Κάνεις γυμναστική και δεν ξέρεις αν πρέπει να πάρεις συμπληρώματα διατροφής; Τι λέει ο ειδικός
Κάνω άσκηση. Να πάρω συμπλήρωμα βιταμινών;
Πολλοί ασκούμενοι και αθλητές έχουν ένα μόνιμο άγχος σχετικά με τη λήψη ενός πολυβιταμινούχου συμπληρώματος. Χρειάζεται τελικά ή όχι; Ας δούμε τι ισχύει.
Βασική ομάδα βιταμινών που έχει μελετηθεί εκτενώς για τη σχέση της με την αθλητική απόδοση είναι οι βιταμίνες του συμπλέγματος B. Οι βιταμίνες του συμπλέγματος B έχουν δύο κύριες λειτουργίες που σχετίζονται άμεσα με την άσκηση. Η θειαμίνη, η ριβοφλαβίνη, η βιταμίνη B-6, η νιασίνη, το παντοθενικό οξύ και η βιοτίνη εμπλέκονται στην παραγωγή ενέργειας κατά τη διάρκεια της άσκησης, ενώ το φυλλικό οξύ και η βιταμίνη B12 απαιτούνται για την παραγωγή των ερυθροκυττάρων, την πρωτεϊνοσύνθεση και την επιδιόρθωση και διατήρηση των ιστών.
Τα αντιοξειδωτικά θρεπτικά συστατικά -όπως οι βιταμίνες A, E και C, το βήτα καροτένιο και το σελήνιο- παίζουν σημαντικό ρόλο στην προστασία των κυτταρικών μεμβρανών από τις οξειδωτικές βλάβες. Η αύξηση της κατανάλωσης οξυγόνου κατά τη διάρκεια της άσκησης έχει οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι η χρόνια άσκηση παράγει ένα διαρκές "οξειδωτικό στρες" για τους μυς και άλλα κύτταρα.
Έχει φανεί ωστόσο ότι η τακτική άσκηση οδηγεί σε ένα βελτιωμένο αντιοξειδωτικό σύστημα. Συνεπώς, ένας καλογυμνασμένος αθλητής μπορεί να έχει ένα περισσότερο αναπτυγμένο ενδογενές αντιοξειδωτικό σύστημα σε σχέση με ένα άτομο που κάνει καθιστική ζωή. Στον πίνακα 5α συνοψίζονται οι πηγές και οι συνιστώμενες ημερήσιες προσλήψεις των βιταμινών.
Είναι τα συμπληρώματα βιταμινών απαραίτητα;
Η επικρατέστερη άποψη αυτή τη στιγμή στην αθλητική διατροφή είναι ότι οι αυξημένες ανάγκες μπορούν γενικά να ικανοποιηθούν από τις υψηλότερες ενεργειακές προσλήψεις των αθλητών. Με λίγα λόγια, αν ένας αθλητής προσλαμβάνει όλες τις θερμίδες που χρειάζεται από μια διατροφή που χαρακτηρίζεται από ποικιλία και ποιότητα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα καλύψει και τις ανάγκες του σε όλα τα θρεπτικά συστατικά.
Οι αθλητές εκείνοι όμως, που χρησιμοποιούν δραστικές πρακτικές απώλειας βάρους, εκείνοι που αποκλείουν μία ή περισσότερες ομάδες τροφίμων από το διαιτολόγιό τους ή καταναλώνουν δίαιτες πλούσιες σε απλούς υδατάνθρακες (αναψυκτικά, ζάχαρη, γλυκά) με χαμηλή πυκνότητα σε μικροθρεπτικά συστατικά, διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο να εμφανίσουν φτωχή πρόσληψη και ενδέχεται να χρειαστεί να χρησιμοποιήσουν κάποιο συμπλήρωμα πολυβιταμινών και ανόργανων συστατικών.
Επιπλέον, υπάρχουν ενδείξεις ότι η συμπληρωματική πρόσληψη (αντιοξειδωτικών) βιταμινών μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις προσαρμογές της προπόνησης. Η θεωρία στο συγκεκριμένο ζήτημα υποστηρίζει ότι το ασκησιογενές οξειδωτικό στρες δεν είναι απαραίτητα ένα αρνητικό επακόλουθο της άσκησης, αλλά ένα ερέθισμα που τελικά ενεργοποιεί προσαρμοστικούς μηχανισμούς στον οργανισμό τον αθλητή, με αποτέλεσμα την βελτίωση του. Με βάση αυτή τη λογική, αν εφοδιάσεις με μεγάλες ποσότητες αντιοξειδωτικών παραγόντων τον οργανισμό, θα μειώσεις αυτές τις προσαρμογές και τελικά δεν θα υπάρξει αθλητική βελτίωση.
Το άρθρο είναι απόσπασμα από το βιβλίο που έχει συγγράψει ο κλινικός διαιτολόγος – διατροφολόγος Νίκος Καφετζόπουλος “Πρακτικός οδηγός Αθλητικής Διατροφής”. Κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία.