Ο Άγιος Βαλεντίνος, τα Λουπερκάλια και άλλοι μύθοι για τη σημερινή ημέρα

Δεν ξέρω αν είσαι fan της Ημέρας των Ερωτευμένων (aka γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου) κι αν από μέρες οργανώνεις τι θα κάνεις με τον σύντροφό σου για να περάσετε μαγευτικά. Εγώ ποτέ δεν ήμουν οπαδός αυτής της «παράδοσης», είτε ήμουν σε σχέση, είτε single… Η 14^η Φεβρουαρίου ήταν για μένα μια απλή μέρα, όπως όλες οι άλλες.

Οπότε, σήμερα σκέφτηκα να μη σου πω για αρκουδάκια και καρδούλες, για κόκκινα τριαντάφυλλα και άλλα δώρα, αλλά να σου παρουσιάσω την ιστορία πίσω από αυτήν την ξεχωριστή γιορτή. Αλήθεια, εσύ ξέρεις τι «κρύβεται» πίσω από τον Άγιο Βαλεντίνο; Τι ήταν τα Λουπερκάλια και ποιοι μύθοι υπάρχουν για την ημέρα των Ερωτευμένων;

Single και έξαλλη του Αγίου Βαλεντίνου; Κάνε αυτές τις τρεις κινήσεις

Ο θρύλος του Αγίου Βαλεντίνου

Η ιστορία της Ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου -και η ιστορία του πολιούχου της- καλύπτεται από ένα «πέπλο» μυστηρίου. Αυτό που είναι γνωστό σε όλους είναι πως η Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου -όπως την ξέρουμε- περιέχει υπολείμματα τόσο της χριστιανικής όσο και της αρχαίας ρωμαϊκής παράδοσης.

Η Καθολική Εκκλησία αναγνωρίζει τουλάχιστον τρεις διαφορετικούς αγίους με το όνομα Βαλεντίνος, που όλοι τους μαρτύρησαν. Ένας θρύλος υποστηρίζει ότι ο Βαλεντίνος ήταν ιερέας που υπηρέτησε τον τρίτο αιώνα στη Ρώμη. Όταν ο αυτοκράτορας Κλαύδιος Β' αποφάσισε ότι οι άγαμοι άνδρες γίνονταν καλύτεροι στρατιώτες από εκείνους που είχαν γυναίκες και οικογένειες, απαγόρευσε τον γάμο για τους νέους εραστές. Ο Βαλεντίνος, συνειδητοποιώντας την αδικία του διατάγματος, αψήφησε τον Κλαύδιο και συνέχισε να κάνει κρυφά γάμους για νέους άνδρες. Όταν, βέβαια, ανακαλύφθηκαν οι ενέργειες του Βαλεντίνου, ο Κλαύδιος διέταξε να τον θανατώσουν.

Άλλοι πάλι επιμένουν ότι ο Άγιος Βαλεντίνος του Terni (πόλης της Ιταλίας) ήταν επίσκοπος, και αποκεφαλίστηκε κι αυτός από τον Κλαύδιο Β' έξω από τη Ρώμη. Άλλες ιστορίες αναφέρουν ότι ο Βαλεντίνος μπορεί να σκοτώθηκε, επειδή προσπάθησε να βοηθήσει τους Χριστιανούς να ξεφύγουν από τις σκληρές ρωμαϊκές φυλακές, όπου συχνά ξυλοκοπούνταν και βασανίζονταν.

Οι θρύλοι και οι μύθοι δεν τελειώνουν εδώ! Σύμφωνα με έναν μύθο, ένας φυλακισμένος Βαλεντίνος έστειλε στην πραγματικότητα τον πρώτο «βαλεντίνο» (aka ερωτικό «δώρο» της εποχής), αφού ερωτεύτηκε μια νεαρή κοπέλα —πιθανώς την κόρη του δεσμοφύλακά του— που τον επισκέφτηκε κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού του. Πριν από τον θάνατό του, λέγεται ότι της έγραψε ένα γράμμα με την υπογραφή «From your Valentine», μια έκφραση που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα.

Αν και η αλήθεια πίσω από τους θρύλους του Αγίου Βαλεντίνου είναι θολή, όλες οι ιστορίες υπογραμμίζουν την έκκλησή του ως μια συμπαθητική, ηρωική και - το πιο σημαντικό - ρομαντική φιγούρα. Μέχρι τον Μεσαίωνα, ίσως χάρη σε αυτήν τη φήμη, ο Βαλεντίνος θεωρείτο ένας από τους πιο δημοφιλείς Αγίους στην Αγγλία και τη Γαλλία.

Τα Λουπερκάλια: Μια παγανιστική γιορτή του Φεβρουαρίου

Ενώ ορισμένοι πιστεύουν ότι η Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου γιορτάζεται στα μέσα Φεβρουαρίου ως ένδειξη εορτασμού της επετείου του θανάτου ή της ταφής του Αγίου Βαλεντίνου - που πιθανώς συνέβη γύρω στο 270 μ.Χ. - άλλοι ισχυρίζονται ότι η χριστιανική εκκλησία μπορεί να αποφάσισε να τοποθετήσει τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου στα μέσα του Φεβρουαρίου σε μια προσπάθεια «εκχριστιανισμού» της ειδωλολατρικής γιορτής Lupercalia. Τα Λουπερκάλια γιορτάζονταν στις αρχές Φεβρουαρίου ή στις 15 Φεβρουαρίου και ήταν μια γιορτή γονιμότητας αφιερωμένη στον Φαύνο, τον Ρωμαίο θεό της γεωργίας, καθώς και στους ιδρυτές και πρώτους βασιλιάδες της Ρώμης, Ρωμύλο και Ρέμο.

