Η γενιά Z είναι τελικά μια γενιά χωρίς φίλτρα; 5 Gen Zers καταρρίπτουν τα ταμπού της ψυχικής υγείας

Άρτεμις Σκούφου
Η γενιά Z είναι τελικά μια γενιά χωρίς φίλτρα; 5 Gen Zers καταρρίπτουν τα ταμπού της ψυχικής υγείας
Pexels

Είναι η φροντίδα της ψυχικής υγείας «on fashion»; Οι νέοι της Gen Z καταρρίπτουν τα ταμπού των παλαιότερων γενιών, ασχολούνται με τον εαυτό τους εσωτερικά και εξωτερικά και αποδεικνύουν πως η λέξη ντροπή δεν έχει καμία σχέση με τη ψυχική υγεία. 

Αν ρωτάγαμε πριν 20 χρόνια τους ανθρώπους πώς αντιμετώπιζαν τις αρνητικές τους σκέψεις σίγουρα οι απαντήσεις θα ήταν πολύ διαφορετικές από των σημερινών νέων. Τα χρόνια περνούν, η κοινωνία αλλάζει - έστω και λίγο - και η έκφραση των αδυναμιών δεν είναι πια ντροπή. Η επίσκεψη σε σύμβουλο ψυχικής υγείας στιγμάτιζε κάποτε τους ανθρώπους. Τώρα, δείχνει πόσο δυνατοί είναι και πόσο πρόθυμοι να ξεπεράσουν κάθε δύσκολη κατάσταση που μπορεί να βιώνουν.

Μιλήσαμε με πέντε νέους που ανήκουν στη γενιά Z, δηλαδή που έχουν γεννηθεί μεταξύ 1997-2012, και τους ζητήσαμε να μας πουν κατά πόσο φροντίζουν τον εαυτό τους, τη ψυχική τους υγεία και τη ψυχολογία τους καθημερινά. Μας είπαν, όμως, ακόμα και τι είναι αυτό που τους «φτάνει στα όριά τους» ψυχολογικά, αυτό που τους αγχώνει, τους προβληματίζει και τους φοβίζει.

Κι αν νομίζεις πως οι νέοι που όλη μέρα είναι κολλημένοι στα κινητά δεν έχουν ανησυχίες και είναι τόσο cool όσο φαίνονται, τότε αρκεί να ρίξεις μια ματιά στις απαντήσεις τους και να πάρεις μια ιδέα από τον ψυχικό τους κόσμο.

Πέντε απλοί τρόποι για να ενισχύσεις την ψυχική σου υγεία (+σε τι πρέπει να δώσεις τεράστια έμφαση)

«Αφιερώνω χρόνο στον εαυτό μου για να περιορίσω το άγχος»

Από τους νέους της Gen Z, ο Γιώργος είναι 20 χρονών, φοιτητής στο Πολυτεχνείο Αθηνών και σκέφτεται ακριβώς όπως ένας νέος που φοβάται για το τι θα αντιμετωπίσει στο επαγγελματικό του μέλλον. Μην έχοντας βρει ακόμα τα πατήματά του επαγγελματικά, βλέπει όλο και περισσότερους νέους να καταφεύγουν στο εξωτερικό και δεν κρύβει την ανησυχία του.

«Μια από τις μεγαλύτερες μου ανησυχίες στην καθημερινότητα είναι η σχολή μου και οι επαγγελματικές συνθήκες και ευκαιρίες που ακολουθούν μετά από τη σχολή. Αισθάνομαι ότι η πίεση και οι απαιτήσεις της σχολής είναι πολύ μεγάλες και όλα αυτά για να βγεις σε ένα περιβάλλον που οι εργασιακές ευκαιρίες και η αμοιβή για τη δουλειά και τον κόπο σου δεν είναι αρκετές. Αυτό σημαίνει ότι για να βρει κάποιος νέος καλές συνθήκες εργασίας και να αξιοποιήσει αυτά που χρειάστηκε να μάθει στις σπουδές του πρέπει να φύγει στο εξωτερικό και να αφήσει πίσω οικογένεια και κοντινά πρόσωπα», δηλώνει ο Γιώργος σκεπτόμενος το μέλλον του στην Ελλάδα.

