Το σύνδρομο του ελεύθερου χρόνου: Αν αισθάνεσαι άρρωστη όταν ξεκουράζεσαι ίσως δεν είναι τυχαίο
Μήπως νιώθεις κι εσύ πως το σώμα σου το ίδιο σε σαμποτάρει κάθε φορά που πλησιάζει το ρεπό, οι διακοπές ή, έστω το Σαββατοκύριακο; Υπάρχει εξήγηση.
Έχεις παρατηρήσει ότι κάθε φορά που επιτέλους παίρνεις άδεια ή περιμένεις με ανυπομονησία το Σαββατοκύριακο, καταλήγεις να νιώθεις εξαντλημένη, με πονοκέφαλο, στρες, ενοχές ή ακόμα και άρρωστη; Αντί να απολαμβάνεις την ξεκούραση, αισθάνεσαι σαν να σε προδίδει το ίδιο σου το σώμα.
Αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως «Σύνδρομο του ελεύθερου χρόνου» (Leisure Sickness), μπορεί να εξηγήσει γιατί τη στιγμή που χρονικά πλησιάζει η χαλάρωση αυτή μοιάζει ολοένα και πιο μακρινή.
Τι είναι το σύνδρομο του ελεύθερου χρόνου;
Το σύνδρομο του ελεύθερου χρόνου δεν αποτελεί επίσημη ιατρική διάγνωση, αλλά περιγράφει την εμπειρία ανθρώπων που νιώθουν σωματικά ή ψυχικά άσχημα κατά τη διάρκεια διακοπών ή ελεύθερου χρόνου.
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, κόπωση, μυϊκούς πόνους ή ακόμα και κάποια ασθένεια. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι το φαινόμενο αυτό σχετίζεται με πολλούς παράγοντας και ιδού οι βασικότεροι από αυτούς μήπως και αναγνωρίσεις κάποιον και στη δική σου περίπτωση.
1. Το άγχος πριν από τη χαλάρωση: Όταν βρίσκεσαι σε έντονη κατάσταση στρες πριν τις διακοπές, το σώμα σου λειτουργεί σε «υψηλές στροφές» και το ανοσοποιητικό σου σύστημα βρίσκεται σε εγρήγορση για να ανταπεξέλθει στην πίεση. Όμως, μόλις χαλαρώσεις, αυτή η ένταση «πέφτει» απότομα, αφήνοντας το σώμα σου πιο ευάλωτο σε ιούς και λοιμώξεις.
2. Η δύναμη της ρουτίνας: Κατά τη διάρκεια της καθημερινότητας, μπορεί να παραμελείς βασικές ανάγκες όπως ο ύπνος, η σωστή διατροφή ή η άσκηση. Όταν σταματάς να «τρέχεις» η έλλειψη αυτών των συνηθειών γίνεται πιο εμφανής και μπορεί να σε κάνει να νιώθεις άρρωστη ή εξαντλημένη. Εξάρτηση στο «τρέξιμο»; Κι όμως, όσο παράξενο και αν ακούγεται, όταν έχεις συνηθίσει να λειτουργείς σε έντονους ρυθμούς, η ξαφνική αλλαγή στη χαλάρωση μπορεί να δημιουργεί ένα αίσθημα κενού.
3. Αδυναμία αποσύνδεσης: Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, με τα κινητά, τα emails και τα κοινωνικά δίκτυα, σε κρατά συνεχώς «συνδεδεμένη», ακόμη και όταν δεν υπάρχει πραγματική ανάγκη.
4. Εσωτερική πίεση: Ενδέχεται να νιώθεις ότι πρέπει να χρησιμοποιήσεις τον ελεύθερο χρόνο σου «παραγωγικά» – είτε κάνοντας δουλειές είτε εκπληρώνοντας υποχρεώσεις και αυτό είναι τραγικό, αν το σκεφτείς, γιατί, στην πραγματικότητα σημαίνει πως έχεις ξεχάσει πως είναι να κλείνεις τον διακόπτη!
