Είναι τα ρούχα μας τοξικά; Ποια υφάσματα πρέπει να προσέξουμε και γιατί θα πρέπει να ανησυχούμε;

Η απομάκρυνση των τοξινών από τη ζωή μας, δεν αφήνει ανεπηρέαστη και τη ντουλάπα μας ή μάλλον καλύτερα, την γκαρνταρόμπα μας. Το πρόβλημα δεν είναι καθόλου μικρό: Οι κατασκευαστές ρούχων χρησιμοποιούν για τα προϊόντα τους σοβαρά τοξικά χημικά σε διάφορα στάδια της παραγωγής τους, από τη βαφή και τον χρωματισμό των υφασμάτων μέχρι το φινίρισμα των κομματιών, εξηγεί η πρωτοπόρος της βιώσιμης μόδας Marci Zaroff. Για να μην αναφέρουμε καν, τις σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις ή το ανθρώπινο κόστος των κακοπληρωμένων εργατών στα εργοστάσια όπου κατασκευάζονται τα περισσότερα ρούχα.

Cheers! Πώς να κάνεις μια υπέροχη (και αξέχαστη) πρόποση

Η Zaroff εξηγεί ότι η φύση των τοξινών στα ρούχα καθιστά αδύνατη την απομάκρυνσή τους από αυτά με το πλύσιμο. Για την ακρίβεια, επισημαίνει συχνά ότι η προσπάθεια να τις ξεπλύνουμε από τα ρούχα που αγοράζουμε είναι σαν να προσπαθούμε να «ξεπλύνουμε»τα φυτοφάρμακα από τις συμβατικά καλλιεργούμενες φράουλες: Πρακτικά αδύνατο.

Ο χώρος της μόδας δεν διαθέτει έναν ενοποιητικό ρυθμιστικό φορέα, όπως το USDA ή το FDA, και η διαδικασία κατασκευής των ρούχων είναι πολύπλοκη και πολυεπίπεδη, οπότε υπάρχουν πολλά σημεία που μπορεί τα πράγματα να πάνε στραβά (και συχνά πάνε, λέει η Zaroff). Τούτου λεχθέντος, υπάρχουν πολλοί κατασκευαστές που κάνουν τα πράγματα σωστά, και μερικοί πιστοποιητές που κάνουν τολμηρά βήματα - παρακάτω, η Zaroff περιγράφει τα καλά, τα κακά και τα πραγματικά πολύ κακά - και πώς να καθαρίσετε τη ντουλάπα σας πραγματικά:

Για ποιες τοξικές χημικές ουσίες πρέπει να ανησυχούμε περισσότερο στα ρούχα μας;

Το συμβατικό βαμβάκι καλλιεργείται με γενετικά τροποποιημένους σπόρους και ψεκάζεται σε μεγάλο βαθμό με Roundup (στο οποίο το κύριο συστατικό είναι η γλυφοσάτη, που συνδέεται με τον καρκίνο) και άλλα τοξικά φυτοφάρμακα - και αυτά παραμένουν στο ύφασμα ακόμη και μετά την κατασκευή. Πολλά υφάσματα περιέχουν επίσης χλωριούχο λευκαντικό, φορμαλδεΰδη, VOCs (πτητικές οργανικές ενώσεις), PFCs (υπερφθοριωμένα χημικά), αμμωνία ή/και άλλες επιβλαβείς χημικές ουσίες, όπως βαρέα μέταλλα, PVCκαι ρητίνες, οι οποίες εμπλέκονται στις διαδικασίες βαφής.

Είναι ορισμένα υφάσματα περισσότερο ή λιγότερο προβληματικά;

Υπάρχουν τοξικές χημικές ουσίες πίσω από τις επεξεργασίες που κάνουν τα ρούχα να μην τσαλακώνονται ή να μην συρρικνώνονται, να είναι ανθεκτικά στις φλόγες, αδιάβροχα, ανθεκτικά στους λεκέδες, ανθεκτικά στη μούχλα ή να μην κολλάνε. Όλα τα υφάσματα μπορούν να δεχτούν αυτά τα τοξικά συστατικά, οπότε για να τα αποφύγουμε, πρέπει να επιλέξουμε ειδικά προϊόντα που δεν έχουν υποστεί χημική επεξεργασία.

