Τα εισιτήρια θανάτου που σόκαραν την Ευρώπη & τα σιδηροδρομικά δυστυχήματα στην Ελλάδα

Το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη είναι το χειρότερο αυτού του είδους στην σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας και ένα από τα φονικότερα στην Ευρώπη. Πιο πριν, το πιο θανατηφόρο δυστύχημα είχε σημειωθεί το 1968 κατά την σύγκρουση δύο επιβατικών τρένων κοντά στην Κόρινθο προκαλώντας τον θάνατο 34 ανθρώπων. Επίσης, το 1972, 19 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους όταν δύο τρένα συγκρούστηκαν μετωπικά και πάλι έξω από τη Λάρισα.

Γιατί η Ελλάδα έχει τη θλιβερή πρωτιά στα σιδηροδρομικά δυστυχήματα

Μετά την ανείπωτη σιδηροδρομική τραγωδία έξω από τα Τέμπη, όλο και περισσότεροι προσπαθούν να αναδείξουν το βαθύτερο πρόβλημα των σιδηροδρομικών συστημάτων στη χώρα μας. Δυστυχώς δεν είναι μόνο ένα ούτε περιορίζεται στον παράγοντα του ανθρώπινου λάθους.

Παρόλες τις προειδοποιήσεις, τις παραιτήσεις ιθυνόντων και τα πρόστιμα που έκαναν ξεκάθαρα λόγο για ύψιστο βαθμό επικινδυνότητας, όλα συνέχιζαν να λειτουργούν «κανονικά». Αυτή η κανονικότητα στέρησε 57 νέους ανθρώπους από τις οικογένειές τους, οδήγησε στην κήρυξη εθνικού πένθους και πλέον δεν υπάρχουν περιθώρια μη απόδοσης ευθυνών.

Η κατάρα των Τεμπών: Η κοιλάδα που γεμίζει μνήματα από το 1999

Δεν είναι τυχαίο που η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή της λίστας επικινδυνότητας των σιδηροδρομικών συστημάτων ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για να «μιλήσουν» τα νούμερα και να πεισθούν ακόμη και οι τελευταίοι μοιρολάτρες οπαδοί του «πάμε και όπου βγει», στο ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο, μεταξύ 2010 και 2018, καταγράφηκαν συνολικά 137 θάνατοι και 97 σοβαροί τραυματισμοί. Πρόκειται για το αποτέλεσμα έρευνας που δημοσίευσε το Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR), το οποίο βασίστηκε σε επίσημα στοιχεία του Οργανισμού Σιδηροδρόμων της Ε.Ε. (ERA) και των εκθέσεων ασφαλείας της Ελληνικής Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων.

Δυστυχώς όμως, τα «εισιτήρια για τον θάνατο» (όπως πολύ εύστοχα είπε ένας 28χρονος που έχασε πατέρα και αδερφό το βράδυ της Τρίτης 28/2), τα είχαν αγοράσει κι άλλοι συνάνθρωποί μας ανά τον κόσμο.

Ας δούμε όσα συγκλόνισαν τη γηραιά ήπειρο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά.

Ισπανία (1944)

Το 1944 ένα συγκλονιστικό σιδηροδρομικό δυστύχημα σόκαρε την Ισπανία, η οποία μέτρησε περισσότερους από 500 νεκρούς. Όλα συνέβησαν τον Ιανουάριο εκείνου του έτους, όταν συγκρούστηκαν τρία τρένα κοντά στο χωριό Torre del Bierzo και προκλήθηκε πυρκαγιά. Αυτά ήταν ο ταχυδρομικός συρμός της Γαλικίας, μια μικρή ατμομηχανή με τρία βαγόνια που χρησιμοποιείτο για ελιγμούς σιδηροδρομικών οχημάτων και μια αμαξοστοιχία με άνθρακα αποτελούμενη από 12 βαγόνια.

Ιταλία (1944)

Το ίδιο έτος, λίγους μήνες μετά, συνέβη κάτι εξίσου μοιραίο στην Ιταλία- σαν να πλανάται κάποιου είδους «μεσογειακή μάστιγα» στα τρένα το 1944. Τον Μάρτιο λοιπόν, στο νότιο τμήμα της χώρας κοντά στο Balvano, προκλήθηκε η μεγαλύτερη σιδηροδρομική τραγωδία που έχει σημειωθεί ποτέ στη χώρα. 520 άτομα σκοτώθηκαν όταν όλοι οι συρμοί ακινητοποιήθηκαν απότομα μέσα στη σήραγγα Armi. Δηλητηριώδες αέριο μονοξειδίου χαμηλής ποιότητας άνθρακα από τις ατμομηχανές της ατμομηχανής Νο 8017 κατέκλυσε τα βαγόνια και οδήγησε στον θάνατο τόσων επιβατών. Χαρακτηριστικό είναι ότι λόγω της αργής εξάπλωσής του, τόσο το πλήρωμα όσο και οι επιβάτες, δεν αντελήφθησαν τον κίνδυνο. Έτσι, όσοι ήταν στα τελευταία βαγόνια κατάφεραν να διαφύγουν πριν φτάσουν σε εκείνους τα δηλητηριώδη αέρια.