5. Ταξίδια και μετακινήσεις: Αν οι διακοπές σου περιλαμβάνουν ταξίδια, η έκθεση σε μικρόβια σε αεροπλάνα ή άλλα μέσα, η αφυδάτωση και οι αλλαγές στη ρουτίνα σου (όπως λιγότερος ύπνος, για παράδειγμα) μπορούν να εντείνουν τη σωματική κόπωση και να προκαλέσουν δυσφορία.
Ο διαλογισμός, η μαγειρική και άλλοι 12 τρόποι για να σταματήσεις την υπερβολική σκέψη
Τι να κάνεις για να το αντιμετωπίσεις αποτελεσματικά
Είναι πολύ σημαντικό να σκεφτείς πως ο ελεύθερος χρόνος είναι μια ευκαιρία για ξεκούραση, και σου αξίζει να τον απολαύσεις. Με λίγη προετοιμασία και τη σωστή διαχείριση, μπορείς να μειώσεις το άγχος και να αποτρέψεις τις όποιες δυσάρεστες εκπλήξεις. Θυμήσου, οι διακοπές είναι για να γεμίσεις τις μπαταρίες σου και όχι για να σε εξαντλήσουν και με αυτά στον νου, ιδού μερικά πράγματα που μπορεί να σε βοηθήσουν.
1. Διαχειρίσου το άγχος καθημερινά και μάθε να χαλαρώνεις συνειδητά: Ε ναι. Δεν γίνονται όλα από τη μία στιγμή στην άλλη. Η τακτική φροντίδα του εαυτού σου είναι σημαντική. Προσπάθησε να εντάξεις στιγμές χαλάρωσης στην καθημερινότητά σου, όπως μικρές ασκήσεις αναπνοής, διαλογισμό ή απλά διαλείμματα. Αυτές οι μικρές παύσεις μειώνουν την ένταση και σε προετοιμάζουν καλύτερα για τη μετάβαση στον ελεύθερο χρόνο.
2. Αποδέξου το «Δεν κάνω κάτι»: Η απραξία δεν είναι καταστροφή και σιγά σιγά θα πρέπει να μάθεις να την απολαμβάνεις χωρίς ενοχές. Όχι, δεν είναι κακό να μην κάνεις απολύτως τίποτα - αρκεί να μην είναι κάτι μόνιμο φυσικά. Αποδέξου του και χαλάρωσε.
3. Πρόσεξε τη φυσική σου κατάσταση: Πριν από τις διακοπές, φρόντισε να κοιμάσαι αρκετά, να τρως θρεπτικά και να κινείσαι. Μικρές αλλαγές, όπως ένας καθημερινός περίπατος ή η κατανάλωση περισσότερου νερού, μπορούν να ενισχύσουν την ενέργειά σου και να μειώσουν την πιθανότητα να αρρωστήσεις.
4. Δώσε χρόνο στον εαυτό σου να προσαρμοστεί: Μην κάνεις ριζικές αλλαγές στη ρουτίνα σου αμέσως μόλις ξεκινήσει η άδεια. Κράτησε κάποιες συνήθειες, όπως σταθερές ώρες ύπνου ή ελαφριά άσκηση, ώστε το σώμα σου να προσαρμοστεί ομαλά στη νέα κατάσταση.
5. Ενυδατώσου και φρόντισε τη διατροφή σου: Η ενυδάτωση είναι κλειδί, ειδικά αν ταξιδεύεις και αυτό δεν είναι για γέλια. Φρόντισε να πίνεις αρκετό νερό και απόφυγε την υπερβολή σε αλκοόλ ή ανθυγιεινά φαγητά στις πρώτες ημέρες των διακοπών.
6. Οριοθέτησε τις υποχρεώσεις σου: Μείωσε τη λίστα των υποχρεώσεών σου για τον ελεύθερο χρόνο. Δεν χρειάζεται να τα κάνεις όλα μέσα σε ένα απόγευμα.
7. Δες έναν ειδικό: Αν νιώθεις ότι το άγχος κυριαρχεί, μπορεί να είναι χρήσιμο να μιλήσεις με έναν ψυχολόγο ή σύμβουλο.
Απελευθέρωση από την τελειότητα: Η σημασία να συγχωρείς τον εαυτό σου για όσα ξεχνάς να κάνεις