Όταν όλα αφορούν αυτούς: Τι θα πρέπει να σκεφτείς σοβαρά αν έχεις σχέση με νάρκισσο

Οι τοξικές επιφανειοδραστικές ουσίες που ονομάζονται NPEs (αιθοξυλικά άλατα μηνυλφαινόλης) χρησιμοποιούνται συνήθως ως απορρυπαντικά στην επεξεργασία κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Όταν πλένουμε αυτά τα ρούχα, τα NPEs απελευθερώνονται στο νερό, όπου διασπώνται σε νιονυλοφαινόλες - χημικές ουσίες που διαταράσσουν το ενδοκρινικό σύστημα, στις οποίες εκτιθέμεθα και οι οποίες στη συνέχεια συσσωρεύονται στο περιβάλλον μέσω της παροχής νερού και είναι εξαιρετικά τοξικές για τα ψάρια και την άγρια πανίδα των ωκεανών.

Τα λιγότερο επικίνδυνα υφάσματα είναι το βιολογικό βαμβάκι και το μαλλί με πιστοποίηση GOTS, απαλλαγμένα από φυτοφάρμακα, ζιζανιοκτόνα, NPEsκαι ΓΤΟ, και βαμμένα χωρίς επιβλαβείς χημικές ουσίες, όπως χλωρίνη, φορμαλδεΰδη και βαρέα μέταλλα.

Πώς ελέγχονται αυτές οι χημικές ουσίες; Διαφέρει η ρύθμιση για τα αλλεργιογόνα σε σχέση με τις γενικά αναγνωρισμένες τοξίνες;

Ο έλεγχος δεν διαφέρει αρκετά. Το μέγεθος και το πλήθος των τοξικών χημικών ουσιών στις βιομηχανίες μόδας και κλωστοϋφαντουργίας είναι εκτός ελέγχου. Παρόλο που ορισμένες καρκινογόνες ουσίες ρυθμίζονταινομοθετικά, οι περισσότερες μάρκες εξακολουθούν να κατασκευάζονται σε χώρες του εξωτερικού, όπου οι νομοθετικές ρυθμίσεις είναι πολύ πίσω. Γενικά, υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός χημικών ουσιών που δεν ελέγχεται σε καμία χώρα και είναι πιθανό να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις.

Πώς να κάνεις ουσιαστικές συζητήσεις χωρίς να έχεις τον φόβο να «γεμίσεις» τα αμήχανα κενά

Πόσο σημαντικό είναι να πλένουμε τα ρούχα μας πριν τα φορέσουμε;

Είναι πολύ σημαντικό! Αυτό που βάζουμε στο σώμα μας είναι εξίσου σημαντικό με αυτό που βάζουμε στο στόμαμας, και πολλές από τις βαφές και τα φινιρίσματα που προστίθενται στα συμβατικά υφάσματα περιέχουν χημικές ουσίες που είναι γνωστές ως ερεθιστικές για το δέρμα. Πολλοί άνθρωποι θεωρούν το βαμβάκι ως φυσικό, αλλά μεταξύ των φυτοφαρμάκων και των ζιζανιοκτόνων, της χλωρίνης και των τοξικών φινιρισμάτων, ακόμη και τα ρούχα από «φυσικές» ίνες δεν είναι τόσο φυσικά. Η φορμαλδεΰδη (βρίσκεται σε μεγάλο μέρος των ρούχων που κατασκευάζονται στο εξωτερικό) είναι γνωστή καρκινογόνος ουσία και ερεθιστική για το δέρμα. Οι καταναλωτές είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε εξανθήματα από τις σκληρές χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή αθλητικών ρούχων, εσωρούχων και κάλτσες, επειδή εμπλέκεται ο ιδρώτας, που ανοίγει τους πόρους και επιτρέπει στο σώμα να απορροφήσει περισσότερες χημικές ουσίες.

