Οι «Δολοφόνοι του ανθισμένου φεγγαριού» απομυθοποιούν ό,τι ρομαντικό έχει απομείνει στην ψυχή σου

Οι «Δολοφόνοι του ανθισμένου φεγγαριού» αποκαλύπτουν μία σκληρή αμερικανική ιστορία αγάπης, δολοφονίας, απληστίας και ανείπωτης προδοσίας στην Αμερική των Ινδιάνων της δεκαετίας του 1920.

Η αλήθεια που κρύβεται πίσω από αυτή την ιστορία σε κάνει να ανατριχιάσεις και να δεις κατάματα τον κυνισμό της ανθρώπινης ύπαρξης. Την ίδια στιγμή, καταφέρνει να απομυθοποιήσει λίγο ακόμα από τον ρομαντισμό που έχει απομείνει στην ψυχή σου και να σε κάνει να εκτιμήσεις την αξία του κινηματογράφου, ο οποίος καταφέρνει να εξελιχθεί και να αποτυπώνει την ιστορία των Ινδιάνων με μία ευαισθησία που ήταν αισθητά απούσα στις ταινίες του προηγούμενου αιώνα.

Ποια είναι η υπόθεση – Όσα πρέπει να ξέρεις πριν δεις την ταινία

Η υπόθεση, που διαδραματίζεται κατά μεγάλο μέρος της στον καταυλισμό των Osage στην βόρεια Οκλαχόμα, επανεξετάζει μία ιστορία βίας τόσο γεμάτη και αιματηρή όσο κι αυτή των ίδιων των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το έργο βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα και αφηγείται εγκλήματα που ξεκίνησαν να διαδραματίζονται το 1921, τα οποία αφορούν τη δολοφονία πολλών δεκάδων γηγενών Αμερικανών της φυλής Osage. Κάποιοι από αυτούς πυροβολήθηκαν, άλλοι ανατινάχθηκαν μετά από εκρήξεις στα σπίτια τους και κάποιοι ακόμα πέθαναν εξαιτίας μίας αινιγματικής ασθένειας, αν και το πιθανότερο ενδεχόμενο είναι να δηλητηριάστηκαν. Αιτία των δολοφονιών ήταν ο πλούτος των Osage, ο οποίος σχετιζόταν με τα κοιτάσματα πετρελαίου που βρέθηκαν στον τόπο τους.

Η υπόθεση του έργου επικεντρώνεται στην οικογένεια της Mollie Kyle, η οποία βλέπει ένα-ένα τα μέλη της να σκοτώνονται με διάφορους τρόπους και εκείνη, φοβούμενη για τη ζωή της, έχοντας τον άνδρα της Ernest και τα παιδιά της, αναζητά βοήθεια για να βρεθούν οι δολοφόνοι.

Το έργο καταφέρνει να σε παρασύρει σε έναν κύκλο μυστηρίου, του οποίου το τέλος μοιάζει προφανές αλλά η σκηνοθετική μαεστρία του Scorsese δεν σε αφήνει να το εγκαταλείψεις.

Εκπληκτική ερμηνεία από τον DiCaprio, ως ένας αφελής επαγγελματίας οδηγός, ονόματι Ernest, καθηλωτική η Lily Gladstone ως η τραγική ηρωίδα Mollie Kyle και μοναδικό το μυστήριο που πλανάται γύρω από τον χειριστικό Hale (De Niro).

Η ταινία έχει διάρκεια 3 ώρες και 26 λεπτά και σε ελάχιστα σημεία τείνει να γίνει κουραστική (ίσως να βοηθήσει αν δεν τη δεις πολύ αργά το βράδυ). Θα βοηθήσει, επίσης, λίγη μελέτη για το έθνος των Osage πριν πας να τη δεις, ώστε να αντιληφθείς τον αριστουργηματικό τρόπο που ο Scorsese αποτυπώνει εθνογραφικά στοιχεία σε πολλές σκηνές της ταινίας.

Το review μας για την ταινία (spoilers)

Η ταινία «Οι δολοφόνοι του ανθισμένου φεγγαριού» καταφέρνει να δημιουργήσει ανάμεικτα συναισθήματα, τα οποία σε κάνουν να θρηνήσεις, να απογοητευτείς και να θυμώσεις με ένα σύστημα που αδιαφορεί για την ανθρώπινη ζωή και κάθε Ernest που παντρεύεται μία γυναίκα για τα χρήματα.

