Ένα μικρό πέρασμα από την Ξάνθη, την «πόλη με τα χίλια χρώματα»

Μια πόλη πολυπολιτισμική στην εσχατιά της πατρίδας μας

Την επισκέφθηκα για πρώτη φορά το περασμένο Σαββατοκύριακο, γιατί ο γιος μου παρουσιάστηκε εκεί ως φαντάρος. Και μου έκλεψε τη καρδιά. Είναι μια πόλη με ζωή, ποικίλες γεύσεις και χρώματα που ακτινοβολούσαν στη φθινοπωρινή λιακάδα και κομπόζαραν με τα χρώματα του ουρανού το δειλινό.

Και οι ήχοι της πολύ διαφορετικοί. Διασχίζεις τους αιώνες σε λίγες στιγμές και απολαμβάνεις τον ήχο της καμπάνας να μπλέκεται με το ναμάζι του μουεζίνη. Ακούς γλώσσες ακατανόητες γύρω σου. Δεν νοιάζεσαι ποιος μιλά τουρκικά, σλαβικά ή μια μίξη όλων αυτών με τα ελληνικά. Δεν ψάχνεις τις ρίζες του καθενός. Μπαίνεις σε μια ροή διαφορετική από της Αθήνας.

Από τους τουρκομαχαλάδες ως τις κυριλέ «παραλιακές» συνοικίες με θέα τον ποταμό Κίσυνθο, η πόλη είναι ένα αρχιτεκτονικό, αλλά και ανθρώπινο χαρμάνι.

Οι 4000 φοιτητές της δίνουν μια πνοή και μια ζωντάνια νεανική. Είδα όμως για πρώτη φορά και το ιδιόμορφο μίγμα κατοίκων της Θράκης, χριστιανών και μουσουλμάνων να ζει σε μια μετασταθή ισορροπία. Τζαμιά και εκκλησίες αντικριστά κοιτούν το παρελθόν χωρίς να φοβούνται η να ντρέπονται και προσβλέπουν με συγκρατημένη αισιοδοξία στο μέλλον.

Διάβασε επίσης: Camogli: Πώς βρέθηκα στο πιο καλά «κρυμμένο μυστικό» της Λιγουρίας

Μουφτήδες κυκλοφορούν ανάμεσα σε Έλληνες παπάδες. Γυναίκες χαμηλοβλεπούσες με μαντήλες ανάμεσα σε κορίτσια μοντέρνα με piercing και δερμάτινα. Όλο και περισσότερα κορίτσια της μουσουλμανικής μειονότητας έχουν ξεφύγει πάντως από τη μοίρα τους. Κάποιες πετάξανε τη μαντήλα και ντύνονται μοντέρνα. Πολλές σπουδάζουν και δεν παντρεύονται στα 18 . Οι μεικτοί γάμοι είναι όμως ακόμη ταμπού και για τις δυο πλευρές. Αλλά όλα τα παιδάκια παίζουν όλα μαζί. Στις γειτονιές και στα πάρκα.

Ο γιος μου θεωρώ ότι είναι «τυχερός». Πηγαίνοντας στον στρατό στη περιοχή όλο και κάποιον Πομάκο η κάποιο τουρκογενή μουσουλμάνο θα συναντήσει. Κι έτσι θα συνειδητοποιήσει ότι υπάρχουν Έλληνες πολίτες Μουσουλμάνοι. Οι υπόλοιποι μπορεί και να μην το συνειδητοποιήσουν ποτέ

Οι βόλτες σε νεόφερτους στη πόλη ξεκινούν συνήθως από την κεντρική πλατεία με το παλιό ρολόι.

Και συνεχίζονται στη Δημοτική Αγορά (που έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο μνημείο) και τη γειτονιά με το εντυπωσιακό συγκρότημα καπναποθηκών που έφτιαξαν Ηπειρώτες και Μακεδόνες μάστορες.

Διάβασε επίσης: H μαγευτική Arles: Tαξίδι στην αγαπημένη πόλη του Van Gogh

Δυστυχώς δε προλάβαμε το σαββατιάτικο πολυπολιτισμικό παζάρι που στήνεται στο χώρο του δημοτικού πάρκινγκ. Ένα πολύχρωμο ψηφιδωτό προϊόντων και ανθρώπων που συγκεντρώνει και πολλούς επισκέπτες. Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι, Ρομά, καθώς και παλιννοστήσαντες από χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, αλλά ακόμη και Αφρικανοί και Κινέζοι συνυπάρχουν αρμονικά, δίδοντας στο παζάρι ένα ιδιαίτερο χρώμα. Ένα συνονθύλευμα το οποίο δεν θα συναντήσει κανείς σε άλλες υπαίθριες αγορές στη χώρα μας.