Για να ξεκινήσει το φεστιβάλ, τα μέλη των Luperci, ενός τάγματος Ρωμαίων ιερέων, συγκεντρώνονταν σε μια ιερή σπηλιά όπου οι μικροί τότε Ρωμύλος και Ρέμος πιστεύεται ότι φρόντιζαν έναν θηλυκό λύκο. Στη συνέχεια, οι ιερείς θυσίαζαν μια κατσίκα για τη γονιμότητα και έναν σκύλο για τον εξαγνισμό. Μετά δημιουργούσαν με το δέρμα της κατσίκας λωρίδες, τις βουτούσαν στο αίμα της θυσίας και έβγαιναν στους δρόμους, χτυπώντας απαλά τις γυναίκες και τα χωράφια με το δέρμα της κατσίκας.

Οι γυναίκες της Ρώμης, όχι μόνο δεν φοβούνταν, αλλά καλωσόριζαν το άγγιγμα των δερμάτων, επειδή θεωρούσαν ότι θα τις έκανε πιο γόνιμες εκείνη τη χρονιά. Αργότερα μέσα στην ημέρα, σύμφωνα με τον μύθο, όλες οι νεαρές γυναίκες της πόλης έβαζαν τα ονόματά τους σε ένα μεγάλο δοχείο. Οι εργένηδες της πόλης διάλεγαν ο καθένας ένα όνομα και ζευγαρώνονταν με τη γυναίκα που είχαν επιλέξει από το δοχείο. Αυτοί οι «αγώνες» συχνά κατέληγαν σε γάμο.

Άγιος Βαλεντίνος - Πώς έφτασε να είναι η γιορτή του ρομαντισμού και της αγάπης

Τα Λουπερκάλια επιβίωσαν στην αρχική άνοδο του Χριστιανισμού, αλλά τέθηκαν εκτός εφαρμογής—καθώς θεωρήθηκαν «αντιχριστιανικά»— στα τέλη του 5ου αιώνα, όταν ο Πάπας Γελάσιος κήρυξε την 14η Φεβρουαρίου Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου.

Πολύ αργότερα, ωστόσο, η μέρα συνδέθηκε οριστικά με την αγάπη. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, πίστευαν στη Γαλλία και την Αγγλία ότι η 14η Φεβρουαρίου ήταν η αρχή της περιόδου ζευγαρώματος των πτηνών, γεγονός που ενίσχυσε την ιδέα ότι η Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου πρέπει να είναι μια μέρα ρομαντισμού. Η πεποίθηση αυτή ενισχύθηκε με το ποίημα «Parliament of Foules» του Άγγλου ποιητή, Geoffrey Chaucer, που πρώτος κατέγραψε την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου ως ημέρα ρομαντικού εορτασμού το 1375. Οι ευχές, λοιπόν, για την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου ήταν δημοφιλείς ήδη από τον Μεσαίωνα, αν και τα γραπτά που αφορούν αυτήν τη γιορτή άρχισαν να εμφανίζονται μετά το 1400.

via GIPHY

Για να καταλάβεις, ο παλαιότερος γνωστός Βαλεντίνος που υπάρχει ακόμα και σήμερα ήταν ένα ποίημα που γράφτηκε το 1415 από τον Κάρολο, Δούκα της Ορλεάνης, στη σύζυγό του, ενώ εκείνος ήταν φυλακισμένος στον Πύργο του Λονδίνου μετά τη μάχη του Agincourt. Αρκετά χρόνια αργότερα, λέγεται ότι ο βασιλιάς Ερρίκος Ε' προσέλαβε έναν συγγραφέα ονόματι John Lydgate για να συνθέσει ένα ερωτικό σημείωμα στην Αικατερίνη του Valois.

Ποιος είναι ο Έρως

Η γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου συνήθως πάει… πακέτο με τον Έρωτα, ο οποίος συχνά απεικονίζεται στις κάρτες ως γυμνό χερουβείμ, που εκτοξεύει βέλη αγάπης σε ανυποψίαστους εραστές.

Ποιος είναι, όμως, ο Έρως; Ο Ρωμαίος Θεός Έρως έχει τις ρίζες του στην ελληνική μυθολογία και προέρχεται από τον Έλληνα θεό της αγάπης, Έρωτα. Σύμφωνα με τους Έλληνες αρχαϊκούς ποιητές, ο Έρως ήταν ένας όμορφος αθάνατος που έπαιζε με τα συναισθήματα θεών και ανθρώπων, χρησιμοποιώντας χρυσά βέλη για να υποκινήσει την αγάπη και μολυβένια βέλη για να σπείρει την αποστροφή.

Οι αναφορές για τη γέννησή του ποικίλλουν. Μερικοί λένε ότι είναι γιος της Νύχτας και του Ερέβους. Άλλοι λένε ότι είναι γιος της Αφροδίτης και του Άρη, ενώ κάποιοι ισχυρίζονται ότι είναι γιος της Ίριδας και του Ζέφυρου ή ακόμα και της Αφροδίτης και του Δία.

Μη φύγεις! Έχεις να μάθεις πολλά ακόμη για τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου… στην gallery!

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

• Ιntimacy: Εσώρουχα για κάθε στυλ και σωματότυπο
• DIY Time! Γιόρτασε τον Άγιο Βαλεντίνο φτιάχνοντας μια… σοκολατένια μάσκα προσώπου

01

06