Διατηρούνται αυτές οι χημικές ουσίες με την πάροδο του χρόνου; Θα πρέπει να ανησυχούμε γι' αυτά σε παλιά ρούχα, για παράδειγμα;

Από πολλές απόψεις, η αγορά vintage ρούχων είναι ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των αποβλήτων στη μόδα - το πιο βιώσιμο κομμάτι είναι αυτό που δεν χρειάζεται να κατασκευαστεί εξαρχής. Επιπλέον, τα περισσότερα παλαιότερα ρούχα είναι πολύ λιγότερο τοξικά από αυτά που παράγονται σήμερα - η χρήση χημικών στην κατασκευή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων δεν ήταν τόσο διαδεδομένη μέχρι τα τελευταία πενήντα περίπου χρόνια. Τούτου λεχθέντος, τα μικρόβια και τα βακτήρια (συμπεριλαμβανομένης της μούχλας) μπορούν να συγκεντρωθούν στα παλιά ρούχα, γι' αυτό ας προτιμήσουμε παλιά ρούχα που είναι καλά διατηρημένα και ας τα καθαρίζουμε πριν τα φορέσουμε, όπως όλα τα άλλα.

Οι άνθρωποι συχνά ρωτούν αν τα ρούχα που κατασκευάζονται συμβατικά, γίνονται πιο ασφαλή μετά από πολλά πλυσίματα, και σε κάποιο βαθμό αυτό είναι αλήθεια, αφού κάθε φορά που τα πλένουμε, οι τοξικές ουσίες απομακρύνονται λίγο- λίγο από τα υφάσματα. Αλλά πέρα από το προφανές πρόβλημα ότι αυτές οι χημικές ουσίες απελευθερώνονται στη συνέχεια στο περιβάλλον, υπάρχουν πολλές τοξίνες που ενσωματώνονται στην ίνα με συστηματικό τρόπο και από τις οποίες δεν μπορούμε ποτέ να απαλλαχθούμεπραγματικά.

Ποιος είναι ο ρόλος των βιολογικών υφασμάτων σε αυτή τη συζήτηση;

Τα βιολογικά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, αποτελούν ένα τεράστιο μέρος της λύσης. Η μεθοδολογία της γεωργίας βιολογικών ινών, όπως και αυτή των βιολογικών τροφίμων, προστατεύει τα οικοσυστήματα της γης μας και ωφελεί τους καταναλωτές, τους αγρότες και τους εργαζόμενους στην παραγωγή. Υποστηρίζει επίσης πρακτικές για τη μείωση της κλιματικής αλλαγής. Το πιστοποιημένο βιολογικό βαμβάκι δεν υφίσταται ποτέ επεξεργασία με μυκητοκτόνα, συνθετικά φυτοφάρμακα ή λιπάσματα και χρησιμοποιεί 71% λιγότερο νερό και 62% λιγότερη ενέργεια από το συμβατικά παραγόμενο βαμβάκι. Το συμβατικό βαμβάκι αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 3% της παγκόσμιας γεωργίας, ωστόσο αντιπροσωπεύει το 25% των πιο επιβλαβών εντομοκτόνων και το 10% των πιο τοξικών φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιούνται στον πλανήτη. Δυστυχώς, στην Κίνα, όπου παράγονται πολλά από τα σημερινά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, μπορούμε συχνά να καταλάβουμε ποια χρώματα χρησιμοποιούνται στα τοπικά εργοστάσια από τα χρώματα των ποταμών. Στην πραγματικότητα, το 20% της ρύπανσης του γλυκού νερού παγκοσμίως προέρχεται από την επεξεργασία και τη βαφή υφασμάτων.

Ποιες είναι οι πιο σημαντικές ηθικές και περιβαλλοντικές αλλαγές που πρέπει να απαιτήσουμε από τις αγαπημένες μας μάρκες ρούχων;

Οι χειρότερες και πιο επικίνδυνες χημικές ουσίες χρησιμοποιούνται στα συμβατικά υφάσματα. Είναι επιτακτική ανάγκη να ενθαρρύνουμε τις αγαπημένες μας μάρκες και τους εμπόρους λιανικής πώλησης να αναπτύξουν στρατηγικές μείωσης των χημικών ουσιών, ιδίως στις αλυσίδες εφοδιασμού βαφής και επεξεργασίας τους. Ακόμη, να ενθαρρύνουμε τις εταιρείες να βρουν τρόπους να μειώσουν τη χρήση χημικών ουσιών, ενέργειας και νερού κατά την παραγωγή και να συνεργαστούν μεταξύ τους για την εξάλειψη των επικίνδυνων χημικών ουσιών πριν εισέλθουν στην αλυσίδα εφοδιασμού.