54 χρόνια από τον θάνατο της Janis Joplin και θυμήσου το «Μην συμβιβάζεσαι. Είσαι το μόνο που έχεις»

Σύμβολο του Summer of Love και μέλος του Club 27, η Janis Joplin άφησε ανεξίτηλο το σημάδι της στη ροκ μουσική. Μεγαλωμένη στο Τέξας, αψήφησε νόρμες και βρήκε διέξοδο στην τέχνη και τη μουσική. Γεννημένη στις 19 Ιανουαρίου του 1943 στο συντηρητικό Τέξας, έμαθε από νωρίς τι σημαίνει να παλεύεις ενάντια στα κοινωνικά πρότυπα και η απόρριψη που βίωσε ως έφηβη -επειδή ακριβώς ήταν διαφορετική από τις προσδοκίες της κοινωνίας, καλλιέργησε την ανάγκη της να βρει τη δική της φωνή. Μια φωνή που ήταν πιο δυνατή από οποιαδήποτε κοινωνική καταπίεση.

Στη δεκαετία του 1960, κατάφερε να εξελιχθεί σε μία από τις σημαντικότερες γυναίκες στη ροκ σκηνή. Η απελευθέρωσή της, η ψυχεδελική φωνή της και η έντονη προσωπικότητά της δεν καθόρισαν απλώς την καλλιτεχνική της πορεία, αλλά και το πώς θα μπορούσαν οι γυναίκες να διεκδικήσουν τον χώρο τους σε μία μέχρι τότε ανδροκρατούμενη βιομηχανία.

Στο Club 27 η Amy Winehouse μπήκε σαν σήμερα πριν από 13 χρόνια- 27 ατάκες που ήταν απόλυτα «εκείνη»

(Original Caption) American singer Janis Joplin, in London, 1969. 1969 Portrait of Janis Joplin. (Photo by © Hulton-Deutsch Collection/CORBIS/Corbis via Getty Images)

Η μουσική της Joplin αποτελεί δήλωση

Με τη χαρακτηριστική βραχνή φωνή της τραγούδησε για τον έρωτα, τον πόνο, την ελευθερία και την αλήθεια. Κάθε νότα της ήταν μια εξομολόγηση, ένα ξέσπασμα, μια δήλωση που άγγιζε τα βάθη της ανθρώπινης ύπαρξης. Από το σπαρακτικό Cry Baby και το λυτρωτικό Me and Bobby McGee, μέχρι το γεμάτο δύναμη Piece of My Heart και την αισθαντική διασκευή του Summertime, τα τραγούδια της ηχούν ακόμα σαν ύμνοι για όσους τολμούν να ζουν και να αγαπούν με πάθος. Μέσα από το Mercedes Benz, με μια δόση ειρωνείας, ζητούσε τα «απαραίτητα» για την ευτυχία, ενώ το Get It While You Can θα αποτελεί πάντα καλή υπενθύμιση του να ζούμε την κάθε στιγμή.

Όλα αυτά τα κομμάτια που διαμόρφωσαν τη μουσική μας κουλτούρα είναι ωδή στην ελευθερία, τη δύναμη της αυθεντικότητας και τη σημασία του να ζούμε τη ζωή με κάθε πτυχή της -με τα πάθη, τις πτώσεις και τις αναγεννήσεις μας.

Rock legend

Αθεράπευτα ρομαντική και άλλο τόσο δυναμική, αντισυμβατική, επαναστάτρια (με αιτία) που μισούσε το δήθεν, το μήνυμά της ήταν πάντοτε ξεκάθαρο: το να είσαι αυθεντικός και αληθινός είναι η απόλυτη μορφή δύναμης. Γιατί όταν δεν ζεις σύμφωνα με τα πρότυπα των άλλων, αλλά σύμφωνα με τα δικά σου, τότε βρίσκεις την πραγματική σου δύναμη. Τα τραγούδια της θα είναι πάντα μία καλή αφορμή για να αντλήσουμε έμπνευση και να υψώνουμε κι εμείς τη φωνή μας σε έναν κόσμο που συχνά προσπαθεί να κατηγοριοποιήσει.