Πριν δεις την ταινία ξέρεις ότι θα υπάρξουν δολοφονίες, ξέρεις ότι η Mollie θα χάσει την οικογένειά της, αυτό που δε ξέρεις και αποτελεί τη βασική αιτία απογοήτευσης είναι τον ρόλο που παίζει ο Ernest (Leonardo DiCaprio) στην ιστορία.

Τελικά, διαπιστώνεις πως όσο αφελής κι αν ήταν, οι ευθύνες του Ernest ήταν ξεκάθαρες. Παντρεύτηκε την Mollie υποκινούμενος από τον Halle για τα χρήματά της. Αυτό γίνεται φανερό από την αρχή της ταινίας, πρώτον, μέσω του γεγονότος ότι ξεκίνησε να την φλερτάρει αφού τον παρακίνησε ο θείος του. Δεύτερον, επιδιώκοντας να της χορηγεί ένα δηλητήριο μαζί με την ινσουλίνη (και πάλι μετά από προτροπή του θείου) και τρίτον με το ξέσπασμα του, όταν η Mollie ήθελε να διώξει τους γιατρούς από το σπίτι.

Η αποκάλυψη της αλήθειας στο τέλος της ταινίας δημιουργεί έντονο το συναίσθημα της θλίψης για την Mollie αλλά και για ολόκληρο το βασανισμένο έθνος των Osage. Αυτό συμβαίνει γιατί μπορεί να είμαστε εξοικειωμένοι με τη διαφθορά, τις δολοπλοκίες ή ακόμα και τις δολοφονίες που σχετίζονται με οικονομικά συμφέροντα αλλά η ψυχή μας δεν μπορεί να μείνει ατάραχη όταν με οδηγό τα οικονομικά συμφέροντα, ένας άνθρωπος φτάνει στο σημείο (όσο υποκινούμενος ή μπερδεμένος κι αν είναι) να δηλητηριάζει την σύντροφο και μητέρα των παιδιών του.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Η πρώτη εμφάνιση του πλούσιου cast της ταινίας γίνεται με τον Ernest Burkhart (Leonardo DiCaprio), έναν βετεράνο του πολέμου, ο οποίος επιστρέφει σε μία κανονικότητα που εκ πρώτης όψεως τον αποπροσανατολίζει, θυμίζοντας μας ένα μπερδεμένο παιδί που περιπλανιέται και δεν είναι βέβαιο για το προς τα που πρέπει να κινηθεί.

Αυτή την αίσθηση ο DiCaprio μας τη δίνει σε πολλές σκηνές της ταινίας, κάνοντας μας να μπερδευτούμε ανάμεσα στις σκιές της εξαιρετικής φωτογραφίας και τις σκιές της ψυχής του Ernest.

Γρήγορα, διαπιστώνουμε ότι ο Ernest έχει έρθει στην Οκλαχόμα για να δουλέψει με τον θείο του William Hale (Robert De Niro), έναν ευκατάστατο κτηνοτρόφο που ζει σε ένα σπίτι περιτριγυρισμένο από λιβάδια.

Γνωστός και ως «ο βασιλιά των λόφων των Osage», ο Hale καλωσορίζει τον Ernest και δεν αργεί να τον ρωτήσει με αλαζονεία αν έφερε κάτι από τον πόλεμο και αν του αρέσουν οι γυναίκες. Ο διάλογος που ακολουθεί για τις γυναίκες, αποτελεί το πρώτο στοιχείο που μας μάρτυρα ότι η ταινία εκτός από ιστορικά, αστυνομικά, γουέστερν και ρομαντικά στοιχεία, έχει και μία δόση ανάλαφρου χιούμορ σε κάποιες στιγμές (το χρειάζονται αυτό οι 3,5 ώρες προβολής).

«Οι Osage είναι ο πιο όμορφος λαός του κόσμου», θα πει ο Hale στο τέλος της πρώτης συζήτησης θείου – ανιψιού και η επόμενη σκηνή μας βάζει απευθείας στα άδυτα της υπόθεσης που ερεύνησε διεξοδικά ο δημοσιογράφος David Grann (έγραψε το βιβλίο στο οποίο βασίζεται η ταινία) και αποτελεί μία ακόμα πληγή που ποτίζει με αίμα την αμερικανική ιστορία.

Πρόκειται για τους απροσδόκητους θανάτους γηγενών αμερικανών που ανήκουν στο έθνος των Osage, οι οποίοι δεν ερευνώνται αλλά σκορπίζουν φόβο σε όσους ανήκουν σε αυτό.

