Πώς μία σοφή φράση του Banksy μπορεί να γίνει το αντίδοτο που θα μας σώσει από το burn out

Η συμβουλή που μου έδωσε ο μπαμπάς μου όταν απέκτησα το δίπλωμα οδήγησης, ήταν να έχω πάντα βενζίνη στο ντεπόζιτο και να μην διανύω μεγάλες αποστάσεις χρησιμοποιώντας τη ρεζέρβα. Όπως μου εξήγησε, όταν ένα όχημα κυκλοφορεί τακτικά χωρίς την επαρκή ποσότητα καυσίμου, όχι μόνο επηρεάζεται η απόδοσή του, αλλά μειώνεται και η διάρκεια ζωής του. Χρειάστηκε να περάσουν περίπου 10 χρόνια για να συνειδητοποιήσω πως η συμβουλή του μπαμπά, τελικά εφαρμόζεται και σε άλλους τομείς της ζωής, όχι μόνο στην οδήγηση.

Όλες ξέρουμε πόσο αγχωτικό είναι να οδηγείς με τον δείκτη της βενζίνης να πλησιάζει το «empty», ειδικά σε μία περιοχή που δεν ξέρεις. Τι γίνεται, όμως, όταν αυτός ο δείκτης δεν μας προειδοποιεί για τη στάθμη του καυσίμου, αλλά για τα αποθέματα ενέργειας που έχουμε; Κακά τα ψέματα. Η ενήλικη ζωή είναι ένας «μαραθώνιος» από απαιτήσεις και υποχρεώσεις, ένας αγώνας δρόμου που μας εξαντλεί καθημερινά, μας στραγγίζει και μας κάνει να ανυπομονούμε για τις καλοκαιρινές διακοπές. Το ζήτημα είναι, βέβαια, τι κάνουμε μέχρι τότε; Τι κάνουμε όταν η καθημερινότητα που ακολουθούμε δεν είναι βιώσιμη σε βάθος χρόνου; Κι όμως, ο καλλιτέχνης Banksy έχει μία καλή απάντηση για το συγκεκριμένο ερώτημα.

Είναι η φράση, «if you get tired, learn to rest, not to quit» η οποία συνοδεύει ένα έργο του που αναπαριστά ένα μικρό κορίτσι να χαζεύει ένα μπλε πουλί. Και αυτό που θέλει να πει ο Bansky, συμφωνώντας κάπως με τον μπαμπά μου, είναι πως για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε, δεν χρειάζεται να πετάξουμε λευκή πετσέτα, αλλά να υπολογίσουμε τη διαδρομή και τα αποθέματα ενέργειας που διαθέτουμε, ώστε να συνεχίσει το όχημα να πηγαίνει μπροστά. Πώς θα το καταφέρουμε; Δίνοντας στον εαυτό μας την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσει τις δυνατότητες και τα όριά του, δίνοντας στον εαυτό μας περισσότερο χώρο και χρόνο.

#1 Μαθαίνουμε να λέμε «όχι» χωρίς να σκεφτόμαστε διπλά τις συνέπειες

Πόσο χρόνο, ενέργεια και φαιά ουσία θα είχαμε γλιτώσει στο παρελθόν, αν δεν δυσκολευόμασταν τόσο να αρνηθούμε κάτι που μας ζητήθηκε; Πόσα πρωινά ξυπνήσαμε κουρασμένες, επειδή δεν μπορούσαμε να μην ενδώσουμε στα παρακάλια των φίλων μας για μία βραδινή έξοδο; Πόσες υπερωρίες έχουμε συμπληρώσει, επειδή κάποιες μέρες ο όγκος δουλειάς στο γραφείο ξεπερνούσε το 8ωρο; Αλήθεια, πόσο πιο εύκολη και ξεκούραστη θα ήταν η ζωή μας, αν μαθαίναμε να λέμε «όχι», χωρίς να μας απασχολούν οι συνέπειες, τα παράπονα των φίλων ή η γκρίνια του προϊσταμένου μας; Μήπως ήρθε η ώρα, λοιπόν, να αρχίσουμε να δίνουμε μεγαλύτερη βάση στη φωνή που ακούγεται μέσα μας και βροντοφωνάζει «όχι», αντί στις φωνές που προέρχονται από το εξωτερικό περιβάλλον;