Τι κάνει για να μειώσει αυτό το άγχος και να περιορίσει τα αρνητικά του συναισθήματα; «Εγώ συνήθως για να μπορέσω να περιορίσω το άγχος μου προσπαθώ να αφιερώνω χρόνο στον εαυτό μου, πηγαίνοντας στο γυμναστήριο ή κάνοντας κάποιο χόμπι που με βοηθάει να ξεφεύγω. Πολλές φορές σε στιγμές που νιώθω αρκετά πιεσμένος στρέφομαι στα κοντινά μου πρόσωπα, περνάω χρόνο μαζί τους, μοιράζομαι τις ανησυχίες μου και έτσι καταφέρνω να ηρεμήσω και να χαλαρώσω».

Γενικά πιστεύω πολύ στον εαυτό μου και έχω δίπλα μου ανθρώπους που με στηρίζουν, κάτι που μου δίνει πολλή δύναμη και θεωρω ότι θα καταφέρω να βρω την άκρη σε ό,τι κάνω στη ζωή μου.

«Η ελπίδα μου δίνει δύναμη»

Η Ρέα είναι 23 ετών, δημοσιογράφος, έχει μόλις ένα χρόνο που αποφοίτησε και προσπαθεί να αντιμετωπίζει την κάθε δυσκολία. Στις κακές της στιγμές έχει απευθυνθεί σε ψυχολόγο και έχει βοηθηθεί πραγματικά, αλλά οι αρνητικές σκέψεις δεν έχουν σταματήσει να υπάρχουν στη ζωή της.

«Θέλω να πιστεύω πως φροντίζω την ψυχική μου υγεία. Όταν είδα ότι τα πράγματα δεν πάνε και τόσο καλά, πήγα σε ψυχολόγο. Είχα πάει και σε νεαρότερη ηλικία. Βλέπω πως με βοηθάει πάρα πολύ, ειδικά όταν θέλω να ελέγχω καταστάσεις που σε άλλες περιπτώσεις νιώθω πως θα με "κατάπιναν". Αυτή την περίοδο, και κυρίως λόγω της ηλικίας, τα αρνητικά συναισθήματά μου περιστρέφονται γύρω από τη δουλειά, από το επαγγελματικό κομμάτι. Δηλαδή, αυτό της αποκατάστασης, της σταθεροποίησης.»

Δεν είναι εύκολο να αντιμετωπίσω τα αρνητικά συναισθήματα. Συνήθως, όταν η περίοδος είναι δύσκολη, εκτονώνονται με λάθος τρόπο, όπως θυμό. Για μένα, το άγχος είναι το πιο αρνητικό συναίσθημα και μου βγαίνει σε έντονο θυμό και ξεσπάσματα. Μέσα από την ψυχοθεραπεία, έχω βρει μερικές τεχνικές για να το αντιμετωπίζω, όσο καλύτερα μπορώ.

Τι κάνει όταν δεν νιώθει καλά; «Το άτομο που απευθύνομαι κυρίως είναι η μητέρα μου. Έχω πολύ καλές σχέσεις μαζί της και επειδή συνήθως τα αρνητικά μου συναισθήματα εκδηλώνονται όταν είμαι σπίτι μου, το συζητάω μαζί της. Δευτερευόντως, απευθύνομαι στους φίλους μου και στο αγόρι μου.»

«Η ελπίδα είναι το βασικότερο στοιχείο που μου δίνει δύναμη. Είμαι ένα άτομο που ελπίζει, ασχέτως αν φαινομενικά δείχνω απαισιόδοξη. Η ελπίδα είναι η κινητήρια δύναμή μου, με κάνει να προχωράω.»

«Ο επόμενος στόχος μου δίνει κίνητρο»

Η Ιωάννα είναι 25 χρονών, εργάζεται ως φαρμακοποιός και κάνει μεταπτυχιακό. Είναι αγχώδης - πολύ αγχώδης - αλλά έχει μάθει να διαχειρίζεται το στρες με τον δικό της τρόπο. Η ίδια δηλώνει πως σε καθημερινή βάση τη στρεσάρει πολύ η έκθεση σε κόσμο, μήπως κάνει κάποιο λάθος στη δουλειά και μη τυχόν δεν πετύχει κάποιον στόχο της. Δείχνει, όμως, να τα καταφέρνει αρκετά καλά.

Όταν κάτι με ρίχνει, το συζητάω με τον εαυτό μου. Μιλάω στον καθρέφτη μου και το συζητάω, ακόμα και όταν οδηγώ, τα λέω δυνατά και τα επικοινωνώ με τον εαυτό μου. Είμαι άτομο που θα εκδηλώσω τα συναισθήματά μου και το θεωρώ σημαντικό για να μην ξεσπάσει σε ψυχοσωματικά. Δηλαδή, το συζητάω με τη μητέρα μου και την αδερφή μου, όπως και με μερικές φίλες μου. Επίσης, και ο χορός είναι για μένα ένας τρόπος εκτόνωσης.

Πώς καταφέρνει να ξεπερνά τις δυσκολίες; «Σκέφτομαι έναν επόμενο στόχο για να μου δώσει κίνητρο. Σκέφτομαι πως μπορεί η σημερινή μέρα να ήταν χειρότερη από τη χθεσινή, αλλά την επόμενη μπορώ να την κάνω καλύτερη».

«Γενικά το άγχος με διακατέχει πολύ, περιστρέφεται γύρω από το διάβασμα και τις εξετάσεις. Επίσης, για μία περίοδο, με είχε πιάσει ένα άγχος αρρωστοφοβίας, δηλαδή φοβόμουν μην πάθουν τίποτα οι δικοί μου ή εγώ. Είχα πάει και σε ψυχολόγο να το συζητήσω γιατί είχε αρχίσει να γίνεται πιο έντονο. Τι κάνω; Πάντα σκέφτομαι το χειρότερο ενδεχόμενο που μπορεί να συμβεί και λέω "και να γίνει το χειρότερο, τι θα γίνει;" και βλέπω πως και η χειρότερη εκδοχή του είναι διαχειρίσιμη, οπότε το ξεπερνάω.»

«Πρέπει να αναζητάμε βοήθεια όταν χάνουμε τον έλεγχο»

Η Μαρία είναι μια 27χρονη καθηγήτρια που ζει στην επαρχία και κάνει το όνειρό της πραγματικότητα. Έχει καθημερινή συναναστροφή με παιδιά και βρίσκει πραγματική χαρά στη δουλειά της. Όμως, για κανέναν δεν είναι όλα τέλεια.

Η ίδια ισχυρίζεται πως όλα μπορούν να αλλάξουν και να πάνε προς το καλύτερο, λέγοντας «Νομίζω ότι κάθε αρνητικό μπορούμε να το μετατρέψουμε σε θετικό και εάν κρατάω κάτι και από συνεδρίες που έχω κάνει στο παρελθόν είναι ότι πραγματικά μπορούμε να ελέγξουμε κάποια πράγματα και μπορούμε να μετατρέψουμε κάτι που θεωρούμε αρνητικό σε θετικό».

Τι κάνει η Μαρία στην πράξη;

«Προσωπικά, πιστεύω ότι έχω καταφέρει να έχω ένα τρίπτυχο στη ζωή μου που το ακολουθώ όσο μπορώ. Είναι το τρίπτυχο δυναμισμός-αισιοδοξία-θετική ενέργεια. Είναι κάτι που προσπαθώ να ακολουθώ και στις δύσκολες στιγμές και γενικά προσπαθώ να είμαι θετικός άνθρωπος, να τα βλέπω όλα με θετικό τρόπο, παρόλο που, κακά τα ψέματα, ζούμε σε μία κοινωνία που τα περισσότερα είναι στραβά κι ανάποδα. Πιστεύω πάρα πολύ στο ότι πρέπει να αναζητάμε βοήθεια όταν αισθανόμαστε ότι χάνουμε τον έλεγχο και, για μένα, πιστεύω πως με βοήθησε πάρα πολύ και πλέον μπορώ να πω ότι μπορώ να αντιμετωπίζω διάφορες καταστάσεις που με φέρνουν σε αμηχανία ή σε δύσκολη θέση».