Το στιλ της ήταν τολμηρό, ελεύθερο και αντισυμβατικό, αντικατοπτρίζοντας το πάθος και την επαναστατική της φύση. Συνδύαζε ρούχα που αντανακλούσαν το πνεύμα των hippie, όπως φαρδιές καμπάνες, πολύχρωμες μπλούζες, φτερά και δερμάτινα αξεσουάρ. Οι ενδυματολογικές της επιλογές ήταν εξίσου δυνατές με τη μουσική της, εκφράζοντας τη μοναδικότητά της και το αντισυμβατικό πνεύμα της δεκαετίας του 1960. Η Joplin καθιέρωσε έναν στυλιστικό κώδικα που συνδύαζε ροκ και μποέμ στοιχεία, επηρεάζοντας πολλές γενιές καλλιτεχνών και φαν της μόδας. Getty Images

Και παρά τις προσωπικές της αδυναμίες και τις δύσκολες στιγμές που πέρασε λόγω εθισμών, δεν έπαψε ποτέ να είναι ένα σύμβολο για την αλήθεια και την ελευθερία. Η -για πάντα 27 ετών- Joplin εξακολουθεί μέσα από τα τραγούδια και τα λόγια της να μάς διδάσκει τη σημασία του να ζεις στο τώρα. «Μην συμβιβάζεσαι. Είσαι το μόνο που έχεις» και «Πρέπει να το αρπάξεις όσο μπορείς», είναι ατάκες που πίστευε και που τονίζουν την ανάγκη για πλήρη αποδοχή του εαυτού μας, χωρίς φόβο ή τύψεις.

Δημιουργικότητα με αυτοκαταστροφή σε υπερβολικές δόσεις

Η Joplin ήταν γνωστή για τη δημιουργικότητά της, αλλά η ζωή της επισκιάστηκε από τις εξαρτήσεις, ιδιαίτερα το αλκοόλ και την ηρωίνη. Από την αρχή της καριέρας της πάλεψε με τον εθισμό της, ο οποίος επηρέασε τόσο την προσωπική της ζωή όσο και την επαγγελματική της πορεία. Παρά την τεράστια επιτυχία και την καλλιτεχνική της εξέλιξη, οι εξαρτήσεις της την οδήγησαν στην αυτοκαταστροφή, με τραγικό αποτέλεσμα τον θάνατό της μόλις στα 27 της χρόνια.

Στο δωμάτιο υπήρχε αλκοόλ, αλλά όχι ίχνη άλλων ναρκωτικών ή σύνεργα, σύμφωνα με τα τότε δημοσιεύματα. Αργότερα, ωστόσο, αναφέρθηκε ότι φίλος της Joplin είχε αφαιρέσει αποδεικτικά στοιχεία ναρκωτικών από το δωμάτιο, πιθανώς στην προσπάθεια να προστατεύσει την εικόνα της. Η αυτοψία τελικά αποκάλυψε ότι η αιτία θανάτου ήταν υπερβολική δόση ηρωίνης, πιθανώς σε συνδυασμό με αλκοόλ. Ο Byrne Cooke πίστευε ότι η τραγουδίστρια είχε προμηθευτεί ηρωίνη πιο ισχυρή από αυτή που συνήθιζε, καθώς και άλλοι πελάτες του ίδιου εμπόρου είχαν επίσης υποστεί επεισόδια από υπερβολική δόση εκείνο το Σαββατοκύριακο.

A letter written by Janis Joplin is displayed at the "Strange Kozmic Experience: The Doors, Janis Joplin, Jimi Hendrix" exhibit at the Grammy Musuem in Los Angeles on Monday, April 5, 2010. (AP Photo/Matt Sayles)

Σήμερα, 54 χρόνια μετά τον θάνατό της, η Janis παραμένει σύμβολο ελευθερίας και ενδυνάμωσης. Με την αξεπέραστη φωνή, την αδάμαστη προσωπικότητα και το εκρηκτικό ταπεραμέντο της, αψήφησε τα κοινωνικά στερεότυπα και αναδείχθηκε ως μία από τις πιο δυναμικές και επιδραστικές γυναίκες στην ιστορία της ροκ μουσικής.