Σύντομα, ο Ernest γίνεται οδηγός στην περιοχή, για την αναπαράσταση της οποίας ο Scorsese αξιοποιεί ποικίλα εθνογραφικά χαρακτηριστικά, όπως έναν πωλητή, ο οποίος παρακαλεί γονατιστός μία εύπορη οικογένεια Osage να αγοράσει ένα αυτοκίνητο και όταν καταφέρνει να τους πείσει, τους ζητά, μάλιστα, να μη διστάσουν να αγοράσουν καινούριο αν τους σκάσει λάστιχο (στις ΗΠΑ υπήρξε η προκατάληψη ότι οι Osage ήταν τόσο πλούσιοι εκείνη την εποχή που αγόραζαν καινούριο αυτοκίνητο αν τους έσκαγε λάστιχο).

Στις διαδρομές ως οδηγός της FairFax, ο Ernest γνωρίζει την Millie Kyle (η Lily Gladstone, που την υποδύεται, έγινε η αγαπημένη μου). Η Mollie ανήκει στο έθνος των Osage και γύρω της εκτός από μία πολύχρωμη κουβέρτα, τυλίγεται και ένα πέπλο μυστηρίου, θλίψης και δυναμισμού.

Μετά από παρότρυνση του Hale, ο Ernest αρχίζει να φλερτάρει την Mollie και σύντομα οι δυο τους παντρεύονται. Η σχέση τους θεμελιώνει συναισθηματικά την ταινία και αποτελεί το βασικό στοιχείο ρομαντισμού της.

Η συνέχεια της ιστορίας επικεντρώνεται στην οικογένεια της Mollie, τα μέλη της οποίας σταδιακά αρχίζουν να χάνουν τη ζωή τους κι εκείνη σταδιακά αρχίζει να χάνει τις ελπίδες της.

Ο τρόπος με τον οποίο η Gladstone αποτυπώνει την θλίψη και την οδύνη της απώλειας είναι συγκλονιστικός. Το ίδιο συγκλονιστική είναι και η ερμηνεία της όταν αισθάνεται ότι βρίσκεται ένα βήμα πριν τον θάνατο.

Η σχέση του Ernest με τη Mollie μπορεί να μην έχει έντονες εκδηλώσεις τρυφερότητας αλλά καταφέρει να σε κάνει να δεθείς συναισθηματικά και να σε παρασύρει στη θλίψη και την απογοήτευση μίας γυναίκας που πίστεψε στην αγάπη (τον εμπιστευόταν και για αυτό του ζήτησε να παίρνει μόνο εκείνος το φάρμακό της) και ενός άντρα που δεν μπορούσε να απαλλαγεί από τον χειριστικό θείο του, ο οποίος τον είχε καταδικάσει να τον υπηρετεί σαν ένα πιόνι χωρίς βούληση.

Ο DiCaprio ως Ernest είναι ένας μπερδεμένος και αφελής χαρακτήρας, ο οποίος δίνει την αίσθηση ότι δεν μπορεί να δράσει αυτοβούλως. Είναι τόσο εύκολα διαχειρίσιμος που σε κάνει να αναρωτιέσαι για το μερίδιο ευθυνών του, το οποίο στα δικά μου μάτια φάνηκε ξεκάθαρο, αλλά δεν γίνεται αντιληπτό με τον ίδιο τρόπο σε όλους. Προφανώς, αυτό δεν έγινε «κατά λάθος», αλλά αποτελεί μία εσκεμμένη προσπάθεια να μπούμε στα άδυτα της μπερδεμένης σκέψης που χαρακτηρίζει τον ήρωα.

Ο De Niro ως Hale γίνεται τόσο σαθρός όσο επιτάσσει η προσωπικότητα του ανθρώπου που δεν χορταίνει το χρήμα. Διατυμπανίζει διαρκώς ότι αγαπάει τους Osage και τους προστατεύει αλλά παράλληλα γνωρίζει τον τρόπο που θα τελειώσει η ζωή όλων τους.