Γερμανία (1998)

Στις 3 Ιουνίου 1998 εκτροχιάστηκε στη Γερμανία το InterCity Express (ICE), οδηγώντας στον θάνατο 101 ανθρώπους. Όλα συνέβησαν έξω από το Eschede, στο βόρειο τμήμα της χώρας και εκτός από 10 θανάτους, από τον εκτροχιασμό προκλήθηκαν και 88 σοβαροί τραυματισμοί.

Αγγλία (1999)

Στο μεγαλύτερο νησί της Ευρώπης, λίγο πριν η ανθρωπότητα αλλάξει χιλιετία, συνέβη μια τραγωδία που στέρησε τη ζωή σε 31 ανθρώπους. Συγκεκριμένα, στις 5 Οκτωβρίου, οδηγός προαστιακού τρένου παραβίασε φωτεινό σηματοδότη και συγκρούστηκε με τοπικό εξπρές στην έξοδο του σταθμού Πάντινγκτον του Λονδίνου. 245 ακόμη επιβαίνοντες τραυματίστηκαν σοβαρά στο δυστύχημα της βρετανικής πρωτεύουσας.

Ουγγαρία (2003)

Το 2003 ένας οδηγός λεωφορείου παραβίασε τον κόκκινο σηματοδότη αφύλακτης διάβασης στις όχθες της λίμνης Balaton της δυτικής Ουγγαρίας στο ύψος της τουριστικής πόλης Siofok. Η παραβίαση αυτή ακολουθήθηκε από τη σύγκρουση του λεωφορείου με τρένο. Το δυστύχημα οδήγησε στον θάνατο 33 Γερμανούς συνταξιούχους που είχαν επισκεφθεί την Ουγγαρία και βρίσκονταν μέσα στο μοιραίο λεωφορείο.

Τουρκία (2004)

Στη γείτονα χώρα το 2004 θρήνησαν τον χαμό 41 ανθρώπων όταν εκτροχιάστηκε το τρένο στο οποίο επέβαιναν. Όλα συνέβησαν στις 22 Ιουλίου κοντά στην Pamukova στην επαρχία της Sakarya της βορειοδυτικής Τουρκίας και πρόκειται για το σοβαρότερο σιδηροδρομικό δυστύχημα της χώρας τα τελευταία 50 χρόνια. 80 ακόμη άνθρωποι τραυματίστηκαν σοβαρά.

Μαυροβούνιο (2006)

Ένα ανθρώπινο λάθος οδήγησε στον θάνατο 47 ανθρώπους στο Μαυροβούνιο στις 2 Ιανουαρίου το 2006, όταν ο μηχανοδηγός δεν ενεργοποίησε το σύστημα πέδησης. Το τρένο εκτροχιάστηκε σε απόσταση 15 χιλιομέτρων από την Ποντγκόριτσα και εκτός από τα τραγικά θύματα, τραυματίστηκαν ακόμη 234 άτομα.

Ισπανία (2013)

Στο πιο πρόσφατο παρελθόν της αμέσως προηγούμενης δεκαετίας και όταν όλα έμοιαζαν πολύ πιο εξελιγμένης τεχνολογίας, το συμβάν επαναλήφθηκε. Στις 24 Ιουλίου, τρένο υψηλής ταχύτητας κινούμενο με 179 χιλιόμετρα την ώρα εκτροχιάστηκε σε στροφή η οποία είχε όριο ταχύτητας 80 χιλιόμετρα την ώρα, λίγη ώρα πριν από την άφιξή του στο Santiago de Compostela. Μετά τον εκτροχιασμό ακολούθησε η πρόσκρουσή του σε τοίχο και φυσικά ο θάνατος 80 άτυχων ανθρώπων και ο τραυματισμός άλλων 140. Πρόκειται για το δεύτερο μεγαλύτερο σιδηροδρομικό δυστύχημα στη χώρα, μετά από εκείνο του 1944.