Ακολουθούν 27 αποφθέγματα της Janis Joplin με αφορμή την επέτειο του θανάτου της

1. «Η ελευθερία είναι απλώς άλλη μία λέξη για το ότι δεν έχεις τίποτα να χάσεις»
2. «Μην συμβιβάζεσαι. Είσαι το μόνο που έχεις»
3. «Μπορείς να καταστρέψεις το παρόν σου ανησυχώντας για το αύριο»
4. «Το να είσαι διανοούμενος δημιουργεί πολλά ερωτήματα και καθόλου απαντήσεις»
5. «Στη σκηνή, κάνω έρωτα με 25.000 άτομα – και μετά πάω σπίτι μόνη μου»
6. «Πρέπει να το αρπάξεις όσο μπορείς»
7. «Είσαι αυτό που αποδέχεσαι»
8. «Θέλω απλά να νιώθω όσο περισσότερο μπορώ – αυτό είναι η ψυχή»
9. «Η ζωή είναι σύντομη. Ζήσε την δυνατά»
10. «Όταν κάποιος πεθαίνει, δε σημαίνει ότι τον ξεχνάς»
11. «Ο έρωτας δεν είναι να κερδίσεις ή να χάσεις, αλλά το πάθος και η αγάπη»
12. «Η μουσική μου με κρατάει ζωντανή»
13. «Η αλήθεια είναι ότι όλοι θα σε πληγώσουν. Το θέμα είναι να βρεις αυτούς που αξίζουν τον πόνο»
14. «Δεν μπορείς να γεμίσεις ένα δωμάτιο με αυτά που οι άνθρωποι δεν ξέρουν για σένα»
15. «Ζήσε τη ζωή σου, γιατί κανείς δεν μπορεί να το κάνει για σένα»
16. «Τα πιο όμορφα πράγματα στη ζωή δεν είναι πράγματα»
17. «Είμαστε όλοι σε έναν αγώνα δρόμου με τον χρόνο»
18. «Το να είσαι αληθινός σημαίνει να ζεις χωρίς μάσκα»
19. «Μάθε να αγαπάς τον εαυτό σου πριν αγαπήσεις άλλους»
20. «Η αυθεντικότητα είναι το κλειδί για την επιτυχία»
21. «Η μουσική είναι το μόνο που μπορεί να γεφυρώσει τα συναισθήματα»
22. «Η ζωή δεν είναι τέλεια, και αυτό την κάνει όμορφη»
23. «Η αγάπη είναι σαν τον άνεμο, δεν μπορείς να την δεις αλλά μπορείς να την νιώσεις»
24. «Αν δεν αγαπήσεις τον εαυτό σου, πώς περιμένεις να σε αγαπήσουν οι άλλοι;»
25. «Το πιο σημαντικό είναι να ζεις χωρίς φόβο»
26. «Δεν υπάρχει καμία συνταγή για την επιτυχία – πρέπει να την δημιουργήσεις εσύ»
27. «Αν δεν ζήσεις όπως ονειρεύεσαι, τότε γιατί ζεις;»

Το «Club των 27»: Μία τραγική σύμπτωση στην ιστορία της μουσικής

Το «Club των 27» έχει καταστεί μία από τις πιο αινιγματικές και τραγικές συμπτώσεις στην ιστορία της ροκ μουσικής. Ο όρος αυτός έγινε ευρύτερα γνωστός μετά τον θάνατο του Kurt Cobain το 1994, όταν οι θαυμαστές της ροκ συνειδητοποίησαν πως ο θρυλικός τραγουδιστής των Nirvana έφυγε από τη ζωή στην ηλικία των 27 ετών. Αυτή η ηλικία συνδέθηκε αμέσως και με άλλους μουσικούς ορόσημα που είχαν επίσης πεθάνει στα 27 όπως: Jim Morrison, Janis Joplin, Brian Jones, Jimi Hendrix. Όλοι αυτοί οι καλλιτέχνες άφησαν την τελευταία τους πνοή μέσα σε διάστημα δύο χρόνων στις αρχές της δεκαετίας του 1970, φέρνοντας την προσοχή στο «Club των 27».

H κόρη του Kurt Cobain παντρεύτηκε τον Riley Hawk και ο δεύτερος μπαμπάς της ήταν εκεί

Η αναφορά στο «Club των 27» όμως δεν περιορίστηκε σε αυτή την αρχική ομάδα μουσικών. Όταν η Amy Winehouse απεβίωσε το 2011, επίσης στην ηλικία των 27, η τραγική αυτή σύμπτωση αναζωπυρώθηκε και τράβηξε την προσοχή σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό. Η δημοσιότητα γύρω από τον όρο εντάθηκε, και η έννοια του «Club των 27» δεν συνδέθηκε πια μόνο με μουσικούς, αλλά και με καλλιτέχνες από άλλες μορφές τέχνης, όπως ηθοποιοί και ζωγράφοι, που έχασαν τη ζωή τους σε αυτή την ηλικία λόγω διαφόρων αιτιών, από εθισμούς και αυτοκτονίες έως ατυχήματα.