Ψυχοθεραπεία στο TikTok: Η Itzi και η Σοφία μάς εξηγούν πώς η Gen Z σπάει το στίγμα μιλώντας ανοιχτά

Eίναι γεγονός πως οι λέξεις «ψυχοθεραπεία», «ψυχανάλυση», «ψυχολόγος» δεν τρομάζουν καθόλου την Gen Z.

Kαι όχι μόνο δεν την τρομάζουν, αλλά ολοένα και περισσότεροι χρήστες των social media που ανήκουν σε αυτή τη γενιά (είναι γεννημένοι δηλαδή από το 1997 έως το 2012) μιλάνε ανοιχτά για θέματα ψυχικής υγείας, δίνοντας με αυτόν τον τρόπο μια «γροθιά» στο στίγμα.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας που γιορτάζεται σήμερα 10 Οκτωβρίου, δύο εκπρόσωποι της Gen Z, η Itzi και η Σοφία Περίδη μίλησαν στο Queen.gr για τον λόγο που ξεκίνησαν να μοιράζονται τις σκέψεις και τις εμπειρίες τους σχετικά με την κατάθλιψη, τις κρίσεις πανικού αλλά και την ψυχοθεραπεία στα προσωπικά τους προφίλ στο TikTok και το Instagram.

Η πρώτη ερώτηση που έκανα και στα δύο κορίτσια ήταν για ποιον λόγο αποφάσισαν να μιλήσουν για κάτι τόσο προσωπικό, ;όπως είναι τα θέματα ψυχικής υγείας.

Η Itzi -η οποία είναι ο άνθρωπος που κρύβεται πίσω από τον λογαριασμό «itzi.artz» σε Instagram και TikTok με fan art σκίτσα- μου τόνισε πως ήθελε μέσα από την τέχνη της και την εμπειρία της με την κατάθλιψη ή τις κρίσεις πανικού, ακόμα και πρόσφατα με τον καρκίνο στον θυρεοειδή, να βοηθήσει κι άλλα άτομα να νιώσουν πως δεν είναι μόνα.

Αν εγώ μπορέσω να βοηθήσω ένα άτομο, να μην φοβηθεί και να νιώσει ότι δεν είναι μόνο του είναι το λιγότερο που μπορώ να κάνω. Μέσα από την τέχνη μάλιστα, ο άνθρωπος έχει την ευκαιρία να «μεταβολίσει» καλύτερα όλα αυτά που βλέπει. Οπότε νομίζω τελικά ότι ήταν ανάγκη να το κάνω γιατί κι εγώ ίσως είχα ανάγκη να τα ακούσω και δεν τα είχα ακούσει.

Η Σοφία από την άλλη -η κόρη του Ορφέα Περίδη και content creator- μου είπε πως οδηγήθηκε σε αυτό το σημείο, γιατί ήθελε κάποιος να την καταλάβει.

Ούτε κι εγώ κατάλαβα. Το σίγουρο είναι ότι όταν έφτασα σε έσχατο σημείο, ένιωθα την ανάγκη να το επικοινωνήσω. Ήθελα κάποιος να με καταλάβει. Όλο αυτό το μοίρασμα μου έδινε κίνητρο.

Στη συνέχεια αναρωτήθηκα αν υπήρχαν και αρνητικά σχόλια σε όσα δημοσίευαν ή έλαβαν μόνο αγάπη. Δεν πίστευα ότι όλα ήταν τόσο ρόδινα στα social media.

«Είχα θίξει για παράδειγμα το κομμάτι των κρίσεων πανικού και μια μερίδα αρνητικών σχολίων - hate comments θα πω εγώ - έλεγαν ότι "μα καλά είσαι εσύ ενήλικος άνθρωπος και δεν μπορείς να διαχειριστείς αυτό και αυτό;". Είναι φυσιολογικό όμως, θεωρώ να γίνεται αυτό, καθώς το κομμάτι της ψυχικής υγείας είναι κάτι που ακόμα μαθαίνεται», μου είπε η Itzi, και όπως πρόσθεσε και η Σοφία αυτό που κρατάνε - και πρέπει κι εμείς να κρατάμε - είναι η μεγάλη «αγκαλιά» που βρήκαν μέσα από αυτές τις πλατφόρμες.