Τα πιο πολύνεκρα σιδηροδρομικά δυστυχήματα σε Ελλάδα

Στη χώρα μας έχουν συμβεί άλλα δύο πολύνεκρα σιδηροδρομικά δυστυχήματα, με πρώτο αυτό στο Δερβένι Κορινθίας στις 30 Σεπτεμβρίου 1968, και το δεύτερο στις 16 Ιανουαρίου 1972.

Το δυστύχημα στο Δερβένι στις 30 Σεπτεμβρίου 1968

Πριν από 55 χρόνια, μια μέρα μετά την πραγματοποίηση του δημοψηφίσματος της δικτατορίας για το Σύνταγμα της Ελλάδας, στις 30 Σεπτεμβρίου 1968 συγκρούστηκαν στο Δερβένι δύο αμαξοστοιχίες στις οποίες επέβαιναν χιλιάδες ψηφοφόροι που επέστρεφαν στην Αθήνα μετά τη λήξη της διαδικασίας. Απολογισμός: 34 νεκροί και 150 τραυματίες.

Τότε η αμαξοστοιχία 304 αφού στάθμευσε στον σταθμό Δερβενίου, συνέχισε το δρομολόγιο της, ωστόσο λίγα μέτρα μετά ακινητοποιήθηκε, αφού κάποιος τράβηξε τον μοχλό κινδύνου.

Την ίδια ώρα το δεύτερο τρένο, η «Υπερταχεία», που έκανε στάσεις μόνο σε κεντρικούς σταθμούς, πέρασε τον σταθμό του Δερβενίου, χωρίς να σταματήσει. Όπως είχε γράψει τότε η εφημερίδα «Πελοπόννησος» δεν είδε κανείς το προειδοποιητικό σήμα που είχε τοποθετηθεί. Μάλιστα οι μηχανοδηγοί μιλούσαν μεταξύ τους. Όταν αντιλήφθηκαν την ακινητοποιημένη αμαξοστοιχία προσπάθησαν να σταματήσουν το τρένο, αλλά ήταν πλέον αργά. Στις 18:50 σημειώθηκε η σφοδρή σύγκρουση με αποτέλεσμα το τελευταίο βαγόνι της αμαξοστοιχίας 304 να διαλυθεί και τρία ακόμα βαγόνια να εκτροχιαστούν.

Το δυστύχημα στον Δοξαρά στις 16 Ιανουαρίου 1972

Το απόγευμα της Κυριακής 16 Ιανουαρίου 1972 δύο τρένα, η αμαξοστοιχία «Ακρόπολις Εξπρές» που πραγματοποιούσε το δρομολόγιο Μόναχο-Αθήνα και μια αμαξοστοιχία που κινούταν αργά από την Αθήνα προς τη Θεσσαλονίκη πραγματοποιώντας πολλές στάσεις, γνωστή και ως «πόστα» επειδή μετέφερε αλληλογραφία, βρέθηκαν να κινούνται προς αντίθετες κατευθύνσεις επί της μονής, τότε, γραμμής Αθηνών-Θεσσαλονίκης στο τμήμα μεταξύ Ορφανών Καρδίτσας και Δοξαρά Λάρισας.

Οι σταθμάρχες σε Ορφανά και Δοξαρά δεν κατάφεραν να συνεννοηθούν για το ποια από τις δύο αμαξοστοιχίες θα είχε προτεραιότητα, με αποτέλεσμα οι δύο αμαξοστοιχίες να διέλθουν ταυτόχρονα από τους δύο σταθμούς, σε πορεία βέβαιης σύγκρουσης. Καθώς το «Ακρόπολις Εξπρές» είχε αναπτύξει μεγαλύτερη ταχύτητα, τα τρία πρώτα βαγόνια της πόστας διαλύθηκαν.

Από τη σύγκρουση σκοτώθηκαν 19 άνθρωποι και τραυματίστηκαν 44. Πρόκειται για ένα από τα πιο πολύνεκρα σιδηροδρομικά δυστυχήματα που έχουν συμβεί στην Ελλάδα.

Εναντίων των δύο σταθμαρχών και του ρυθμιστή κίνησης ασκήθηκαν κατηγορίες για ανθρωποκτονίες από αμέλεια και διατάραξη της ασφάλειας των συγκοινωνιών και στη δίκη σε πρώτο βαθμό, που έγινε τον Νοέμβριο του 1972 στην Καρδίτσα, καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης από 3 έως 5 έτη. Οι ποινές δεν είχαν ανασταλτικό αποτέλεσμα.

Τον Ιανουάριο του 1973 στο εφετείο στη Λάρισα, καταδικάστηκε σε φυλάκιση 5 ετών ο σταθμάρχης των Ορφανών ενώ οι άλλοι δύο κατηγορούμενοι αθωώθηκαν.