Τι την κάνει να αγχώνεται στην καθημερινότητα; «Γενικά στην καθημερινότητά μου αυτή την περίοδο, αυτό που με ανησυχεί είναι τα οικονομικά θέματα. Κάνω μία δουλειά που τη λατρεύω και θεωρώ πως είμαι τυχερή και είμαι ευγνώμων γι' αυτήν. Όμως, όσο βλέπω πόσο ακριβή είναι η ζωή και το ότι προσπαθώ να μείνω μόνη μου σε ένα σπίτι, με κάνει να αισθάνομαι τεράστια ανασφάλεια για τα οικονομικά ζητήματα».

Κάτι άλλο που με προβληματίζει πολύ είναι το πόσο στενόμυαλη είναι η νοοτροπία κάποιων ανθρώπων. Έχω κουραστεί να ακούω να μου λένε "α εσύ πότε θα παντρευτείς" ή να με βρίζουν στον δρόμο επειδή είμαι γυναίκα ή να μου λένε "α εντάξει η δασκαλίτσα είσαι". Κάτι τέτοια πράγματα με ανησυχούν για το πού πάμε ως κοινωνία αλλά το ελέγχω, δεν με ρίχνουν.

psychologos.jpg

«Τα αρνητικά υπάρχουν για να αναδεικνύουν τα θετικά»

Ο Πιέρρος είναι επίσης 27 ετών, καθηγητής αγγλικών και κοιτά το μέλλον με αρκετό άγχος.

«Αν κάτι είναι αυτό που με αγχώνει περισσότερο, τότε σίγουρα είναι τα οικονομικά μου. Δεν μπορώ να πω ότι χαίρομαι που δεν μένω ακόμα μόνος μου. Κι αυτό δεν έχει σχέση με τους γονείς μου. Το οικονομικό κομμάτι με περιορίζει πολύ, καθημερινά, και το ότι δεν έχω φύγει από το πατρικό μου οφείλεται ξεκάθαρα σε αυτό. Όπως επίσης θα ήθελα να ταξιδεύω και περισσότερο, αλλά και αυτό κοστίζει, όπως και όλα τα πράγματα στη ζωή».

Και πώς συνεχίζει στην καθημερινότητά του, όταν ξέρει πως μερικά από τα όνειρά του δεν μπορεί να τα κάνει πραγματικότητα;

«Γενικά προσπαθώ να μην υποκύπτω στις εύκολες επιλογές στη ζωή μου και η κοπέλα μου με βοηθάει σε αυτό και είναι το πρώτο άτομο στο οποίο στρέφομαι όταν δεν είμαι καλά. Την εμπιστεύομαι και ξέρω ότι θα με συμβουλεύσει βάση του καλού μου και οχι των εύκολων επιλογών. Βέβαια, είμαι κοντά και με την οικογένειά μου, οπότε εκφράζω και σε αυτούς τους ανθρώπους όποιο συναίσθημα προκύπτει, αρνητικό ή θετικό», λέει σχετικά με το πώς χειρίζεται τα συναισθήματά του και τις δύσκολες καταστάσεις και συνεχίζει.

Συχνά σκέφτομαι πως τα αρνητικά, πάσης φύσεως, υπάρχουν για να αναδεικνύουν τα θετικά. Αποδέχομαι και συνειδητοποιώ πως η ζωή χωρίς εμπόδια δεν είναι ζωή και με τη βοήθεια των δικών μου ανθρώπων αντιμετωπίζω τις αρνητικές σκέψεις, προσπαθώντας να τις αντικαταστήσω με θετικές.

Ο Πιέρρος έχει μάθει να βρίσκει χαρά στα μικρά πράγματα στη ζωή και να ανακάμπτει από κάθε δυσκολία χάρη στα απλά, όχι στα σπουδαία και μεγάλα. «Τι μου δίνει δύναμη; Το επάγγελμά μου. Ως καθηγητής παιδιών, όλων των ηλικιών, έχω μάθει να βλέπω τη ζωή μέσα από τα μάτια τους, την αθωότητά τους και την αγάπη για τη ζωή. Όταν όλα αυτά τα ξεχνάω, φροντίζουν τα παιδιά να μου τα θυμίζουν».

Διάβασε όλο το αφιέρωμα εδώ.