Ευτυχώς, τα περισσότερα σχόλια ήταν αυτό που ήθελα από την αρχή να φτιάξω: μια «αγκαλιά». Είναι εντυπωσιακό το πόσοι άνθρωποι μου μοιράστηκαν την ιστορία τους και ακόμα και τώρα ίσως έχουμε κάποια επαφή. Όλοι έχουν θέση στα social media.

Παράλληλα, ρώτησα τα δύο κορίτσια αν δέχθηκαν μηνύματα ατόμων που τους έλεγαν τις δικές τους εμπειρίες σε θέματα ψυχικής υγείας και αν αυτό ήταν πιο ψυχοφθόρο γι' αυτές.

Tόσο η Itzi, όσο και η Σοφία μου απάντησαν πως έχουν δεχθεί πολλά, τέτοιου είδους μηνύματα. Ωστόσο, προσπάθησαν να μην επηρεαστούν περισσότερο από αυτά.

«Δεν είμαστε σωτήρες κανενός, γιατί στο τέλος της ημέρας μόνοι μας είμαστε και έχουμε βέβαια και όλη τη βοήθεια αν θέλουμε να πάμε παρακάτω. Εγώ αυτό προσπάθησα με τα σκίτσα μου, να είμαι ένα μικρό "φως", αλλά τον "φακό" θα τον κρατήσει το άτομο που παλεύει», μου λέει η Itzi.

«Όταν άρχισα να παίρνω τα πάνω μου και να νιώθω καλύτερα ενώ εξακολουθούσα να λαμβάνω τέτοια μηνύματα, ένιωθα τύψεις. Ότι ίσως είμαι προκλητική. Κατά τα άλλα προσπαθώ πλέον να μη με επηρεάζει. Ο ρόλος μου δεν είναι λύσω κάποιο πρόβλημα. Δεν είμαι και κατάλληλη, υπάρχουν ειδικοί για αυτό», μου απαντά η Σοφία.

Σαν δύσπιστη Millenial - και κάπως πιο «τρομαγμένη» στο να θίγω θέματα ψυχικής υγείας - δεν γινόταν να μην ρωτήσω την Itzi και την Σοφία, αν πραγματικά θεωρούν πως το να μιλάμε ανοιχτά στα social media για θέματα ψυχικής υγείας βοηθάει στο να εξαλειφθεί κάθε ταμπού γύρω από αυτά, κάθε στίγμα ή ... αν απλά πολλές φορές όλα γίνονται για τα views.

Η Σοφία ήταν κάθετη:

Όχι, δεν είναι όλο θέμα views. Είναι ακόμα ένα θέμα ταμπού η ψυχική υγεία στη χώρα μας. Δεν είναι καθόλου εύκολο να μιλήσεις για αυτό, όταν πρόκειται για κάτι τόσο ευαίσθητο. Όταν έχουμε μεγαλώσει με το «εντάξει, δεν τρέχει τίποτα θα σου περάσει», «τα αγόρια δεν κλαίνε» ή ότι «αυτός είναι τρελός» όταν πρόκειται για ψυχικό νόσημα. Πόσο εύκολα λες ότι μια κοπέλα 25 χρονών που φαίνεται μια χαρά, μένει στο σπιτάκι της, έχει τη ζωούλα της, πηγαίνει στον ψυχίατρο και παίρνει χάπια; Όσο λοιπόν μιλάμε ανοιχτά για αυτό, φυσικά και βοηθάει στο να εξαλειφθεί το στίγμα. Αυτό ακριβώς είναι που πρέπει να κάνουμε, βασικά.

Όσο για το αν η Gen Z έχει περισσότερο άγχος από άλλες γενιές ή είναι πιο «λυπημένη» και γι' αυτό επιλέγει πιο ανοιχτά την ψυχοθεραπεία - σαν να είναι πιο «προβληματική» από τις προηγούμενες γενιές - η Itzi μου απάντησε πως δεν ισχύει κάτι τέτοιο.

