσας, στον Σκορπιό, όπου αναπαυόταν ήδη ο γιος του. Εκεί, ετάφη αργότερα η αδελφή του Άρτεμις, και η κόρη του, Χριστίνα, η οποία πέθανε στις 19 Νοεμβρίου 1988 στην Αργεντινή.
Χωρίς αμφιβολία, ο Ωνάσης ήταν ο άνθρωπος που έζησε στα άκρα, που τα είχε όλα και τα έχασε όλα ενώ το κατά τα άλλα success story του αποτελεί μια τραγική υπενθύμιση ότι ούτε ο μεγαλύτερος πλούτος, ούτε η απόλυτη εξουσία μπορούν να γεμίσουν το κενό της ανθρώπινης απώλειας. Μπορεί να ήταν ένας άνθρωπος που ήξερε να κερδίζει, αλλά δεν έμαθε ποτέ να κερδίζει σε ό,τι έχει πραγματική αξία. Ήταν ένας άνθρωπος που είχε τα πάντα, εκτός από το Α και το Ω της ζωής. Κάτι που προφανώς κατάλαβε και ο ίδιος αργά.
«Κύριε Αριστοτέλη, η προσωπική σας περιουσία είναι δύο μέτρα γη…»
Κάποτε, σε μια συνομιλία με δημοσιογράφους, έθεσε το εξής κουίζ: «Όποιος βρει την πραγματική μου περιουσία (κατά προσέγγιση) θα του δώσω 10.000 δολάρια». Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, δέχτηκε χιλιάδες επιστολές από ανθρώπους από όλο τον κόσμο, που προσπάθησαν να απαντήσουν στο ερώτημα.
Λέγεται ότι ζήτησε από τους συνεργάτες του να διαβάσουν όλα τα γράμματα και να του ξεχωρίσουν όσα είχαν ενδιαφέρον. Ανάμεσα σε αυτά, ένα γράμμα έκανε ιδιαίτερη εντύπωση. Σύμφωνα με μία εκδοχή, η επιστολή προερχόταν από μια δημοσιογράφο στη Σουηδία, η οποία του έγραψε: «Κύριε Αριστοτέλη, η προσωπική σας περιουσία είναι δύο μέτρα γη…». Ο Ωνάσης φέρεται να αναγνώρισε αυτήν την απάντηση ως τη σωστή, σχολιάζοντας πως αυτή αποτύπωνε την ουσία της προσωρινότητας της ανθρώπινης ύπαρξης.
Μια άλλη εκδοχή θέλει τον Ωνάση να ακούει τη συγκεκριμένη φράση από έναν γέροντα σε καφενείο στο Νυδρί της Λευκάδας, κοντά στον Σκορπιό. Ο γέροντας τού απηύθυνε την ίδια σκέψη: «Η προσωπική σας περιουσία, κύριε Αριστοτέλη, είναι δύο μέτρα γη».
Αν και η ιστορία αυτή κυκλοφορεί ευρέως στο διαδίκτυο, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να επιβεβαιώνουν την αυθεντικότητά της πάντως η αλήθεια είναι πως πρόκειται για μια διδακτική αφήγηση που υπογραμμίζει την προσωρινότητα του υλικού πλούτου και τη βαθύτερη σημασία της ζωής.
Διάσημες φράσεις του Ωνάση με αφορμή τα 119 χρόνια από τη γέννησή του
- Το μυστικό στις επιχειρήσεις είναι να ξέρεις κάτι, που δεν το ξέρει κανένας άλλος.
- Για να πετύχεις στις επιχειρήσεις, πρέπει να κάνεις τους άλλους να δουν, αυτό που βλέπεις εσύ.
- Οι καλύτερες συμφωνίες και το καλύτερο σεξ γίνονται έξω από τα καθιερωμένα.
- Για να πετύχεις, πρέπει να κάνεις πράγματα μεγάλα, σκέψεις μεγάλες και να λες λόγια μεγάλα.
- Μετά από ένα συγκεκριμένο σημείο, τα λεφτά δεν έχουν σημασία. Παύει να είναι ο στόχος. Το παιχνίδι είναι που έχει σημασία.
- Όσο πιο πολλά έχεις, τόσο περισσότερο ξέρεις, ότι δεν έχεις.