Η κουκλίστικη παλιά πόλη στο βόρειο μέρος είναι ο ιστορικός πυρήνας της και κατά τη γνώμη μου το πιο ενδιαφέρον κομμάτι της Ξάνθης.

Η πατρίδα του Μάνου Χατζιδάκι στολισμένη ήδη για τα Χριστούγεννα ήταν αναπάντεχα όμορφη. Με τα δαιδαλώδη πλακόστρωτα σοκάκια της και τα ιδιαίτερα χρωματιστά παραδοσιακά σπίτια με τα εντυπωσιακά «σαχνισιά» τους(ένα τμήμα που προεξέχει από την όψη της οικοδομής και υποστηρίζεται συχνά από ξύλινα στηρίγματα).

Βρίσκει κανείς ένα υπέροχο μίγμα από λαϊκότροπες βαλκανικές κατοικίες, παλιομοδίτικα χάνια, μαγαζάκια με όλων των ειδών τις πραμάτειες, τυπικές εκκλησίες της τελευταίας Οθωμανικής περιόδου, ανάμεσα σε περίτεχνα τζαμιά. Αλλά ταυτόχρονα βρίσκεις και δυτικότροπα - κυρίως τούβλινα -νεοκλασικά μέγαρα των οποίων οι ιδιοκτήτες ήταν κατά βάση οι καπνέμποροι που αποτελούσαν την ραχοκοκαλιά της οικονομίας τον 19^ο αιώνα .

Η Θρακιώτικη κουζίνα ακροβατεί ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση και είναι η απόλυτη αγορά του κρεατοφάγου και του λάτρη των σιροπιαστών .

Τζερεμέ κεμπάπ, γιαουρτλού, τζιγεροσαρμάδες , ψιλοκομμένη τηγανιά με ντοματούλα και πιπεριά, μοσχαράκι χουνκιάρ μπεγεντί, σεκέρ παρέ, σαραγλί σουτζούκ λουκούμ… Φάγαμε στο «ΜΕΖΕ ΜΠΑΡ» στη καρδιά της Παλιάς Πόλης τα περισσότερα από αυτά και κάτι μπουρεκάκια με παστουρμά μούρλια.

Ενώ η Μυρτώ- η χαριτωμένη φοιτήτρια του Πολυτεχνείου που μας σέρβιρε -κατόρθωσε να ευθυμήσει με ιστορίες για Αμερικανούς φαντάρους που συχνάζουν στο μαγαζί το γιο μας που παρουσιαζόταν την άλλη μέρα πρωί πρωί και ήταν κάπως... Σίγουρα θα γίνει βασικό στέκι για τις εξόδους του…

Κέντρο-απόκεντρο, βρίσκεται το «Ταμ Ταμ», ίσως ο πιο όμορφος «καφενές» της Ξάνθης.

Με τις παραδοσιακές ψάθινες καρέκλες, μερικές με στιχάκια και ρήσεις στο πίσω μέρος. Το καφεδάκι σερβίρεται στο μπακιρένιο μπρίκι. Με συνοδευτικό λουκουμάκι μυρωδάτο.

Το μέρος νομίζεις ότι έχει μείνει πίσω στον χρόνο. Πολύ ιδιαίτερο και το εσωτερικό του μαγαζιού. Με το αναγνωστικό με την "Λόλα και τον Μίμη", τις αφίσες και τις κονσέρβες. Όλα εδώ είναι «παλιακά». Οι εμαγιέ χρωματιστές κούπες, τα μπρίκια, οι δίσκοι όλα στολισμένα με τάξη και φροντίδα. Για να μας θυμίζουν τον παλιό καλό καιρό...

Η πόλη υπέροχη, αλλά και η γύρω περιοχή προσφέρεται για ανεπανάληπτες φυσιολατρικές ανακαλύψεις:

Από τον ποταμό Νέστο, τον υδροβιότοπο στο Δέλτα του και την υπέροχη παρανέστια φύση ως την αγέρωχη οροσειρά της Ροδόπης με το μοναδικό παρθένο δάσος της χώρας μας, διατηρητέο μνημείο της φύσης. Και φυσικά προσφέρεται για εκδρομές στα γύρω Πομακοχώρια όπου ζουν οι εξισλαμισθέντες απόγονοι των αρχαίων Αγριάνων με τα γαλανά μάτια . Δεν προλάβαμε αυτή τη φορά αλλά την επόμενη επίσκεψη στο φανταράκι μας στη περιοχή θα τα επισκεφθούμε και θα ακολουθήσει ανταπόκριση .