«Η Gen Z απλά είναι απλά μια γενιά που πάει στον ψυχολόγο. Κάθε γενιά όμως, έχει τις δυσκολίες της. Απλά οι προηγούμενες γενιές ίσως δεν είχαν τη δυνατότητα να αναζητήσουν βοήθεια ή να μιλήσουν για θέματα ψυχικής υγείας. Εγώ είμαι πολύ χαρούμενη που βλέπω νέα παιδιά να κάνουν ψυχοθεραπεία και που από αυτό επηρεάζονται και μεγαλύτεροι. Γιατί όταν κάποιος κάνει ψυχοθεραπεία, επηρεάζει θετικά και τους γύρω του κι ας μην το καταλαβαίνει και ας μην το καταλαβαίνουμε».

Μέσα σε όλα αυτά μου γεννήθηκε η απορία, αν πρέπει να νιώθω πως δεν είμαι τόσο «cool» εγώ, αλλά και όσοι δεν έχουν πει ακόμα την ατάκα «Δεν μπορώ, έχω ραντεβού με την Ψ».

Κοινώς αν αυτή η «υπερπροβολή» ενδεχομένως των ατόμων που μοιράζονται την εμπειρία τους με την ψυχοθεραπεία επηρεάζει αρνητικά ή δημιουργεί άγχος σε όσους δεν κάνουν.

Η Itzi μου απαντά πως γενικότερα «θα πρέπει ο καθένας να φιλτράρει τις εικόνες που βλέπει στα social media».

«Το γιατί ξεκινάει να κάνει ένα άτομο ψυχοθεραπεία έχει πάρα πολλές παραμέτρους και συνήθως γίνεται όταν το ίδιο το άτομο είναι "έτοιμο"» συμπληρώνει, για να συμφωνήσει και η Σοφία, λέγοντάς μου:

«Κοίτα, δε θα έπρεπε να νιώθει κανείς άγχος για τίποτα, να το ξεκαθαρίσουμε αυτό. Αν κάποιος δε θέλει να θεραπευτεί, δε θα δει τα οφέλη της ψυχοθεραπείας. Και είναι καλύτερο από το να πηγαίνει με το ζόρι. Η διαδικασία αυτή είναι για όταν νιώσεις έτοιμος, δεν είναι κακό να μην πηγαίνεις. Κακό είναι να προκαλείς εμπόδια στους γύρω σου. Δε θεωρώ ότι έχουμε φτάσει στο σημείο που είμαστε cool να πηγαίνουμε στον ψυχολόγο. Αν σκεφτούμε πόσοι άνθρωποι στην επαρχία δεν πηγαίνουν ενώ θα ήθελαν, εκεί να δεις ταμπού. Να είναι καλά οι διαδικτυακές συνεδρίες. Ακόμα θερίζει νιώθω το «τι θα πει ο κόσμος».

Τέλος, η Ιtzi μου υπενθυμίζει πως θέλει μια «ευθύνη» και μια προσοχή στο τι δημοσιεύει κανείς στα social media σε σχέση με την ψυχική υγεία.

«Πρέπει να υπάρχει μια αίσθηση ευθύνης για οτιδήποτε κοινοποιούμε. Όχι μόνο στο διαδίκτυο αλλά και στη ζωή μας. Πόσο μάλλον όταν επηρεάζουμε τους άλλους».

«Η ψυχική μας υγεία επηρεάζεται χωρίς να το καταλάβουμε. Το στρες, η κούραση της καθημερινότητας, οι ανάγκες μας που δε βάζουμε πάνω απ’ όλα, όλα επιδρούν αρνητικά. Με την ψυχοθεραπεία είναι πιο εύκολο αυτά να τα εντοπίζεις και να φροντίζεις καλύτερα τον εαυτό σου. Είναι αναγκαίο να βρίσκουμε τα πράγματα αυτά που γεμίζουν την ψυχή μας», μου είπε κάποια στιγμή η Σοφία και θα κλείσω με αυτό.

Διάβασε όλο το αφιέρωμα του Queen.gr για την ψυχική υγεία εδώ.