- Αν δεν έχεις λεφτά, πάρε δάνειο. Ποτέ μην ζητήσεις μικρό ποσό. Ζήτα αυτό που χρειάζεσαι και φρόντισε να το αποπληρώσεις. Όσο νωρίτερα, τόσο καλύτερα.
- Περίμενε να έρθει η νύχτα και μην γιορτάζεις πριν γίνουν πράξη οι σκέψεις σου. Τότε, απόλαυσε ένα καλό γεύμα με την παρέα των φίλων σου και προσπάθησε, να αποφύγεις τις επαγγελματικές συζητήσεις στο τραπέζι.
- Δεν μου αρέσει να χάνω.
- Είναι δικός μου νόμος στις επιχειρήσεις, να είμαι αυτός που αγοράζει, όχι αυτός που πουλάει.
- Αν κάποιος είναι μέτριος, θα περάσει εύκολα απαρατήρητος. Αν είναι εξωφρενικά επιτυχημένος, είναι ύποπτος.
- Στο μυαλό μου, ο κόσμος είναι πολύ μικρός. Δεν χρειάζεται πτυχίο πανεπιστημίου. Μία μέρα, αυτό που θα καταφέρω, θα σας εντυπωσιάσει.
- Μισώ την όπερα. Πρέπει να έχω «λεπτό αυτί». Όσο και να προσπαθώ να συγκεντρωθώ, πάντα μου ακούγεται σαν να είναι Ιταλοί σεφ, που φωνάζουν συνταγές για ριζότο ο ένας στον άλλον.
- Θα καταλάβεις, ότι αν κάνεις τα πράγματα πιο εύκολα για τους άλλους, θα κερδίσεις τη συμπάθειά τους.
- Δεν έχω φίλους, δεν έχω εχθρούς. Μόνο ανταγωνιστές.
- Η μητέρα μου πέθανε, όταν ήμουν 6 ετών. Αν είχε ζήσει, ίσως να μην είχα δουλέψει όσο σκληρά έχω δουλέψει.
- Άλλοι έχουν πολλά λεφτά κι άλλοι τίποτα. Είναι σαν κάποιον που δεν βρίσκει νερό ούτε για να ξεδιψάσει και έναν άλλον, που ψάχνει γέφυρα, να περάσει το νερό.
- Πρέπει να απελευθερώσουμε τον εαυτό μας, από την ελπίδα ότι η θάλασσα θα γαληνέψει. Πρέπει να μάθουμε, να πλέουμε και με τους δυνατούς ανέμους.
- (Για τον Σταύρο Νιάρχο) Στις δουλειές, κόβουμε ο ένας τον λαιμό του άλλου, αλλά κάθε τόσο, καθόμαστε στο ίδιο τραπέζι και είμαστε κόσμιοι, για χάρη των γυναικών.
- Ποτέ μην αρχίζεις μια δουλειά, μια μάχη, μια ερωτική σχέση αν ο φόβος της ήττας επισκιάζει την προοπτική της νίκης.
- Βρες έναν ιερέα που καταλαβαίνει Αγγλικά και δεν μοιάζει με τον Ρασπούτιν.
- Οι άνθρωποι ξεχνούν γρήγορα. Μπορεί πριν λίγες εβδομάδες, να ήταν στα πρόθυρα του θανάτου. Μετά έρχεται η ασφάλεια και τα παράπονα και οι γκρίνιες ξεκινούν γύρω από κάθε είδους μηδαμινότητα.
- Το να αρχίσεις να σκέφτεσαι, σημαίνει να αρχίσεις να κλείνεις δουλειές.
- Η κρίση γεννάει Κροίσους.
- Θα ‘ρθει μία μέρα, που η απληστία της ιδιοκτησίας, του πλούτου και της έπαρσης, θα αποθηκευτεί στις Τράπεζες, στις πολυεθνικές και σε τόσο λίγους, που οι πολλοί μη κατέχοντες, θα ξεσπάσουν σαν θεομηνία που θα κάνει τη ζωή των ολίγων κατεχόντων κόλαση.
- Αν δεν υπήρχαν οι γυναίκες, όλα τα λεφτά του κόσμου δεν θα είχαν καμία απολύτως σημασία.
- Στη δουλειά σου να είσαι σοβαρός και στη ζωή σου τρελός.