Πολιτιστική ατζέντα Οκτωβρίου: Πού να βγεις, τι να ακούσεις & τι να δεις στην καρδιά του φθινοπώρου

Τα ψεγάδια

Η ιστορία των Osage εμφανίζεται αμυδρά σε κάποιες σκηνές με την χρήση διαφόρων αφηγηματικών τεχνικών, όπως μέσω των περιγραφών του Hale, γεγονός που θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί μαζί με την μεγάλη διάρκεια της ταινίας τα δύο ψεγάδια της, αφού αν κάποιος θεατής δεν είναι ενημερωμένος για την ιστορία, ίσως να μην μπορέσει να απολαύσει στο έπακρο την προβολή και την σημασία των δολοφονιών, που αποτελούν πραγματικότητα και όχι δημιούργημα της μυθοπλασίας.

Ένα ακόμα ψεγάδι αποτελεί η ελλιπής αναφορά στη δημιουργία του FBI, του οποίου ο ρόλος ήταν καθοριστικός για την εξέλιξη της ιστορίας. Έχοντας 3,5 ώρες να απευθυνθείς σε γενιές που συνηθίζουν να βλέπουν 10λεπτα βίντεο στο YouTube και το TikTok, περιμέναμε τουλάχιστον μία πιο κατατοπιστική αναφορά στην αμερικανική υπηρεσία πληροφοριών.

Εκτός αυτών, δεν καταφέρνει να γίνει αντιληπτός ο λόγος για τον οποίο ορισμένες φορές μεταφράζονται τα όσα λέγονται στη διάλεκτο των Osage και άλλες φορές δεν μεταφράζονται.

Τι σημαίνει ο τίτλος «Οι δολοφόνοι του ανθισμένου φεγγαριού»;

Το αναμενόμενο θα ήταν ο τίτλος της ταινίας να σχετιζόταν περισσότερο με «τη Βασιλεία του Τρόμου» και λιγότερο με «άνθη και φεγγάρια», ωστόσο η λογοτεχνική πινελιά που επιλέχθηκε για το βιβλίο του David Grann (εκδόθηκε το 2017) και κατ’ επέκταση και για την ταινία του Scorsese έχει πολύ ενδιαφέρουσα προέλευση.

Η φράση «flower moon» συμπεριλαμβάνεται σε ένα ημερολόγιο που μεταξύ άλλων προβλέπει γεγονότα της φύσης (παλίρροιες, αστρονομικά γεγονότα κ.α.) το οποίο έχει τίτλο Old Farmer’s Almanac.

Το συγκεκριμένο εγχειρίδιο δίνει σε κάθε πανσέληνο του μήνα ένα ξεχωριστό όνομα, εμπνευσμένο από τη φύση. Για παράδειγμα, η πανσέληνος του Ιανουαρίου ονομάζεται Σελήνη του Λύκου, του Φεβρουαρίου Σελήνη του Χιονιού, του Μαρτίου Σελήνη του Σκουληκιού κ.ο.κ.

Μάλιστα, οι ιθαγενείς της Αμερικής συνέβαλαν στην ονομασία των πανσελήνων, η οποία μπορεί να διαφέρει από ομάδα σε ομάδα ή από φυλή σε φυλή. Το «flower moon» (φεγγάρι των λουλουδιών) λαμβάνει χώρα τον Μάιο, επειδή τότε ανθίζουν τα λουλούδια στην βόρεια Αμερική.

Τον Μάιο του 1921 αποκαλύφθηκε το πτώμα Ινδιάνας Osage, επομένως, το μη μυθοπλαστικό βιβλίο του Grann εμπνεύστηκε από την συγκεκριμένη εποχή τον τίτλο του.

Το βιβλίο εξηγεί περαιτέρω το σκεπτικό πίσω από τον τίτλο:

«Τον Απρίλιο, εκατομμύρια μικροσκοπικά λουλούδια ανθίζουν στους λόφους και τα απέραντα λιβάδια της περιοχής Osage της Οκλαχόμα... Τον Μάιο, όταν τα κογιότ ουρλιάζουν κάτω από ένα εκνευριστικά μεγάλο φεγγάρι, ψηλότερα φυτά, όπως τα αραχνοΰφαντα και τα μαυρομάτικα, αρχίζουν να σέρνονται πάνω από τα μικρότερα άνθη...

Ο λαιμός των μικρότερων λουλουδιών σπάει και τα πέταλά τους φτερουγίζουν, και πριν περάσει πολύς καιρός θάβονται κάτω από τη γη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι Osage... αναφέρονται στον Μάιο ως την εποχή του φεγγαριού που σκοτώνει τα λουλούδια».

Η Καραμπέτη γίνεται Φραγκογιαννού στην ταινία «Φόνισσα» και το κοινό έχει ήδη ανατριχιάσει

Πηγή κεντρικής εικόνας: AP