#2 Δεν υποτιμούμε, δεν υπερεκτιμούμε και δεν συγκρίνουμε τις ικανότητές μας

Κάθε άνθρωπος λειτουργεί διαφορετικά, σε έναν δικό του ρυθμό. Μπαίνοντας στη διαδικασία να συγκρίνουμε την καθημερινότητά μας με την καθημερινότητα της φίλης ή της αδερφής μας, δεν οδηγεί πουθενά, μόνο επιβαρύνει την κατάστασή μας. Ωστόσο, αυτό που έχει σημασία είναι να μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε τις ικανότητές μας και τον ρυθμό με τον οποίο κινούμαστε, ώστε να προσαρμόσουμε τις υποχρεώσεις και το πρόγραμμά σύμφωνα με αυτά. Σίγουρα κάποιες φορές θα χρειαστεί να δώσουμε λίγο περισσότερο «γκάζι» και άλλες να κατεβάσουμε ταχύτητα, όμως, πρέπει να καταλάβουμε έγκαιρα πως καλώς ή κακώς η ζωή δεν προχωράει σημειωτόν, ούτε αν πηγαίνουμε μονίμως με 100 χιλιόμετρα ανά ώρα. Σημασία έχει να βρούμε τον ρυθμό που μας εξυπηρετεί και αντιστοιχεί στις ικανότητες και την ενέργεια που μπορούμε να διαθέσουμε σε κάθε φάση της ζωής μας.

#3 Δημιουργούμε τις συνθήκες για να «τρυπώσει» η χαρά στην καθημερινότητά μας

Ναι, ένα σύντομο και αναζωογονητικό power nap μπορεί να είναι αυτό που χρειαζόμαστε για να γεμίσουμε τις «μπαταρίες» μας, όμως, υπάρχουν πολλοί ακόμη τρόποι για να αντλήσουμε ενέργεια. Όλες οι δραστηριότητες που απολαμβάνουμε, οι πεζοπορίες στη φύση με την παρέα, τα κάθιδρα session της yoga, οι σινεφίλ προβολές στον αγαπημένο μας κινηματογράφο είναι οι εμπειρίες που μόλις φτάνουν στο τέλος τους, μας κάνουν να αισθανόμαστε γεμάτες, χορτάτες και πλήρεις. Εξασφαλίζοντας περισσότερο χρόνο για αυτές τις εμπειρίες, θα μπορέσουμε κάπως να αντισταθμίσουμε το βάρος των απαιτήσεων και τις υποχρεώσεων που επιφέρει η ενήλικη ζωή, θα βρούμε μία ισορροπία, η οποία θα μας βοηθήσει να ρολάρουμε με μεγαλύτερη άνεση και καλύτερη διάθεση στην καθημερινότητα.

#4 Διαμορφώνουμε έξυπνα το πρόγραμμά μας βάζοντας σε τάξη τις υποχρεώσεις μας

Όσες έχουμε συνηθίσει να πορευόμαστε με δύο καρπούζια κάτω από την ίδια μασχάλη και πλέον το θεωρούμε λογικό και επόμενο, θα εκπλαγούμε ευχάριστα αποφασίζοντας έστω για μία εβδομάδα να ιεραρχήσουμε τις υποχρεώσεις μας. Είναι απίθανό πως κάποιες μέρες ή εβδομάδες προτιμούμε να γίνουμε η γυναίκα-λάστιχο αντί να οργανώσουμε λίγο καλύτερα το πρόγραμμά μας, όμως, αν μπαίναμε στη διαδικασία να διαμορφώσουμε από την Κυριακή το πρόγραμμα της ερχόμενης εβδομάδας, να ταξινομήσουμε τις υποχρεώσεις ανά ημέρα ώστε να μην… φρακάρει το σύστημα, θα αισθανόμασταν κάπως πιο ξέγνοιαστες. Γνωρίζοντας πως έχουμε τα πάντα υπό έλεγχο, χωρίς να χρειαστεί να πιεστούμε ή να «ξεχειλωθούμε», θα ξεμπερδεύαμε πιο εύκολα από κάθε task, ενώ δεν θα αισθανόμασταν τύψεις επειδή προτιμήσαμε να ξεκουραστούμε αντί να εργαστούμε.

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως δεν χρειάζεται να φτάσουμε στα όρια του burn out, δηλαδή στο «empty» για να αποφασίσουμε να κάνουμε μία σύντομη στάση και να γεμίσουμε το ντεπόζιτο. Δίνοντας το περιθώριο στο εαυτό μας να χαλαρώσει και να ανακάμψει και προσπαθώντας να συμβαδίσουμε τις καθημερινές υποχρεώσεις με τις μικρές χαρές τις ζωής, είναι σίγουρο πως η «διαδρομή» μας θα είναι πιο μακρινή, ακόμη πιο ευχάριστη.